Έτσι έφθασε και στο Νησί, όπως έλεγαν τότε τη Μεσσήνη. Το Νησί ήταν ανοχύρωτη πόλη και ακατάλληλη για μάχη. Στο παρελθόν και συγκεκριμένα το 1770, στα Ορλωφικά, ο τόπος πλήρωσε πολύ ακριβά την αντίσταση που πρόβαλε. Για το λόγο αυτό οι κάτοικοι προτίμησαν να εγκαταλείψουν την πόλη, παίρνοντας μαζί τους ό,τι μπορούσαν. Τρόφιμα, ρούχα, χρήματα και ζώα, αναζητώντας καταφύγιο στα γύρω βουνά.
Μπαίνοντας ο Ιμπραήμ στο Νησί, βρήκε μόνο γέρους, γριές και αρρώστους, που δεν μπόρεσαν να φύγουν. Λεηλάτησε ό,τι βρήκε, έκαψε και σκότωσε. Όπως φαίνεται, όμως, του άρεσε το τοπίο περισσότερο για ασφάλεια, διότι μπορούσε να κινείται εύκολα. Τα περίπολα και το ιππικό του σάρωναν και λεηλατούσαν, κάθε ημέρα, τα χωριά της Επαρχίας Μεσσήνης και Καλαμάτας. Έστησε το στρατηγείο του στο Εργαστηράκι, στο σημείο που βρισκόμαστε τώρα.
Κατέλαβε το σπίτι του Βλαχάκη, ένα σπίτι ισόγειο, που διασώζεται μέχρι σήμερα και είναι ακριβώς πίσω μας ,ανάμεσα στα σπίτια Πατρίκη και Δασκαρόλη και εγκατέστησε το στρατηγείο του. Εδώ ο Ιμπραήμ, έφτιαξε μια κρεμάλα για τρομοκρατία και κρέμασε πολλούς πατριώτες. Μεταξύ αυτών, ήταν και μια γυναίκα από το Νησί, που λεγόταν Τσαφατίνου. Τη φώναζαν και με το παρατσούκλι Γριά Συκού.
Μια νύχτα ο Ιμπραήμ είδε ένα κακό όνειρο και ξύπνησε τρομαγμένος. Διέταξε να βρουν κάποιον που να ξέρει να εξηγεί όνειρα, και βέβαια η καταλληλότερη ήταν Γριά Συκού. Την οδήγησαν μπροστά στον Ιμπραήμ και αυτός της είπε το όνειρό του με γουρλωμένα μάτια από το φόβο του. Η Γριά Συκού εξήγησε το όνειρο πολύ σωστά, χωρίς να φοβηθεί. Του είπε ότι στο τέλος θα νικηθεί και θα φύγει από την Ελλάδα. Ο Ιμπραήμ αυτό το θεώρησε μεγάλη προσβολή και αμέσως διάταξε να την κρεμάσουν.
Το Σεπτέμβριο του 1828 ο Ιμπραήμ έφυγε από την Ελλάδα, αφού πρώτα είχε επιφέρει μεγάλες καταστροφές. Η μεγαλύτερη ήταν η Άλωση του Μεσολογγίου.
Όταν ελευθερώθηκε η χώρα μας, η οικογένεια Τσαφατίνου, μαζί με άλλους πατριώτες, την πρώτη ημέρα της Σαρακοστής, την Καθαρά Δευτέρα, κατασκεύασαν μια κρεμάλα στο ίδιο μέρος που είχε κρεμάσει ο Ιμπραήμ τη Γριά Συκού και έκαναν αναπαράσταση. Από τότε αυτό έμεινε ως ένα ιστορικό γεγονός και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Κείμενο : Νίκος Κουρής

Νεράιδα της Μεσσηνίας αποκαλούν την Στούπα και δεν έχουν άδικο. Το λίκνισμά της στην αγκαλιά του μεσσηνιακού κόλπου θα αρκούσε γι’ αυτόν τον χαρακτηρισμό. Η Στούπα σήμερα δεν θυμίζει σχεδόν τίποτα βέβαια την εποχή που έζησε σ’ αυτήν για κάποιο διάστημα ο Καζαντζάκης, πλην ένα μέρος της περιοχής γύρω από την παραλία της Καλόγριας, όπου θα βρίσκεται το σπιτάκι που ο Καζαντζάκης έμενε όταν βρισκόταν στη Στούπα την περίοδο 1917-1918.

Το πρόσχημα για να βρεθεί στη Στούπα ήταν η επιχειρηματική ενασχόληση με το εγκαταλελειμμένο σήμερα ορυχείο της Πραστοβάς μαζί με το Γιώργη Ζορμπά και ο βαθύτερος λόγος βέβαια η αποφυγή της στρατεύσεως μιας και ο σχετικός νόμος της εποχής που έδινε την ευκαιρία να το κάνει.

Όλα αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά και ελάχιστα έχουν να κάνουν με τα όσα στις σελίδες αυτές αναφέρω. Αλλωστε δεν γίνεται να βρεθείς στη Στούπα και να μην αναφερθείς στον Καζαντζάκη και τον Ζορμπά που πλέον αποτελούν εμβληματικά πρόσωπα αναφοράς για την περιοχή. Καθώς περιπλανιέμαι στην ερημική Στούπα, συναντώ έναν από τους πλέον πιστούς θαυμαστές της που χρόνια τώρα την επισκέπτεται ανελλιπώς. Είχαμε να βρεθούμε από το Σεπτέμβριο του 2017 που το Πολιτιστικό Σωματείο ΝΑΡΤΟΥΡΑ είχε πραγματοποιήσει τις εκδηλώσεις με το γενικό τίτλο «Καζαντζάκης και Ζορμπάς στη Στούπα 100 χρόνια μετά».

Καθόλου ερημίτης δεν είναι ο εν λόγω θαυμαστής της Στουπας αλλά χαίρεται κι αυτός όπως κι εγώ βλέποντας την παραλία της Καλόγριας χωρίς την πληθώρα των ομπρελών που αλλοιώνουν την όψη της.

Αλλα δεν έχω να προσθέσω σε αυτό το κείμενο. Αλλωστε σύντομα θα είμαι πάλι εκεί καθώς οι ενδιαφέρουσες δράσεις στην ευρύτερη περιοχή της Μάνης χάρη στην καθοριστική συμβολή της ΝΑΡΤΟΥΡΑ γίνονται ολοένα και περισσότερες.

Θανάσης Παντές

Της ΓΑΡΥΦΑΛΙΑΣ ΚΑΤΣΑΜΠΑΝΗ – ΤΣΑΓΚΑΡΗ

Οι νεοέλληνες λατρεύουν το φως, το πνεύμα και αλλάζοντας θρησκεία αντικατέστησαν τον Απόλλωνα τον ήλιο, με τον Ιησού Χριστό «τον Ήλιο της Δικαιοσύνης» και οι νεοέλληνες ποιητές γράφουν για το φως, τον ήλιο, «το φως το της γνώσεως».

Αγαπούν και την ύλη, το καλό φαγητό, το κρασί και το γλέντι, γράφουν στίχους σατυρικούς και σκωπτικούς.  Ο λαός επίσης σκαρώνει σατυρικά και σκωπτικά τραγούδια με ελευθεριάζοντα πολλές φορές στίχο που τα τραγουδάει και τα χορεύει στις αποκριές, στο καρναβάλι που είναι τα κατάλοιπα της Διονυσιακής λατρείας.

Τα τραγούδια που ακολουθούν τα τραγουδούσαν στα χωριά του τόπου μου, στα Σουλιμοχώρια, αλλά και σ’ άλλα χωριά της Τριφυλίας και αλλού. Συνάδουν με το κλίμα και το πνεύμα της αποκριάς, του καρναβαλιού.

Της αποκριάς

Επέθανε ο λουκάνικος

ψυχομαχάει κι ο τύρος

και η βρούβα, η παλιόβρουβα

στην πόρτα απέξω στέκει.

Σήμερα βγήκα να χαρώ

– Σήμερα βγήκα να χαρώ,

ποιον έδειρα; ποιόνε βαρώ;

Τίνος εκακομίλησα;

Τίνος κορίτσι εφίλησα;

Κι όποια αν εφίλησα ας το ειπεί,

δική της θα ’ναι η ντροπή.

Πετάχτει η κόρη του παπά

«με φίλησε ρε μασκαρά!

Με φίλησες ρ’ αγλύκατο

που βγήκα στον περίπατο

με φίλησες εχθές, προχθές,

 που να σε ιδώ στις φυλακές,

με φίλησες και σήμερα,

που να σε ιδώ στα σίδερα».

Όλα ο Μάης τα ’φερε

Όλα ο Μάης τα ’φερε, λουλούδια και τραγούδια,

και μένα βαρυφόρτωσε την άσχημη γυναίκα.

Την άσχημη, την άχαρη την παλιομαραζιάρα.

Της στρώνω πέντε στρώματα κι η στρίγκλα δεν κοιμάται.

 Της μαγειρεύω και δεν τρώει, της τραγουδώ και κλαίει.

Τούτο το δύστυχο καιρό

Τούτο το δύστυχο καιρό

επαντρεύτηκα κι εγώ,

και μου δώσαν μια γυναίκα

που ’τρωγε για πέντε-δέκα.

Πρώτο βράδυ που την πήρα

μου ’φαγε μια προβατίνα

και τη δεύτερη βραδιά

προβατίνα με δυο αρνιά

και το τρίτο-τρίτο βράδυ

μου ’φαγε όλο το κοπάδι.

Τι να κάμω η κακομοίρα

Τι να κάμω η κακομοίρα

μ’ έναν άχρηστο που πήρα.

Δεν ηξέρει δε νογάει

τα ματάκια του να βγάλει.

Τα ποδάρια του στη στάχτη

τα τσαρούχια του στο φράχτη,

το ’να βόιδι πάει και ζέχνει,

τ ’άλλο στο παχνί το δένει,

κι η γαϊδούρα με το σπόρο

παίρνει το δικό της δρόμο…

Στο στενό της Μανουσιάς

Στο στενό της Μανουσιάς ροβολάει ένας πασιάς

και φέρνει τις διαταγές, για να παντρευτούν οι γριές.

Κι όσες γριές τ’ ακούσανε, εχοροπηδούσανε.

Τα λανάρια αρπάξανε τις χωρίστρες φτιάξανε.

 Και μια γριά μονοδοντού άντρα γύρευε η πορδού.

Κι άλλη γριά που τ ’άκουσε, λάχανα μαγείρευε,

λάχανα μαγείρευε και ξεροτσιγάριζε

και της ήρθε μια βουλή για να πάει να παντρευτεί,

δίνει μια του τετζεριού κι άλλη μια του καπακιού ,

– Φάτε σκύλοι λαχανά κι εσείς κουτσούλια τα ζουμιά.

Εγώ θα πα να παντρευτώ, τη ζωή μου να χαρώ.

 Κι έκανε κατά το γέρμο και αντάμωσε ένα γέρο.

«Γέρο στεφανώσου με», «Στρίγκλα ξεφορτώσου με».

– Ή το γέρο θ’ αγκαλιάσω ή το φούρνο θα χαλάσω.

Μη μου μιλάτε σήμερα

Μη μου μιλάτε σήμερα γιατί ’μαι  πικραμένη,

γιατί είμαι πικραμένη και βαριά βαλαντωμένη.

Έχασα χθες τον άντρα μου, σήμερα το γαϊδούρι,

κι αντιπροχθές το γουρούνι, ποιόνε να πρωτοκλάψως

 Αντρα, γουρούνι, γάιδαρε, καλέ μου νοικοκύρη,

αν τύχει και δε λυπηθώ, να κάνω και να πάθω.

Να παν να με κρεμάσουνε στου βαγονιού τον πείρο,

να με πετροβολήσουνε μ’ αυγά τηγανισμένα.

Να κρεμαστώ στα λάχανα, να πέσω στα μαρούλια,

να πέσουνε τα δόντια μου,  ’πο μια χλωρή μυζήθρα.

Πού ήσουν γιε μ’ αποσπερού

Πού ήσουν γιε μ’ αποσπερού

πού νυχτοπερπάταγες;

-Ημουνα στην πεθερά

και στη γυναικοσειριά.

-Τι σε τάισε η οβριά,

κείνη η σκύλα η πεθερά;

-Κόκορα με βούτυρο,

πίτα με γαρύφαλλο.

Μου ’στρωσε να κοιμηθώ

πάπλωμα μεταξωτό.

– Τίνος τα λες, τίνος τα λες,

σε τάισε ψωμί κι ελιές…

Δυο κακές γειτόνισσες

Δυο κακές γειτόνισσες κάνουν σαν δαιμόνισσες,

μες στον ήλιο κάθονται και χωρίστρες φτιάχνουνε.

 Στην ταβέρνα διάκανε και κρασί διατάξανε:

-Ταβερνιάρη, ταβερνιάρη, φέρε μας το κατοστάρι.

 Φέρε μας και τη μισή κι έλα κάτσε εδώ κι εσύ,

φέρε μας και την οκά κι έλα κάτσε πιο κοντά.

Μένα με βρήκε ένα κακό

Μένα με βρήκε ένα κακό και μια αδικιά μεγάλη,

μου είπαν πως εφίλησα απάρθενο κορίτσι.

Αν ίσως και το φίλησα τυφλός να πάω στον Αδη

και να μη χεροδέσουνε με δύο τσαπέλες σύκα,

να παν να με κρεμάσουν στου βαγενιού τον πείρο

και να ’ναι ο πείρος ανοιχτός να πίνω και να χύνω.

Στα στενά της Μανουσιάς

Στα στενά της Μανουσιάς

εροβόλα ένας πασιάς

και έφερνε τις διαταγές

για να παντρευτούν οι γριές.

Και μια γριά που τ’ άκουσε

γέλαγε και φώναζε:

– Φέρτε μου και μένα δυο

ένα γέρο κι ένα νιο,

το γέρο για τα γίδια

 και το νιο για τα παιχνίδια.

Στης ακρίβειας τον καιρό

Στης ακρίβειας τον καιρό επαντρεύτηκα κι εγώ.

Και μου δώσαν μια γυναίκα πούτρωγε για πέντε-δέκα.

Πρώτο βράδυ που την πήρα μού ’φαγε μια προβατίνα.

Και τη δεύτερη βραδιά  μού ’φαγε  πέντε-έξι αρνιά.

Και το τρίτο μας το βράδυ μού ’φαγε κι ένα κριάρι.

Βρε γυναίκα οικονομία τώρα που ’χω δυσκολία.

Αντρα μου θέλω καπέλο, γύρω-γύρω να ’χει βέλο.

Αντρα μου θέλω  γοβάκια, γύρω-γύρω με φιογκάκια.

Αντρα μου θέλω βρακί, γύρω-γύρω με γαζί.

Βρε γυναίκα οικονομία, τώρα που ’χω δυσκολία.

 Δε σου παίρνω εγώ καπέλο, γύρω-γύρω να ’χει βέλο.

Δε σου παίρνω εγώ γοβάκια, γύρω-γύρω με φιογκάκια.

Δε σου παίρνω εγώ βρακί, γύρω-γύρω με γαζί.

Βρε γυναίκα οικονομία, τώρα που ’χω δυσκολία.

Θα μου πάρεις κερατά, για θα πα με τον παπά.

Πάω και παίρνω τη μαγκούρα και τη φέρνω γύρω σβούρα.

Κι από τότε ούτε βέλο, ούτε γόβες, ούτε βράκα με

γαζιά, ούτε πα με τον παπά, γιατί πέφτει μαγκουριά.

Διαβάστε εδώ το

1ο μέρος                2ο μέρος

Του ΑΜΒΡΟΣΙΟΥ ΚΑΡΑΤΖΑ

Η ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΤΗΣ ΚΟΡΕΑΣ

Πριν το 1900 η χερσόνησος της Κορέας διεκδικείτο από την τσαρική Ρωσία και την Ιαπωνία. Τελικά οι Ιάπωνες επικράτησαν  και κατέστησαν την Κορέα προτεκτοράτο της Ιαπωνίας το 1905 ενώ το 1910 την προσάρτησαν στην αυτοκρατορία τους. Οι Ιάπωνες κυβέρνησαν την χώρα με βιαιότητα και ασυδοσία μέχρι που έχασαν τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο. Στην διάσκεψη της Γιάλτας το 1945 αποφασίστηκε η ίδρυση καθεστώτος τετραμερούς ελέγχου στη χώρα με τη συμμετοχή της ΕΣΣΔ, των ΗΠΑ, της Κίνας και της Μ. Βρετανίας, που δρομολόγησε τις εξελίξεις για το διαχωρισμό της χερσονήσου στην Σοβιετική ζώνη επιρροής  που εκτεινόταν βόρεια του 38^ου παραλλήλου και την  Αμερικανική ζώνη επιρροής νότια του 38^ου παραλλήλου, που οριστικοποιήθηκαν  το 1948 με το σχηματισμό δύο ανεξάρτητων κρατών, της Βόρειας και της Νότιας Κορέας.

Μετά την διάσπαση οι σχέσεις των δύο χωρών οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο, που κατέληξε στην ένοπλη σύγκρουση μεταξύ τους (Πόλεμος της Κορέας: 1950–1953). Από το 1953 μέχρι το 1987 η Ν. Κορέα κυβερνιόταν από δικτατορίες και ανελεύθερα καθεστώτα με την υποστήριξη των Αμερικανών. Από το 1987 και μετά η χώρα κυβερνάται  με δημοκρατικές διαδικασίες και έχει πολιτική σταθερότητα. Τον Σεπτέμβριο του 1988 μάλιστα η Σεούλ φιλοξένησε τους 24ους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες.

Η Ν. Κορέα με έκταση όσο το 75%  της Ελλάδας αλλά με 51 εκατομμύρια πληθυσμό, κατέχει την 10^η ισχυρότερη οικονομία  στον κόσμο, και είναι μία από τις πιο τεχνολογικά ανεπτυγμένες χώρες παγκοσμίως.

ΟΙ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

Πολύ καλά οργανωμένη η τελετή ενάρξεως με πολλούς συμβολισμούς με τίτλο «Ειρήνη σε Κίνηση», αλλά και περιεχόμενο που επικεντρώθηκε στην ειρήνη, που αυτό τον καιρό έχει καταλυθεί σε πολλά μέρη του κόσμου. Δυο χιλιάδες καλλιτέχνες έλαβαν μέρος στην μεγαλειώδη τελετή με πρωταγωνιστές  πέντε παιδιά, όσοι και οι Ολυμπιακοί κύκλοι, τα οποία διαχρονικά αναζητούσαν την ειρήνη. Τα χρώματα των ενδυμασιών των παιδιών συμβόλιζαν πέντε στοιχεία: φωτιά, νερό, ξύλο, μέταλλο και γη. Με την περιπέτεια των παιδιών να εξελίσσεται μέσα στην φύση και με την χρήση της νέας ψηφιακής τεχνολογίας, η όλη αναπαράσταση ήταν αφιερωμένη  στον άνθρωπο και την ειρήνη.

Ήταν μία τελετή στο πνεύμα της ειρήνης που από τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες είχε καθιερωθεί στην Αρχαία Ελλάδα, όπου όλοι οι πόλεμοι σταματούσαν κατά την διάρκεια των αγώνων. Μετά την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 1896 η πρώτη προσπάθεια για την Ολυμπιακή Εκεχειρία έγινε μόλις το 1992 καθώς και στις επόμενες Ολυμπιάδες με μάλλον πτωχά αποτελέσματα. Στην Ολυμπιάδα των Αθηνών έγινε μεγάλη καμπάνια υπό την εποπτεία του εκ Πλατανίων Τριφυλίας Διεθνολόγου  Θαλή Μυλωνά στην έδρα του ΟΗΕ στην Νέα Υόρκη, για την Ολυμπιακή Εκεχειρία όπου την πρόταση αποδέχθηκαν αντιπροσωπείες 81 χωρών, ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004, η οποία είχε ευνοϊκή απήχηση για τη διεξαγωγή των Αγώνων στην Αθήνα, και την ειρήνη γενικότερα, και από πότε σημειώνεται κάποια πρόοδος.

Ακολούθησε η είσοδος και η παρέλαση των αθλητικών ομάδων στο Στάδιο, την οποία όπως πάντα άνοιξε η ολιγομελής Ελληνική ομάδα, με σημαιοφόρο  την αθλήτρια του αλπικού σκι, Σοφία Ράλλη.

Οι  αθλητές από τις ομάδες της Νότιας και της Βόρειας Κορέας, συμμετέχουν ως μία ομάδα στους αγώνες, και με την κοινή είσοδο και παρέλαση στο στάδιο, έστειλαν  ένα δυνατό μήνυμα ειρήνης στον κόσμο. Αδελφωμένοι κάτω από την σημαία της Κορεατικής ενοποίησης, την οποία κρατούσαν δύο αθλητές, ένας από κάθε χώρα. Οι μεν δίπλα  στου δε, έδειξαν για μία ακόμη φορά ότι οι λαοί δεν έχουν τίποτα μεταξύ τους, αλλά οι εξουσίες και τα συστήματα τους χωρίζουν. Να σημειωθεί ότι  επίσημη αντιπροσωπεία  αξιωματούχων από την Βόρεια Κορέα με επικεφαλής την Κιμ Γιο-Τζονγκ αδελφή του ηγέτη της Β. Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, παρακολούθησε την τελετή έναρξης καθήμενη πίσω από τον Νοτιοκορεάτη πρόεδρο Μουν Τζε-Ιν. Εκατομμύρια άνθρωποι τους είδαν να ανταλλάσσουν χειραψία και να σπάει έστω και στιγμιαία το κλίμα ψυχρότητας μεταξύ των δυο χωρών που τον τελευταίο καιρό είναι ιδιαίτερα οξυμένο.

ΣΕ ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΟ ΚΛΙΜΑ ΜΕ ΛΕΝΟΝ…

Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα άρχισε με το αντιπολεμικό τραγούδι  σε στίχους, μουσική, του Τζών Λένον «Imagine»(Φαντάσου), το οποίο απέδωσαν θαυμάσια τέσσερεις Κορεάτες τραγουδιστές, ενώ το σιγοτραγουδούσαν και οι χιλιάδες θεατές. Αυτό το τραγούδι το πρωτοπαρουσίασε Λένον το 1971, όταν ο πόλεμος του Βιετνάμ συνεχιζόταν με ιδιαίτερη σκληρότητα και το αντιπολεμικό κίνημα στην Αμερική είχε φουντώσει. Ο Λένον με αυτό και άλλα τραγούδια του ασκούσε έντονη κριτική στάση απέναντι στον πόλεμο και συμμετείχε ενεργά στο αντιπολεμικό κίνημα, πρωτοβουλίες που του στοίχισαν ακριβά.

Μερικοί στίχοι του τραγουδιού αυτού μεταφρασμένοι στα ελληνικά:

«Φαντάσου πως δεν υπάρχουν κράτη/ Δεν είναι δύσκολο να το κάνεις
Τίποτα για το οποίο να σκοτώνεις ή να πεθαίνεις/Και καμία θρησκεία επίσης/Φαντάσου όλους τους ανθρώπους/Να ζουν τη ζωή ειρηνικά

Φαντάσου καμία ιδιοκτησία /Αναρωτιέμαι αν μπορείς/Καμία ανάγκη για απληστία ή πείνα/ Η δική μας αδελφότητα ανθρώπων/ Φαντάσου όλους τους ανθρώπους/ Να μοιράζονται όλο τον κόσμο/ Και ο κόσμος θα ζει σαν ένα.»

Αλήθεια, πόσο σοφοί και επίκαιροι είναι και σήμερα αυτοί οι στίχοι, και πιστεύω για πάντα, διότι η ανθρωπότητα και οι Λαοί ποτέ δεν θα ηρεμήσουν.  Όμως  αυτό το τραγούδι και η διεθνής κατακραυγή  και εξέλιξη των συσχετισμών, βοήθησαν λίγο αργότερα να σταματήσει ο βάρβαρος  αποικιοκρατικός  πόλεμος στο Βιετνάμ και ο επί τριάντα σχεδόν χρόνια αλληλοσπαρασσόμενος λαός του να βρει το δρόμο του προς την πρόοδο ενωμένος. Ένα καταξιωμένο τραγούδι που  ταιριάζει πλήρως στα συμβαίνοντα τα τελευταία 70 χρόνια στην Κορεατική χερσόνησο, όπου είναι αδιανόητο τόσα χρόνια να χωρίζεται στα δύο ένας λαός που αποτελεί και μοναδικό φαινόμενο, αν δεν κάνω λάθος.

Και έρχεται μετά η ανάκρουση του Ολυμπιακού Ύμνου, σε στίχους του δικού μας ποιητή Κωστή Παλαμά και μουσική του Σπύρου Σαμάρα. Μία εξαίρετη Κορεάτισα υψίφωνος απέδωσε τον ύμνο σε άπταιστα  ελληνικά, συνοδευόμενη  από ανάλογη μουσική υπόκρουση, ενώ το πέρας του ύμνου καλύφθηκε από ουρανομήκεις ζητωκραυγές και παρατεταμένα χειροκροτήματα. Δεν χρειάζονται ειδικές γνώσεις για να καταλάβει κάποιος την διαχρονικότητα αυτών των στίχων, του οποίου η πρώτη στροφή λέει: «Αρχαίον Πνεύμα αθάνατο, αγνέ πατέρα/του ωραίου, του μεγάλου και τ’ αληθινού,/κατέβα, φανερώσου κι άστραψε εδώ πέρα/στη δόξα της δικής σου γης και τ’ ουρανού.»Δηλαδή επιζητείται η επίκληση του πνεύματος και των αρχών των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων την σημερινή εποχή, ώστε να καλύψει  την δυσμενή απόκλιση του νέου από το παλιό.

Ο πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, Τόμας Μπαχ, είπε μεταξύ άλλων στην ομιλία του: «Πριν από δύο χρόνια στο Ρίο ντε Τζανέιρο, με την πρώτη Ολυμπιακή Ομάδα Προσφύγων στην Ιστορία, η ΔΟΕ έστειλε ένα δυνατό μήνυμα ελπίδας στον κόσμο. Τώρα στην Πιονγκτσάνγκ, οι αθλητές από τις ομάδες της Νότιας Κορέας και της Βόρειας Κορέας, με το να παρελάσουν μαζί, στέλνουν ένα δυνατό μήνυμα ειρήνης στον κόσμο». Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος της Νότιας Κορέας, Μουν Τζάε-Ιν,  κήρυξε την έναρξη των 23ων Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων.

Το επόμενο δεκαπενθήμερο, λοιπόν, θα έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε στην τηλεόρασή μας τους νέους Ολυμπιονίκες σε αγωνίσματα όχι και τόσο γνωστά για τους περισσότερους ‘Έλληνες. Ανεξάρτητα  όμως από τις επικρίσεις ορισμένων για την χρήση αναβολικών από τους αθλητές ή την   εμπορευματοποίηση των αγώνων ή και άλλες αρνητικές κριτικές, οι Ολυμπιακοί Αγώνες   δεν παύουν να είναι ένας παγκόσμιος πλέον θεσμός, με διαδικασίες και κανόνες που ενισχύουν ή προστατεύουν το κύρος του, και  ο οποίος συγκεντρώνει συνεχώς  μεγαλύτερο αριθμό κρατικών συμμετοχών και όποτε διεξάγονται, οι ισχυροί του κόσμου μιλούν περισσότερο για την επικράτηση της ειρήνης, ενώ προσελκύουν το ενδιαφέρον πλουσίων και πτωχών.

Σήμερα δημοσιεύουμε την σύντομη ομιλία της Ερικας Αθανασίου, εκπροσώπου των εκδόσεων «ΚΗΦΙΣΙΑ», συγγραφέα, δημοσιογράφου και οικονομολόγου.

Προσφωνώντας ο διευθυντής της «Φ» Θαν. Τσαμούλης που ήταν συντονιστής της εκδήλωσης, την Έρικα Αθανασίου , ανέφερε ότι έχει ρίζες από την Καλαμάτα, όπου κατάγεται η μητέρα της και ότι τη γνώρισε φοιτήτρια και συνεργάστηκε μαζί της στο περιοδικό «ΦΛΑΣ» και την εφημερίδα «ΦΩΝΗ». Εκτοτε ισχυροί δεσμοί φιλίας με συνδέουν με την Ερικα και το σύζυγό της Γιάννη Γρηγοράκο, εκδότη της εφημερίδας «ΚΗΦΙΣΙΑ».

Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΕΡΙΚΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

«Είναι όμορφο συναίσθημα, τα πράγματα στη ζωή να έχουν συνέχεια.  Όταν χαιρετάς να ξέρεις ότι δεν είναι για πάντα.  Επί  ένα χρόνο, πριν από δύο και πλέον δεκαετίες, δούλεψα στην Καλαμάτα, στο περιοδικό “Φλας της Μεσσηνίας”, κοντά στον Θανάση Τσαμούλη,  εξαιρετικό δημοσιογράφο. Στην Καλαμάτα έγινα ουσιαστικά κι εγώ δημοσιογράφος.  Η συνεργασία μας και η φιλία μας δεν τέλειωσε με το που έφυγα από την πόλη.   Και μια μέρα χτύπησε το τηλέφωνο για να μου προτείνει να γνωριστώ με τον Αμβρόσιο Καρατζά. Φίλο του, συντοπίτη του και αρθογράφο στην εφημερίδα «Φωνή».  Ο Αμβρόσιος Καρατζάς είχε αναλάβει ένα σημαντικό εγχείρημα και πίστευε ότι μπορούσαμε να συνεργαστούμε.

Η συνεργασία εκείνη πήγε ιδιαίτερα καλά, ολοκληρώθηκε με επιτυχία  αλλά στο μεταξύ είχε προκύψει η συζήτηση για ένα νέο έργο. Ένα έργο που ο Αμβρόσιος Καρατζάς επεξεργαζόταν για χρόνια, όπως φαινόταν από την έρευνα και τη συλλογή των στοιχείων. Ένα βιβλίο, στο οποίο είχε βρει ήδη τον πρωτότυπο τίτλο “Με το τσιαλούμι του κασμά”.  Ένα βιβλίο για το οποίο ακούσατε και θα ακούσετε άλλους να μιλάνε για το περιεχόμενό του.

Ο κ. Καρατζάς εξέφρασε την επιθυμία να αναλάβουν την έκδοσή του οι εκδόσεις «ΚΗΦΙΣΙΑ», οικογενειακή επιχείρηση που διατηρούμε με το σύζυγό μου Γιάννη Γρηγοράκο και ήδη έχει κλείσει πάνω από μισό αιώνα ζωής.   Η πρότασή του ήταν τιμητική για εμάς. Η δουλειά μαζί του ήταν για άλλη μια φορά ιδιαίτερα ευχάριστη διότι είναι πολύ οργανωτικός, ήξερε ακριβώς τι θέλει, έδινε σημασία στη λεπτομέρεια και οι λεπτομέρειες κάνουν συχνά τη διαφορά.

Ήταν ανοιχτός σε προτάσεις για τη μορφή του  εξωφύλλου, ενώ συγχρόνως ήταν ανένδοτος σχετικά με ποια εικόνα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί. Ήταν αυτονόητο ότι έπρεπε να υπάρχει ένας κασμάς, το εργαλείο που έδινε τροφή στον κόσμο του χωριού, το εργαλείο που ήξεραν όλοι να χειρίζονται αλλά και έδωσε το όνομά του  στο βιβλίο. Συγχρόνως όμως ήθελε μια αεροφωτογραφία  της περιοχής για την οποία έγραφε. Ο κασμάς που καλλιεργεί τη γη και η ίδια η γη!

Άλλη μια όμορφη εικόνα στο οπισθόφυλλο, μια γραφική άποψη της Αυλώνας.

Πολλές φωτογραφίες διανθίζουν το κείμενο και αποδεικνύουν τα γραφόμενα.  Όλες μάς παραδόθηκαν ταξινομημένες με τις λεζάντες τους, προϊόν οργανωτικής δουλειάς, ενός πραγματικού ερευνητή, που αποδίδει όμως τα γραφόμενα με συναισθηματική φόρτιση.

Το κείμενο συναρπαστικό, κυλάει σαν μυθιστόρημα, αφού μέσα από τη ζωή των γονιών του Αμβρόσιου Καρατζά ενημερωνόμαστε για τον τρόπο ζωής σε ένα νοικοκυριό του περασμένου αιώνα, που προσπαθούσε να ζήσει τα μέλη του με τα δικά του προϊόντα.

Μέσα στην ιστορία για την Αυλώνα διακρίνονται διάφορες προσωπικότητες με τον Δημήτρη Μούτση να ξεχωρίζει. Ενώ όμως τον μνημονεύει σαν ευεργέτη του χωριού, ενώ μιλάει για μια τραγική ιστορία,  στο βιβλίο “Με το τσιαλούμι του κασμά” δεν μαθαίνουμε λεπτομέρειες.

Έρχεται λοιπόν ο Αμβρόσιος Καρατζάς να καλύψει το κενό αυτό με ένα δεύτερο βιβλίο “Μούτσης, ο “πρίγκιπας” του Βαρικού” και όντως για κάποιου είδους πρίγκιπα πρόκειται, σύμφωνα την τραγική  ιστορία που διηγείται.  Και εδώ το οργανωτικό πνεύμα του συγγραφέα συνέβαλε στην ολοκληρωμένη παρουσίαση του ανθρώπου αυτού που βοήθησε τόσο το χωριό του και που η τιμή και η αναγνώριση ήρθε πολλά χρόνια μετά το θάνατό του με εκδήλωση και πρώτη έκδοση της ιστορίας του από την εφημερίδα  «Φωνή» και την Οργανωτική Επιτροπή Αυλωνιτών, τον περασμένο Ιούνιο. Στη δεύτερη έκδοση του βιβλίου αυτού περιέχεται και ρεπορτάζ της «Φωνής» από την τιμητική εκδήλωση στην Αυλώνα, καθώς και κριτικές που έχουν γραφτεί για το πρώτο βιβλίο του Αμβρόσιου Καρατζά.

Οι εκδόσεις «ΚΗΦΙΣΙΑ» νιώθουν ιδιαίτερη τιμή που ο σημαντικός αυτός ερευνητής εμπιστεύτηκε το έργο του στις εκδόσεις μας και με ανυπομονησία θα περιμένουμε το επόμενο βιβλίο. Είναι σίγουρο ότι ο Αμβρόσιος Καρατζάς θα έχει ήδη βρει το επόμενο ενδιαφέρον θέμα του και θα ξετυλίξει εκεί το ήδη συσσωρευμένο, πολύτιμο υλικό του. Σας ευχαριστώ πολύ».

• Την επόμενη Δευτέρα θα συνεχίσουμε με την ομιλία του Κώστα Αδαμόπουλου, πρώην προέδρου του Συλλόγου Αυλωνιτών Τριφυλίας, επιχειρηματία του ναυτιλιακού χώρου και προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Πειραιά

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ “ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΩΝ”

Στις 31 Δεκέμβρη,με τη βοήθεια και των ανελέητων βομβαρδισμών της RAF, η «κόκκινη συνοικία», η Καισαριανή, μετά από ηρωική τριήμερη αντίσταση, είχε πια πέσει και μαζί της όλες οι ανατολικές συνοικίες (Βύρωνας, Παγκράτι, Υμηττός). 300 άμαχοι τουλάχιστον σκοτώθηκαν και άλλοι τόσοι μαχητές και μαχήτριες του ΕΛΑΣ από τους βομβαρδισμούς. Ακολούθησε η επίθεση στο Βόρειο τμήμα της Αθήνας. Οι Βρετανικές και Κυβερνητικές δυνάμεις εφάρμοσαν ενέργεια σε δύο κατευθύνσεις, από Γουδί και Ρούφ, με τη μορφή λαβίδας τα άκρα της οποίας συγκλίνουν προς τις βόρειες εξόδους της Αθήνας. Σκοπός η εκκαθάριση των περιοχών δυτικά του Λυκαβηττού. Το βράδυ της 2ας Ιανουαρίου τμήματα της 28^ης Ταξιαρχίας Πεζικού κινήθηκαν στη γενική κατεύθυνση Γουδί- Γκύζι-Τουρκοβούνια και Ψυχικό-Φιλοθέη-Καλογρέζα. Οι μάχες που διεξήχθησαν ήταν ιδιαίτερα σκληρές, με τους κομμουνιστές να αμύνονται με πείσμα και αποφασιστικότητα, έχοντας μετατρέψει σε φρούρια πολλές πολυκατοικίες. Ενώπιον του κινδύνου να κυκλωθούν, το Ά ΣΣ του ΕΛΑΣ διέταξε πριν το ξημέρωμα της 4^ης Γενάρη, αντεπιθέσεων για την ανακατάληψη απολεσθεισών θέσεων και την απαγόρευση της περαιτέρω προέλασης των αντίπαλων δυνάμεων. Χωρίς όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα. Από τα ξημερώματα της 4^ης Ιανουαρίου, τμήματα της 2^ης Ταξιαρχίας Αλεξιπτωτιστών, μαζί με τρία Τάγματα Εθνοφυλακής, ξεκίνησαν την εκκαθάριση των περιοχών Μεταξουργείου- Βάθης, με σκοπό την κίνηση προς πλατεία Ομονοίας- πλατεία Αττικής. Οι μάχες που ακολούθησαν ήταν από τις σκληρότερες της περιόδου, και είχαν ως αποτέλεσμα την συντριβή των δυνάμεων του ΕΛΑΣ. Πολλοί τότε κάτοικοι της περιοχής θυμούνται την ορμητική διείσδυση των «κοκκινοσκούφηδων» Βρετανών Αλεξιπτωτιστών, τους ελεύθερους σκοπευτές του ΕΛΑΣ στις σκεπές σπιτιών, τη χρησιμοποίηση αμάχων από τους Βρετανούς ως ασπίδα και τις ανήθικες εν ψυχρώ εκτελέσεις συλληφθέντων ανταρτών. Δεν απέμεναν πλέον δυνατότητες αντίδρασης, τα πυρομαχικά ήταν ελάχιστα και η Κεντρική Επιτροπή του ΕΛΑΣ αποφάσισε την έναρξη της σύμπτυξης κατά το βράδυ της 4^ης προς 5^η Ιανουαρίου, ακολουθώντας το μόνο ανοικτό δρομολόγιο διαφυγής, προς τη βόρεια έξοδο της Αθήνας για κίνηση προς Στερεά Ελλάδα. Στον Πειραιά παρά την πίεση που δέχθηκε ο ΕΛΑΣ από τις βρετανικές δυνάμεις (που υποστηρίζονταν από τα πυρά ελληνικών και βρετανικών πλοίων και από τα αεροσκάφη της RAF), συμπτύχθηκε υποδειγματικά προς τις περιφερειακές συνοικίες,οι οποίες αποτελούσαν φιλικές γι’ αυτόν περιοχές. Στις 6 Ιανουαρίου 1945 ο Σκόμπυ εξέδωσε έκτακτο ανακοινωθέν: “Αι μάχαι εις τας Αθήνας και τον Πειραιά κατέπαυσον…”!

Στις 11 Ιανουαρίου υπογράφηκε ανακωχή, με την οποία ο ΕΛΑΣ υποχρεωνόταν να αποσυρθεί από την Αττική, μεγάλα τμήματα της Στερεάς, τμήματα της Πελοποννήσου, την Εύβοια, την Θεσσαλονίκη, τη Ζάκυνθο, τα Κύθηρα, τις Κυκλάδες και τις Σποράδες. Ορίστηκε η ανταλλαγή αιχμαλώτων και η απελευθέρωση εκ μέρους του ΕΛΑΣ όλων των αστυνομικών και χωροφυλάκων καθώς και των Βρετανών στρατιωτών. Αδιαμφισβήτητα ο Δεκέμβρης του 1944 ήταν ο μήνας που καθόρισε την μοίρα της μεταπολεμικής Ελλάδας! Η συμφωνία της Βάρκιζας (12 Φεβρουαρίου 1945) θα αποτελέσει μια ψευδαίσθηση ειρήνευσης. Θα ακολουθήσει ο “μονόπλευρος εμφύλιος” των ακροδεξιών ομάδων κατά των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και μόλις 13 μήνες αργότερα θα ξεκινούσε ο τριετής “Εμφύλιος πόλεμος”.

ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΗΤΤΑΣ ΤΟΥ ΕΛΑΣ ΣΤΑ «ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ» – ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Με το πέρασμα των χρόνων η «Μάχη της Αθήνας» μυθοποιήθηκε και από τις δύο πλευρές. Πολλοί Αριστεροί μιλούσαν για τη “μεγάλη χαμένη ευκαιρία” και ως αιτίες της ήττας ειπώθηκαν διάφορες:1^ον) Ότι ο ΕΛΑΣ δεν στράφηκε από τις πρώτες ημέρες εναντίον των Βρετανών αποικιοκρατών αλλά πραγματοποίησε επιθέσεις μόνο σε κυβερνητικά τμήματα.( Ότι “αντί Βρετανών, κυνηγούσεάσκοπαχωροφύλακες”).2^ον) Η έλλειψη αντιαρματικών όπλων και γενικότερα βαρέως οπλισμού του ΕΛΑΣ. 3^ον) Οι εκδηλώσεις επιθέσεων του ΕΛΑΣ για την κατάληψη στόχων, χωρίς πρώτα να έχουν συγκεντρωθεί επαρκείς δυνάμεις. 4^ον) Η έλλειψη πολεμικής πείρας στα περισσότερα μέλη του ΕΛΑΣ Αθηνών. (Επρόκειτο κυρίως για ενθουσιώδεις οπλισμένες ομάδες νεαρών).5^ον) Η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των λίγων τμημάτων του ΕΛΑΣ της Επαρχίας που κατέφθασαν, με τις αθηναϊκές μονάδες. 5^ον) Ότι δεδομένης της συντριπτικής υπεροχής πυρός, των δεκάδων αρμάτων και αεροσκαφών των Βρετανών, ο ΕΛΑΣ κακώς δεν διοχέτευσε όλα τα μάχιμα τμήματά του στην πρωτεύουσα. Αν και κάτι τέτοιο βέβαια -η κάθοδος εμπειροπόλεμων μονάδων της Μακεδονίας και της Ηπείρου που τότε καταδίωκαν τον Ναπολέοντα Ζέρβα- δεν ήταν ούτε εύκολη (χωρίς μηχανοκίνητα μέσα), ούτε εγγυούνταν την κατάληψη της Πρωτεύουσας.

Όποια κατάληξηομως κι αν είχαν τα γεγονότα, η λαϊκή ένοπλη πάλη του Δεκέμβρη υπήρξε φαινόμενο μοναδικό σ’ όλη την καπιταλιστική Ευρώπη μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στις μάχες των 33 ημερών, αναδείχτηκαν η μαχητικότητα, η μαζική λαϊκή οργάνωση, η συλλογικότητα, η αλληλεγγύη και η πολιτική επαγρύπνηση μαζί με την αυτοθυσία σ’ έναν αγώνα που δόθηκε με πρωταγωνιστές την Εργατική Τάξη και το Κόμμα της. Μια ηρωική πάλη κατά των συνδυασμένων δυνάμεων του βρετανικού ιμπεριαλισμού και της ντόπιας αστικής τάξης που δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει ακόμα και τα Τάγματα Ασφαλείας.

ΜΠΟΡΟΥΣΕ Ο ΕΛΑΣ ΝΑ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ ΠΡΙΝ ΤΟΝ «ΔΕΚΕΜΒΡΗ»;

Ένα ενδιαφέρον όμως ερώτημα θα ήταν το αν πράγματι ο ΕΛΑΣ μπορούσε να έχει καταλάβει την εξουσία τις ημέρες της απελευθέρωσης της Αθήνας (12 Οκτώβρη 1944) ώστε να μην έρθει ο Δεκέμβρης! Και η απάντηση είναι βεβαίως υποθετική αφού η Ιστορία δεν γράφεται με το “εάν”…
Η Κατάκτηση της Εργατικής Εξουσίας προϋπέθετε όμως σίγουρα το διαχωρισμό των ΕΑΜικών δυνάμεων από τους πολιτικούς και στρατιωτικούς στόχους των “συμμάχων” και της Κυβέρνησης Παπανδρέου, πράγμα που θα όξυνε την Ταξική Πάλη! Προϋπέθετε ακόμα αναδιάταξη των συμμαχιών μέσα στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ σε βάση Επαναστατική και μετατροπή των φύτρων Εξουσίας (Λαϊκός Στρατός, Λαϊκή Δικαιοσύνη) σε όργανα της επαναστατικής δράσης! Επίσης έπρεπε να προετοιμαστούν το Κόμμα και ισχυρές λαϊκές δυνάμεις για την εφαρμογή σχεδίου κατάληψης της Πρωτεύουσας αμέσως μετά την αποχώρηση των Γερμανών, το ίδιο και της Θεσσαλονίκης και άλλων βασικών κέντρων της χώρας.Και η αλήθεια είναι ότι το ΚΚΕ ήταν ιδεολογικά- πολιτικά “ανέτοιμο” για να διαμορφώσει τέτοιες εξελίξεις! Η πολιτική της “Εθνικής Ενότητας” που βρισκόταν πίσω και από το στάδιο της Αστικοδημοκρατικής Επανάστασης, ήταν τότε η γενική “ΓΡΑΜΜΉ” του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος που ακολούθησε στην Ελλάδα και το ΚΚΕ. Αυτή υλοποιήθηκε βεβαίως και στις χώρες που αποσπάστηκαν τελικά από το ιμπεριαλιστικό σύστημα (Πολωνία, Βουλγαρία, Ρουμανία κλπ). Με μια όμως μεγάλη διαφορά! Ότι σε αυτές τις χώρες ΥΠΉΡΧΕ η ΆΜΕΣΗ παρουσία του Κόκκινου Στρατού, ενώ ταυτόχρονα ασκούσε γενικότερη επίδραση, ο αποτρεπτικός στους δυτικούς σχεδιασμούς, ρόλος της ΕΣΣΔ! Ακόμα και στη Γιουγκοσλαβία για παράδειγμα, ο Τίτο έφτασε στο Βελιγράδι στις 27 Οκτώβρη 1944, αφού προηγουμένως στις 20 Οκτώβρη, ο Κόκκινος Στρατός είχε απελευθερώσει τη Γιουγκοσλαβική πρωτεύουσα, μαζί με παρτιζάνικο στρατό… Αντίθετα στην Ελλάδα υπήρχε ο Βρετανικός Στρατός!

Διάφοροι επικριτές του «Δεκέμβρη» και του ΚΚΕ μιλούν για αντιφατική πολιτική γραμμή του Κόμματος επειδή κινούταν ανάμεσα στην πολιτική λύση και τον ένοπλο αγώνα για την κατάκτηση της εξουσίας. Όμως το βαθύτερο αντιφατικό γεγονός ήταν ότι το ΚΚΕ, όντας καθοδηγητής της ένοπλης πάλης, συμμετείχε σε μια Αστική Κυβέρνηση με πολιτικό στόχο την “ομαλή αστικοδημοκρατική εξέλιξη” ως μεταβατική στην πάλη για το Σοσιαλισμό! Τέτοια εξέλιξη όμως ήταν ανεδαφική! Η ανατροπή του συσχετισμού δυνάμεων, όπως είχε δημιουργηθεί προς το τέλος της Κατοχής, προϋπέθετε Ταξική Σύγκρουση, αιματηρή τρομοκρατία εκ μέρους της Αστικής Τάξης (που είναι λογικό ότι “δε θα καθόταν με σταυρωμένα τα χέρια”), ανεξάρτητα πόσο το συνειδητοποιούσε τότε αυτό το ίδιο το ΚΚΕ! Όμως η Ταξική Πάλη έχει τους δικούς της αναπότρεπτους νόμους! Εκ μέρους της Αστικής Τάξης, τους νόμους της ταξικής αυτής πάλης, διατύπωσε ο Γεώργιος Παπανδρέου:
“Το συμπέρασμα είναι ότι ο Δεκέμβριος μπορεί να θεωρηθεί “Δώρον του Υψίστου”! Αλλά διά να υπάρξει ο Δεκέμβριος, έπρεπε προηγουμένως να είχωμεν έλθει εις την Ελλάδα. Και τούτο ήτο δυνατόν μόνο με την Συμμετοχή και του ΚΚΕ εις την Κυβέρνησιν, δηλαδή με τον ΛΙΒΑΝΟΝ. Και δια να ευρεθούν εδώ οι Βρετανοί, οι οποίοι ήσαν απαραίτητοι δια τη Νίκην, έπρεπε προηγουμένως να είχεν υπογραφεί το Σύμφωνον της ΚΑΖΕΡΤΑΣ. Και διά να γίνει Στάσις – “Το Δώρον του Υψίστου”- έπρεπε προηγουμένως να επιμείνω εις την άμεσοναποστράτευσιν του ΕΛΑΣ και να θέσω το ΚΚΕ ενώπιον του διλήμματος ή να αποδεχθεί ειρηνικώς τον αφοπλισμόν του ή να επιχειρήσει την Στάσιν, υπό συνθήκας, οι οποίαι οδηγούν εις την συντριβήν του. Αυτή είναι η Ιστορική αλήθεια”!

Ο Γεώργιος Παπανδρέου με τον Ρόναλντ Σκόμπυ

ΗΛΙΑΣ Ε. ΚΑΡΑΜΠΑΤΣΟΣ

Διαβάστε επίσης:                                            Μέρος 1ον                                                 Μέρος 2ον

Πηγές:

-Σπύρου Α. Κωτσάκη: «ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ του 1944 στην Αθήνα»- Σύγχρονη Εποχή

-Βασίλη Γ. Μπαρτζιώτα: «Η Εθνική Αντίσταση στην αδούλωτη Αθήνα»- Σ. Εποχή

-Χρήστου Αντωνακάκη: “Η Εθνική Αντίσταση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ”, Αλφειός

-Αρίστου Καμαρινού: “Ο Εμφύλιος στην Πελοπόννησο”- Σύγχρονη Εποχή

-Ηλ. Καραμπάτσου:«Χίλια χωριά στη δίνη του Χρόνου»-2013

-Νίκου Γιαννόπουλου: “Δεκέμβριος 1944- Η ΑΘΗΝΑ ΣΤΙΣ ΦΛΟΓΕΣ”-Καθημερινή

-ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ 1944: ΜΙΑ ΚΡΙΣΙΜΗ ΤΑΞΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ-Ριζοσπάστης 3-12-2017

Η Σταυρούλα Κλουφέτου, η Βάσσια, η Μαρία, οι τρεις αδελφές του, να παίζουν με τις κορδέλες τους και οι αδελφοί του Στάθης, Δημήτρης (Τζίμης), Γιώργος από τον Καναδά να τον καλούν να τους συντροφεύσει. Μάλλον ήταν λυπημένος από μικρός, διότι αγαπούσε το σχολείο. Από μικρός «λένε ήταν καλός». Η μητέρα μου είχε μυαλό, Αναστασία το γένος Σοφού από το Κοπανάκι.

Ο πατέρας μου είχε επιδείξει ταλέντο στη μάθηση και την ιστορία. Μανιάτης στην καταγωγή από τους Ντουράδες της Μέσα Μάνης. Οι πρόγονοί του έλαβαν μέρος στους Αγώνες του 1821 κατά του Ιμπραήμ. Πίστευε στον πατέρα του και τη μητέρα του, στην οικογένεια, στην τοπική κοινωνία. Πίστευε στον εαυτό του και ήθελε να τελειώσει το Σχολαρχείο. Πήγε στην Αθήνα μετά το 1930 τον βρήκαν τα ΕΠΟΝ του Μεταξά μικρό παιδί. Πήγε Γυμνάσιο στο Αιγάλεω, Θησείο, Συγγρού. Αφού ξέσπασε ο πόλεμος το ’40, κατέβηκε στη Βαλύρα και κατά τη διάρκεια του πολέμου, αφού άνοιξαν οι αποθήκες (του πρώτου Γεωργικού Συνεταιρισμού Βαλύρας) και έδωσαν στον κόσμο σταφίδες, τις οποίες μεταπώλησε και αγόρασε μαρτίνια, όπως έλεγε, και ένα βόδι να οργώνει και να παράγει τα απαραίτητα για τη διατροφή. Η ζωή στη Βηρόραχι, το Μαντρί, ήταν γερμανοί στο χωριό. Όπως μου εκμυστηρεύτηκε ο φίλος του Παναγιώτης Ν. Μπουρίκας, έψηναν στα κάρβουνα τυρί για να φάνε και κάπνιζαν καλαμπόκια. Ταυτίστηκε με το χωριό, ήθελε να μάθει και να προοδεύσει μετά το ’45 αφού υπήρξε εμφύλιος και αποκατάσταση αλλά και τα Δεκεμβριανά, βρήκε ευκαιρία να γίνει στρατοχωροφύλακας για να παίρνει λίγα και να στέλνει στην οικογένειά του.

Μέσα σ’ αυτά τα χρόνια του εμφυλίου ένα παιδί 22 χρονών, το πήραν για πόλεμο. Γνώρισε τη ζωή και την πολιτική ρεμούλα και απανθρωπιά του Εμφυλίου. Ταπεινός όπως πάντα δεν πρόσβαλε κανέναν αλλά διεκδίκησε να παρακολουθήσει τη Δ΄  Γυμνασίου στο Βόλο, ήθελε τη μάθηση και ήταν ανοιχτό μυαλό, εκεί τον βοήθησε ο χημικός Τσαγκάρης.

Αγγλοι, Ρώσοι, Αμερικάνοι έκαναν τον κόσμο και τις ίδιες τις οικογένειες, αδέλφια και φίλους να μισούνται και όλα αυτά για την εξουσία, τα τσιφλίκια και τις λύρες των Αγγλων. Πολέμησε έξω από τα φυλάκια και προσπάθησε από όπου πέρασε για την ειρήνη, την ομόνοια και τη συμφιλίωση των Ελληνων. Δεν πείραξε τον αείμνηστο Γιάννη Αλευρά, που είχε βγει στο αντάρτικο, και ποτέ δεν τον κτύπησε από την πλάτη. Ηταν μικρόσωμος και νεαρός ο πατέρας μου και ο Αλευράς είχε δώσει εντολή να μην πειράζουν το Γιαννάκο, όπου και να υπηρετούσε στην Ελασσόνα, στα χιονισμένα βουνά του Ολύμπου, Καρπενήσι και Λάρισα.

Πίστευε στην πραότητα του «Γιαννάκου» και ένιωσε το έμφυτο ταλέντο του. Εγινε διοικητής και πήγε στο Κοπανάκι, στο Μεταγωγών  Ρόδου και στη Γυάρο. Αλλά έλεγε ότι οι στρατηγοί του απελευθέρωναν αντάρτες και χύτες, όσους είχαν λύρες. Δεν τον πείραξαν όμως. Ηθελε το καλό όλων, αλλά εκεί που όλα έβαιναν καλώς, το 1952 πέρασε κακουχίες και αποστρατεύτηκε.

Γύρισε στο Στρατηγείο της Αθήνας και κάποιοι ήθελαν να τον περάσουν στρατοδικείο, γιατί είχε βοηθήσει τον Γιάννη Αλευρά και άλλους αντάρτες. Εκεί πέρασε μεγάλη στεναχώρια. Αρρώστησε από πνευμονία. Πήγε στην Πεντέλη και απονέκρωσε τα πνευμόνια. Εγινε καλά. Συνάντησε και το φίλο του Δημήτρη Σοφό και άλλους πολλούς , αλλά όμως η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών, φίλη του και συμμαθήτριά του, του είπε να βγει σε σύνταξη, καθώς είχε νεφρική ανεπάρκεια ενώ τον βασάνιζε πνευμονικό οίδημα και να επιστρέψει στην πατρίδα του.

Το 1952 αποστρατεύτηκε με ένα τάλιρο αποζημίωση από το στρατό και σύνταξη μια πεντάρα! Αφού είχε επηρεαστεί από τον εμφύλιο και είδε τα κακά και τα καλά, αποφάσισε να γυρίσει στη Βαλύρα και να βοηθήσει τις αδελφές του να παντρευτούν και να τις προικίσει. Το 1953 στη Βαλύρα, επικρατούσε φτώχεια, διχόνοια, μίσος αλλά έκανε υπομονή, παντρεύτηκε τη μητέρα μου από το σόι του Σοφού, δημάρχου Κοπανακίου και αδελφού του Χρήστου του συμβολαιογράφου. Πήρε προίκα τότε χρυσά τάλαρα και απέκτησε 2 παιδιά. Αγωνίστηκε σε χρόνια φτώχειας, ανάμεσα σε στενόμυαλους και αμαθείς. Ηταν όλοι τεμπέληδες, όπως έλεγε, όταν γύρισε στη Βαλύρα.

Προσπάθησε επί Χούντας, κυνηγήθηκε διότι από το Νόμο του εδόθη άδεια καπνοπωλείου και με λίγα αγροκτήματα και την πενιχρή συνταξούλα και με δάσκαλο την τοπική κοινωνία και εξέχοντες γιατρούς όπως τον Νταρτούνη και τη βοήθεια της οικογένειας Λιοντήρη. Σταδιοδρόμησε, κοίταζε πάντα το κοινό καλό και τη μάθηση των παιδιών του, αφού πάντρεψε τις αδελφές του και  έστειλε τον αδελφό του Τζίμη στον Καναδά, διότι εδώ μετά τον πόλεμο κανένας δεν του έδινε δουλειά, αφού τον είχαν πάρει στο Αντάρτικο. Ηταν τελειόφοιτος της Πυθαγόρειου Σχολής και πήγε μετανάστης στο Τορόντο, όπου έμεινε στα βαγόνια του τρένου, όπως τώρα οι μετανάστες από Συρία, Πακιστάν, αλλά δούλεψε και πήρε και την αδελφή του Βάσω και τα αδέλφια του Στάθη με την οικογένειά του και τον Γιώργο.

Όταν όμως άρχισε να βελτιώνεται η ζωή στο χωριό και ο πατέρας μου πήρε κι αυτός τα επάνω του, είχε αυλοκόλακες της περιοχής και συγγενικά πρόσωπα που τον κτυπούσαν πισώπλατα και ήθελαν να τον βγάλουν και από το σπίτι.

Έκανε με τη μητέρα μου μεγάλη οικογενειακή προσπάθεια, μας σπούδασε και μας έκανε καλούς ανθρώπους. Η υγεία του καλύτερη πλέον και μετά το 1980 ανέκτησε σωματικές και πνευματικές δυνάμεις, έκτισε και σπίτια και μεγάλωσε την περιουσία του.

Περπάτησε σε χωράφια καλλιεργημένα, σε παραδοσιακούς μύλους και συνεταιρισμούς, σε μεγάλους Θαμύριδες και Αστέρες Βαλύρας, στροβιλίστηκε και στο μυαλό του είχε το Μανιάτικο πείσμα και δημιουργική ανιδιοτελή δύναμη. Δύναμη ταπεινή, οικογενειακή και πνεύμα ελεύθερο. Τους ήθελε όλους δυνατούς, πνευματικά και οικονομικά και πολιτικά, να δίνει και να βοηθάει τη φτωχολογιά. Πέτυχε, δεν πλούτισε, αλλά μου έλεγε ότι ολοκλήρωσε. Πέτυχε αφού είχε περάσει κακουχίες στον ορεινό όγκο του Ολύμπου και της Ελασσόνας. Είχε όμως εκεί και καλές στιγμές με τον αδελφικό του φίλο, το χημικό Τσαγκάρη στο Βόλο.

Στα τελευταία του, άνοιξε ξανά τα μάτια του, δεν άφησε εκκρεμότητες και μίση, αλλά μου έλεγε ότι πάντα θα διαρκεί μέσα του η λύπη για τη διχόνοια του λαού μας!  Μας κυβερνούν άλλες δυνάμεις, μου έλεγε με λύπη και πίστευε ότι ο αγώνας της Ελλάδας θα διαρκέσει για πάντα, διότι ο κόσμος είναι αμαθής και παρασύρεται. Ποτέ μην αφήνεις εκκρεμότητες.  Βάλε στόχο στη ζωή σου και αγωνίσου. Μπορείς, έχεις μυαλό αλλά και υγεία και να είσαι πάντα ταπεινός, κοινωνικός, καλός και να μεγαλουργήσεις και συ και ο Θανάσης με έργα που θα τα κατανοεί η τοπική κοινωνία, να γνωρίσετε και να κατανοήσετε τον άνθρωπο, το περιβάλλον να το διατηρήσετε  καθαρό, όπως και το όνομά μας, χωρίς πάθη και μίση.

Να δώσετε αγάπη, αλληλεγγύη στο συνάνθρωπο. Με ευγένεια ψυχής και νηφαλιότητα να ενεργείτε πάντα. Να προσέχετε τη μητέρα γη και προπάντων τη μητέρα σας, που μου στάθηκε και της στάθηκα και ολοκλήρωσα τη ζωή μου. Τώρα η σειρά σας.

Ειρήνη και αιωνιότητα.

Λεωνίδας Ιωάννη Ντουραμάκος

 Ο Σπ. Κωτσάκης ήταν αυτός που είχε εκ μέρους του Ά ΣΣ, την διεύθυνση της δεύτερης και επιτυχημένης επιχείρησης κατάληψης της Σχολής Ευελπίδων που ολοκληρώθηκε στις 11 Δεκέμβρη, μετά από πολυήμερη σκληρή μάχη όταν οι Ευέλπιδες υποχρεώθηκαν να εκκενώσουν τη σχολή και να τους περισυλλέξουν αγγλικά τεθωρακισμένα, χωρίς κανένας να πιαστεί αιχμάλωτος.(Βιβλίο Αντ/γου Γεωργίου Π. Μπερδεκλή- 2007). Επίσης στις 21 Δεκέμβρη ο Σπ. Κωτσάκης είναι αυτός που δίνει αμέσως εντολή στον ΕΛΑΣίτη λοχαγό και διαμερισματάρχη Ν. Ανδρικίδη, για την σύλληψη των υπευθύνων της δολοφονίας* της πρωταγωνίστριας του Εθνικού Θεάτρου Ελένη Παπαδάκη, και συνελήφθη ο πολιτοφύλακας Ορέστης και δύο συνεργάτες του που παραδέχθηκαν ότι ενήργησαν κατ’ εντολή των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών!).
Όλες τις βιωματικές εμπειρίες του από την “Μάχη της Αθήνας”, ο Σπύρος Κωτσάκης τις κατέγραψε στο πολύτιμο βιβλίο του “ΔΕΚΈΜΒΡΗΣ του 1944 στην Αθήνα”!Έζησε στη Νέα Σμύρνη και πέθανε στις 31 Ιουλίου του 2005, πιστός στο κόμμα του,το ΚΚΕ.

Φώτο 5: Ο Σπύρος Κωτσάκης- Καπετάνιος του Ά ΣΣ του ΕΛΑΣ

*Πέραν της δολοφονίας της Ελ. Παπαδάκη που αποδείχθηκε προβοκάτσια, πολλοί μελετητές μιλούν για έναν παράλληλο πόλεμο προπαγάνδας, όπου η μια πλευρά κατηγορούσε την άλλη για ακρότητες και βαρβαρότητες. Στο βιβλίο “Το Ελληνικό Κατύν”, εκδ. “Ο ΡΗΓΑΣ”-2007, γίνεται αναφορά σε ειδικά συνεργεία που οργανώθηκαν από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες για να βγάζουν από πτώματα τα μάτια, να κόβουν τα μέλη και να τα εκθέτουν ανίερα ακρωτηριασμένα, ώστε να διαπιστώνεται η “βαρβαρότητα” ΕΛΑΣιτών.

 Φώτο 6: Επιθεώρηση Στρατηγού Μάντακα της 1^ης Ταξιαρχίας του Ά ΣΣ στην Καισαριανή. Από αριστερά προς τα δεξιά: Στ. Δεληβοριάς, Ι. Πυριόχος, Κ. Ζεύγου, Γ. Μάντακας, Στ. Παπαδάκης –πίσω-, Σπ. Κωτσάκης (“Νέστορας”)-δίπλα στον Στρατηγό Μάντακα-, Ά. Φουρναράκης, Χ. Παναγόπουλος, Γ. Σπανός. (Αρχείο ΚΚΕ)

Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΕΙΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Στις 16 Δεκέμβρη ολοκληρώθηκε η άφιξη όλων των ετοιμοπόλεμων δυνάμεων της 4^ης Βρετανικής Μεραρχίας. Με τους περίφημους Γκούρκας της 5^ης Ινδικής Μεραρχίας και τους Βρετανούς αλεξιπτωτιστές(τμήματα των οποίων μόλις δύο μήνες πριν είχαν συμμετάσχει στη μάχη του Άρνεμ), η συντριπτική υπεροχή των Βρετανών σε αριθμό ανδρών (στα τέλη του Δεκέμβρη θα φτάσουν σε αριθμό τις 80.000), σε σύγχρονο οπλισμό και σε στρατιωτική πείρα, ήταν αδιαμφισβήτητη! Την ίδια ημέρα διατέθηκαν στη Στρατιωτική Διοίκηση Αθηνών και 16 άρματα Sherman. Στις 17 Δεκέμβρη εμβολίζεται το βασικό “οχυρό” του ΕΛΑΣ στο “ΦΙΞ”. Παράλληλα το αγγλικό αρχηγείο στην Αθήνα προς αντιπερισπασμό των πολεμικών συγκρούσεων που λάβαιναν χώρα στις περιοχές της Αθήνας και του Πειραιά, ετοίμαζε τη δημιουργία δεύτερου μετώπου στην Ήπειρο, όπου ήταν ο σύμμαχός του, ό ΕΔΕΣ του Ζέρβα, που αριθμούσε 12.000 αντάρτες παρατακτική δύναμη, άρτια εξοπλισμένη με βαρύ και ελαφρύ οπλισμό και πυρομαχικά…
Το 9ο Σύνταγμα Καλαμάτας κλήθηκε λοιπόν αργά για βοήθεια, όταν ο συσχετισμός των δυνάμεων μεταβαλλόταν ραγδαία σε βάρος του ΕΛΑΣ. Μια σημαντική τοπική επιτυχία αποτέλεσε βέβαια η επίθεση της 2^ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ στα ξενοδοχεία «Σέσιλ» και «Πεντελικόν» στην Κηφισιά και η σύλληψη του Βρετανού διοικητή, 50 αξιωματικών και 500 σμηνιτών! Πράγμα που έδειχνε ότι η κάμψη των πεισμόνων ανταρτών θα αργούσε.

 Η ΑΦΙΞΗ ΚΑΙ Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ 9^ου ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Μόλις την Παρασκευή στις 22 Δεκέμβρη το 9ο Σύνταγμα (Β’ και Γ’ Τάγμα) φτάνει στην Ελευσίνα (μειωμένο κατά ένα Τάγμα)! Κατά συνέπεια η συνεισφορά του στη “Μάχη της Αθήνας” είναι μικρή, όμως διόλου ευκαταφρόνητη. Διοικητής του 9ου Συντάγματος ήταν ο Αντ/ρχης Ηλίας Κλάπας από το Χαρακοπιό Πυλίας και Καπετάνιος ο Ναπολέοντας Παπαγιαννόπουλος. Το Β’ Τάγμα είχε διοικητή τον Τάσο Αναστασόπουλο και καπετάνιο τον Αρίστο Καμαρινό και το Γ’ Τάγμα είχε διοικητή τον υπολοχαγό Κ. Παναγόπουλο και καπετάνιο τον Δ. Πυρπιρή.
Σύμφωνα με το έγκριτο βιβλίο του Σπύρου Κωτσάκη, εκείνη την ημέρα της άφιξης του 9ου Συντάγματος στην Ελευσίνα, η 1η Ταξιαρχία δεχόταν σφοδρές επιθέσεις και η θέση της ήταν δύσκολη. Στην Ελευσίνα αποφασίστηκε να πάει δύναμη της 8ης Ταξιαρχίας για ν’ αντιμετωπίσει ενδεχόμενη βρετανική απόβαση και το 9ο Σύνταγμα να έρθει στην περιοχή Περιστέρι – Μπαρουτάδικο. (Επρόκειτο για τη διαταγή ΑΠ 247). Δύσκολο όμως ήταν για τους αντάρτες του βουνού να προφυλαχθούν και να πολεμήσουν στα “ντουβάρια”! Έπρεπε για πρώτη φορά να πολεμήσουν σε κατοικημένο μέρος το οποίο οι περισσότεροι δεν γνώριζαν και οι οδομαχία ήταν για αυτούς ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση. Πολλούς από τους αντάρτες του βουνού που είχαν βρεθεί από νωρίς στην Αθήνα (από Καρπενήσι, Άμφισσα, Δομοκό κλπ), τους θέριζαν αρχικά οι Άγγλοι σαν τα στάχυα!
Σύμφωνα με μαρτυρίες του αντάρτη Χρήστου Ν. Αντωνακάκη που πολέμησε στον 6ο Λόχο του λοχαγού Θανάση Καρδάση (βλπ Φώτο), στην πορεία του 9ου Συντάγματος προς την πόλη, “…έβλεπαν τη νύχτα τ’ αεροπλάνα των Άγγλων να πολλαπλασιάζονται στον Αττικό ουρανό και να ρίχνουν μεγάλες φωτοβολίδες για να επισημαίνουν τις θέσεις των ανταρτών. Οι επιθέσεις ήταν σφοδρές. Οι αντάρτες συναντούσαν παντού εγγλέζικα άρματα μάχης, τα οποία προσπαθούσαν ν’ αποτινάξουν με νάρκες και με αντιαρματικές χειροβομβίδες, στήνοντας καθημερινώς οδοφράγματα. Στην διασταύρωση της οδού Πειραιώς και Ιεράς οδού οι αντάρτες σαμποτέρ του 6ου Λόχου Β’ Τάγματος, ανατίναξαν δύο άρματα μάχης μπροστά από τα οδοφράγματα. Μάχες έγιναν στις φυλακές Χατζηκώστα και στην περιοχή της πλατείας Κουμουνδούρου, τις νυχτερινές πάντα ώρες..”.
Σύμφωνα με το βιβλίο του Βασ. Μπαρτζιώτα (“Φάνη”): “…η υποχώρηση των ΕΛΑΣιτών από την Καλλιθέα και η κατάληψή της από τους Άγγλους, δημιουργούσε σοβαρούς κινδύνους για όλη την παράταξη του ΕΛΑΣ. Ήταν ολοφάνερο ότι οι Άγγλοι θα προχωρούσαν, μέσω της οδού Πειραιώς, στο Μεταξουργείο και το Βοτανικό και θα επιχειρούσαν μεγάλο κυκλωτικό ελιγμό προς το στενό του Δαφνίου για να εγκλωβίσουν όλον τον ΕΛΑΣ που πολεμούσε στο Κέντρο της Αθήνας… Αντιμετωπίστηκε η κατάσταση με κινητοποίηση όλων των δυνάμεων. Ο λαός των συνοικιών Μεταξουργείου, Ακαδημίας Πλάτωνος, Κολωνού, Βοτανικού κτλ, κινητοποιήθηκε και σχημάτισε μια τεράστια φάλαγγα δουλευτών με λοστούς και σκαπάνες, φτιάχνοντας ορύγματα, αντιαρματικές τάφρους, πολυβολεία, οδοφράγματα, κατά μήκος της οδού Πειραιώς από το Μεταξουργείο μέχρι το Βοτανικό (Βλπφώτο 10). Παράλληλα αφοπλίστηκαν διάφοροι αντάρτες της επαρχίας που δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στις συνθήκες της πόλης και εξοπλίστηκε ένα καινούργιο εργατικό Μικτό Σύνταγμα που πήρε θέσεις μάχης…”!
Τα τμήματα του Β’ Τάγματος 9ου Συντάγματος ήταν εγκατεστημένα στην Ακαδημία Πλάτωνος στον Κολωνό και από εκεί εξορμούσαν κατά των Άγγλων. Σκληρές μάχες σημειώθηκαν και στην οδό Ιώνος στην Ομόνοια, στο θέατρο Κοτοπούλη και στην πλατεία Κουμουνδούρου.
Στις 27 Δεκέμβρη, ημέρα Τετάρτη (μετά τη μη υλοποίηση της ανατίναξης της “Μεγάλης Βρετανίας” και τη λήξη των άκαρπων διαπραγματεύσεων μεταξύ Τσόρτσιλ και Ήντεν που είχαν καταφτάσει εσπευσμένα στην Αθήνα και των εκπροσώπων του ΕΛΑΣ), σύμφωνα με τον Σπύρο Κωτσάκη το 9ο Σύνταγμα Καλαμάτας είχε πλέον προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του αγώνα: “Τώρα μπήκε στη μάχη και το 9ο Σύνταγμα. Μπορούμε λοιπόν ν’ αποσύρουμε στη Φιλαδέλφεια για απαραίτητη ανάπαυση και ανασυγκρότηση το 7ο Σύνταγμα από το 7ο Συγκρότημα (Γηροκομείο – Αμπελόκηποι), και την 8η Ταξιαρχία στα Άνω Λιόσια – Καματερό ενισχύουμε με το 9ο Σύνταγμα και τα 4 αντιαρματικά πυροβόλα της 8ης Ταξιαρχίας, παίρνοντας θέση στην περιοχή Ακαδημία Πλάτωνος-Κολοκυνθού-Κολωνός, και οργανώνουμε επιχείρηση διείσδυσης στην εχθρική διάταξη και εγκατάσταση δικής μας εστίας στα Άνω Πετράλωνα-Κεραμικό. Ο Θάνος Αθηνέλλας θα παρακολουθήσει από το ΣΣ την εκτέλεση της επιχείρησης από το Μικτό Απόσπασμα. Για την ενίσχυση αυτής της επιχείρησης όλες οι δυνάμεις σ’ όλα τα μέτωπα -μαζί και η 2η Μεραρχία- θα ενεργήσουν αντιπερισπασματικές επιθέσεις και επιδρομές…”!
Σύμφωνα πάλι με τη μαρτυρία του αντάρτη Χρήστου Αντωνακάκη “οι Εγγλέζοι αφού πληροφορήθηκαν τις θέσεις των ανταρτών στην περιοχή του Κολωνού, αμέσως επιτέθηκαν με πολλά άρματα μάχης και άρχισε μια μάχη πολύ σκληρή που τελείωσε μετά από μία ημέρα με απώλειες και νεκρούς και τραυματίες εκατέρωθεν”! (* Σε εκείνη τη μάχη πολέμησαν και εξιστορούσαν αντάρτες από το χωριό μου Χανδρινού Πυλίας, οι : ΚώσταςΔαρσακλής (“Κολέγας”), ΛιαςΚαραχάλιος(“Τραγαλολιάς”), Γιαννούλης Λύρας, Γιάννης Καλύβας, Λιας Ράλλης κ.α., ενώ τραυματίστηκε σοβαρά από σφαίρα που του διαπέρασε την κάτω γνάθο ο Νίκος Τζιάκας. “Χίλια χωριά στη δίνη του Χρόνου, σελ.340).
Στη συνέχεια δόθηκε διαταγή για σταδιακή υποχώρηση του 9ου Συντάγματος Καλαμάτας με προσπάθεια διατήρησης ανοικτών των δυτικών δρομολόγιων διαφυγής του ΕΛΑΣ. Εκείνη την περίοδο θα άρχιζαν οι πολύ ισχυρές βρετανικές επιθέσεις ταυτόχρονα προς το βόρειο τμήμα της πόλης καθώς και στις δυτικές συνοικίες.
Σύμφωνα με τον Χρήστο Αντωνακάκη, ο 6ος λόχος του λοχαγού Καρδάση του Β’ Τάγματος, οχυρώθηκε στον ποταμό Κηφισό στη γέφυρα του Αιγάλεω στον Αϊ Γιώργη, δίπλα στα προσφυγικά σπίτια. Εκεί δίνοντας μάχη κατά των αγγλικών αρμάτων μάχης, καθήλωσε τους Άγγλους που όταν τους εντόπισαν έβαζαν συνεχώς πυρά δια των πυροβόλων τους κατά των θέσεων των ανταρτών. Η σύγκρουση αυτή είχε σαν αποτέλεσμα να καθυστερήσει 2 περίπου ώρες η προέλαση των αγγλικών αρμάτων. Μετά ο λόχος αποσύρθηκε προς το Χαϊδάρι, όπου τη νύχτα το σφυροκόπησε ο αγγλικός στόλος από τον Πειραιά. Ο Λόχος αναγκάστηκε σε οπισθοχώρηση προς Ελευσίνα και στη συνέχεια έφυγε για το Μοριά και εγκαταστάθηκε για λίγο στους Μύλους. Τις πρώτες μέρες του Ιανουαρίου του 1945 επέστρεψε στη Μεσσηνία και εγκαταστάθηκε στον Μελιγαλά, μέχρι τη συμφωνία της Βάρκιζας, στις 12 Φεβρουαρίου του 1945, όπου τελικά ο ΕΛΑΣ παρέδωσε τον οπλισμό του κατόπιν εντολής του Στρατηγείου του ΕΛΑΣ, στη Μεσσήνη

Φώτο 7: Ο Καλαματιανός λοχαγός Θανάσης Καρδάσης, του 6^ου λόχου, ΄Β Τάγματος του 9^ου Συντάγματος. Μετέπειτα Γενικός Επιτελάρχης του Δημοκρατικού Στρατού σε Γράμμο και Βίτσι

Φώτο 8: Νεαροί μαχητές του εφεδρικού ΕΛΑΣ (φωτ. DimitriKessel)

Φώτο 9: Βρετανοί Αλεξιπτωτιστές, υπό την κάλυψη άρματος, επιχειρούν στην Κεντρική Αγορά της Αθήνας

Φώτο 10: Κατασκευή οδοφράγματος με πέτρες από πεσμένα κτήρια, από κατοίκους συνοικίας της δυτικής Αθήνας

Φώτο 11: Προσφυγικές κατοικίες, χτυπημένες από βόμβες πυροβολικού και ρουκέτες

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Φώτο 1: Νεκροί διαδηλωτές

Στις 3 Δεκέμβρη 1944 ένα πλήθος κόσμου (πάνω από 60.000) συγκεντρώθηκε στο Εργατικό Κέντρο Αθηνών, στην περιοχή της Ομόνοιας, και κατευθύνθηκε στην πλατεία Συντάγματος. Κατά τη διάρκεια του συλλαλητηρίου , με την έγκριση του αρχηγού της αστυνομίας Άγγελου Έβερτ, αστυνομικοί και ακροβολιστές σε κτήρια της οδού Σταδίου άνοιξαν πυρ «στο ψαχνό» εναντίον των διαδηλωτών, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν άμεσα 21 άτομα και άλλα 140 να τραυματιστούν σοβαρά! (Βλπ. φώτο 1).Στο μεταξύ στο Φάληρο έχουν φτάσει οι πρώτοι 6.000 Άγγλοι στρατιώτες.Την επόμενη ημέρα η κηδεία των θυμάτων εξελίχθηκε σε πορεία διαμαρτυρίας. Μετά τη νεκρώσιμη ακολουθία στη Μητρόπολη Αθηνών, οι διαδηλωτές κατευθύνθηκαν στο Σύνταγμα.Το πρώτο μεγάλο πανό έγραφε: “Όταν ο λαός βρίσκεται υπό τον κίνδυνο της τυραννίας, διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα»! Και ακολουθεί νέο χτύπημα από το ξενοδοχείο «Μητρόπολις» (κέντρο του ΕΔΕΣ) και τη Γενική Ασφάλεια. 40 νεκροί και 70 τραυματίες!

Φώτο 2: Αφίσες διαμαρτυρίας κατά του Σκόμπυ και των Βρετανών που χτυπούν αδίκως το λαό.

Την ίδια ημέρα, 4 Δεκέμβρη 1944, άρχισαν και οι ένοπλες συγκρούσεις στην Αττική. Η συνολική δύναμη των ελληνικών κυβερνητικών τμημάτων ήταν γύρω στους 10.000 άνδρες και η βρετανική διοίκηση διέθετε αρχικά στο Κέντρο το 4^ο και 6^ο Τάγματα της 2^ης Ταξιαρχίας Αλεξιπτωτιστών και την 64^η Πυροβολαρχία Ελαφρού πυροβολικού, συνολικά πάνω από 4.500 άνδρες. Επίσης διέθεταν 18 άρματα μάχης Sherman και 23 τεθωρακισμένα οχήματα. Πάνωαπό 15.000 άνδρες υπολογίζονται οι ένοπλες δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Κατά τις πρώτες ημέρες οι συγκρούσεις περιορίστηκαν στο Θησείο, όπου ο ΕΛΑΣ πρώτα κινήθηκε εναντίον των «Χιτών» του Γεωργίου Γρίβα και έπειτα πολιορκούσε τους στρατώνες του συντάγματος Χωροφυλακής Μακρυγιάννη (εκεί που βρίσκεται σήμερα το μουσείο Ακρόπολης), στην Καισαριανή, αλλά και στο λιμάνι του Πειραιά, όπου οι Βρετανοί προσπαθούσαν να κρατήσουν ανοικτές τις διόδους ανεφοδιασμού. Η πόλη χωρίστηκε σε στρατόπεδα…

Η «Μάχη της Αθήνας» κράτησε 33 συγκλονιστικές ημέρες! Τις πρώτες δυο εβδομάδες οι ΕΛΑΣίτες είχαν την πρωτοβουλία των κινήσεων και έφεραν στα πρόθυρα της απόγνωσης την ελληνοβρετανική ηγεσία, ενώ τις επόμενες ημέρες η πρωτοβουλία περιήλθε σταδιακά στις πανίσχυρες Βρετανικές καιτις κυβερνητικές δυνάμεις.

ΜΕΣΣΗΝΙΟΙ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΣ

Πολλοί καταγόμενοι από την Μεσσηνία, κυρίως κάτοικοι του Κέντρου, συνοικιών όπως Κολωνός, Σεπόλια, της δυτικής Αθήνας, του Περιστερίου κ.α., συμμετείχαν στις ένοπλες συγκρούσεις του Δεκέμβρη.Στη μνήμη όσων έζησαν τα γεγονότα έχουν μείνει δυο μεγάλες φυσιογνωμίες από την Επαρχία Πυλίας της Μεσσηνίας. Πρόκειται για τον Σπύρο Τσικλητήρα και τον Σπύρο Κωτσάκη.

ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΙΚΛΗΤΗΡΑΣ

Εκ των μεγάλων πρωταγωνιστών στα “Δεκεμβριανά”, από την Πύλο Μεσσηνίας, γεννημένος το 1897.
Το 1920 τελείωσε τη Σχολή Ευελπίδων και ονομάστηκε Ανθυπολοχαγός Πυροβολικού. Το 1932 αποστρατεύτηκε, με δική του αίτηση, με το βαθμό του Αντισυνταγματάρχη. Στον πόλεμο της Αλβανίας πήρε μέρος στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Στις αρχές της Γερμανικής Κατοχής προσχώρησε στο ΕΑΜ και το καλοκαίρι του 1943 εντάχθηκε στο μόνιμο ΕΛΑΣ, στο 9ο Σύνταγμα. Στο βουνό τον ακολούθησαν και τα μέλη της οικογένειάς του, η σύζυγος και τα τρία ανήλικα παιδιά του. Στα τέλη του 1943, ανέλαβε στρατιωτικός διοικητής του 8ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ(Λακωνίας) με Καπετάνιο τον Χριστόφορο Κώνστα. Έπειτα στα Δεκεμβριανά ήταν στρατιωτικός διοικητής του 6ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ. Τέλος, στην απαρχή της δημιουργίας του ΔΣΕ, ανέλαβε στρατιωτικός διοικητής της 8^ης Ταξιαρχίας της 3^ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ (Πελοποννήσου).
Το Δεκέμβρη του 1944, στη “Μάχη της Αθήνας”, ο Τσικλητήρας διεύθυνε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του ΕΛΑΣ, μόνιμου και εφεδρικού, στο μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Αθήνας. Στη διάρκεια της σκληρής αυτής μάχης βρισκόταν πάντα στο κρίσιμο σημείο του μετώπου, ντυμένος άλλοτε με στρατιωτικά και άλλοτε με πολιτικά και τραγιάσκα. Ακούραστος, προσεκτικός σ’ όλες τις στρατιωτικές του δραστηριότητες, διορατικός, δραστήριος, αποφασιστικός, με το σπινθηροβόλο βλέμμα του, το άσβεστο χαμόγελό του και το χαρακτηριστικό χιούμορ του, ενέπνεε σ’ όλους τη σιγουριά για την πραγματοποίηση των αποστολών που τους ανέθετε. Γι’ αυτό και είχε καταξιωθεί ως λαϊκός στρατιωτικός ηγέτης και δικαιολογημένα ακουγόταν τ’ όνομά του σ’ όλο το δυτικό τομέα του μετώπου, από το Περιστέρι και το Μπαρουτάδικο (Αιγάλεω) έως τα Σφαγεία και την Κοκκινιά… Την εποχή του «μονόπλευρου εμφυλίου» που ακολούθησε, ο τίμιος αυτός Έλληνας ανώτερος αξιωματικός, χτυπήθηκε, βασανίστηκε από Χίτες και Ταγματασφαλίτες και ρίχτηκε ετοιμοθάνατος σ’ένα χαντάκι! Όμως κατάφερε να επιβιώσει. Μερικά χρόνια αργότερα, λίγο πριν πεθάνει, δήλωσε : “Το καλύτερο και το πιο τιμητικό παράσημο καταξίωσης της πολιτικής και στρατιωτικής μου σταδιοδρομίας είναι η μεταλλική μικρή ράβδος, με την οποία οι γιατροί μου συνέδεσαν το κόκκαλο αυτού του χεριού μου, που το είχαν σπάσει σε δυο μεριές οι Ταγματασφαλίτες. …Είμαι περήφανος που πολέμησα τους κατακτητές από τις γραμμές του ΕΛΑΣ, δίπλα στους Κομμουνιστές…”!(Από το βιβλίο του Αρίστου Καμαρινού “Ο Εμφύλιος πόλεμος στην Πελοπόννησο”, εκδ. “Σύγχρονη Εποχή”).

Φώτο 3: Ο Συν/ρχης Σπύρος Τσικλητήρας, Διοικητής 6^ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΚΩΤΣΑΚΗΣ (“Καπετάν Νέστορας”)

Γεννήθηκε το 1914 στο χωριό Λογγά της Ανατολικής Πυλίας. Ο πατέρας του Αναστάσιος ήταν ιατρός και η μητέρα του ήταν το γένος Αργυράκη από την Κορώνη. Μεγαλώνοντας σε μια εποχή και σε μια περιοχή έντονης εκμετάλλευσης των ανθρώπων της υπαίθρου, τάχθηκε από τα μαθητικά του χρόνια υπέρ των δίκαιων αγροτικών και εργατικών διεκδικήσεων. (Εποχή του “Σταφιδικού Κινήματος”). Μετά την ισχύ του “Ιδιώνυμου” του Βενιζέλου (1929) και τις έντονες διώξεις και εκτοπίσεις των αγωνιστών της Ανατολικής Πυλίας το 1930-31, η οικογένεια Κωτσάκη μετακόμισε μόνιμα στην Αθήνα.
Ο Σπύρος ξεκίνησε να σπουδάζει Οικονομικά στην ΑΣΟΕΕ και έγινε μέλος της ΚΟΑ (Κομματική Οργάνωση Αθήνας) του ΚΚΕ, μαζί με τον συμφοιτητή του Βασίλη Μπαρτζιώτα, μετέπειτα Γραμματέα της Οργάνωσης. Για τη δράση του συνελήφθη από τη δικτατορία Μεταξά και οδηγήθηκε στην Ακροναυπλία και έπειτα ως φυματικός στο σανατόριο Ασβεστοχωρίου Θεσσαλονίκης. Από εκεί δραπέτευσε (ανάμεσα στους 12) στις 8 Απριλίου του 1941, παρέα με τον Σωτήρη Κανελλόπουλο από το Χαλαζώνι Τριφυλίας.
Συνέβαλε επίσης στην απόδραση των 56 αγωνιστών από τη “Σωτηρία”, τη νύχτα της 6ης προς 7η Απριλίου του 1943, όταν ο ίδιος εισέβαλε στο νοσοκομείο ντυμένος γιατρός! Η επιχείρηση ήταν σχεδιασμένη από τον πολιτικό υπεύθυνο της ΚΕ του ΕΛΑΣ, Πολύδωρα Δανιηλίδη -πρώην πολιτευτή του ΚΚΕ στην Μεσσηνία τη δεκαετία του 1920-, και του Γραμματέα τότε της ΚΟΑ, Κώστα Χατζημάλη. Ανάμεσα σε αυτούς που δραπέτευσαν, ήταν ο αγωνιστής των “σταφιδικών”, Ν. Κουμουτσάκης από τη Μεθώνη-Πυλίας καθώς και ο μετέπειτα Πολιτικός Επίτροπος του ΔΣΕ, Βαγγέλης Ρογκάκος. (Άρθρο Μ.Ιωαννίδη, εφημ. “Αυγή” 6-4-2014)

Το Δεκέμβρη του 1944 ο Σπύρος Κωτσάκης όντας Καπετάνιος του Ά ΣΣ του ΕΛΑΣ (Καπετάν “Νέστορας”), ήταν εκ των μεγάλων πρωταγωνιστών στα γεγονότα. Στις 6 Δεκέμβρη υπογράφει μαζί με τον Συν/ρχη Ι. Πυριόχο την Ημερίσια Διαταγή της Διοίκησης (βλπ. φώτο 4) με την οποία διασαφηνίζεται ότι εφόσον τα αγγλικά στρατεύματα δεν τήρησαν την απαραίτητη ουδετερότητα σύμφωνα με τις οδηγίες της Τεχεράνης και της Καζέρτας και αναμίχθηκαν στο πλευρό της Αντίδρασης και άνοιξαν πυρ κατά του λαού, ο ΕΛΑΣ είναι υποχρεωμένος να αμυνθεί και να υπερασπίσει τις ελευθερίες και τη ζωή των πολιτών. Θα παλέψει μέχρι τέλους και θα εξασφαλίσει τη νίκη στον Ελληνικό Λαό, θα θάψει το φασισμό για Ελλάδα ελεύθερη – ανεξάρτητη- λαοκρατούμενη!

Φώτο 4: Η ημερήσια διαταγή της 6^ης Δεκέμβρη του Ά ΣΣ, υπογεγραμμένη από τον Συν/ρχη Πυριόχο και τον Καπετάν Νέστορα.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

«Αύγουστος 1922, η Σμύρνη φλέγεται. Βάνουν φωτιά στο σπίτι μας. Φύγαμε προς τον λόφο. Ο παππούλης μου ούρλιαζε ανήμπορος, κάηκε ζωντανός. Στην μεγάλη οχλαγοή, το κυνηγητό, τις φωτιές, την αντάρα, τους πυροβολισμούς, ξέκοψε ο πατέρας, πισωγύρισε.

 Πήρε ένα σβώλο χώμα από τον κήπο μας στο χειρομάντηλο. Με έντυσε αντρίκια με τα ρούχα του παπούλη η μάνα μου να γλυτώσω από τους τσέρτες. Η μάνα εγώ και τα δύο μου αδέλφια μπήκαμε στη βάρκα για το φευγιό. Ο πατέρας πάλευε μέσα στη θάλασσα να πιαστεί, να καλιάσει και εκείνος. Τον χτύπησε στο κεφάλι ένα Τσέρτης με το όπλο. Τα νερά από το αίμα του πατέρα σωστή κοκκινοβαφή. Πάει χάθηκε, η μάνα, εγώ ουρλιάζαμε. Βγήκαμε στην Μυτιλήνη. Είχαμε μαζί μας την Αγγελική, την πρώτη μου ξαδέλφη, 19 ετών με τη μάνα της, την Χρυστομάνα.

Μας μάζεψε στο σπίτι του ο ενωμοτάρχης της χωροφυλακής Γιώργος Ξυπολιτάς. Την Αγγελική την είχαν βιάσει τρεις τσερτες, έμεινε έγκυος. Αυτοκτόνησε με φαρμάκι. Ωραία, όμορφη, κλαίω, κλαίω, κλαίω. Υστέρα από τρία χρόνια βρέθηκε ο πατέρας στη μέση ανατολή από τον Ερυθρό Σταυρό.

Είχε φυλαγμένο το χώμα στο μαντήλι. Με εκείνο το θάψαμε. Πήγα τα οστά του πατέρα στο Σιδηρόκαστρο Τριφυλίας, χωριό καταγωγής του συζύγου μου Παναγιώτη. Είναι το χώμα κολλημένο στα κόκαλα, το χώμα της δικής μου πατρίδας, εκεί να με θάψουν και μένα. Να ακουμπάει το χώμα και στα δικά μου οστά. Αχ πατρίδα μου».

 ΦΩΤΟ: Η 10χρονη Δήμητρα Γεωργακοπούλου με εξαιρετικό τρόπο διάβασε το απόσπασμα στην εκδήλωση της 26^ης Νοεμβρίου 2017, στο Δημοτικό Θέατρο Ηλιούπολης, αποσπώντας τα θερμά χειροκροτήματα και τον έπαινο του πλήθους που παρακολούθησε την εκδήλωση.

• Η καλλιέργεια, η διάδοση και η προβολή της Τετράφωνης Χορωδιακής Μουσικής.
• Η Μουσική, καλλιτεχνική και πολιτιστική καλλιέργεια και εξύψωση των μελών της.
• Η συμβολή στην Καλλιτεχνική και γενικότερα στην Πολιτιστική ανάπτυξη του Δήμου μας και της ευρύτερης περιοχής.
• Η συμβολή στην Προβολή του Δήμου Καλαμάτας τόσο στον Ελλαδικό όσο και στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο στα πλαίσια των επιδιώξεων της.
• Η χαρά να μεταδίδει την αγάπη για τη μουσική και τη μαγεία της Χορωδιακής Μουσικής, το Χορωδιακό Τραγούδι καθώς και την ιδιαίτερη αγάπη της Θρησκευτικής Μουσικής και παρουσιάζοντας τα ωραιότερα μουσικά έργα της Ορθόδοξης, της Καθολικής αλλά και της Λαϊκής Μουσικής Παράδοσης.

Γράφει η  ΜΑΡΙΑ Ε.

ΝΙΚΗΤΟΠΟΥΛΟΥ

(ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΕΑ)

χορωδός Μουσικού

 Ομίλου ”Ορφεύς”

Καλαμάτας

Η Χορωδία μας, Μουσικός Ομιλος ”ΟΡΦΕΥΣ” Καλαμάτας, αποτελεί τον καλύτερο πολιτιστικό πρεσβευτή της πόλης μας, κι εν γένει της χώρας μας στον κόσμο,  ανταποκρινόμενη επιτυχώς σε προσκλήσεις για εμφανίσεις σε άλλες πόλεις, αλλά, και προσκαλώντας καταξιωμένες χορωδίες και ορχηστρικά σύνολα της χώρας μας και του εξωτερικού σε από κοινού εμφανίσεις.

ΙΒΑΝ ΜΑΤΖΑΡΗΣ

Τη Χορωδία μας, “ΟΡΦΕΑΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ”,  διδάσκει και διευθύνει με επιτυχημένη μουσική πορεία,  για είκοσι πέντε (25) περίπου χρόνια, ο αξιόλογος και καταξιωμένος με ξεχωριστή καλλιτεχνική ευαισθησία μαέστρος, καθηγητής ευρωπαϊκής μουσικής Ιβάν Μάτζαρης.

Μεγάλη καλλιτεχνική πορεία και αξιοσημείωτη χορωδιακή πείρα στα μουσικά δρώμενα του τόπου μας, γνώστης της σύνθεσης και της αρμονίας,  που με τις πρωτότυπες ενορχηστρώσεις του απογειώνει τις εκδηλώσεις.

Ο ρόλος του σημαντικός, απαιτητικός και σύνθετος.

Μακρόχρονη και Επιτυχημένη θητεία στον χορωδιακό χώρο.

Στόχος του είναι η χορωδία να συμμετέχει στα χορωδιακά δρώμενα παρουσιάζοντας μουσικά κομμάτια Ελληνικού και Διεθνούς ρεπερτορίου, από όλο το φάσμα της Πολυφωνικής Χορωδιακής Μουσικής.

Η πρωτότυπη χορωδιακή επεξεργασία των τραγουδιών, που θα ακουστούν, αποτελεί καρπό κοπιαστικού έργου του Μαέστρου και Καλλιτεχνικού Διευθυντή της Χορωδίας μας.

Συγχαίρουμε και Ευχαριστούμε τον υπέροχο δάσκαλο, κορυφαίο Μαέστρο, Συνθέτη και Πιανίστα της Χορωδίας μας, ΙΒΑΝ ΜΑΤΖΑΡΗ,  άνθρωπο της προσφοράς και της αγάπης, για το συνολικά εξαίρετο και τέλειο από κάθε άποψη «διευθυντικό» του έργο, για την καταπληκτική δουλειά του και  την επιμονή να διεκπεραιώνει τέτοιου μουσικού βεληνεκούς έργα και συνεργασίες, αλλά και για την μεγάλη υπομονή μαζί μας!

Πάντα αποτελεί μεγάλο κεφάλαιο για το Δήμο μας, το Δημοτικό Ωδείο Καλαμάτας και την χορωδία μας και θα πρέπει να του αποδοθούν τα εύσημα που του αξίζουν.

ΧΟΡΩΔΙΑΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΚΑΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

Τελειώνοντας θα ήθελα να τονίσω ιδιαίτερα τη σημαντικότατη θέση που κατέχει το χορωδιακό τραγούδι στην παράδοση και στον πολιτισμό της υπέροχης πόλης μας γι’ αυτό και ο Μουσικός Ομιλος ”ΟΡΦΕΥΣ” Καλαμάτας  κάνει έκκληση όλοι να συνδράμουμε έμπρακτα στη στήριξη αυτού του κινήματος που λέγεται “Καλαματιανό Χορωδιακό Μουσικό Κίνημα”.

Καλεί όλους, που τους αρέσει η μουσική και θέλουν να συμμετέχουν ενεργά στη Χορωδία, να γίνουν κοινωνοί του πολιτιστικού αγαθού που παράγεται στην πόλη μας και  να στηρίξουν την “Χορωδιακή Ιδέα” μέσω της συμμετοχή τους στις Χορωδίες του τόπου μας, έτσι ώστε η Μουσική να ξεχύνεται σαν ποτάμι και να γεμίζει τις καρδιές μας!

Ο Διεθνής Διαγωνισμός και Φεστιβάλ Χορωδιών Καλαμάτας τον οποίον ο Δήμος Καλαμάτας διοργανώνει σε συνεργασία με τον διεθνώς αναγνωρισμένο πολιτιστικό οργανισμό Interkultur, είναι ένα πανηγύρι φωνών και τραγουδιών απ’ όλον τον κόσμο και φυσικά και από τον τόπο μας και κάνει την πόλη μας  δυνατό μουσικό πόλο έλξης.

Κατά την διάρκεια του Φεστιβάλ η πόλη μας ξεχειλίζει από μουσική.

Επίσης και η ίδια η κοινωνία αντιλαμβάνεται τη σημασία – αξία του Χορωδιακού Τραγουδιού διότι πλέον όλη η επικράτεια βρίθει από φωνητικά σύνολα παίδων και ενηλίκων.

Στο 2o Διεθνή Διαγωνισμό και Φεστιβάλ Χορωδιών Καλαμάτας, (11 – 15 Οκτωβρίου 2017), οι Ελληνικές Χορωδίες κατέκτησαν σ’ αυτόν πολλές και σημαντικές διακρίσεις, αποσπώντας το δίκαιο έπαινο και το θαυμασμό του κοινού και των συμμετεχόντων από άλλες χώρες, ενώ ταυτόχρονα προέβαλλαν τη σημαντική δουλειά που γίνεται στην Ελλάδα, στο χώρο της Χορωδιακής Μουσικής.

Επίσης, Χορωδίες από έθνη μακρινά και κοντινά, από την Κίνα, τη Μαλαισία τη Ρωσία και τη Βραζιλία, αλλά και πολλές χώρες της Ευρώπης, είχαν την ευκαιρία να δείξουν τα πολιτιστικά τους επιτεύγματα και, σε πνεύμα ευγενούς άμιλλας, να διαγωνισθούν για να κατακτήσουν τη διάκριση.

Ο Μουσικός Ομιλος ”ΟΡΦΕΥΣ” Καλαμάτας, διακρίθηκε και τιμήθηκε με Χάλκινο Δίπλωμα.

60 ΧΡΟΝΙΑ  ΜΟΥΣΙΚΟΣΟΜΙΛΟΣ ”ΟΡΦΕΥΣ” ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Εξήντα Χρόνια…  Ταξίδι με τα φτερά της Μουσικής… Εξήντα Χρόνια… στην Τέχνη,  τον  Πολιτισμό και στην Ποιότητα ζωής της πόλης μας.

Συγχαρητήρια και Ολόθερμες Ευχαριστίες

Η επετειακή εορταστική-πανηγυρική χορωδιακή εκδήλωση γίνεται σε συνδιοργάνωση με τις αξιόλογες παρουσίες: Την Χορωδία Ένωση Φίλων Μουσικής Καλαμάτας «ΑΡΜΟΝΙΑ», με Μαέστρο και Διευθυντή Χορωδίας τον  καθηγητής Μουσικής Μιχάλη Γαργαλιώνη, πιάνο η μουσικός Σόφη Τσόγκα και το Χορωδιακό Σύνολο Καλαμάτας «ALLEGRI» με μαέστρο και καλλιτεχνική διευθύντρια την  καθηγήτρια μουσικής από την Ρωσία Αγγελική Λαζάρου.  

Συγχαρητήρια και ολόθερμες ευχαριστίες. Η συνεργασία τους μαζί μας μας τιμά και μας κάνει υπερήφανους,  γιατί προάγει την μουσική παιδεία των συμπολιτών μας και δείχνει ότι στην πόλη μας υπάρχει μια σημαντική κοιτίδα πολιτισμού.

Οπωσδήποτε, ειλικρινή και εγκάρδια συγχαρητήρια αξίζουν δικαιωματικά οι 50 καλλίφωνοι χορωδοί του Μουσικού Ομίλου ”ΟΡΦΕΥΣ” Καλαμάτας, οι οποίοι με συνέπεια και εξαιρετική επιμονή αποτελούν τον καθρέπτη της πολυφωνίας μας. Με ένα πλούσιο ρεπερτόριο και με τον δικό τους τρόπο συμβάλλουν στα πολιτιστικά και όχι μόνο δρώμενα του Δήμου μας και της χώρας μας γενικότερα.

Συγχαρητήρια στα μέλη της εκπληκτικής Μαντολινάτας, που «αγκαλιάζουν» μουσικά τη Χορωδία και ανταποκρίνονται σε κάθε κάλεσμα, κάνοντας εφικτή αυτή την εορταστική, ρομαντική, μαγευτική και εκλεπτυσμένη βραδιά.

Ολόθερμες ευχαριστίες στον ταλαντούχο πιανίστα Λουκά Γεώργα έναν καταπληκτικό, αλλά και έναν σημαντικό για την κοινωνία μας πιανίστα, στους παρουσιαστές του προγράμματος της επετειακής Εκδήλωσης, πάντα γεμάτοι ζωντάνια, δυναμισμό και φωτεινά χαμόγελα!

Συγχαρητήρια και ολόθερμες ευχαριστίες για την συμμετοχή και άψογη συνεργασίας μας με το STUDIO Καλαμάτας και την υπέροχη δουλειά του Φώτη Κουτρουμπή, τηλεσκηνοθεσία-ντοκιμαντέρ  παραγωγή  της Διαδικτυακής Τηλεόρασης, που ενέπνευσε στο να δημιουργήσει αυτό το ντοκιμαντέρ-δομή της ιστορικής αναδρομής της Χορωδίας του “Ορφέα Καλαμάτας” – με τις πολύ ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις ανθρώπων διαφορετικής ηλικίας που όλοι τους όμως με την ίδια υπέροχη διάθεση φάνηκαν χρήσιμοι να  διευκολύνουν την δημιουργία του. Το Studio Καλαμάτας- Φώτης Κουτρουμπής είναι ένα εργαστήρι που δραστηριοποιείται στην τέχνη της τηλεσκηνοθεσίας-ντοκιμαντέρ μέσω της δημιουργίας βίντεο και ντοκιμαντέρ και αξιοποιώντας τα σύγχρονα μέσα για την παραγωγή ποιοτικού οπτικοακουστικού υλικού, στοχεύει σε δημιουργίες υψηλής αισθητικής πολιτιστικού έργου.

Ευχαριστούμε θερμά όλους όσους βοήθησαν να πραγματοποιηθεί αυτή η εκδήλωση, όλους τους συμμετέχοντες μπροστά αλλά και πίσω από τους προβολείς, το υπέροχο ακροατήριο που θα κατακλύσει τον χώρο και μας τιμά με την παρουσία του και το θερμότατο χειροκρότημα του αλλά κυρίως τους μαέστρους των Χορωδιών, Ιβάν Μάτζαρη, Μιχάλη Γαργαλιώνη, Αγγελική Λαζάρου, που θα μας χαρίσουν για μια ακόμα φορά μια μαγευτική καλλιτεχνική βραδιά.

Συγχαρητήρια και σε κάθε άλλο παράγοντα αυτής της λαμπρής εκδήλωσης για  την πολύτιμη προσφορά και την ανεκτίμητη συμβολή του καθενός από αυτούς στο συνολικό υπέροχο, θεσπέσιο και εντυπωσιακό  μουσικό αποτέλεσμα της Μελωδικότατης αυτής Επετειακής Εορταστικής Χορωδιακής Εκδήλωσης-Συναυλίας για τα  Εξήντα (60) Χρόνια του Μουσικού Ομίλου ”ΟΡΦΕΥΣ” Καλαμάτας,  η οποία μάλιστα εμάς τους κατοίκους της Καλαμάτας μέσω των συνειρμών και των αναμνήσεων που θα μας «ενεργοποιήσει» θα μας φέρει για μια ακόμη φορά  κοντά στην αγαπημένη μας και αξέχαστη εποχή να τραγουδήσουμε αγαπημένα τραγούδια, παλιά και καινούργια, σε μία υπέροχη βραδιά ξεχνώντας άγχη, υποχρεώσεις και αρνητισμούς.

Όλοι ξέρουμε ότι σε καιρούς σαν τους σημερινούς, η ανάταση ψυχής που πρόκειται να μας προσφέρουν, αποτελεί για μας καταφύγιο και ίαμα ψυχής.

Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή μου αυτή, εύχομαι ολόψυχα συγχαρητήρια στις καταξιωμένες Χορωδίες, “ΟΡΦΕΑΣ Καλαμάτας”, Ένωση Φίλων Μουσικής Καλαμάτας «ΑΡΜΟΝΙΑ» και το Χορωδιακό Σύνολο Καλαμάτας «ALLEGRI», συνεχή πρόοδο και θεαματικά επιτεύγματα στον ευρύτατο και πολυδιάστατο τομέα της Χορωδιακής και ενόργανης μουσικής, διατηρώντας και καλλιεργώντας πάντοτε την αυθεντική και ανεπανάληπτη μουσική και Χορωδιακή Παράδοση. Καλή δύναμη και διάθεση και στις επόμενες δραστηριότητες!

Κλείνοντας, θέλω να ευχαριστήσω όλα τα εξαίρετα μέλη του Διοικητικού Συμβούλιου του “Ορφέα Καλαμάτας” για αυτό το επίτευγμα. Απέδειξαν για μια ακόμα φορά ότι όταν ενώνουμε τις δυνάμεις μας όλα είναι δυνατά.

Ιδιαίτερα εκφράζω τις θερμές μου ευχαριστίες στην πρόεδρο Λίλιαν Αναγνωστοπούλου, που στέκει πάντα δίπλα στη Χορωδία μας και να ευχηθώ πάντα τέτοιες λαμπρές εκδηλώσεις-ομιλίες. Η συμβολή της αποτελεί πράξη αγάπης και φροντίδας για την Χορωδία μας,

• στον ήρεμο, συνετό, εργατικό επίτιμο πρόεδρο και γραμματέα Αντώνη Πλατανιά, συνταξιούχο εκπαιδευτικό με εξαιρετικές διοικητικές και οργανωτικές ικανότητες. Διοικεί και καθοδήγει τον “Ορφέα Καλαμάτας” με αγάπη, αφοσίωση, δίνοντας την ψυχή του και τον λαμπρύνει με τις πολιτιστικές δραστηριότητες που οργανώνει όλα τα χρόνια αφήνοντας άριστες εντυπώσεις και όλοι τον αγαπούν και τον σέβονται,
• στον δραστήριο συνταξιούχο καθηγητή και ακούραστο αντιπρόεδρο Αλέξανδρο Μπουφέα καθαρό στη συμπεριφορά, στο λόγο και στη σκέψη, ντόμπρο και σεμνό, καλόκαρδο και χαμογελαστό, με ευθυκρισία και δικαιοσύνη και πολλή δουλειά προγραμματίζει, συντονίζει, ενημερώνει τους χορωδούς, ανοίγει ορίζοντες και βελτιώνει συνεχώς τα πράγματα και βοηθά τον ” Ορφέα Καλαμάτας” για την ποιοτικότερη παρουσία του στον καλλιτεχνικό χώρο.

Η επετειακή  εορταστική χορωδιακή εκδήλωση για τα  εξήντα χρόνια του Μουσικού Ομίλου ”ΟΡΦΕΥΣ” Καλαμάτας απ’ την ίδρυσή του ήταν σταθμός για την Χορωδία μας και σαφέστατα ανωτέρου επιπέδου.

Κάθε φορά και ψηλότερα…. Ενωμένοι και προχωράμε…

Η Χορωδιακή Μουσική, με τη σειρά της, είναι η Μουσική που εκτελείται από ένα τέτοιο σύνολο.

Ο Μουσικός Ομιλος ”Ορφεύς” Καλαμάτας είναι Μικτή τετράφωνη Χορωδία.

Γράφει η  ΜΑΡΙΑ Ε.

ΝΙΚΗΤΟΠΟΥΛΟΥ

(ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΕΑ)

χορωδός Μουσικού Ομίλου

”Ορφεύς” Καλαμάτας

Αποτελείται  από τέσσερις ομάδες φωνών, καθεμιά από τις οποίες αντιστοιχεί στις τέσσερις βασικές  φωνές, (σοπράνο, κοντράλτο, τενόρος, και μπάσος), έτσι ώστε να μπορεί να εκτελεί κομμάτια με βάση την τετράφωνη αρμονία, που είναι κυρίαρχο στοιχείο της κλασικής μουσικής.

 Η Μικτή  Χορωδία είναι η τελειότερη απόδοση της τετράφωνης αρμονίας.

Το μεγαλείο της Χορωδιακής Μουσικής  αγγίζει την ψυχή κάθε ανθρώπου.

Η Μουσική είναι η έκφραση της ψυχής, ενώνει τους ανθρώπους, και εξυψώνει το ανθρώπινο πνεύμα με ένα ιδιαίτερο τρόπο. Κι ακόμα ότι είναι η γλώσσα της καρδιάς, ο εκφραστής των συναισθημάτων και ο συνδετικός κρίκος που ενώνει ταξιδεύει και συγκινεί τους λαούς.

Το Χορωδιακό Τραγούδι από τη φύση του είναι μία ομαδική λειτουργία. Η ανάγκη των ανθρώπων για συνύπαρξη και γενικά για κοινή έκφραση είναι αυτή που το καθιστά αναγκαίο. Από την άλλη, η φωνή είναι ένα υπέροχο μουσικό όργανο, που στη μορφή της πολυφωνίας βρίσκει την κορύφωσή του.

Σίγουρα η συμμετοχή σε μία Χορωδία είναι απολαυστική εμπειρία!

Πρώτα απ’ όλα μας καλλιεργεί μουσικά!

Η ενασχόληση με τη μουσική και συγκεκριμένα με το Χορωδιακό Τραγούδι είναι μία σύνθετη διαδικασία, καθώς το τραγούδι αποτελείται από τρία στοιχεία : το ρυθμό, το λόγο και τη μελώδια, που κινητοποιούν αντίστοιχα το σώμα, τη λογική και το συναίσθημα.

Η Χορωδία όμως έχει και ρόλο παιδαγωγικό και κοινωνικό. Σε συλλογικό επίπεδο αποτελεί την κοιτίδα ανάπτυξη-καλλιέργειας της συνεργατικότητας, της αλληλεγγύης και του ομαδικού πνεύματος, μεταξύ των μελών της.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι μέσα από την Χορωδία μαθαίνει ο χορωδός να είναι συνειδητοποιημένος, υπεύθυνος, να έχει πειθαρχία, να σέβεται ο ένας τον άλλον και να συνεργάζεται.

Επίσης η Χορωδία καλλιεργεί την αυτοεκτίμηση, «ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, μειώνει το στρες και βελτιώνει την ψυχική διάθεση».

Εξήντα (60) Χρόνια Ζωής και Καλλιτεχνικής Χορωδιακής Δράσης συμπληρώνει φέτος ο Μουσικός Ομιλος ”Ορφεύς” Καλαμάτας.

Εξήντα (60) Χρόνια Παρουσίας γεμάτα  με Λαμπρή Χορωδιακή Μουσική, πρωτοποριακές α’ εκτελέσεις, Διεθνή Βραβεία, εκατοντάδες Συναυλίες στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό και συμμετοχές σε Χορωδιακά Φεστιβάλ σε διάφορα μέρη της Ελλάδας.

Ο Μουσικός Ομιλος ”Ορφεύς” Καλαμάτας σημάδεψε τη Χορωδιακή παράδοση και γενικά την καλλιτεχνική πορεία της πόλης μας στα μέσα του 20ου αιώνα και επεκτάθηκε στον 21ο αιώνα, σύμβολο ενός αγώνα αλλά και βιωματική έκφραση πολλών γενεών, ένας θεσμός με ιστορία στην υποστήριξη της Χορωδιακής Μουσικής.

Ο Μουσικός Ομιλος ”Ορφεύς” Καλαμάτας γιορτάζει τα 60 χρόνια του στο ιστορικό κτήριο του κεντρικού σιδηροδρομικού σταθμού

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΟΜΙΛΟΥ   

”ΟΡΦΕΥΣ” ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

– Στις 15 Δεκεμβρίου 1956 με πρωτοβουλία του Φώτη Γ. Σπίνου, σπουδαίο και σημαντικό άτομο με ενεργό μουσική και καλλιτεχνική δράση στη Χορωδιακή Μουσική, και με τη βοήθεια των φωτεινών και διαπρεπή μαέστρων των εκκλησιαστικών χορωδιών Αναλήψεως Δημήτριου Βαγγαλάτη και Παμμ. Ταξιαρχών Γεωργίου Κούμανη αποφασίστηκε η ίδρυση ανδρικής τετράφωνης χορωδίας με 35 Μέλη Ερασιτέχνες από τις δύο χορωδίες, πλαισιωμένοι από Ερασιτέχνες Καλαματιανούς φίλους των εγχόρδων οργάνων με μόνο εφόδιο το χάρισμα της καλλιφωνίας και έγραψαν ένα μεγάλο μουσικό κεφάλαιο στην ιστορία του τόπου μας.

35 επίλεκτα μέλη με χαρίσματα, με πάθος και ενθουσιασμό, που αντάμωσαν χάρη στην αγάπη και το μεράκι τους για την Χορωδιακή Μουσική, δίνοντας το προσωπικό τους χρώμα με τα μουσικά  όργανα και τις φωνές τους να ταξιδεύουν σε σκοπούς και τραγούδια που τους συγκινούν και τους εκφράζουν.

Ο καταξιωμένος μαέστρος και σπουδαίος αρχιμουσικός Δημήτριος Βαγγαλάτης ανέλαβε την  διεύθυνση της ανδρικής Χορωδίας και υπό την καθοδήγηση του επέτυχε να εμπνεύσει και να ωθήσει την Χορωδία σε υψηλές αποδόσεις.  Με πρωτοβουλία του την άνοιξη του 1956 η Χορωδία έκανε την παρθενική εμφάνιση της στην αίθουσα της Λαϊκής Σχολής Καλαμάτας (σήμερα Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο), γεγονός μοναδικό για τα δεδομένα της πόλης μας, με ένα ρεπερτόριο από γνωστά τραγούδια συνθετών της εποχής εκείνης που έχουν μείνει αξέχαστα και σκόρπισε αισθήματα χαράς.

Το πρώτο τραγούδι που τραγούδησε η χορωδία ήταν “Το Τζιτζικάκι”. Ένα  υπέροχο κερκυραϊκό κομμάτι της ρούγας και της αγάπης, πολύ παλιά έκδοση από το ντόπιο μουσικό δυναμικό της πλούσιας και μοναδικής πολιτιστικής λαϊκής μουσικής παράδοσης των καταπληκτικών κερκυραϊκών μελωδιών, που το έφερε ο θείος του αείμνηστου αρχιμουσικού Δημήτρη Βαγγαλάτη, Πέτρος Βαγγαλάτης ιδρυτικό μέλος της ανδρικής χορωδίας, έμπειρος μουσικός, εξαιρετικός χορωδός, υπέροχος άνθρωπος και πατέρας του σημερινού χορωδού του “ΟΡΦΕΑ” Αλέξανδρου Βαγγαλάτη. (Οικογένεια Βαγγαλάτη εκ Κερκύρας ορμώμενοι).

  “Το Τζιτζικάκι”.

” Έχω δυο λόγια μυστικά πουλάκι μου

κρυμμένα στην καρδιά μου

Τζιτζικάκι μου….”

Άλλες εποχές, καλές εποχές…

  –  Στις 20 Δεκεμβρίου ορίζεται τριμελής Διοικούσα Επιτροπή με Πρόεδρο τον διαπρεπή και διακεκριμένο Φώτη Σπίνο.  

 –   Στις  17 Ιανουαρίου 1957 εγκρίνεται το καταστατικό του Μουσικού Ομίλου «ΟΡΦΕΥΣ» Καλαμάτας και η Ανδρική Χορωδία του αρχίζει το δημιουργικό της έργο.

      Το καταστατικό συντάχθηκε από ένα εξαιρετικά ικανό και δημιουργικό άτομο, ιδιαίτερα προσφιλής στην τοπική κοινωνία, επίλεκτο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και καταξιωμένο χορωδό (που έφυγε πριν λίγο καιρό), τον αείμνηστο Γεώργιο Νικητάκη.

 –   Στις 31 Μαρτίου 1957 στη Λαϊκή Σχολή Καλαμάτας η Χορωδία εμφανίζεται στο κοινό της Καλαμάτας στην πρώτη της συναυλία με 12 Χορωδιακά έργα Ελλήνων και ξένων συνθετών και με Διευθυντή το νεαρό τότε και Ταλαντούχο Μαέστρο Νίκο Κουτσομανιώτη, διαπρεπή μουσικό, που προσέφερε πολλά στην μετέπειτα μουσική πορεία της Χορωδίας μας και εν γένει στην ποιοτική μουσική ζωή της πόλης μας.

   –  Το 1959 παίρνει το Β’ Βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Χορωδιών στο Παναθηναϊκό Στάδιο στην Αθήνα.

   – Μετά το 1976 δραστηριοποιείται ως Μικτή Χορωδία, διοργανώνοντας έτσι αξιόλογες και αξέχαστες συναυλίες, σκορπίζοντας συγκίνηση και ενθουσιασμό με το πλούσιο ρεπερτόριο της και απέσπασε τιμητικές διακρίσεις, ευμενέστατα σχόλια και άριστες κριτικές.

Όλα τα μέλη της Χορωδίας είναι ερασιτέχνες, είναι ένα έντεχνο μουσικό σύνολο, αγαπούν αυτό που κάνουν χωρίς να πληρώνονται.

Για μένα η Χορωδία αντιπροσωπεύει ένα πρωταρχικό μουσικό (και όχι μόνο) κοινωνικό κύτταρο που σκοπός της είναι η καλλιέργεια της Χορωδιακής Μουσικής και Παιδείας και η συμβολή της στην Πολιτιστική και Καλλιτεχνική ζωή του τόπου.

     – Ο Μουσικός Ομιλος ”Ορφεύς” Καλαμάτας έχει δώσει περισσότερες από 150 συναυλίες στην Καλαμάτα (Λαϊκή Σχολή, Ηλέκτρα, Αμφιθέατρο Κάστρου, Πνευματικό Κέντρο, Ι.Ν. Υπαπαντής, Ι.Ν. Παμμ. Ταξιαρχών…) και έχει πλουτίσει µε την εντυπωσιακή δράση του την Πολιτιστική ζωή της χώρας.

          Σημαντικοί σταθμοί στην πορεία του είναι ενδεικτικά:

          Συναυλίες:

·                    Σε όλες σχεδόν τις κωμοπόλεις της Μεσσηνίας.

·                    Στις περισσότερες πόλεις της Ελλάδος, σε μερικές περισσότερες από μία : Σπάρτη, Τρίπολη, Πάτρα, Ζάκυνθο, Αργοστόλι,  Ληξούρι, Λευκάδα, Κέρκυρα, Πρέβεζα, Ναύπακτο, Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Πόρο, Ρόδο κ ά.

·                    Στο εξωτερικό: Βουλγαρία, Ρουμανία, Αυστρία, Ιταλία.

·                    Έχει πάρει μέρος σε πάρα πολλά Festivals στη χώρα μας και στο εξωτερικό και έχει οργανώσει στην Καλαμάτα 4 Χορωδιακά Festivals με τη συμμετοχή Ελληνικών Χορωδιών και 1 Διεθνές.

·                    Έχει Ηχογραφήσει μουσικά προγράμματα σε ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς σε διάφορες πόλεις της Ελλάδος και του εξωτερικού.

·                    Έχει Ηχογραφήσει 5 δίσκους βινυλίου LP :

          1. Καντάδες Που Δεν Ξεχνιούνται

          2. 12 Παλιές Λαϊκές Επιτυχίες

          3. Δημοτικά Τραγούδια

          4. Ωραιότατα Λαϊκά Μοτίβα

          5. Τραγούδια του Κρασιού (τετράφωνη ανδρική χορωδία) (κυκλοφορούν και σε CD).

–  Από το 1982 πραγματοποιεί κάθε χρόνο Θρησκευτική Συναυλία στον Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών, άρχισε υπό την αιγίδα του Σεβασμιότατου Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομου Θέμελη και συνεχίζει επί των ημερών του σημερινού Σεβασμιότατου Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομου Σαββάτου, ερμηνεύοντας Θρησκευτικά έργα Ελλήνων και ξένων συνθετών.

Το 1993 συμμετείχε και η Βυζαντινή Χορωδία της Ιεράς Μητροπόλεως Μεσσηνίας υπό την διεύθυνση του  καθηγητή Ευρωπαϊκής και Βυζαντινής Μουσικής Απόστολου Τσάφου, η οποία αποτελείτο από  επίλεκτους πρωτοψάλτες της Καλαμάτας που έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους στην εξαίρετη αυτή μουσική πανδαισία

–  Από το 1994, σε συνεργασία με το Σύλλογο “Οι Φίλοι της Μουσικής Καλαμάτας”, η εκδήλωση γίνεται με τη συμμετοχή και άλλων Xορωδιών σαν Χορωδιακή Συνάντηση Θρησκευτικής Μουσικής. Μέχρι σήμερα οργάνωσε 23 Χορωδιακές Συναντήσεις Θρησκευτικής Μουσικής που ξεχωρίζουν ανάμεσα στα πολλά πολιτιστικά γεγονότα της χώρας.

  Μία γιορτή της Χορωδιακής Θρησκευτικής Μουσικής που έγινε Θεσμός Πολιτισμού, καθιερώθηκε σαν κορυφαίο καλλιτεχνικό γεγονός Πανελλήνιας προβολής για την πόλη μας, αγαπήθηκε από το μουσικόφιλο κοινό και αγκαλιάστηκε από την Τοπική Αυτοδιοίκηση  με εξαιρετική ως σήμερα επιτυχία.

– Τον Οκτώβριο του  2009  βραβεύτηκε με το 3ο βραβείο στο 5ο Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ Ναυπάκτου «Μίκης Θεοδωράκης».

–  Τον Οκτώβριο του  2017  βραβεύτηκε με Χάλκινο Δίπλωμα στο 2ο Διεθνή Διαγωνισμό και Φεστιβάλ Χορωδιών Καλαμάτας.

– Ο Μουσικός Ομιλος ”Ορφεύς” Καλαμάτας δίνει τον ιδιαίτερο τόνο του και την παρουσία του σε Θρησκευτικές, Εθνικές, Κοινωνικές, Φιλανθρωπικές και άλλες Καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, που οργανώνει ο Δήμος Καλαμάτας και άλλοι Πολιτιστικοί φορείς σε όλη την Ελλάδα.

ΠΑΙΔΙΚΗ ΤΡΙΦΩΝΗ ΧΟΡΩΔΙΑ ΑΓΟΡΙΩΝ

ΥΠΟ ΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΣΑΦΟΥ

 Ακόμα ένας σημαντικός σταθμός στην πορεία των Εξήντα (60) χρόνων του  Μουσικός Ομιλος ”Ορφεύς” Καλαμάτας ήταν και η Τρίφωνη Παιδική Χορωδία των Αγοριών που δημιουργήθηκε το 1980 με πρωτοβουλία και λειτούργησε κάτω από τη μουσική διεύθυνση-διδασκαλία του άριστου και έμπειρου  Εκπαιδευτικού και Μουσικοπαιδαγωγού Καθηγητή Ευρωπαϊκής και Βυζαντινής Μουσικής Απόστολου Τσάφου.

Η Τρίφωνη Παιδική Χορωδία των Αγοριών υπό την Διεύθυνση του Αποστόλου Τσάφου συμμετείχε στις γιορτές των Κατηχητικών Σχολείων Καλαμάτας επί του Σεβασμιότατου Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομου Θέμελη. Η Χορωδία αυτή αυξήθηκε και  στελεχώθηκε από 30 καλλίφωνα  μέλη (παιδιά) ηλικίας 10-17 ετών.

Πρωταρχικός στόχος του Μουσικοπαιδαγωγού στην Παιδική Χορωδία των Αγοριών ήταν η μύηση τους στην τέχνη του Xορωδιακού Τραγουδιού, να ελέγχουν τη φωνή τους, να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα που τους γεννιούνται καθώς τραγουδούν πάντα με “πορεία διδασκαλίας” τη διδακτική εμπειρία του ικανού-ταλαντούχου και Επιτυχημένου Μαέστρου Απόστολου Τσάφου.

Σκοπός του επίσης ήταν η γνωριμία των αγοριών  με την μουσική και το έργο των μεγάλων μας συνθετών, η κοινωνικοποίηση, η έκφραση συναισθημάτων καθώς και η εμπειρία της ομαδικής δουλειάς και η ανάπτυξη του πνεύματος συνεργασίας στον χώρο της μουσικής στοιχεία δηλαδή ιδιαίτερα σημαντικά για την καλλιέργεια και την εξέλιξη των δεξιοτήτων τους, τόσο στη μουσική όσο και στη ζωή τους γενικότερα, Παράγοντας Πολιτισμό στον Τόπο μας.

Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα και μέσα από συνεχείς πρόβες, με αυστηρότητα, πειθαρχία και  με τη βοήθεια και τη συμπαράσταση των γονέων τους παρουσιάστηκαν σε μια σπουδαία και εντυπωσιακή εκδήλωση-συναυλία του “ΟΡΦΕΑΣ Καλαμάτας”, στο Κάστρο της Καλαμάτας το καλοκαίρι του 1981 παρουσιάζοντας έργα κλασικών συνθετών.

 Στο πιάνο συνόδευε την Παιδική Χορωδία η Ειδική Παιδαγωγός και Ταλαντούχα Δασκάλα Ξανθιάννα Πιερρακέα.

1) Το πρώτο τραγούδι που τραγούδησαν  ήταν ο  «Ύμνος» ή αλλιώς «Ωδή» στη Χαρά που συνέθεσε ο L.V. Beethoven μέσα στην τελευταία του Συμφωνία (Ενάτη Συμφωνία) και μάλιστα όταν είχε πλέον χάσει όλη του την ακοή. Με τον “Ύμνο της Χαράς” ο Beethoven εκφράζει τη νίκη του ανθρώπου που έχει πίστη και κατορθώνει να υπερβεί τα δεινά της μοίρας του

2)  τον Ύμνο του συνθέτη Franz Schubert   “Δόξα στ’  Όνομά Του”.

3)  Η “Ευχή” του Friedrich Mücke κ.ά.

Με την επαγγελματικού επιπέδου ερμηνεία της η Τρίφωνη Παιδική Χορωδία των Αγοριών πιστοποίησε την αποδοτικότητα της πρώιμης διδασκαλίας της Χορωδιακής Μουσικής και ανέβασε το προσφερόμενο αποτέλεσμα στο ύψος των απαιτήσεων του ώριμου ακροατή.

Πολλά από τα μέλη της Τρίφωνης Παιδικής Χορωδίας εξελίχθησαν αργότερα σε επαγγελματίες μουσικούς.

Τα δυο αδέλφια, ο Βαρύτονος Δημήτρης Πλατανιάς, ένα από τα πιο πλέον Διάσημα κι Αγαπημένα παιδιά της Καλαμάτας, ο οποίος κατακτά τα τελευταία χρόνια όλο και ψηλότερες κορφές σε έναν χώρο με αδυσώπητες απαιτήσεις και ο Μιχάλης Πλατανιάς ένας  χαρισματικός νέος, εξαιρετικός τενόρος στις Χορωδίες: Ambitus Choir Λεοντείου Λυκείου Νέας Σμύρνης   και στο  Μικτό Φωνητικό Σύνολο «Voice Box».

Τα δυο αδέλφια, ο  Γιάννης και ο Δημήτρης Πλεμμένος. Ο Γιάννης Πλεμμένος, έχει λάβει το Μεταπτυχιακό (MPhil) και το Διδακτορικό του Δίπλωμα (PhD) στην Εθνο-μουσικολογία από το Πανεπιστήμιο του Gabrige.

Ο Γιάννης Κλείδωνας, ο Νίκος Αλεβίζος, ο Ιάσων Λουκάς κ. ά υπήρξαν, ανάμεσα σε άλλα σπουδαία ονόματα μουσικών, μέλη της Παιδικής Χορωδίας. 

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΤΟΥ

 «ΟΡΦΕΥΣ» ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΜΕ ΣΥΝΟΔΕΙΑ ΜΑΝΤΟΛΙΝΑΤΑΣ

Το 1980 έγινε η Τελευταία Συναυλία της Χορωδίας «ΟΡΦΕΥΣ» Καλαμάτας με συνοδεία Μαντολινάτας που άφησε μια αξέχαστη εποχή στα μουσικο-χορωδιακά δρώμενα της κοινωνικής μας ζωής και έκτοτε, χάθηκαν τα μαντολίνα και οι μουσικοί εκτελεστές τους από τις Συναυλίες της πόλης μας.

Το 2013 ύστερα από τόσα χρόνια γίνεται μια νέα προσπάθεια επαναφοράς του Μαντολίνου από μαθητές αλλά και καθηγητές του Δημοτικού Ωδείου σε συνεργασία με το Μουσικό Σχολείο της πόλης μας και στις 19 Ιουνίου 2013 στο Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας ο Μουσικός Όμιλος «ΟΡΦΕΥΣ» Καλαμάτας υπό τη Διεύθυνση του Ταλαντούχου, καταξιωμένου και εμπειροτάτου  Μαέστρου της εν λόγω Χορωδίας και Μαντολινάτας, κ. ΙΒΑΝ ΜΑΝΤΖΑΡΗ, ο οποίος, εκτός των άλλων, συνέβαλε στην ανανέωση του προγράμματος της Χορωδίας, όπως επίσης στην  αναβάθμιση της Μαντολινάτας και στον εμπλουτισμό του ρεπερτορίου της, παρουσίασε ένα μουσικό ταξίδι στο ελληνικό πεντάγραμμο, με γνωστά ελληνικά τραγούδια (Θεοδωράκη, Λοΐζο, Ξαρχάκο, Γκάτσο κ ά.) αναδεικνύοντας παράλληλα τον «επαγγελματισμό» της ερασιτεχνικής δημιουργίας.

Με την έντεχνη ορχήστρα από Μαντολίνα και κιθάρες και την Χορωδία δοθήκαν από τότε μέχρι και σήμερα πολυάριθμες Μουσικές Εκδηλώσεις- Συναυλίες και Χορωδιακές συναντήσεις γεμάτες μουσική με πρωτότυπες εκτελέσεις σε γνωστές μελωδίες προκαλώντας ευχάριστες εκπλήξεις που ξεσήκωσαν το κοινό.

Ο τρόπος που ερμηνεύουν οι μουσικοί και οι χορωδοί ηλεκτρίζουν την ατμόσφαιρα και φορτίζουν συναισθηματικά κάθε ευαίσθητο ακροατή, μεταδίδοντας το πάθος και τον ερωτισμό της Μουσικής!

ΜΟΥΣΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ: 60 ΧΡΟΝΙΑ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ

Η Επετειακή  Εορταστική Χορωδιακή Εκδήλωση για τα  Εξήντα (60) Χρόνια του Μουσικού Ομίλου ”Ορφεύς” Καλαμάτας απ’ την ίδρυσή του θα γίνει στο Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας, σήμερα, Δευτέρα 11 Δεκεμβρίου 2017 στις 8 το βράδυ.

 Η Επετειακή Εορταστική Συναυλία είναι μια αναδρομή στην Ιστορία της Χορωδίας μας μέσα από αγαπημένα τραγούδια που καθόρισαν τη μουσική μας πορεία και χάρισαν αλησμόνητες εμπειρίες τόσο σε μας όσο και στο αγαπημένο μας μουσικόφιλο κοινό.

Θυμήθηκα και νοστάλγησα όλα αυτά και θεώρησα ιερό μου καθήκον ν’ αναβιώσω τα χρόνια εκείνα τα δημιουργικά και τα ονόματα όλων εκείνων των αξέχαστων μουσικών, μαέστρων και χορωδών που με κέφι και μεράκι χάρισαν στην πόλη μας μια αξέχαστη εποχή, ως γνήσιοι συνεχιστές της Χορωδιακής Μουσικής Παράδοσης που διακρίνει τον τόπο μας.

Η συνεργασία μας ήταν πάντα γλυκιά και αποτελεσματική, με στόχο πάντα να υπηρετήσουμε τη μουσική που μας ενώνει.

Με εκατοντάδες χορωδούς δουλέψαμε, γελάσαμε, συγκινηθήκαμε, ταξιδέψαμε, αγαπηθήκαμε.

Μία διαρκής αλληλομετάγγιση πείρας και ενθουσιασμού, γνώσης και παρορμητισμού, δημιούργησαν ένα εκρηκτικό μείγμα ενέργειας.

Όλοι κράτησαν τη Χορωδία σαν ένα από τα καλύτερα κομμάτια της ζωής τους.

Έγιναν φίλοι, ζευγάρια, οικογένειες και πολλοί απ’ αυτούς ανακάλυψαν μέσα τους έναν μουσικό με καλλιτεχνικό ταλέντο και με λαμπερή και επιτυχημένη επαγγελματική πορεία, αργότερα, στον χώρο της μουσικής.

Σ’ αυτούς αφιερώνουμε αυτή την Επετειακή Συναυλία, ευχόμενοι μια Φωτεινή Πορεία.

Κάλεσμα σε όσους έχουν το μεράκι για τη μουσική και ειδικά για το Χορωδιακό Τραγούδι.

Ελάτε να αφεθούμε, να διασκεδάσουμε όλοι μαζί σε μία μοναδική Συναυλία!

Ελάτε να ταξιδεύσουμε μουσικά, στα χρόνια της νιότης μας… ομορφαίνοντας το δειλινό της!

Το τραγούδι ανοίγεται στον κόσμο, τους ανθρώπους, τη μουσική, την ομορφιά της ζωής με λίγα λόγια, έστω της λίγης που απομένει.

Τραγούδι, νοσταλγία, μνήμες, συναισθήματα …  όλα όπως παλιά!

Ραντεβού λοιπόν ΣΗΜΕΡΑ Δευτέρα 11 Δεκεμβρίου 2017 στις 8 το βράδυ στο φιλόξενο χώρο του Δημοτικού Πνευματικού Κέντρου Καλαμάτας.

Η είσοδος θα είναι ελεύθερη για όλο τον κόσμο.

• Αύριο: Συνέχεια του αφιερώματος με τους στόχους και τους πρωταγωνιστές της νέας πορείας του Μουσικού Ομίλου «ΟΡΦΕΥΣ».

Ο νομός Μεσσηνίας ήταν η περιφέρεια όπου η ψήφος υπέρ της βασιλευόμενης δημοκρατίας έλαβε το τρίτο μεγαλύτερο ποσοστό μετά την Λακωνία (59,52 %) και την Ροδόπη (50,54%)

Συγκεκριμένα, υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας φήφισε το 50,76% και κατά το 49,24%

Σ.Θ.

Τρόπος παρασκευής τσίπουρου

Η παρασκευή τσίπουρου είναι ο τρόπος να «εκμεταλλευτούμε» όσο περισσότερο μπορούμε το σταφύλι. Να μην πάει τίποτα χαμένο. Πρώτη ύλη του τσίπουρου είναι τα στέμφυλα, δηλαδή ό,τι απομένει μετά το «πάτημα», τη συμπίεση των σταφυλιών για την παραγωγή κρασιού, δηλαδή οι φλούδες του σταφυλιού, τα κουκούτσια και η σάρκα. Μπορούμε, πάντως, να παρασκευάσουμε τσίπουρο και από όλο το υγρό μείγμα που προκύπτει από τη σύνθλιψη του σταφυλιού, το γλεύκος.

Σε κάθε περίπτωση, η πρώτη ύλη που θα φτάσει στο αποστακτήριο για να γίνει το τσίπουρο με τη μέθοδο της απόσταξης πρέπει νωρίτερα να έχει υποστεί αλκοολική ζύμωση, μία διαδικασία που κρατά από 20-40 ημέρες. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, το γλεύκος θα πρέπει να βρίσκεται σε δοχεία ανοιχτά στον αέρα και σε τακτά χρονικά διαστήματα να μετριούνται τα σάκχαρα.

Στη συνέχεια, το τσίπουρο παράγεται με την διαδικασία της απόσταξης. Πρακτικά, βράζει το μείγμα και οι ατμοί που δημιουργούνται περνούν από έναν σωλήνα, όπου με την αλλαγή θερμοκρασίας υγροποιούνται και στάζει το τσίπουρο.

Εμφιαλωμένο VS χύμα

Ο θεσμός της ερασιτεχνικής απόσταξης, που γίνεται με ειδική άδεια, εφαρμόζεται για το «κέφι» σε οικογενειακό επίπεδο και για προσωπική κατανάλωση ή εξαιρετικά περιορισμένη διακίνηση. Πρόκειται για τον θεσμό των διήμερων αμβυκούχων, οι οποίοι έχουν δικαίωμα να αποστάζουν μικρές ποσότητες για συγκεκριμένα διήμερα (πάντα με άδεια). Όμως, οι διήμεροι αμβυκούχοι πληρώνουν φόρο μόνο 140 ευρώ ανά 100 λίτρα αιθυλικής αλκοόλης, αντί των 2.550 ευρώ ανά 100 λίτρα που πληρώνουν οι λοιποί παραγωγοί και εισαγωγείς.

Έτσι, η παράδοση χρησιμοποιείται ως άλλοθι για την παράνομη παραγωγή και διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων τσίπουρου, συχνά μάλιστα αμφιβόλου ποιότητας. Ο αμπελουργός, ή και κάποιος άλλος ιδιώτης στον οποίο ανήκει το «καζάνι» για την παραγωγή του τσίπουρου και έχει άδεια να βράζει από 15 Οκτωβρίου – 15 Δεκεμβρίου, αναλαμβάνει να βράσει πρώτη ύλη και από άλλους, οι οποίοι έχουν βγάλει νόμιμη άδεια για τσίπουρο από το τελωνείο. Όμως, κάπου στον… δρόμο, η ποσότητα τσίπουρου που παράγεται τελικά είναι πολλαπλάσια της νόμιμης, σύμφωνα με την άδεια.

Η παράνομη διακίνηση σημαίνει μεγάλη φοροδιαφυγή και άρα αθέμιτο ανταγωνισμό για όσους βάζοντας την υπογραφή τους στο προϊόν φορολογούνται και επίσης φέρουν την ευθύνη για αυτό που παράγουν και διαθέτουν στην αγορά.

Ο χαμηλότερος φόρος για τους διήμερους αμβυκούχους έχει κινήσει την προσοχή και της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχει εντοπίσει καθεστώς αθέμιτου ανταγωνισμού.

Τον Φεβρουάριο του 2017, η ΕΕ παρέπεμψε την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, γιατί δεν εφαρμόζει τον κανονικό συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης στο τσίπουρο και την τσικουδιά. Το καθεστώς της μειωμένης φορολόγησης της αιθυλικής αλκοόλης αποτελεί μια προσπάθεια προστασίας της εθνικής παραγωγής, που στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αγοράς απαγορεύεται. Ήδη από το 2015 η ΕΕ έχει ζητήσει από την Ελλάδα να τροποποιήσει τη νομοθεσία της περί ειδικών φόρων κατανάλωσης για το τσίπουρο και την τσικουδιά.

Γιατί λέμε «ναι» στο εμφιαλωμένο

Εκτός από όλους τους παραπάνω λόγους, το εμφιαλωμένο τσίπουρο εγγυάται συγκεκριμένη μοναδική ποιότητα. Οι άνθρωποι που το παράγουν –και ο αριθμός τους αυξάνεται συνεχώς– επενδύουν, ψάχνουν και έχουν καταφέρει, αξιοποιώντας την παράδοση, να δώσουν στο τσίπουρο το κάτι παραπάνω που μπορεί να το απογειώσει και γευστικά, αλλά και ως εξαγώγιμο προϊόν. Κακά τα ψέματα, το αψύ προϊόν με το μπόλικο που ρέει από τα καζάνια σε όλη τη χώρα κάθε φθινόπωρο δεν μπορεί να ξεπεράσει τα όρια της οικιακής, άντε της τοπικής κατανάλωσης. Γιατί να μη δώσουμε μια ευκαιρία στο τσίπουρο να σταθεί επάξια δίπλα στα άλλα αποστάγματα;

Τσίπουρα ονομασίας προέλευσης

Το τσίπουρο Τυρνάβου είναι από το 1989 προϊόν γεωγραφικής ένδειξης, αναγνωρισμένο από την ΕΕ. Το συγκριμένο τσίπουρο, εξαιρετικά ονομαστό, παράγεται μόνο στη συγκεκριμένη περιοχή, από στέμφυλα της ποικιλίας Μοσχάτο Αμβούργου, γεγονός που του προσφέρει ξεχωριστή γεύση. Όπως αναφέρει σε άρθρο της η Αναστασία Παναγιώτου, Γεωπόνος-Οινολόγος, «πρόσφατη μελέτη των πολυφαινολών που περιέχονται στα υποπροϊόντα ελληνικών ποικιλιών και μελέτη της βιολογικής δράσης των εκχυλισμάτων τους, έδειξαν πως το Μοσχάτο Αμβούργου βρίσκεται στην πρώτη ή στις πρώτες θέσεις των ποικιλιών που ερευνήθηκαν για τις επιμέρους ουσίες.

Τα υποπροϊόντα (βόστρυχοι, γίγαρτα) του Μοσχάτου και τα εκχυλίσματά τους έχουν σημαντικές ποσότητες βιοδραστικών πολυφαινολών, με μεγάλες αντιοξειδωτικές ικανότητες, με αντικαρκινική και αντιμεταλλαξιογόνο δράση».

Ακόμα τρεις περιφέρειες της χώρας (Θεσσαλία, Μακεδονία, Κρήτη) είναι αναγνωρισμένες ως περιοχές που παράγουν τσίπουρα γεωγραφικής ένδειξης με συγκεκριμένες προδιαγραφές.

Παλαιωμένο και μονοποικιλιακό ανεβάζουν τον πήχη

Οι παραγωγοί, όσο το τσίπουρο αποκτά εμπορικό ενδιαφέρον, έχουν κάνει σημαντικές προσπάθειες να βελτιώσουν την ποιότητά του, οι οποίες έχουν φέρει εξαιρετικά αποτελέσματα. Ως πρώτη ύλη δεν χρησιμοποιούν ό,τι περισσεύει, αλλά διαλέγουν κυρίως τις φλούδες από τις ρόγες, ενώ συχνά προσθέτουν στον άμβυκα που θα γίνει ο βρασμός και λίγο κρασί από την ίδια ποικιλία. Έτσι, το παραγόμενο τσίπουρο έχει τα μοναδικά αρώματα της ποικιλίας σταφυλιών από τα οποία προέρχεται.

Ένα ακόμα βήμα στον εξευγενισμό του τσίπουρου –ξέρω, ακούγεται σε πολλούς οξύμωρο, αλλά εκτός από πραγματικά εξαιρετικά γευστικά αποτελέσματα μπορεί να του προσφέρει και διεθνή καριέρα– είναι όταν χρησιμοποιείται σταφύλι για την παρασκευή του και μάλιστα καλής ποιότητας και συγκεκριμένης ποικιλίας. Έτσι, το τσίπουρο γίνεται κυριολεκτικά απόσταγμα σταφυλής με πολλές προοπτικές. Κορυφαία εμπειρία το παλαιωμένο τσίπουρο, που πλέον παρασκευάζεται από πολλούς παραγωγούς και μπορεί να σταθεί επάξια δίπλα σε διεθνή αποστάγματα.

Τουλάχιστον 20 παλαιωμένα τσίπουρα προσφέρουν το καθένα μια διαφορετική γευστική εμπειρία με μοναδικά χαρακτηριστικά. Αυτά τα τσίπουρα ωριμάζουν σε βαρέλια, σε ειδικές συνθήκες, για αρκετά χρόνια και το χρώμα τους γίνεται χρυσοκίτρινο, πολύ κοντά στο κονιάκ.

Τσίπουρο-ρακή-τσικουδιά: Ομοιότητες και διαφορές

Το τσίπουρο και η ρακή (ή τσικουδιά για την Κρήτη) είναι το ίδιο ποτό, περίπου. Κάποιοι ξεχωρίζουν τα δύο ποτά, γιατί το τσίπουρο συχνά προκύπτει με διπλή απόσταξη, ενώ η ρακή είναι προϊόν μονής απόσταξης.

Μάλιστα, πολλές φορές, κατά τη διαδικασία της δεύτερης απόσταξης του τσίπουρου, οι παραγωγοί προσθέτουν διάφορες αρωματικές ύλες, όπως γλυκάνισο (ή γαρύφαλλο, μοσχοκάρυδο και μαστίχα), συνήθεια που αρχικά είχε στόχο να κρύψει την μυρωδιά και τη γεύση από το κάψιμο της πρώτης ύλης, κατά τη διαδικασία του βρασμού στον άμβυκα.

Φυσικά, κάτι τέτοιο δεν ισχύει στη βιομηχανική παραγωγή τσίπουρου, όπου η απόσταξη γίνεται σε αυστηρά ελεγχόμενες συνθήκες θερμοκρασίας, σε ειδικά καζάνια.

Κάπως έτσι, όμως, επικράτησε τσίπουρο να ονομάζεται το ποτό που έχει γλυκάνισο και ρακή ή τσικουδιά (για τους Κρητικούς) το ίδιο ποτό χωρίς γλυκάνισο. Η ουσιαστική διαφορά της μονής ή διπλής απόσταξης στην πράξη μπορεί και να μην ισχύει, ειδικά για τα μη επώνυμα προϊόντα. Αξίζει πάντως να σημειώσουμε ότι η ονομασία ρακί (με γιώτα) είναι κατοχυρωμένη από τους Τούρκους.

Και η τσικουδιά…

Στην Κρήτη, ως γνωστόν, όλα είναι «διαφορετικά». Η τσικουδιά, λοιπόν, είναι η ρακή στα Κρητικά. Η ονομασία προκύπτει από το ότι τα στέμφυλα στην Κρήτη λέγονται και τσίκουδα μια παραλλαγή της λέξης κουκούτσια.

Για τους Κρητικούς, η τσικουδιά είναι το απαραίτητο καλωσόρισμα από το πρωί με συνοδεία ή και χωρίς αλλά και η συντροφιά για την παρέα, τη χαρά ή τη λύπη.

Πώς να το πιούμε

Παρόλο που το συνηθίζουμε, οι ειδικοί συμβουλεύουν όχι παγωμένο σφηνάκι και όχι θερμοκρασία χαμηλότερη των 15 βαθμών Κελσίου, ώστε να βγάλει τα αρώματά του. Συνοδεύεται με μεζέδες που στην ιδανική περίπτωση εξελίσσονται γευστικά όσο πιο πολύ πίνεις.

«Θα μπορούσε όλη η Ελλάδα να είναι ένα αμπέλι και οι παραγωγοί να παίρνουν πολύ καλές τιμές»

Ο Δημήτρης Αποστολάκης, πρόεδρος της Ένωσης Αποσταγματοποιών Αμπελοοινικών Προϊόντων Ελλάδας (ΕΝΑΠΑΠΕ), μιλάει στην «ΥΧ» για το χύμα τσίπουρο, την «κόντρα» με την ΕΕ και τους διήμερους.

Πώς βλέπετε τον κλάδο, ως πρόεδρος της ΕΝΑΠΑΠΕ;

Έχουμε σοβαρά θέματα, λόγω του προϊόντος απόσταξης μικρών αποσταγματοποιών ή, κατά την καθομιλουμένη, «χύμα τσίπουρου». Ο κλάδος δεν μπορεί να αναπτυχθεί με προϊόν σε δύο ταχύτητες. Είμαστε η μόνη χώρα με αυτή την ιδιαιτερότητα.

Στην ΕΕ, στην οποία οικειοθελώς συμμετέχουμε, υπάρχουν κανόνες που ισχύουν για όλα τα προϊόντα. Στα αποστάγματα υπάρχει κανονισμός (110/2008), ο οποίος ορίζει τι είναι, από τι προέρχεται και πώς παρασκευάζεται το κάθε αλκοολούχο. Με βάση αυτόν χαρακτηρίζεται και ένα προϊόν «Γεωγραφικής Ένδειξης», όπως το ουίσκι της Σκωτίας, η γκράπα της Ιταλίας κ.λπ. Δεν μπορεί κανείς να παράγει «τσίπουρο» αν δεν ακολουθεί συγκεκριμένη διαδικασία.

Έτσι, επινοήθηκε η «ελληνική πατέντα» το προϊόν που παράγουν οι διήμεροι – αμβυκούχοι να ονομάζεται «προϊόν απόσταξης μικρών αποσταγματοποιών» και όχι «τσίπουρο».

Το θέμα των διήμερων και του χύμα τσίπουρου βασίζεται σε εθνική νομοθεσία, που δεν συνάδει με την Ευρωπαϊκή.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αντιδράσει σε αυτό…

Η ΕΕ έλαβε μια καταγγελία εναντίον της Ελλάδας, η οποία επικεντρώνεται στο φορολογικό. Πως είναι δυνατόν, το μισό αλκοόλ που καταναλώνεται στην Ελλάδα να είναι αφορολόγητο, πράγμα που είναι ενάντια στους παραγωγούς της Ευρώπης. Εδώ εμπλέκεται το θέμα των διήμερων και του εμφιαλωμένου τσίπουρου και ούζου. Άρα, ποιος θα την πληρώσει πάλι; Εμείς, που παράγουμε εμφιαλωμένο τσίπουρο.

Όμως, στην αγορά, οι καταναλωτές γνωρίζουν το «χύμα τσίπουρο» και όχι το προϊόν απόσταξης των μικρών αποσταγματοποιών….

Ναι, δεν έχουμε τη δύναμη να κοινοποιήσουμε το θέμα. Μπορεί να μας αποκαλούν «καρτέλ» και «βιομήχανους», αλλά είμαστε μια συντεχνία 50 επιχειρήσεων. Παρασκευάζουμε το 10% του προϊόντος που κυκλοφορεί. Παλεύουμε να ανταπεξέλθουμε, όταν το χύμα τσίπουρο πουλιέται στο 1/3 της τιμής, σε εποχή οικονομικής κρίσης.

Πώς μπορείτε να πείσετε τους καταναλωτές, λοιπόν;

Πρέπει οι καταναλωτές να κοιτάξουν την υγεία τους. Όλα τα χύμα τσίπουρα δεν είναι άθλια, αλλά δυστυχώς το προϊόν αυτό δεν ελέγχεται. Οι έλεγχοι στα εμφιαλωμένα είναι 4.000 – 5.000, ενώ στο προϊόν απόσταξης μικρών αποσταγματοποιών είναι 300. Η παραβατικότητα στο χύμα είναι πολύ μεγάλη. Πόρισμα του Γενικού Χημείου του Κράτους του 2012 διαβεβαιώνει ότι είναι αδύνατον να ελεγχθούν 6.000 άμβυκες σπαρμένοι στην ύπαιθρο.

Αυτό βέβαια σημαίνει ότι υπάρχει μεγάλη αγορά για το προϊόν…

Σαφώς. Αν κάποιος αποφάσιζε να βάλει μια τάξη στον κλάδο, τα σταφύλια θα είχαν καλύτερη τιμή. Εγώ δεν θεωρώ τους διήμερους αντίπαλους. Θα ήθελα να κάτσουμε να μιλήσουμε σοβαρά για τον κλάδο μας και τι θα μπορούσε να προσφέρει στην Ελλάδα. Η παρουσία ενός και μόνο καινούριου εργοστασίου στη Θεσσαλία που παρασκευάζει εμφιαλωμένο τσίπουρο έχει οδηγήσει για τρίτη συνεχή χρονιά στην άνοδο των τιμών των σταφυλιών.

Χρειαζόμαστε πρώτη ύλη σε μεγάλη ποσότητα. Θα μπορούσε όλη η Ελλάδα να είναι ένα αμπέλι και οι παραγωγοί να παίρνουν πολύ καλές τιμές, αυτές που απολαμβάνουν οι παραγωγοί σε χώρες που παράγουν σοβαρά αλκοολούχα ποτά αμπελοοινικής προέλευσης.

Τσίπουρο παράγουν μόνον οι νόμιμοι, με άδειες λειτουργίας, εγκατάστασης, απόσταξης, ποτοποιίας, που ακολουθούν όλους τους κανόνες και πληρώνουν φορολογία.

«Διαρκώς ανοδική η πορεία του εμφιαλωμένου τσίπουρου»

O Κωνσταντίνος Καρδάσης, τρίτης γενιάς αποσταγματοποιός στον Τύρναβο, μιλάει στην «ΥΧ» για την ποικιλία Μοσχάτο Τυρνάβου, η οποία δίνει εξαιρετικό τσίπουρο.

Πώς ξεκίνησε η ενασχόλησή σας με το τσίπουρο;

Είμαι η τρίτη γενιά στην οικογένεια που ασχολείται με το τσίπουρο και τα αμπελοοινικά προϊόντα. Στις αρχές του περασμένου αιώνα, οι παππούδες μου ήταν αμπελοκαλλιεργητές εδώ στον Τύρναβο. Εγώ ίδρυσα το αποσταγματοποιείο το 1991. Έως το 1989, βλέπετε, δεν υπήρχε τυποποίηση τσίπουρου, όταν όμως διαμορφώθηκε το νομικό πλαίσιο ίδρυσα το αποσταγματοποιείο.

Χρησιμοποιείτε την ποικιλία της περιοχής;

Αποστάζουμε Μοσχάτο Τυρνάβου, αναδεικνύοντας τα χαρακτηριστικά του, που είναι ιδιαίτερα. Μάλιστα, υπάρχουν και συνάδελφοι οινοποιοί, που αναδεικνύουν την ποικιλία. Τώρα, για παράδειγμα, έχουν φτιάξει λευκό κρασί πολύ υψηλών προδιαγραφών, ενώ η ποικιλία Μοσχάτο Τυρνάβου είναι κόκκινη.

Πρόκειται για ποικιλία που υπήρχε από παλαιά στον Τύρναβο;

Ναι, λεγόταν Μαύρο Μοσχάτο Αμβούργου. Όμως, τα τελευταία χρόνια, έχει κατοχυρωθεί και ως Μαύρο Μοσχάτο Τυρνάβου ως προϊόν γεωγραφικής ένδειξης, επειδή ευδοκιμεί περισσότερο στον Τύρναβο πανελλαδικά. Είναι ένας κλώνος της γνωστής διεθνούς ποικιλίας Μοσχάτου.

Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της;

Έχει τα τυπικά αρώματα του Μοσχάτου και τη μαζεύουμε τέλη με μέσα Σεπτεμβρίου. Στο Μαύρο Μοσχάτο έχουμε πιο έντονα αρώματα ανθισμένων ρόδων. Είναι χαρακτηριστική αρωματική ποικιλία και ενδείκνυται για την απόσταξη τσίπουρου, επειδή δίνει υψηλό αλκοολικό τίτλο. Φέτος, ήταν μια εξαιρετική χρονιά για την αμπελοκαλλιέργεια στον Τύρναβο ως προς την ποιότητα. Είχαμε μια δεκαετία να δούμε τέτοια χρονιά, αλλά ήταν ελλειμματική όσον αφορά την ποσότητα.

Ποια είναι η άποψή σας για τις μεγάλες ποσότητες χύμα τσίπουρου στην αγορά;

Είναι διαφορετικά προϊόντα και απευθύνονται σε άλλο κοινό. Εμείς έχουμε πολύ αυστηρούς ελέγχους από το Γενικό Χημείο του Κράτους και το τελωνείο. Αυτή είναι μια μεγάλη διαφορά του εμφιαλωμένου τσίπουρου από το χύμα «παραδοσιακό». Επίσης, το εμφιαλωμένο πληρώνει φόρο 12,75 ευρώ το λίτρο άνυδρο και το χύμα πληρώνει 0,50 ευρώ. Υπερτερεί ποιοτικά από το χύμα, γιατί παράγεται από επίσημους-υπεύθυνους παραγωγούς που βάζουν το όνομά τους στην ετικέτα. Επιπλέον, εφαρμόζεται και εσωτερικός έλεγχος, καθώς τηρούμε τη διαδικασία της ιχνηλασιμότητας από την αγορά της πρώτης ύλης έως το τελικό προϊόν. Δεν υπάρχει περίπτωση ένα εμφιαλωμένο τσίπουρο να μην είναι ποιοτικά ανώτερο από οποιοδήποτε άλλο ομοειδές προϊόν.

Πού πωλείται το δικό σας τσίπουρο;

Το τσίπουρό μας διατίθεται σε όλη την Ελλάδα. Επίσης, κάνουμε κάποιες εξαγωγές σε ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και στον Καναδά και στην Αμερική.

Θα λέγατε ότι υπάρχει ενδιαφέρον για το προϊόν;

Η πορεία του εμφιαλωμένου τσίπουρου είναι διαρκώς ανοδική. Σε αυτό έχει βοηθήσει και η στροφή των καταναλωτών προς τα ελληνικά προϊόντα. Ένα εμφιαλωμένο τσίπουρο δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τα ομοειδή αποστάγματα του εξωτερικού, ούτε ποιοτικά ούτε γευστικά.

Κάνετε παλαιωμένο τσίπουρο;

Βέβαια, είναι το καμάρι μας. Η παλαίωση είναι μια τακτική που τελευταία εφαρμόζεται στην Ελλάδα για τα αποστάγματα. Εμείς κάναμε πειραματισμούς πολύ καιρό και κυκλοφόρησε στην αγορά το 2013. Ίσως να έπαιξε ρόλο και η οικονομική κρίση, γιατί μας έσπρωξε να φτιάξουμε πιο ποιοτικά προϊόντα, προκειμένου να διαφοροποιηθούμε.

Ποια είναι η διαδικασία παρασκευής του;

Είναι χωρίς γλυκάνισο και αποθηκεύεται σε ξύλινα δρύινα βαρέλια. Χρησιμοποιούμε έναν συνδυασμό αμερικανικών και γαλλικών βαρελιών. Η παλαίωση διαρκεί περίπου 18-24 μήνες, για να πάρει το απόσταγμα όλα τα αρώματα του ξύλου, αλλά και να διατηρήσει τον χαρακτήρα και τα αρώματα του σταφυλιού από το οποίο προέρχεται. Το «παλαιωμένο τσίπουρο» είναι μια ανερχόμενη αγορά, που γίνεται πλέον «κατηγορία», καθώς όλο και περισσότεροι συνάδελφοι το επιχειρούν.

Του πολίτη Π.Λ. ΠΑΠΑΓΑΡΥΦΑΛΛΟΥ

Πως φθάσαμε σ’ αυτό το εθνικό έγκλημα; Να τα βήματα αυτής της πορείας:
1. Ο Άγγλος υπουργός εξωτερικών Αντ. Ήντεν, με την άκρως απόρρητη «Εντολή», προς τους: «Επικεφαλής Γραφείων της Βρετανικής Πηγής Πληροφοριών», με ημερομηνία 12 Ιουνίου 1944 και στοιχεία G 1700, έγραφε και τούτα: «…Ο Γεώργιος Παπανδρέου… είναι ήδη μπλεγμένος τόσο βαθιά με τη βρετανική κυβέρνηση, ώστε ούτε επιθυμεί, αλλά ούτε μπορεί να ανατρέψει τη φορά των πεπρωμένων, που φαίνεται ότι θα τον οδηγήσουν σε σύγκρουση με τις δυνάμεις του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ… και έχοντας κερδίσει το ποσόν των 7000 χρυσών λιρών, συμφώνησε να ζητήσει επισήμως, ως ονομαστική κυβέρνηση της Ελλάδος από τις Βρετανικές στρατιωτικές μονάδες να πατάξουν οποιαδήποτε εξέγερση του ΕΛΑΣ και ν’ αποκαταστήσουν την έννομη τάξη…»
Προχωρώντας ο Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών, γράφει -και τι δεν γράφει- για το πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας εκείνης της εποχής που στεγαζόταν στην λεγόμενη «κυβέρνηση» του Καΐρου: «Ο κ. Γ. Παπανδρέου, ο πλέον ευφραδής και πλέον πειστικός δημαγωγός… Αποτελεί πηγή μεγάλης έκπληξης για μένα το ότι τόσοι πολιτικοί ηλίθιοι έχουν καταφέρει να γλιστρήσουν μέσα στα πολύπλοκα πολιτικά δίκτυα… και να συνεχίσουν… μέσα στην Ελληνική Κυβέρνηση. Αυτοί οι άνθρωποι… μπορεί να γίνουν ταπεινοί δούλοι μας…»
Συνεχίζοντας, ωμά, κυνικά και χυδαία, ο Άγγλος υπουργός έγραφε: «Επιπλέον εάν επιτευχθεί διευθέτηση του Κυπριακού σαν εκπλήρωση της μυστικής συμφωνίας του 1941 με την Τουρκία και μεταβιβασθεί η κυριαρχία του νησιού σ’ αυτήν, υπάρχει πιθανότητα να στασιάσουν οι Έλληνες σ’ αυτό και ίσως ο κ. Παπανδρέου – μισθοδοτούμενος – χρειασθεί  να υποστηριχθεί τότε με όλα τα μέσα και να κληθεί να σχηματίσει κυβέρνηση και ακόμα καλύτερα να μεθοδεύσουμε την εκλογή του με μια συντριπτική πλειοψηφία… και με εξαγορά Ελλήνων πολιτικών ώστε να επηρεάσουμε το ρεύμα των εκλογών»
(Ολόκληρο αυτό το διπλωματικό ντοκουμέντο πρωτοδημοσιεύθηκε στις ΗΠΑ το 1996 και γνώρισε πολλές αναδημοσιεύσεις στην Αθήνα από αντιστασιακά περιοδικά και από τον Καπετάνιο τους ΕΛΑΣ Θεόδωρο Καλλινό (Αμάρμπεη), στο έργο του: «Διάλογος σε εθνικά προβλήματα του Ελληνισμού», εκδ. ιδίου, Αθήνα 2005, σελ. 535-537 και αναδημοσίευση και σχολιασμό του γράφοντος στο μηνιαίο περιοδικό «Ελληνόραμα», τευχ. Σεπτεμβρίου του 2012, σελ. 17-24).
Συμπέρασμα πρώτο: Οι Άγγλοι είχαν πληρώσει τον «Πρωθυπουργό» Γ.Παπανδρέου αναθέτοντάς τον να εξοντώσει τον ΕΛΑΣ και το ΕΑΜ.
2. Στο πλαίσιο αυτής της αποστολής του, ο Γ. Παπανδρέου συναντάται μυστικάστη Ρώμη με τον Βρετανό Πρωθυπουργό Τσώρτσιλ στις 21 Αυγούστου 1944, παρισταμένου του Ήντεν, και εκπροσώπου στου βασιλιά Γεωργίου.
Στο υποβληθέν υπόμνημα του ο Ήντεν ζήτησε «να σταλούν στην Ελλάδα 10.000 άνδρες για να διατηρηθεί η παρουσία της Βρετανίας στην Ελλάδα»
(βλ. «Ντοκουμέντα της Αντίστασης», εκδ. «Το Ποντίκι», Αθηνά 1994, σελ. 168 και 180)
Σ’ αυτή τη σύσκεψη, ο Τσώρτσιλ, έδινε οδηγίες στον Γ. Παπανδρέου για «τα μέτρα, που έπρεπε να πάρει στην Ελλάδα, τώρα που προφανώς το ΕΑΜ στάθηκε σούζα» (Περισσότερα γι’ αυτό το θέμα βλ. το έργο μου: «Γιάννης Παπαγαρυφάλλου: Θύρα Διπλής Δολοφονίας», εκδ. «Ergo», Αθήνα 2000, σελ. 50-51)
Συμπέρασμα δεύτερο. Στη Ρώμη είχε, αποφασιστεί το Τσάκισμα της Εθνικής Αντίστασης.
3. Ο Δεκέμβρης και ο ρόλος του Γ. Σιάντου: Γράφει ο Καπετάνιος του ΕΛΑΣ Θ.Καλλίνος (Αμάρμπεης) – που υπήρξε και συνιδρυτικό μέλος του ΕΑΜ Λάρισας με τον δημοσιογράφο Γιάννη Παπαγαρυφάλλου – στο πιο πάνω έργο του: «Το πρώτο δεκαήμερο του Δεκέμβρη του 1944 έφθασε από την Θεσσαλονίκη στη Μάνδρα Αττικής ένα οπλισμένο τάγμα βρετανών με προορισμό την Αθήνα,όπου ήδη είχαν αρχίσει οι μάχες».
Συνεχίζει: «Παίρνω στον ασύρματο τον Γ. Σιάντο που βρισκόταν στην Μονή Κλειστών στη Χασιά και του λέω: Έφτασε το εγγλέζικο τάγμα είμαι έτοιμος με το τμήμα το ΕΛΑΣ να τους αφοπλίσω».
Από την άλλη άκρη του ασύρματου ακούγεται ο Σιάντος: «Ας τους να περάσουν». Απαντώ: «Αυτοί θα μας χτυπήσουν στην Αθήνα», αλλά ο γραμματέας του ΚΚΕ επιμένει: «Να περάσουν» (βλ. Καλλίνου οπ. π. σελ. 14) Πέρασαν και πετσόκοψαν τον ΕΛΑΣ στην Αθήνα!
Όταν γνώρισα τον Καπετάνιο της ΧΙΙΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ Αμάρμπεη, το καλοκαίρι του 2010, οπότε και μας μοίρασε και το πιο πάνω έργο του, του είπε σε επόμενη συνάντηση: «Γιατί υπάκουσες σε μια προφορική διαταγή που οδήγησε στη συντριβή του ΕΛΑΣ;»
Απάντηση του πολεμιστή: «Η ηγεσία!». Γι’ αυτή λοιπόν, την ηγεσία του Σιάντου, ο Ν. Ζαχαριάδης, στην Γ΄ Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ, η οποία έγινε εκτός Ελλάδας, μεταξύ  10-14 Οκτωβρίου 1950, θα κάνει λόγο για «τον ύποπτο ρόλο του τότε γραμματέα του ΚΚΕ Γ. Σιάντου» χωρίς ν’ αφήνει απ’ έξω και την «προδοσία» (Τα πρακτικά αυτής Συνδιάσκεψης, δημοσιεύθηκαν τον Αύγουστο του 1951, στο περιοδικό «Νέος Κόσμος», μηνός Οκτώβρη, αριθ. φύλλου 10)
4. Το τηλεγράφημα που δεν έφτασε. Στα πρόθυρα των «Δεκεμβριανών», ο «Παππούς» – Ο γραμματέας της Γ΄ Κομμουνιστικής Διεθνούς Γ. Δημητρώφ γνωρίζοντας προφανώς τη Συμφωνία Τσώρτσιλ – Στάλιν για τις «Σφαίρες Επιρροής» στη Γιάλτα, στέλνει τηλεγράφημα στην εδώ ηγεσία του ΚΚΕ με την εντολή: «Να μην προχωρήσει σε ένοπλη εξέγερση».
Δυστυχώς, αυτό ιστορικό τηλεγράφημα έφτασε στον προορισμό του στις 15 Ιανουαρίου, όταν πια είχε χυθεί το αίμα, και είχε δρομολογηθεί η διαβόητη Συμφωνία της Βάρκιζας της 13 Φεβρουαρίου 1945.(Για το μοιραίο αυτό τηλεγράφημα βλ. το έργο του ηγετικού στελέχους του ΚΚΕ Γιάννη Ιωαννίδη: «Αναμνήσεις», Αθήνα 1978, σελ. 376-378 και της συντρόφισσας του Ν. Μπελογιάννη Έλλης Παππά στο έργο της : «Μαρτυρίες μια διαδρομής», εκδ. Δ΄ «Βιβλιοθήκη Μουσείου Μπενάκη» Αθήνα 2010. Εκεί χαρακτηρίζει την καθυστέρηση του τηλεγραφήματος ως «περίεργη») και αναφέρεται στον ύποπτο ρόλο του διαχειριστού των τηλεγραφημάτων Βαβούδη ο οποίος βρισκόταν στα Τρίκαλα (σελ. 31-34).
Ο ιστορικός Φ. Οικονομίδης γράφει  ότι το τηλεγράφημα έφτασε στην ηγεσία του ΚΚΕ στις 17-1-1945 και «συνιστούσε στην ηγεσία του να μην τραβήξει το σχοινί αλλά να δείξει ευλυγισία και ικανότητα χειρισμών για να διατηρήσουν όσο το δυνατόν τις δυνάμεις» (βλ. Φ. Οικονομίδη: «Η Επανάσταση στην Ελλάδα – Το ΚΚΕ και οι ξένοι φίλοι», (Εμφύλιος 1945-1949), εκδ. «Λιβάνι», Αθήνα 2011, σελ. 27 και 37-38).
5. Βασική αιτία των «Δεκεμβριανών» υπήρξε η αφελής (;) υποτίμηση της Συμφωνίας  Τσώρτσιλ – Στάλιν, στις 10 Οκτωβρίου του 1944, για τις «Ζώνες Επιρροής», με την οποία η Αγγλία είχε το 90% στην Ελλάδα.
Αυτή την άκριτη αφέλεια επισημαίνει και ο ιστορικός της Αριστεράς και συγκρατούμενος στο «Παρθένι» της Λέρου της περίοδο 1968-1970, Τ. Βουρνάς, γράφοντας: «Μια από τις μεγαλύτερες αυταπάτες της ΕΑΜικης ηγεσίας ήταν ότι οι Άγγλοι δεν θα τολμούσαν να επέμβουν στη Δεκεμβριανή διαμάχη» (βλ. το έργο του: «Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας 1940-1945», εκδ. «Αφων Τολίδη», Αθήνα 1980, σελ. 441). Ο Τσώρτσιλ, από την πλευρά του, είχε πάρει την Ελλάδα στους ώμους του, απαγορεύοντας στον Γ. Παπανδρέου να παραιτηθεί!
Σε τηλεγράφημά του προς τον πρεσβευτή Λήπερ του έγραφε: «Είναι ζήτημα ζωής και θανάτου… Θέλω τον Παπανδρέου στο Πηδάλιον. Θα του δώσω την πλήρη και ανεπιφύλακτον υποστήριξη μου και της Βρετανικής κυβερνήσεως…», ενώ σε τηλεγράφημα του προς τον Παπανδρέου τόνιζε: «Η συμφωνία μου με τον Στάλιν έχει τηρηθεί πιστά από τους Σοβιετικούς…»
Στο ίδιο πνεύμα ήταν και το τηλεγράφημα προς τον Ήντεν: «Μου κάμνει εξαιρετικήν εντύπωσιν μέχρι σήμερον η τιμιωτάτη συνέπεια την οποίαν ο Στάλιν απέφυγεν την ανάμιξιν εις την Ελλάδα» θα τελειώσω με το προς τον στρατηγό Σκόμπυ τηλεγράφημά του, στο οποίο έγραφε: «Να αντιμετωπίσεις τα πράγματα στην Αθήνα ωσάν να είσαι σε κατεχόμενη χώρα» (βλ. Τ. Βουρνά, οπ. π. σελ. 443).
Όπερ σημαίνει: φωτιά και τσεκούρι στον κόσμο της Εθνικής Αντίστασης.
Έτσι ανασκολοπίστηκε ολόκληρη η Εθνική Αντίσταση, από το Δεκέμβρη, τη Βάρκιζα το πογκρόμ διώξεων που ακολούθησε και τον άπελπι και εγκληματικό εμφύλιο στον οποίο οδηγήθηκε η ηγεσία του ΚΚΕ, διαπράττοντας τεράστιο εθνικό λάθος – έγκλημα, το οποίο ανέδειξε και η λογοτέχνις Ελευθερία Παπαγαρυφάλλου, με το ομότιτλο ποίημά  της «Το λάθος το πολιτικό είναι έγκλημα τρανό ξεστρατίζει τη ζωή κι’ ανοίγει εθνική πληγή που για καιρό θα αιμορραγεί.
Το λάθος το πολιτικό, τη ζωή σφραγίζει και την κοινωνία πισωγυρίζει».
(Ολόκληρο το «λάθος το πολιτικό», δημοσιεύεται στο πιο πάνω έργο μου, σελ. 127).
Τελικό συμπέρασμα: Πρακτοριλίκι, εξαγορές πολιτικών, ανευθυνότητες,ακαταλληλότητες πολιτικών και κάθε λογιών εξαρτήσεις σφράγισαν την εθνική μας επώδυνη πορεία για έναν αιώνα τουλάχιστον!
Το πολιτικό λάθος ισοδυναμεί με έγκλημα, όπως είπε ο διαβόητος Γάλλος υπουργός εξωτερικών Ταλλεϋράνδος στον Ναπολέοντα εκεί γύρω στα 1801.
Για πολιτικά λάθη, μας μιλούν διαρκώς και οι πολιτικάντηδες αυτών των χρόνων, αλλά οι ψηφοφόροι τα συγχωρούν και τα ξεχνούν. Συνέχιζε η αδελφή Ελευθερία στο πιο πάνω ποίημά της:
«Το λάθος το πολιτικό πρέπει να είναι δύσκολα συγχωρετό αν και οι άνθρωποι το ξεχνούν αυτό». Γι’ αυτό και έφτασε η Ελλάδα, εδώ που έφτασε διανύοντας τον αιμάτινο κύκλο της: Δεκεμβριανά, Βάρκιζα, διωγμοί, εμφύλιος,αντικομουνισμός, δικτατορία, μεταπολίτευση, διαφθορά, ανθρωπάκια,ανευθυνότητα, ΔΝΤ, χρεοκοπία, πείνα, υποθήκευση της χώρας και εκποίηση των εθνικών τιμαλφών.
Παιδευόμαστε όπως ο Σίσυφος!

Αθήνα 04/12/2017

Πολιτικές Υποθήκες:
· Μακρυγιάννης: «Κι από σας τους απατεώνες κι’ ομοίους σας αφάνισε και τώρα η τζελατίνα (σ.σ. λαιμητόμος) τα καλύτερα παλληκάρια, όπου αδικηθήκανε και πάνε εις τις κακές στράτες να φάνε κομμάτι ψωμί».
· Ο ίδιος: «Σεις οι ψωργιασμένοι εγίνατε κόντηδες κι’ εκείνοι οπόχυσαν το αίμα τους ούτε ένα σίδερον σταυρόν δεν έχουν».
· Ο ίδιος: «Κι’ όταν λέγωνται τα λάθη μας, τότε κάνουν λιγότερα οι μεταγενέστεροι και γινόμαστε κι’ εμείς έθνος».
· Ο ίδιος (προς τους πρόξενους): «Ας σας ευγνωμονήσουνε εκείνοι όπου τους δώσατε τα δάνεια και τάφκιασαν λούσια και πολυτέλειες κι’ άλλα τοιαύτα. Εκείνων εκάματε καλό με τα δάνειά σας, Τ’ Αρμασπέρη, του Κωλέτη, του Μαυροκορδάτου, του Μεταξά και συντροφιές τους».
· Ο ίδιος (Από τη διαθήκη του της 3^ης Σεπτεμβρίου 1843): «Κύριε, σηκώνεται απόψε η σημαία της λευτεριάς εναντίον της τυραγνίας. Πατριώτες! Πεθαίνω δια την πατρίδα… σ’ αφήνω ανήλικα παιδιά και γυναίκα, αν τ’ αφήσουνε ζωντανά, τ’ αφήνω εις την προστασίαν σου».

“Δεν θα το κάνεις, έτσι δεν είναι; Να αλλάξεις τον κόσμο;” Το ερώτημα που αποτελεί παγκόσμια ένα πολιτισμικό φαινόμενο μετά την βράβευση της πασίγνωστης σειράς Mr. Robot, θέτει ένα καίριο ερώτημα στο χακερίστικο, χαοτικό, hiend ονειρικό κόσμο του πρωταγωνιστή της σειράς που πήρε α βραβείο αντρικού ρόλου.

Από την 1η μέχρι την 3η σεζόν που προβάλλεται τώρα , ο Έλιοτ Άντερσον αναρωτιέται αν μπορεί όντως να αλλάξει τον κόσμο. Αν το μέλλον του κρύβει την επανάσταση απέναντι στα τακτοποιημένα πεπρωμένα της νορμάλ καθημερινότητας υπό τον έλεγχο μεγάλων, φοβερών και τρομερών πολυεθνικών με κρυφή (ή ούτε και τόσο καν κρυφή) ατζέντα, τον έλεγχο του κόσμου.

Ο Έλιοτ κουβαλάει ένα σωρό προβλήματα. Είναι εθισμένος στη μορφίνη. Έχει βαριά ζητήματα επικοινωνίας με το περιβάλλον του. Και μπορεί και να κρύβει ή να μην κρύβει μια διπλή προσωπικότητα. Μα σκοπεύει να αλλάξει τον κόσμο. Ελπίζει, τουλάχιστον. Ο Έλιοτ (ένας συναρπαστικός Ράμι Μαλεκ, άμεσα μια από τις πιο ενδιαφέρουσες φάτσες στην τηλεόραση) δουλεύει cyber-security τη μέρα μα τη νύχτα είναι χάκερ εκδικητής, ένας Μπάτμαν των 1 και των 0.

Ο μόνος τρόπος που έχει ώστε να μπορεί αληθινά να συνδέεται και να κατανοεί συνανθρώπους του, είναι χακάροντας και αναλύοντας τα προσωπικά τους δεδομένα. Στο πρώτο επεισόδιο, μέσα από τη wi-fi σύνδεση σε ένα καφέ, καταφέρνει και αποκαλύπτει ολόκληρη την παράνομη δραστηριότητα ενός άντρα σχετικά με παιδική πορνογραφία, και τον στέλνει ετοιμοπαράδοτο στις αρχές, πριν καν προλάβει να τελειώσει τον καφέ του. Είναι ένας whti hat χάκερ.

Μια μυστική οργάνωση χάκερ με την ονομασία fsociety και ηγέτη τον Κρίστιαν Σλέιτερ ως Mr. Robot, προσεγγίζει τον Έλιοτ δίνοντάς του σκοπό: Την καταστροφή του συστήματος εκ των έσω. Εκ των πολύ έσω. Ο Έλιοτ θα έρθει αντιμέτωπος έτσι με αυτό που πληρώνεται για να προστατεύει, η προσωπική του ιδεολογία αντιμέτωπη με την ανθρώπινη, καθημερινή ανάγκη για μια νορμάλ ζωή. Πλαισιώνεται από διάφορους, ολοένα και πιο ενδιαφέροντες χαρακτήρες. Από τα μέλη της fsociety που με τρόπο εντελώς αβίαστο και φυσικό μοιάζουν όντως σα να έχουν προέλθει από ένα σωρό διαφορετικές διαδρομές της ζωής, μέχρι συνεργάτες, παιδικούς φίλους (η Άντζελα σταδιακά εξελίσσεται σε κάτι αληθινά ανθρώπινο και ενδιαφέρον), γείτονες, εχθρούς. Η πιο συναρπαστική φιγούρα είναι του Ταϊρέλ, νεαρότατου αντιπροέδρου της Evil Corp (EVIL COPR! Αυτή η σειρά είναι υπέροχη!) ο οποίος συχνά πυκνά αφήνεται στους δικούς του εφιάλτες, με τον Μάρτιν Γουάλστρομ να χτίζει μια διαταραγμένη, τρομακτική, άξια περσόνα αντιπάλου.

Γύρω από τον Έλιοτ, σταδιακά και αποτελεσματικά, χτίζεται ένα μικρό σύμπαν που δε μοιάζει ποτέ περιορισμένο στον μικρό, δικό του κύκλο, αλλά ούτε και χαοτικό- ο δημιουργός Σαμ Εσμαϊλ έχει άψογο έλεγχο του μεγέθους της ιστορίας του. Ο οποίος Εσμαϊλ φορά περήφανα τις επιρροές του, ανάγοντας το “Mr. Robot”, τόσο θεματικά όσο και αισθητικά (ένα όλο και πιο απαραίτητο ζητούμενο ακόμα κι από τις πιο φτηνές τηλεοπτικές σειρές) σε κάτι μεγάλο, όμορφο, επιβλητικό. Η τύπου-Anonymous εικονογραφία ενός “V for Vendetta”, oι άγριες εσωτερικές σκηνές στο μυαλό του ήρωα που παραπέμπουν σε Αρονόφσκι, οι πανέμορφα, στατικά οπερατικοί τίτλοι αρχής που καταλαμβάνουν όλη την οθόνη σα να δραπέτευσαν από τα ‘60s. Μα πρωτίστως, τα πάντα εδώ φωνάζουν εξαρχής “Fight Club” και Φίντσερ(*), από τα αποστειρωμένα πλάνα ως τα τσιτάτα του Έλιοτ-ως-αφηγητή περί στάτους κβο και ανατίναξής του, κι από το υπόγειο αναρχικό πλάνο ως την σχέση αφηγητή και επαναστατικής περσόνας του Mr. Robot, που πολλοί εικάζουν πως δεν διαφέρει από εκείνη του Αφηγητή με τον Τάιλερ.

Κι ενώ η αγάπη για το υπο-είδος των χακεροθρίλερ είναι εμφανής και κάπως αυταπόδεικτη (σε ένα σημείο μάλιστα δύο χαρακτήρες παρακολουθούν το “Hackers”, σε μια ξεκάθαρη δήλωση εκ μέρους της σειράς πως βλέπει εαυτόν ως πνευματικό απόγονο), η δουλειά που γίνεται είναι σαφώς πιο προσεγμένη. Δε θα δεις εδώ εφετζίδικα λειτουργικά συστήματα και περιστρεφόμενα CGI κεφάλια στην οθόνη, παρά μόνο εικόνες, λειτουργίες, κινήσεις, συσκευές που αναγνωρίζουμε από την καθημερινότητά μας. Μοιάζει αυθεντικό. (*Μάλιστα τον πιλότο της σειράς έχει σκηνοθετήσει ο Νιλς Άρντεν Όπλεβ, σκηνοθέτης της Σουηδικής μεταφορά του “Girl with the Dragon Tattoo”, ολοκληρώνοντας έτσι έναν ενδιαφέροντα κύκλο δημιουργικών δανείων.)

Στο έξοχο, πρόσφατο 4ο επεισόδιο του “Mr. Robot”, αυτοί οι χαρακτήρες-προγράμματα περιγράφονται ως δαίμονες, δηλαδή αρχεία που τρέχουν στο background με τα οποία ποτέ δεν αλληλεπιδράς, αλλά σε οδηγούν στο στόχο τους, περίπου σαν πεπρωμένο. Παίρνουν τον έλεγχο. Όπως εικάζουμε ότι συμβαίνει με τον ίδιο τον Mr. Robot, ο Έλιοτ πλέον υπηρετεί έναν σκοπό διαφορετικό από τον απλό, καθημερινό, αυτόματο του. H σταδιακή διαδικασία με την οποία η σειρά αποκαλύπτει αυτή την προσωπική και wannabe-κοινωνική επανάσταση είναι σίγουρα όχι επαναστατική η ίδια, μα εκτελεσμένη με τέτοια αποτελεσματικότητα και φροντίδα που μοιάζει σα να μην υπάρχει ούτε 5λεπτο αυτόματου πιλότου.

Το “Mr. Robot” σίγουρα είναι από τις σειρές εκείνες που χρειάζεται αμέριστη προσοχή για να μπορείς να παρακολουθήσεις ό,τι συμβαίνει σε επίπεδο πλοκής και να εκτιμήσεις ό,τι λαμβάνει χώρα σε ανάπτυξη χαρακτήρων (η αναπάντεχη κοινή έξοδος δύο χαρακτήρων στο 4ο επεισόδιο, ας πούμε, είναι από τις ωραιότερες ως τώρα στιγμές της σειράς). Αλλά ως τώρα αποφεύγει τα λάθη άλλων σειρών έντονης συνέχειας, όπου επεισόδια δεν ξεχωρίζουν καν μεταξύ τους. Στο 3ο επεισόδιο, ας πούμε, υπάρχει μια φανταστική παρένθεση με τον Έλιοτ να φαντάζεται την κανονική ζωή, οδηγώντας σε μια απολαυστική σκηνή συγκέντρωσης πλήθους, ενώ το 4ο βουτά ακόμα βαθύτερα στην ιδιαίτερη περσόνα του ήρωα, μέσα από μια διαδικασία αποτοξίνωσης που τον φέρνει αντιμέτωπο με, ναι, τους δαίμονές του. Τον Mr. Robot να μην τον εγκαταλείπει.

Την Άντζελα να αμφισβητεί την ίδια του την διάσταση ως κάποιου που θα φέρει την αλλαγή. Η αντιπαραβολή των ονείρων με τις στιγμές που δραπετεύει μες στο μυαλό του σκεπτόμενος περί αναρχίας και διαγραφής χρεών, είναι εντυπωσιακή. Κι είναι σε κάθε περίπτωση σημαντικό για το “Mr. Robot” πως, την ίδια στιγμή που με επιθετικό ύφος αντιμετωπίζει ιδέες όπως την κανονικότητα ως υπακοή και την σύνδεση ως έλεγχο, δεν ξεχνά να μας κάνει να νοιαστούμε για τους πρωταγωνιστές του. Για τις ανθρώπινες αδυναμίες και τα πανανθρώπινα όνειρά τους. Επανάσταση χωρίς ήρωες δεν έγινε ποτέ.

ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΕΧΕΙ Η ΣΕΙΡΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ;

Κι όμως. Στο 1ο κύκλο επεισοδίων και στον 2ον βλέπουμε ότι μετά την κατάρρευση του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος με την πολυεθνική στα πρόθυρα κρίσης, ενώ τα χρέη των πολιτών έχουν σβηστεί, έχει ενδιαφέρον η παρουσία της Ελλάδας.

Η σειρά ταυτίζει από την 1η σεζόν -τότε που έκλεισαν οι τράπεζες στην Ελλάδα- τα στοιχεία της υποδούλωσης των λαών. Μάλιστα δείχνει πλάνα έξω από την Βουλή με διαδηλώσεις στην Αθήνα καθώς στα πανό ξηλώνεται το Ευρώ που αποτέλεσε με τα μνημόνια που βιώνουμε το κύκνειο άσμα της χώρας που γέννησε την Δημοκρατία.

Στο σημείο αυτό κάνει το θεατή να αναρωτηθεί γιατί η σειρά ΠΟΤΕ μέχρι τώρα ΔΕΝ προβλήθηκε στην Ελλάδα; Γιατί απλούστατα, οι μάζες δεν πρέπει να αφυπνιστούν. Να δουν όχι αυτό που βρίσκεται μπροστά τους αλλά πάνω τους…

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

H Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) τιμά και φέτος την Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, όχι ως μια ακόμη επέτειο, αλλά ως μια «κραυγή» αναγκαιότητας για την εξάλειψή της.

Με αφορμή λοιπόν την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, η ΓΓΙΦ διοργανώνει μουσική εκδήλωση την Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2017 στο PassPort Κεραμεικός, με τη συμμετοχή της Ελένης Τσαλιγοπούλου, των Bogaz Musique και των Encardia, με στόχο να αναδείξει το φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών στη χώρα μας. Το πρόγραμμα θα ανοίξει η Χριστίνα Γεράκη (τραγούδι-κιθάρα), η Καλλιόπη Βασιλείου (τραγούδι-λύρα) και ο Πάνος Γρηγοριάδης (κρουστά).

Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων καλεί όλους και όλες να συμμετάσχουν στην εκδήλωση, λέγοντας ΟΧΙ σε κάθε μορφής έμφυλης βίας.

Με το μήνυμα  «δεν είσαι η μόνη – δεν είσαι μόνη», παροτρύνουμε όλες εκείνες τις γυναίκες που υποφέρουν σιωπηλά να υπερβούν την εσωστρέφεια αυτής της μοναξιάς και, επιδεικνύοντας μηδενική ανοχή στη βία, να απευθυνθούν στις δομές της ΓΓΙΦ και να σπάσουν τη σιωπή τους.

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ SOS 15900 ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΔΟΜΩΝ ΤΗΣ ΓΓΙΦ ΓΙΑ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ

Η Γραμμή SOS 15900 στο διάστημα 19 Νοεμβρίου 2016 έως 19 Νοεμβρίου 2017, ένα χρόνο δηλαδή,  δέχθηκε  5041 κλήσεις και   113  ηλεκτρονικά μηνύματα.

Επί του συνόλου των κλήσεων, οι 4266 (85%) αφορούσαν σε καταγγελίες περιπτώσεων έμφυλης βίας. Από αυτές οι 3034 κλήσεις (71%) αφορούσαν σε καταγγελίες των ίδιων των κακοποιημένων γυναικών ενώ οι 1232 κλήσεις (29%), αφορούσαν σε καταγγελίες από τρίτα πρόσωπα (κυρίως από φίλους/-ες 27%, γονείς 16%, άλλους συγγενείς 10%, αδελφός/ή 10%, γείτονας 13% και άλλα άτομα 17%).

Από τις 3034 κλήσεις που αφορούσαν σε καταγγελίες των ίδιων των κακοποιημένων γυναικών οι 2432 κλήσεις (80%) αφορούσαν σε  ενδοοικογενειακή βία με δράστη κυρίως το σύζυγο, οι 53 κλήσεις (2%) σε σεξουαλική παρενόχληση, οι 18 κλήσεις (1%) σε περιπτώσεις  βιασμού και  54 κλήσεις (2%) αφορούσαν σε καταγγελία άλλων μορφών βίας. H Γραμμή SOS σε αυτό το διάστημα δεν δέχθηκε καμία κλήση για πορνεία ή trafficking.Τα αιτήματα των κλήσεων αυτών αφορούσαν :  1516 κλήσεις (40%) σε ψυχοκοινωνική στήριξη, 976 κλήσεις (26%) σε νομική συμβουλευτική, 191 κλήσεις (5%) σε νομική βοήθεια, 251 κλήσεις (7%) σε αναζήτηση φιλοξενίας και 15 κλήσεις (0%) σε αναζήτηση εργασίας. Από τις 3034 γυναίκες που κάλεσαν τη γραμμή, οι 1663 (50%) είναι μητέρες.

Από τις γυναίκες θύματα βίας που απάντησαν στην ερώτηση για την εργασιακή τους κατάσταση φαίνεται ότι:

• 671 (22%) είναι απασχολούμενες (από τις οποίες 70 (10%) είναι αυτοαπασχολούμενες)
• 554 (18%) είναι άνεργες (από τις οποίες   72  (13%) μακροχρόνια άνεργες) και
• 293 (10%) είναι ανενεργές (από τις οποίες 13 (4%) παρακολουθούν εκπαίδευση ή κατάρτιση)

Από τις γυναίκες θύματα βίας που απάντησαν στην ερώτηση για την οικογενειακή τους κατάσταση φαίνεται ότι:

• 1518 (50%) είναι έγγαμες
• 342 (11%) είναι άγαμες
• 147 (5%) σε διάσταση
• 172 (6%) διαζευγμένες
• 47 (2%) σε κατάσταση χηρείας
• 113 (4%) σε συμβίωση

Από τις γυναίκες που απάντησαν στην ερώτηση για την ηλικία τους φαίνεται ότι:

• 103 (3%) είναι  από 15 έως 24 ετών
• 699 (23%) είναι από 25 έως 39 ετών
• 676 (22%) είναι από 40 έως 54 ετών
• 180 (6%) είναι από 55 έως 64 και
• 123 (4%) είναι από 65 ετών και άνω.

Από τις γυναίκες που απάντησαν στην ερώτηση για το μορφωτικό τους επίπεδο φαίνεται ότι:

• 2  (0%) είναι τυπικά αναλφάβητες
• 17 (1%) έχουν ολοκληρώσει την πρωτοβάθμια ή κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση
• 24 (1%) την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση
• 23 (1%) τη μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση μη τριτοβάθμιου επιπέδου και
• 233 (8%) την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Από το σύνολο των γυναικών που κάλεσαν στην τηλεφωνική γραμμή προκύπτει ότι:

• 2484 (82%) είναι Ελληνίδες
• 198 ( 7%) είναι μετανάστριες
• 23 (1%) είναι ΑΜΕΑ.

Ως προς την οικονομική κατάσταση, από τις γυναίκες που απάντησαν στην αντίστοιχη ερώτηση, 315 (10%) την περιγράφουν ως μέτρια, 319 (11%) την αναφέρουν ως κακή, 169 (6%) ως καλή, 63 (2%) ως πολύ κακή και 14 (0%) ως πολύ καλή.

Το 71% των γυναικών αυτών ήταν θύματα ενδοοικογενειακής βίας με δράστη κυρίως το σύζυγο (νυν/πρώην).  Η πλειοψηφία των γυναικών ήταν μητέρες με παιδιά (σε ποσοστό 75%). Το 43% των γυναικών είχαν ως αίτημα την ψυχοκοινωνική στήριξη, το 21% τη νομική στήριξη και το 16% απευθύνθηκαν στις δομές για ενημέρωση-πληροφόρηση.
Αντίστοιχα το διάστημα 1-11-16 έως 31-10-17 οι δομές της ΓΓΙΦ και των δήμων δέχτηκαν 5210 γυναίκες εκ των οποίων οι 4849 εξυπηρετήθηκαν από τα συμβουλευτικά κέντρα και οι 361 φιλοξενήθηκαν στους ξενώνες του δικτύου υποστήριξης γυναικών θυμάτων βίας.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών που απευθύνθηκαν στις δομές ανήκε στην ηλικιακή κατηγορία 26-55 ετών (69%) και περιλάμβανε όλα τα μορφωτικά επίπεδα.

Τέλος από το σύνολο των γυναικών, το 78% είχαν ελληνική υπηκοότητα. Βάσει των στατιστικών στοιχείων που έχει στη διάθεση της η ΓΓΙΦ, δεν διαπιστώνεται κάποιο συγκεκριμένο προφίλ των δραστών καθώς μπορεί να ανήκουν σε οποιαδήποτε κοινωνικοοικονομική τάξη, ηλικιακή ομάδα, υπηκοότητα και ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου.

Τονίζεται ότι οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι απολύτως εμπιστευτικές και καλυπτόμενες από το απόρρητο της συμβουλευτικής.

Η γιορτή καθιερώθηκε με στόχο να ενθαρρύνει την ανταλλαγή τηλεοπτικών προγραμμάτων μεταξύ των χωρών που προωθούν την ειρήνη και τον πολιτισμό, με στόχο τη χρήση ενός τόσο δημοφιλούς μέσου για έναν καλύτερο σκοπό.

Ο εορτασμός δεν αφορά το ίδιο το μέσο, όσο τις δυνατότητές του. Βέβαια στην πράξη αλλάζουν τα πράγματα, με την επιρροή της τηλεόρασης να μη χρησιμοποιείται για τους λόγους που θα έπρεπε.

ΕΝΑ ΜΑΓΙΚΟ ΚΟΥΤΙ ΓΕΜΑΤΟ ΕΙΚΟΝΕΣ!

Καλώς ήρθατε στον φαντασμαγορικό κόσμο της τηλεόρασης που έμελλε να αλλάξει για πάντα τις καθημερινές μας συνήθειες…

«Βρε γιαγιά μου, δεν σε ακούει δεν σε βλέπει μην της λες καληνύχτα». Πόσες φορές κι αν ακούστηκε η παραπάνω φράση από τηλεθεατές που στέκονταν με αμηχανία μπροστά στην τηλεόραση πιστεύοντας ότι οι άνθρωποί της, τους ακούνε και τους βλέπουνε; Ανάλογα σκηνικά ανήκουν κατά κύριο λόγο στο μακρινό παρελθόν, μιας και ο κόσμος έχει εξοικειωθεί για τα καλά με την τηλεόραση και το περιεχόμενό της και έχει αποκτήσει μαζί της μία χρόνια σχέση αγάπης και μίσους.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Πρόκειται, όπως αναφέρεται στο pathfinder.gr, για μία από τις εφευρέσεις που δεν οφείλεται στη φαεινή ιδέα ενός και μόνο ανθρώπου αλλά στους πειραματισμούς και τη συνεργασία πολλών επιστημόνων. Οι προσπάθειες ξεκινούν στα μέσα του 19ου αιώνα όμως την πρώτη συσκευή την παρουσιάζει το 1930 ο Αμερικανός Charles Jenkins. O Jenkins επινοεί ένα εξελιγμένο σύστημα αναπαραγωγής εικόνων, το κατοχυρώνει ως πατέντα και ιδρύει την πρώτη εταιρεία κατασκευής και εμπορίας συσκευών συστήματος «οπτικής ραδιοφωνίας».

Το 1947 και ενώ οι επιστήμονες ασχολούνται συστηματικά με την εξέλιξη του μέσου, πραγματοποιείται στην Αμερική και η πρώτη συνδιάσκεψη για τις ραδιοεπικοινωνίες οπότε και καθιερώνεται ο όρος «τηλεόραση» μεταβαίνοντας σε μία καινούργια και εντελώς διαφορετική εποχή.

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΕΙΣ ΜΟΙΑΖΟΥΝ ΣΑΝ ΕΝΑ ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΕΠΙΠΛΟ

Στα πρώτα της στάδια η τηλεόραση μοιάζει περισσότερο με ένα μεγάλο, ξύλινο έπιπλο πάνω στο οποίο βρίσκεται μία μικροσκοπική οθόνη – αποκλειστικά για παρακολούθηση από κοντινή απόσταση-  ενώ είναι αδύνατον να αναπαραχθούν λεπτομέρειες.

Η εικόνα είναι ασπρόμαυρη μέχρι και το 1956 -χρονιά κατά την οποία ένα μικρό στούντιο στο Σικάγο επιτυγχάνει την πρώτη έγχρωμη πειρατική αναμετάδοση- για δέκτες χρησιμεύουν οι κεραίες τηλεφώνου, με αποτέλεσμα πολλές φορές η εμβέλεια να είναι αρκετά μικρή, και τα προγράμματα, αξιόλογα μεν, αλλά διακόπτονται απότομα και συχνά, από τα γνωστά και μη εξαιρετέα «χιόνια». Η έγχρωμη τηλεόραση καθιερώθηκε τελικά στην Αμερική το 1962 και στην Ευρώπη το 1967 ενώ η πρόοδος της τεχνολογίας βοήθησε αρκετά και στην εξέλιξη της εμφάνισης της τηλεόρασης που σταδιακά από ένα ογκωδέστατο έπιπλο μετατράπηκε σε ένα λεπτό και διακριτικό στοιχείο του σαλονιού.

Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Στην Ελλάδα η ιστορία της τηλεόρασης έχει ως αφετηρία τον νόμο του 1951 που προβλέπει την ίδρυση και τη λειτουργία ραδιοτηλεοπτικών σταθμών των Ενόπλων Δυνάμεων, όμως η επίσημη έναρξη της Ελληνικής Κρατικής Τηλεόρασης δεν πραγματοποιείται παρά το Φεβρουάριο του 1966 οπότε και βγαίνει στον αέρα η πρώτη εκπομπή με παρουσιάστρια την Ελένη Κυπραίου και συντονιστή το δημοσιογράφο Γεώργιο Κάρτερ.

Λίγους μήνες αργότερα και ενώ η χώρα βρίσκεται σε καθεστώς δικτατορίας, η τηλεόραση προβάλει σημαντικά αθλητικά γεγονότα όπως τους Πανευρωπαϊκούς του Ά69 και το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου ενώ αναμεταδίδονται και τα πρώτα βήματα του Νιλ Άρμστρονγκ στο φεγγάρι, γεγονός που λέγεται ότι κράτησε ανοιχτές όλες τις συσκευές του λεκανοπεδίου.

Με την πτώση της δικτατορίας και μέχρι και το 1989 στην Ελλάδα γίνεται λόγος μόνο για Κρατική Τηλεόραση, η οποία άλλαξε πολλές φορές ονομασία και πειραματίστηκε με ποικίλες εκπομπές και τηλεοπτικές σειρές κυρίως βασισμένες σε έργα σπουδαίων συγγραφέων.

ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

Το 1989 όμως είναι μία καθοριστική ημερομηνία για τον Έλληνα τηλεθεατή καθώς εμφανίζονται τα δύο πρώτα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας: το Mega Channel και ο Antenna TV που έφεραν ραγδαίες αλλαγές στη χρήση του μέσου.

Η ιδιωτική τηλεόραση εξελίσσεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς, καινούργια κανάλια εκπέμπουν, οι άνθρωποι που εργάζονται σε αυτήν γίνονται σιγά-σιγά οι επόμενοι stars προκαλώντας το θαυμασμό και την εκτίμηση των τηλεθεατών ενώ τα χρόνια που ακολουθούν, νέες μορφές τηλεόρασης όπως η καλωδιακή και η συνδρομητική κάνουν την εμφάνισή τους αλλάζοντας για μία ακόμη φορά το τηλεοπτικό σκηνικό.

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΩΝ

Η τηλεόραση αποκτά τεράστια δύναμη, διαμορφώνει συνειδήσεις και καταφέρνει να αλλάξει τη νοοτροπία των τηλεθεατών. Η οικογένεια συσπειρώνεται μπροστά από αυτό το μαγικό κουτί, προβληματίζοντας ολοένα και περισσότερο ψυχολόγους και κοινωνιολόγους οι οποίοι προσπαθούν να σκιαγραφήσουν τις επιπτώσεις του γυαλιού στην ψυχοσύνθεση των ανθρώπων. Οι ειδικοί προειδοποιούν για την αλόγιστη χρήση του μέσου ενώ δεν είναι λίγοι πια εκείνοι που αποζητούν τα 15 λεπτά δημοσιότητας όπως προφητικά είχε αναφέρει ο μεγάλος καλλιτέχνης Andy Warhol αρκετά χρόνια πριν.

ΤΟ «ΜΑΥΡΟ» ΚΑΙ ΤΟ «ΚΟΚΚΙΝΟ» ΣΤΗΝ ΕΡΤ

Τον Ιούλιο του 2013, ένα πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα γεγονός έρχεται να ανατρέψει την καθιερωμένη τηλεοπτική ελληνική πραγματικότητα. Η Κυβέρνηση της Ελλάδας ανακοινώνει ξαφνικά το κλείσιμο της Κρατικής Τηλεόρασης προκαλώντας αντιδράσεις στα λοιπά πολιτικά κόμματα, την ΕΣΗΕΑ ενώ δεν αφήνει ανεπηρέαστα και τα διεθνή τηλεοπτικά μέσα. Οι εργαζόμενοι αρνούνται να εγκαταλείψουν το κεντρικό κτήριο της ΕΡΤ στην Αγία Παρασκευή και πλήθος κόσμου, απλών πολιτών και καλλιτεχνών καταφθάνουν στο προαύλιο για να δηλώσουν τη συμπαράστασή τους. Το Νοέμβριο τα ΜΑΤ εισβάλλουν στο Ραδιομέγαρο και απομακρύνουν και τους τελευταίους εναπομείναντες στο κανάλι. Μετά την επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές της 25^ης Ιανουαρίου 2015, επαναλειτούργησε η ΕΡΤ, με επαναπρόσληψη των απομακρυνθέντων και όχι μόνο…

Από τότε, η 20ή Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού. (Σήμερα, 19 Νοεμβρίου είναι Παγκόσμια Ημέρα Ενάντια στην Παιδική Κακοποίηση)

Σήμερα ζούμε σε έναν κόσμο, όπου σχεδόν όλοι συμφωνούν πως οποιοσδήποτε κάτω των 18 ετών είναι παιδί και έχει δικαίωμα σε ειδική φροντίδα και προστασία. Όμως κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε και στο παρελθόν. Μόνο μετά την 20η Νοεμβρίου του 1989, όταν η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, άρχισε η ανθρωπότητα να επωφελείται από μια δέσμη δικαιωμάτων για όλα τα παιδιά και τους νέους.

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι ο πρώτος παγκόσμιος νομικά δεσμευτικός κώδικας για τα δικαιώματα που όλα τα παιδιά πρέπει να απολαμβάνουν. Θέτει στοιχειώδεις αρχές για την ευημερία των παιδιών στα διάφορα στάδια εξέλιξής τους και αποτελείται από 54 άρθρα. Η Σύμβαση ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Πολωνικής κυβέρνησης και της UNICEF, υιοθετήθηκε ομόφωνα απο τη Γεν. Συνέλευση του ΟΗΕ στις 20 Νοεμ. 1989 και τέθηκε σε ισχύ το 1990. Μέχρι σήμερα έχει επικυρωθεί σχεδόν από όλες τις χώρες του κόσμου, ενώ στην Ελλάδα επικυρώθηκε το 1992 (ΦΕΚ 192/2.12.92).

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Unicef, παρότι η Σύμβαση έχει συνολικά 54 άρθρα, διέπεται από τέσσερις θεμελιώδεις αρχές:

• Μη-Διάκριση (άρθρο 2): Δεν πρέπει ούτε να επωφελείσαι, ούτε να υποφέρεις εξ’ αιτίας φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, ή εθνικής, κοινωνικής ή εθνοτικής καταγωγής, ή εξ’ αιτίας οποιασδήποτε πολιτικής ή άλλης θέσης, εξ’ αιτίας της κοινωνικής σου θέσης ή της περιουσίας ή της οικογένειας στην οποία γεννήθηκες, ή επειδή έχεις κάποια αναπηρία.
• Το Καλύτερο Συμφέρον του Παιδιού (άρθρο 3): Νόμοι και δράσεις που επηρεάζουν παιδιά πρέπει να θέτουν προτεραιότητα στο τι είναι το καλύτερο για σένα και να σε ωφελούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
• Επιβίωση, Ανάπτυξη και Προστασία (άρθρο 6): Οι αρχές στη χώρα σου πρέπει να σε προστατεύουν και να βοηθούν ώστε να εξασφαλισθεί η ολοκληρωμένη ανάπτυξή σου – φυσική, πνευματική, ηθική και κοινωνική.
• Συμμετοχή (άρθρο 12): Έχεις το δικαίωμα να εκφράζεις τη γνώμη σου για τις αποφάσεις που αφορούν τη ζωή σου και οι απόψεις σου πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.

Παρά τις αξιοσημείωτες προόδους, παραμένουν ακόμα σημαντικές προκλήσεις και ανισότητες:

• Σχεδόν 2,5 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών πεθαίνουν κάθε χρόνο από μόλις τρεις αιτίες: Πνευμονία, διάρροια και ελονοσία.
• 165 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών ήταν καχεκτικά το 2011.
• 18 εκατομμύρια βρέφη στις αναπτυσσόμενες χώρες γεννιούνται ελλιποβαρή.
• 22,4 εκατομμύρια βρέφη δεν προστατεύονται από τις ασθένειες με τακτικούς εμβολιασμούς.
• Πάνω από 70 εκατομμύρια γυναίκες 20-24 ετών παντρεύτηκαν πριν από τα 18 τους χρόνια.
• 50.000 νεαρά κορίτσια πεθαίνουν κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του τοκετού.
• Περίπου 150 εκατομμύρια παιδιά 5-14 ετών εμπλέκονται στην παιδική εργασία.
• Εκατοντάδες εκατομμύρια παιδιά είναι άμεσα ή έμμεσα θύματα βίας.
• 3,4 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 15 ετών σε όλο τον κόσμο ζουν με AIDS.
• 16,6 εκατομμύρια παιδιά έχουν χάσει τον έναν ή και τους δύο γονείς τους από AIDS.

Οι συνέπειες της καταπάτησης των δικαιωμάτων των παιδιών παρατείνονται και πέρα από τα παιδικά χρόνια, αυξάνοντας την πιθανότητα η επόμενη γενιά να πλήττεται από τις ίδιες απειλές. Ο κίνδυνος αυτός μπορεί να εξαλειφθεί μόνο εάν όλοι μαζί επιδείξουμε τη θέληση να θέσουμε τα δικαιώματα όλων των παιδιών σε ισχύ.

Η επιλογή του χρόνου δεν είναι τυχαία, αλλά έγινε για να συνδυαστεί με την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού (20 Νοεμβρίου). Η πρωτοβουλία ανήκει στην «Women’s World Summit Foundation» (WWSF), που συσπειρώνει μη κυβερνητικές οργανώσεις, γυναικείες και για την υπεράσπιση του παιδιού.

Από ελληνικής πλευράς συμμετέχει το «Χαμόγελο του Παιδιού».

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η κακομεταχείριση των παιδιών περιλαμβάνει: «Όλες οι μορφές σωματικής, συναισθηματικής, σεξουαλικής κακοποίησης, παραμέλησης ή αμελούς διαπαιδαγώγησης ή εμπορικής ή άλλης εκμετάλλευσης, που γίνονται στο πλαίσιο κάποιας σχέσης ευθύνης, εμπιστοσύνης ή δύναμης με το παιδί, με αποτέλεσμα την πραγματική ή δυνητική βλάβη στην υγεία του παιδιού, στην επιβίωση, στην ανάπτυξη ή στην αξιοπρέπειά του. Η παιδική κακομεταχείριση εμφανίζεται σε παιδιά κάτω των 18 ετών».

Παρά τις πολλές μορφές που μπορεί να πάρει η παιδική κακοποίηση, τέσσερις είναι οι βασικοί της τύποι σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ.
• Σωματική Κακοποίηση.
• Σεξουαλική Κακοποίηση ή Σεξουαλική Παραβίαση ή Αιμομιξία.
• Συναισθηματική και Ψυχολογική Κακοποίηση.
• Παραμέληση.

Στη σημερινή κοινωνία η αντίληψη ότι η ενδοοικογενειακή βία, ιδιαίτερα σε βάρος ανηλίκων, αποτελεί ιδιωτική υπόθεση, σταδιακά εξαλείφεται και καθίσταται σαφές ότι όλοι οι θεσμοί του άτυπου κοινωνικού ελέγχου έχουν υποχρέωση να καταγγείλουν την κακοποίηση παιδιών.

Μάλιστα, το 2006 θεσπίστηκε ένας νέος νόμος (Ν 3500/2006) για την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας και σύμφωνα με αυτόν ο εκπαιδευτικός ο οποίος κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του διαπιστώνει ή πληροφορείται ότι έχει διαπραχθεί σε βάρος μαθητή έγκλημα ενδοοικογενειακής βίας, οφείλει να ενημερώσει το διευθυντή του σχολείου και αυτός εν συνεχεία τον αρμόδιο εισαγγελέα.

Σημειώνεται ότι σε διεθνές επίπεδο τουλάχιστον 1 στα 5 κορίτσια και 1 στα 10 αγόρια πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης πριν την ηλικία των 18, αλλά μόνο 1 στα 3 περιστατικά καταγγέλλονται (ICMEC). Επίσης 20.9 εκατομμύρια παιδιά είναι θύματα καταναγκαστικής εργασίας εκ των οποίων 4.5 εκ (22%) καταναγκαστικής σεξουαλικής εκμετάλλευσης, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εργασίας. Επιπλέον, 2 εκατομμύρια παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με τη σεξουαλική κακοποίηση σε παγκόσμιο επίπεδο κάθε χρόνο (ICMEC).

Η κακοποίηση των παιδιών δε συνιστά οικογενειακή υπόθεση αλλά ευθύνη ολόκληρου του κοινωνικού συνόλου.

ΠΗΓΗ: mothersblog.gr

Κάθε χρόνο, ο νους μας γυρίζει στην κορύφωση των φοιτητικών κινητοποιήσεων, που ξεκίνησαν με τη δράση του φοιτητικού κινήματος ήδη ένα χρόνο πριν, για να μετατραπούν σε χείμαρρο, που παρέσυρε τη νεολαία και τον ελληνικό λαό ενάντια στην 7χρονη δικτατορία της 21ης Απριλίου… Στην κορύφωση του αγώνα, κυρίως της νεολαίας, για καλύτερη παιδεία, ελευθερία, δημοκρατία και ανεξαρτησία, αξίες πάντα διαχρονικές και επίκαιρες.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της δικτατορίας, με πρωτοπόρα τη νεολαία, πάντα υπήρχαν αντιδικτατορικές εκδηλώσεις. Πάντα υπήρχαν δυναμικές κινητοποιήσεις, παρά τις διώξεις, τις δίκες, τις φυλακίσεις, τις εκτοπίσεις και τα βασανιστήρια εις βάρος των “αντιφρονούντων”.

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ

Την Τετάρτη, 14 Νοέμβρη του 1973, ξέσπασαν στην Αθήνα αναταραχές, αρχής γενομένης με την κατάληψη του κτιρίου του Πολυτεχνείου από φοιτητές, στο πλευρό των οποίων γρήγορα τάχθηκαν μαθητές και εργάτες. Στη συνέχεια η κατάληψη μετατράπηκε σε λαϊκή κινητοποίηση ενάντια στο καθεστώς της 21ης Απριλίου και η κινητοποίηση στην επέμβαση των στρατιωτικών δυνάμεων, που άφησε πίσω της νεκρούς και τραυματίες.

Στις 14 Νοέμβρη του 1973, οι γενικές συνελεύσεις των φοιτητικών συλλόγων, απέρριψαν τα κυβερνητικά μέτρα που αφορούσαν στον προγραμματισμό των φοιτητικών εκλογών, ενώ το απόγευμα της ίδιας ημέρας, αποφασίστηκε η κατάληψη του κτιρίου του Πολυτεχνείου, κάτω από τον έλεγχο Συντονιστικής Επιτροπής.

Τα γεγονότα των ημερών αυτών δεν ήταν παρά το αποκορύφωμα των προγενέστερων κινητοποιήσεων του φοιτητικού κινήματος, με κύριους σταθμούς την κατάληψη της Νομικής Σχολής Αθηνών στις 21 και 22 Φεβρουαρίου του 1973 και τη διαδήλωση της 4ης Νοεμβρίου του 1973, με αφορμή το μνημόσυνο του Γ. Παπανδρέου.

Η  ΕΞΕΓΕΡΣΗ…

Την Τρίτη (13/11) το δικαστήριο αθώωσε 12 από τους 17 συλληφθέντες στα επεισόδια που σημειώθηκαν στις 4 Νοεμβρίου και επέβαλε στους υπόλοιπους 5 ποινές με αναστολή. Αμέσως αναγγέλθηκαν φοιτητικές συγκεντρώσεις σε διάφορες σχολές για την επόμενη μέρα, γεγονός που προμήνυε το ξέσπασμα εναντίον του χουντικού καθεστώτος.

Το πρωί της Τετάρτης (14/11) πραγματοποιήθηκαν Γενικές Συνελεύσεις των φοιτητικών συλλόγων, για να συζητηθεί το ζήτημα των φοιτητικών εκλογών.

Στη Νομική Σχολή Αθηνών, πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση, ενώ γύρω στη 1 το μεσημέρι, έφτασε η πληροφορία ότι στο Πολυτεχνείο υπήρχε ένταση μεταξύ αστυνομικών και φοιτητών. Λίγο αργότερα, ακούστηκε ότι οι αστυνομικοί στο Πολυτεχνείο χτυπούσαν φοιτητές, γεγονός που προκάλεσε αναστάτωση.

Κατόπιν πρότασης να γίνει διαδήλωση προς το Πολυτεχνείο, περίπου 1.500 φοιτητές ξεκίνησαν την πορεία τους από τη Σόλωνος. Οι διαδηλωτές στο δρόμο συγκρούστηκαν με αστυνομικές δυνάμεις. Από τους διαδηλωτές, ορισμένοι ενώθηκαν με όσους βρίσκονταν στο χώρο του Πολυτεχνείου και άλλοι έφυγαν στους γύρω δρόμους.

Εντός και εκτός του κτιρίου του Πολυτεχνείου επικρατούσε ένταση. Οι Γενικές Συνελεύσεις ολοκληρώθηκαν και οι φοιτητές του Πολυτεχνείου αποφάσισαν να ενωθούν με τους υπόλοιπους. Οι Μηχανολόγοι συνέχισαν τη συνέλευση τους μέχρι το απόγευμα, οπότε και αποχώρησαν από το Πολυτεχνείο.

Στις 5 το απόγευμα περίπου, πλησίασε το χώρο της συγκέντρωσης ο εισαγγελέας υπηρεσίας Σανίτας, ο οποίος ενημέρωσε τους συγκεντρωμένους ότι μπορούν να διαδηλώσουν και μετά να διαλυθούν ήσυχα. Μισή ώρα αργότερα, οι αστυνομικοί που είχαν κυκλώσει το κτίριο, αποχώρησαν.

Η κατάληψη συνεχίστηκε και εν τω μεταξύ οι κλεισμένοι στο κτίριο φοιτητές ενώθηκαν με τους συγκεντρωμένους απ’ έξω πολίτες και κατέλαβαν όλο το χώρο μπροστά από το Πολυτεχνείο, φωνάζοντας συνθήματα, όπως : “Κάτω η Χούντα”, “Θάνατος στην τυρρανία”, “Επανάσταση λαέ”, “Απόψε θα γίνει Ταϋλάνδη”.

Γύρω στις 8 το βράδυ οι συγκεντρωμένοι είχαν πλέον πολλαπλασιαστεί. Οι Γενικές Συνελεύσεις μέσα στο χτίριο συνεχίζονταν, ενώ έξω από το Πολυτεχνείο τα συνθήματα πλήθαιναν. Τότε έκαναν την εμφάνισή τους οι πρώτες χειρόγραφες προκηρύξεις, που μοιράζονταν στα περαστικά αυτοκίνητα.

Γύρω στις 9 έγινε ολοκληρωτική κατάληψη του Πολυτεχνείου και του γύρω χώρου και σταμάτησε η κυκλοφορία.

Οι διαδηλωτές γρήγορα έγιναν ακόμα περισσότεροι και έξω από το κτίριο ανέμιζαν σημαίες και έκαιγαν ομοιώματα του Παπαδόπουλου και σύμβολα της 21ης Απριλίου.

Γύρω στα μεσάνυχτα, έκλεισαν οι πόρτες του Πολυτεχνείου, μέσα στο οποίο δημιουργήθηκαν επιτροπές περιφρούρησης για τις επισιτιστικές και υγειονομικές ανάγκες.

Συγκροτήθηκε η Συντονιστική Επιτροπή και άρχισε η προετοιμασία της λειτουργίας του Ραδιοφωνικού Σταθμού. Μεταξύ των κλεισμένων στο κτίριο, βρίσκονταν και αρκετοί εργάτες.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας, γίνονταν Συνελεύσεις κατά σχολές.

Γύρω στη 1 μετά τα μεσάνυχτα, στην αίθουσα του κτιρίου Γκίνη, είχαν συγκεντρωθεί εκατοντάδες άτομα, μεταξύ των οποίων εργάτες και εργαζόμενοι κάθε πολιτικής απόχρωσης. Κατά τη συνέλευση αυτή, εξελέγη μια προσωρινή επιτροπή και αποφασίστηκε να βγει μια διακήρυξη που θα μοιραζόταν το πρωί σε εργοστάσια και σε χώρους όπου συγκεντρώνονταν οι εργάτες.

ΠΕΜΠΤΗ 15 ΝΟΕΜΒΡΗ

Στις 5 το πρωί άρχισαν να ακούγονται τα πρώτα συνθήματα της μέρας, ενώ αστυνομικές δυνάμεις βρίσκονταν στους γύρω του Πολυτεχνείου δρόμους.

Γύρω στις 9 άνοιξαν οι πόρτες του Πολυτεχνείου. Κυκλοφόρησαν πολλές προκηρύξεις της Συντονιστικής Επιτροπής, ενώ εξακολουθούσαν να γράφονται και χιλιάδες χειρόγραφες.

Τότε έγινε γνωστό ότι καταφθάνουν φοιτητές από τη Πάτρα κι αγρότες από τα Μέγαρα, γεγονός που ενίσχυσε τη μαχητική διάθεση.

Μπήκε σε λειτουργία ο ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου, μέσω του οποίου ο λαός καλείτο σε “ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ” και “ΓΕΝΙΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ”.

Στις 8 το πρωί η Σύγκλητος του Ε.Μ.Πολυτεχνείου σε έκτακτη συνεδρίαση στα κτίρια του Ζωγράφου αποφάσισε να στείλει έγγραφο στην κυβέρνηση και να ζητήσει να μη γίνει επέμβαση στο Πολυτεχνείο.

Στις 2 το μεσημέρι η κυβέρνηση απάντησε στη Σύγκλητο ότι θα σεβαστεί το απαραβίαστο του Πανεπιστημιακού ασύλου.

Σε εκδηλώσεις συμπαράστασης κατέβηκαν οι φοιτητές του Πανεπιστημίου της Πάτρας και της Θεσσαλονίκης, ενώ φοιτητές του πανεπιστημίου των Ιωαννίνων κατέλαβαν το κτίριο της σχολής τους.

Συγκεντρώθηκαν τρόφιμα, χρήματα, ενώ πλήθος κόσμου έδινε τσιγάρα, χρήματα, ψωμιά και κάθε λογής είδη για την ενίσχυση της κατάληψης.

Το απόγευμα της Πέμπτης ο κλοιός των αστυνομικών έσπασε. Μέσα στο Πολυτεχνείο μπήκαν πολλοί μαθητές και ιδιαίτερα των τεχνικών σχολών, συγκεντρωμένοι κάτω από ένα μεγάλο πανό.

Το πρωί της Πέμπτης ο χώρος του Πολυτεχνείου ήταν σχεδόν άδειος από τους εργάτες. Λιγοστά άτομα που είχαν μείνει, έγραφαν προκηρύξεις και έφτιαχναν πανό, όπου κυριαρχούσε το σύνθημα της “Γενικής Απεργίας”.

Οι διαδηλωτές μαζί με άλλους εργάτες απ το δρόμο μπήκαν ξανά στο Πολυτεχνείο και πήγαν στο κτίριο Γκίνη όπου άρχισε η προγραμματισμένη συνέλευση. Στην αίθουσα βρίσκονταν και πολλοί εργάτες.

Η Συντονιστική Επιτροπή δήλωσε ότι η κατάληψη θα συνεχιστεί μέχρι να ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματα. Δημιουργήθηκαν παντού και για κάθε ζήτημα επιτροπές.

Η πρώτη μέρα της κατάληψης ήταν κύρια φοιτητική και σπουδαστική. Όμως τις επόμενες δύο μέρες το κατέβασμα πλήθους λαού στους δρόμους ξεπέρασε κάθε πρόβλεψη.

Μέσα στο Πολυτεχνείο συνεδρίασε η Εργατική Συνέλευση. Όμως ανάμεσα στους εργάτες και τη Συντονιστική Επιτροπή των φοιτητών δεν υπήρχε συμφωνία. Οι φοιτητές λογόκριναν τις προκηρύξεις της εργατικής συνέλευσης ή δεν τις τύπωναν καθόλου όπως έγινε με τις δύο πρώτες διακηρύξεις.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΗ

Από την Πέμπτη και μετά, τα γεγονότα δεν μπορούσαν πια να θεωρηθούν φοιτητικά. Το κατέβασμα πλήθους κόσμου στους δρόμους, τα μηνύματα συμπαράστασης από διάφορους χώρους, η υποστήριξη του κόσμου στους αγωνιζόμενους, το ότι χτυπούσαν ασταμάτητα οι καμπάνες στις εκκλησίες των συνοικιών, ο ερχομός των αγροτών από τα Μέγαρα όπου γινόταν αγώνας ενάντια στις απαλλοτριώσεις της γης τους από τη χούντα, οι εργατικές συνελεύσεις, έδειχναν ότι η κινητοποίηση αφορούσε πλέον όλο το λαό.

Όλη τη μέρα γινόταν έλεγχος στις ταυτότητες αυτών που έμπαιναν, μέχρι το απόγευμα, όπου η μαζική είσοδος κόσμου στο χτίριο έκανε αδύνατο ένα τέτοιον έλεγχο. Γύρω στα μεσάνυχτα παρέμεναν μέσα στο χτίριο γύρω στις 4.000 κόσμου και απ’ έξω διάφορες ομάδες που διαδήλωναν.

Στις 2 έκλεισαν οι πόρτες του Πολυτεχνείου, ενώ εξακολουθούσε να υπάρχει ακόμα λίγος κόσμος απέξω. Γίνονταν προμήθειες σε τρόφιμα και άλλα είδη. Στις 3 άρχισαν οι Συνελεύσεις κατά σχολές.

Από το πρωί χιλιάδες άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί γύρω από το Πολυτεχνείο. Δίπλα στο Ραδιοφωνικό σταθμό του Πολυτεχνείου λειτουργούσαν και 4 ερασιτεχνικοί σταθμοί, ο ΡΣΟ, ο ΡΣ Κολλιάτσου, ο ΡΣ Φυχικού και ο Πρώτος Βοηθητικός.

Πολλά Γυμνάσια έμειναν άδεια, ενώ οι μαθητές κατέβηκαν στον χώρο του Πολυτεχνείου. Ο κόσμος ολοένα πλήθαινε. Στις 10 το πρωί έγινε η οργανωμένη και με πανό είσοδος οικοδόμων στο κτίριο. Μαζί με τους οικοδόμους μπήκαν και πολλοί μαθητές.

Από τον Ραδιοφωνικό Σταθμό του Πολυτεχνείου καλούσαν και πάλι το λαό σε “ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ” ενώ για τις 3:30 κλήθηκαν οι δημοσιογράφοι για συνέντευξη Τύπου από τη Συντονιστική Επιτροπή.

Στις 3:30 έφτασαν 25 δημοσιογράφοι ελληνικών εφημερίδων και ανταποκριτές ξένων πρακτορείων. Στους φωτογράφους δεν επετράπη να πάρουν φωτογραφίες στη διάρκεια της συνέντευξης αλλά και μετά το τέλος της, για να μην πληροφορηθούν οι αρχές τα πρόσωπα που συντονίζουν τον αγώνα. Στη συνέντευξη διαβάστηκε μόνο μια ανακοίνωση.

Μέσα στο Πολυτεχνείο είχαν τοποθετηθεί άτομα με καθρέφτες, για να εμποδίσουν τη λήψη φωτογραφιών από συνεργεία της Ασφάλειας, που είχαν εγκατασταθεί στα γύρω κτίρια.

Το πλήθος έξω από το Πολυτεχνείο πύκνωνε συνέχεια και το μεσημέρι όλοι οι δρόμοι γύρω από το Πολυτεχνείο, είχαν καταληφθεί από πλήθη κόσμου.

Από το πρωί είχε διακοπεί η κυκλοφορία και πραγματοποιούνταν διαδηλώσεις.

Στις 4:30 το απόγευμα έγινε στην αίθουσα που συνεδρίαζαν οι εργάτες, η πρώτη μαθητική συνέλευση, κατά την οποία αποφασίστηκε το κατέβασμα όλων των Γυμνασίων σε γενική απεργία για την επόμενη μέρα.

Από νωρίς το απόγευμα η κυκλοφορία από τα βόρεια προάστια προς το κέντρο γινόταν με δυσκολία, ενώ από το ύψος των Αμπελοκήπων ήταν σχεδόν αδύνατη.

Στις 4:30 το απόγευμα είχαν πλέον αρχίσει οι συγκρούσεις. Στις 7, άφθονα δακρυγόνα και καπνογόνα έπεφταν πια στο κέντρο της Αθήνας. Πολλά άτομα τραυματίστηκαν και οι διαδηλωτές μετέφεραν τους τραυματίες στο Πολυτεχνείο.

Μέσω του Ραδιοσταθμού γίνονταν εκκλήσεις για φάρμακα, ιατρικά εργαλεία, γιατρούς και ασθενοφόρα.

Στις 8, άρχισε η χρήση των δακρυγόνων. Ο σταθμός Α’ Βοηθειών ήταν γεμάτος από τραυματίες.

Στις 9, οι διαδηλωτές έστησαν οδοφράγματα σε διάφορα σημεία κοντά στο Πολυτεχνείο, χρησιμοποιώντας αυτοκίνητα, τρόλεϊ, λεωφορεία, διάφορα αντικείμενα, ενώ διαδηλωτές επιτέθηκαν στη Νομαρχία Αττικής στην Αιόλου, την οποία και κατέλαβαν. Ορισμένοι διαδηλωτές πολιόρκησαν ακόμα τα Υπουργεία Παιδείας, Γεωργίας, Δικαιοσύνης, Κοινωνικών Υπηρεσιών και Δημοσίων Έργων.

Στις 9:30, με απόφαση της Αστυνομίας απαγορεύτηκε η κυκλοφορία στο κέντρο της πόλης μέχρι νεωτέρας διαταγής. Το τεράστιο οδόφραγμα που είχε στηθεί στην οδό Σολωμού και Πατησίων δυσκόλευε την προέλαση και των αστυνομικών.

Η αστυνομία χρησιμοποιούσε δακρυγόνα εναντίον του πλήθους, το οποίο υποχώρησε προσωρινά.

Στις 10:15 τεθωρακισμένα της Αστυνομίας με ορμητήριο το χώρο έξω από το Πολυτεχνείο, επιτέθηκαν στην πλατεία της Λεωφόρου Αλεξάνδρας ρίχνοντας δακρυγόνα στους διαδηλωτές, που στο μεταξύ είχαν ανασυντάξει τις δυνάμεις τους και έτρεχαν προς το Πολυτεχνείο.

Οι επιθέσεις συνεχίστηκαν μέχρι τις 11, όπου στην 3η κατά σειρά έφοδο οι διαδηλωτές έφτασαν στις εσωτερικές σκάλες του κτιρίου. Στις διάφορες συγκρούσεις οι διαδηλωτές άρχισαν να χρησιμοποιούν σποραδικά βόμβες μολότοφ.

Στις 10:30 έπεσαν δακρυγόνα από την αστυνομία μέσα στο Πολυτεχνείο. Νοσοκομειακά αυτοκίνητα γεμάτα αστυνομικούς περνούσαν τα οδοφράγματα και έριχναν δακρυγόνα στο Πολυτεχνείο και στους γύρω χώρους.

Το Πολυτεχνείο δεχόταν συνέχεια τραυματίες και νεκρούς, ενώ ασθενοφόρα του Ερυθρού Σταυρού έμπαιναν στο χώρο του Πολυτεχνείου για να παραλάβουν τραυματίες.

Ο Ραδιοσταθμός καλούσε συνεχώς το λαό σε συμπαράσταση. Αργά τη νύχτα, οι πυροβολισμοί γύρω από το Πολυτεχνείο συνεχίζονταν. Με ιδιωτικά αυτοκίνητα μεταφέρονταν τραυματίες και φαρμακευτικό υλικό.

Από την αστυνομία ανακοινώθηκε ότι γύρω στα μεσάνυχτα οι διαδηλωτές επιχείρησαν να κόψουν στα κτίρια των Υπουργείων Δικαιοσύνης, Δημοσίας Τάξεως και Κοινωνικών Υπηρεσιών.

Γύρω στις 12 τα μεσάνυχτα, ξεκίνησε από τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας διαδήλωση χιλιάδων ατόμων, που συγκρούστηκαν με τους αστυνομικούς.

ΣΑΒΒΑΤΟ 17 ΝΟΕΜΒΡΗ

Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, από τους στρατώνες στο Γουδί και του Διόνυσου ξεκίνησαν οι πρώτες φάλαγγες αρμάτων με κατεύθυνση τον χώρο των συγκρούσεων, ενώ 15 λεπτά μετά, τα πρώτα τανκς έκαναν την εμφάνισή τους στον κόμβο των Αμπελοκήπων.

Το κέντρο της Αθήνας, με άξονα το Πολυτεχνείο, είχε μετατραπεί σε πεδίο μάχης. Τα τανκς κινούνταν άλλα προς τη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας και άλλα προς την Πανεπιστημίου.

Λίγο πριν τη 1, τα τανκς μπήκαν στην οδό Πατησίων. Τεθωρακισμένα, στρατιώτες και αστυνομικοί έκαναν κινήσεις γύρω από το Πολυτεχνείο.

Λίγο μετά τη 1, με την εμφάνιση των αρμάτων οι διαδηλωτές άρχισαν να υποχωρούν. Αρκετοί βρήκαν καταφύγιο σε πολυκατοικίες, οι πόρτες των οποίων είχαν αφεθεί επίτηδες ανοιχτές.

Από τα μεγάφωνα μεταδιδόταν, πως όσοι ήθελαν ν’ αποχωρήσουν, μπορούσαν να φύγουν, προτού οι πόρτες κλείσουν οριστικά.

Μισή ώρα περίπου μετά τη 1, οι διαδηλωτές έξω από το Πολυτεχνείο παρέμεναν ακόμα. Ελεύθεροι σκοπευτές κατέλαβαν θέσεις στα γύρω από το Πολυτεχνείο κτίρια.

Στους γύρω δρόμους οι συγκρούσεις συνεχίζονταν με ένταση. Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός του Πολυτεχνείου εξακολουθούσε να μεταδίδει προς τους στρατιώτες: “Είμαστε άοπλοι, θα σας υποδεχτούμε με χειροκροτήματα”. Τα άρματα είχαν σταματήσει στις δύο γωνίες Πατησίων – Αβέρωφ και Πατησίων – Στουρνάρα, ενώ στη γωνία Πατησίων και Στουρνάρα αστυνομικοί περίμεναν.

Στη 1:50 μετά τα μεσάνυχτα, ο Ραδιοφωνικός Σταθμός του Πολυτεχνείου διέκοψε προσωρινά, ενώ στη 1:59 ξανάρχισε να λειτουργεί.

Τα άρματα Μ 48 και Μ 113 έστρεψαν τα κανόνια τους κατά των κλεισμένων στο Πολυτεχνείο, ενώ με τους προβολείς φώτιζαν τα παράθυρα του κτιρίου. Τρία άρματα προχώρησαν από την Αβέρωφ και σταμάτησαν στην πόρτα του Πολυτεχνείου επί της Πατησίων.

Ο χώρος απέναντι από την κεντρική είσοδο του Πολυτεχνείου γέμισε από αστυνομικούς, ενώ κάποια προσπάθεια συνεννόησης ανάμεσα στους επικεφαλής των αρμάτων και των κλεισμένων στο χτίριο άρχισε να φαίνεται.

Λίγο πριν τις 3, οι δυνάμεις του στρατού και της αστυνομίας είχαν συνταχθεί σε θέση μάχης έξω από το Πολυτεχνείο. Άρχισαν οι διαπραγματεύσεις με τους κλεισμένους μέσα στο κτίριο, ενώ στην είσοδο, παρατάσσονταν και άλλα τανκς.

Ο Ραδιοσταθμός του Πολυτεχνείου είχε και πάλι διακόψει τη μετάδοση του.

Η ΕΦΟΡΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΑΝΚΣ

Στις 2:59 τρία τανκς εφόρμησαν προς το Πολυτεχνείο. Ενώ οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονταν, ένα ΑΜΧ 30 που βρισκόταν απέναντι από την κεντρική πύλη, οπισθοχώρησε λίγο και μετά έπεσε με ορμή πάνω της. Η πύλη γκρεμίστηκε και πολλά κορμιά πλακώθηκαν.

Μετά την είσοδο του τανκ αστυνομικοί και άνδρες των ΛΟΚ μπήκαν στο Πολυτεχνείο, ενώ όσοι βρίσκονταν στην πύλη και δεν χτυπήθηκαν υποχώρησαν στο εσωτερικό.

Μέσα στο προαύλιο γίνονταν συγκρούσεις ανάμεσα σε αστυνομικούς και αυτούς που βρίσκονταν μέσα.

Οι εξεγερμένοι συντάχθηκαν σε φάλαγγες με τα χέρια ψηλά και με τη συνοδεία ΛΟΚ βγήκαν έξω. Οι συγκρούσεις συνεχίζονταν από κτίριο σε κτίριο.

Σύμφωνα με μαρτυρίες, περίπου 35 λεπτά μετά τις 3, το Πολυτεχνείο είχε αδειάσει και ασθενοφόρα άρχισαν να απομακρύνουν από το κτίριο τραυματίες και νεκρούς. Οι πυροβολισμοί και οι συγκρούσεις συνεχίζονταν ωστόσο στους γύρω από το Πολυτεχνείο δρόμους.

Στις 5, τα τανκς αποχώρησαν από το χώρο του Πολυτεχνείου και κατευθύνθηκαν προς το Πεδίον του Άρεως. Τανκς και στρατός περικύκλωσαν το κτίριο της Πολυτεχνικής Σχολής Θεσσαλονίκης, που είχε καταληφθεί.

Στις 6, εκκενώθηκε η Πολυτεχνική Θεσσαλονίκης ενώ στους εξερχόμενους γίνονταν συλλήψεις, ξυλοδαρμοί και έλεγχος στοιχείων.

Η Αθήνα έμοιαζε με βομβαρδισμένη πόλη. Στα Χαυτεία, Ομόνοια, Πανεπιστημίου, Κλαυθμώνος και σε δεκάδες δρόμους υπήρχαν ίχνη από οδοφράγματα, φωτιές, κατεστραμμένα αντικείμενα και αίματα. Όλα τα δημόσια κτίρια ήταν κυκλωμένα από ισχυρές δυνάμεις αστυνομικών.

Στις 7 το πρωί, ο κόσμος διώχθηκε από τα πεζοδρόμια απέναντι από το Πολυτεχνείο. Στις 7:30 άρχισαν και πάλι οι διαδηλώσεις στους δρόμους.

Λίγο αργότερα, διαδηλωτές επιχείρησαν να καταλάβουν το Υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών στην οδό Αριστοτέλους. Έγιναν συγκρούσεις με δυνάμεις αστυνομικών και τανκς που κατέφτασαν και οι διαδηλωτές υποχώρησαν.

Στις 11 κηρύχθηκε Στρατιωτικός Νόμος, ωστόσο οι διαδηλώσεις και οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν μέχρι το βράδυ.

Η επόμενη μέρα…

…Συνεχίστηκαν οι συγκρούσεις διαδηλωτών και αστυνομίας στο κέντρο της Αθήνας.

Την επόμενη μέρα, Κυριακή 18 Νοέμβρη, οι εφημερίδες έγραφαν..

“ΤΟ ΒΗΜΑ”

Η εφημερίδα κυκλοφόρησε με τίτλο “Νεκροί και Τραυματίες στο Κέντρο των Αθηνών”. Ενδιαφέρον έχει το “Δίδαγμα” της εφημερίδας στην πρώτη σελίδα, το οποίο ανέφερε μεταξύ άλλων:

“Από την όλη μέχρι τώρα στάση του ελληνικού λαού και από την διαδρομή των τελευταίων εξήμισυ ετών, μέχρι και των γεγονότων των ημερών αυτών, θα έπρεπε να είχε ήδη πεισθεί η σημερινή Κυβέρνηση πως μοναδική διέξοδον αποτελεί η πραγματική αποκατάσταση της ανόθευτης λαϊκής κυριαρχίας. Στις κρίσιμες αυτές ώρες, υποδηλώνεται πόσον ασύμφορη είναι η εμμονή σε αυταρχικά καθεστώτα. Ο ελληνικός λαός στο σύνολό του, καθώς και οι πραγματικοί του φίλοι στην Ευρώπη, επιθυμούν την πολιτική γαλήνη για τον τόπο μας. Όχι όμως με μιαν επιβεβλημένη αποτελμάτωση που προκαλεί περιοδικά επικίνδυνες εκρήξεις δυσφορίας, αλλά δημοκρατικήν ομαλότητα που θα ετερμάτιζε μιαν αποδεδειγμένα μη βιώσιμη κατάσταση”.

Στις εσωτερικές σελίδες η εφημερίδα έδινε επίσης το χρονικό των τραγικών γεγονότων, τους νεκρούς, τους τραυματίες ενώ συνέχιζε το εκτενές ρεπορτάζ της από τη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα.

“ΤΑ ΝΕΑ”

Η εφημερίδα κυκλοφόρησε με τίτλο “Εξεκενώθη το Πολυτεχνείο, Επενέβησαν Άρματα Μάχης”. Η εφημερίδα έγραφε ακόμα : “θεωρείται πολύ πιθανή αιφνίδια επιστροφή Καραμανλή”.

Ακόμα, αναφέρονταν τα ονόματα των νεκρών και ο αριθμός των τραυματιών και των συλληφθέντων, ενώ στην πρώτη σελίδα παρέθετε τις “Δηλώσεις των πολιτικών και της Κυβέρνησης”.

“ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ”

Η εφημερίδα κυκλοφόρησε την 17η Νοεμβρίου με τίτλο “3 μετά τα μεσάνυχτα – Τα τανκς κατέστειλαν την εξέγερσι”.

Στο χρονικό της ανέφερε : “Η τριήμερη φοιτητική εξέγερσις, που άρχισε το μεσημέρι της παρελθούσης Τρίτης με επίκεντρο το Πολυτεχνείο κατεστάλη σήμερα τα ξημερώματα από τα τανκς που άρχισαν να κατεβαίνουν στο κέντρο της Αθήνας, στις 2 μετά τα μεσάνυχτα και αφού είχαν προηγηθεί σκληρές ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ αστυνομίας και φοιτητών σε μεγάλη έκτασι στο κέντρο των Αθηνών, με αποτέλεσμα κατά πρωινές πληροφορίες, τέσσερις νεκρούς και δεκάδες τραυματίες”.

Στις εσωτερικές σελίδες περιελάμβανε ρεπορτάζ από το χρονικό των μαχών και την έφοδο των τανκς και παρουσίαζε τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης και της Πάτρας.

“Η ΒΡΑΔΥΝΗ”

Η Βραδυνή κυκλοφόρησε με τίτλο: “Άρματα Μάχης Έζωσαν Την Αθήνα”. “Αίμα Έρρευσε. Νεκροί και τραυματίαι κατά τας συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών – Αστυνομίας”.

Το χρονικό της εφημερίδας ανέφερε : “Την 3.30 πρωϊνήν εξεκένωσαν το Πολυτεχνείον. Τα τανκς ενεφανίσθησαν και πάλιν από του μεσονυκτίου εις την πρωτεύουσαν δια να προσδώσουν απολύτως δραματικήν μορφήν εις τας φοιτητικάς εκδηλώσεις, αι οποίαι εσημειώθησαν κατά το τελευταίον τετραήμερον εις Αθήνας, με τον αιματηρόν επίλογον.

Ολίγας ώρας ενωρίτερον, το αίμα έρρευσεν εις κεντρικάς περιοχας των Αθηνών, κατόπιν των αλλεπαλλήλων διαδηλώσεων και των συγκρούσεων αι οποίαι ηκολούθησαν μετά την δυναμικήν επέμβασιν της Αστυνομίας.

Υπολογίζονται εις 4 οι νεκροί των χθεσινών αιματηρών συγκρούσεων και εις εκατοντάδας οι τραυματίαι”.

Σε άλλο άρθρο της η εφημερίδα παρουσίαζε την “εικόνα καταστροφής” που εμφάνιζε το κέντρο της Αθήνας το προηγούμενο βράδυ ενώ φιλοξενούσε και δηλώσεις των πολιτικών και της “κυβέρνησης”.

Η δικτατορία δήλωνε 34 νεκρούς και 840 συλλήψεις. Με τη μεταπολίτευση δηλώθηκαν άλλες 21 τουλάχιστον περιπτώσεις θανάσιμου τραυματισμού και τουλάχιστον 2.400 συλλήψεις.

• Κυριακή 25 Νοέμβρη 1973

Στρατιωτικό πραξικόπημα ανέτρεψε τον Παπαδόπουλο και την κυβέρνηση Μαρκεζίνη. Ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης, όρκισε κυβέρνηση, με πρωθυπουργό τον Ανδρουτσόπουλο.

Η προετοιμασία της εξέγερσης

• 1967 – 1972

Η επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας βρήκε το λαϊκό κίνημα απροετοίμαστο να την αντιμετωπίσει. Αυτό που κυριάρχησε ωστόσο, σ’ αυτό το διάστημα ήταν η λειτουργία της παρέας, κάτω από καθεστώς παράνομης δραστηριότητας, προχειρότητας και ενθουσιασμού, μέσα σε διάφορους χώρους, όπως στις σχολές και τα Πανεπιστήμια, από όπου προέκυψαν οι ομάδες που ενίσχυσαν το κίνημα.

• Το φοιτητικό κίνημα

Κατά τη διάρκεια του 1972, και ιδιαίτερα κατά τους 7 τελευταίους μήνες, έγιναν πολλές φοιτητικές αποχές και κινητοποιήσεις, πολλές από τις οποίες κατέληξαν σε δίκες φοιτητών.

Οι σημαντικότερες στιγμές του φοιτητικού κινήματος, που αποτέλεσε την αφετηρία της λαϊκής εξέγερσης της 17ης Νοεμβρίου του 1973, είναι, ίσως, η κατάληψη της Νομικής Σχολής Αθηνών, το Φεβρουάριο του 1973 και η διαδήλωση της 4ης Απριλίου του ίδιου χρόνου.

• Η κατάληψη της Νομικής – 21 και 22 Φεβρουαρίου 1973

Σύμφωνα με την εφημερίδα “Τα Νέα” της 21/2/1973, το πρωί της ίδιας ημέρας, πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση των φοιτητών της Φυσικομαθηματικής στο χώρο του Χημείου. Από τους παρόντες, εξελέγη επιτροπή, προκειμένου να μεταβεί στον πρύτανη και να ζητήσει τη χορήγηση αίθουσας για τη σύγκληση Γενική Συνέλευσης.

Ο πρύτανης, υποστηρίζοντας πως δεν ήταν αρμόδιος να παραχωρήσει αίθουσα, χορήγησε άδεια για τη σύγκληση της Συνέλευσης στα κτίρια της Πανεπιστημιούπολης.

Οι φοιτητές που βρίσκονταν μέσα στο κτίριο της Νομικής, δεν επέτρεπαν την είσοδο στο κτίριο της οδού Σόλωνος παρά μονάχα σε όσους έδειχναν ταυτότητα.

Κατά τις 2 το μεσημέρι, από την ταράτσα του κτιρίου, έδωσαν όρκο, τον οποίο επανέλαβαν και όσοι βρίσκονταν στις σκάλες και τους κάτω ορόφους.

Στον όρκο αναφερόταν : “Εμείς οι φοιτητές των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων ορκιζόμαστε στ’ όνομα της ελευθερίας να αγωνισθούμε μέχρι τέλους για την κατοχύρωση των ακαδημαϊκών ελευθεριών, του πανεπιστημιακού ασύλου, της ανακλήσεως όλων των καταπιεστικών νόμων και διαταγμάτων. Ορκιζόμαστε αλληλεγγύη σ’ όλο το φοιτητικό κόσμο της Ελλάδας που βασανίζεται. Η βία και η τρομοκρατία δεν θα περάσουν. Ζήτω ο αδούλωτος φοιτητικός κόσμος της Ελλάδας”.

Ακόμα, ζητούσαν την ανάκληση του διατάγματος για την στράτευση των φοιτητών που απέχουν από τα μαθήματα τους και την επιστροφή των συναδέλφων τους που έχουν ήδη στρατευθεί.

Αργότερα κι ενώ έπεφτε το σκοτάδι, ομάδες ατόμων εγκαταστάθηκαν στο προαύλιο της Νομικής Σχολής και στο απέναντι πεζοδρόμιο ομάδες ατόμων με πολιτική περιβολή. Στην Ακαδημίας και ενώ έχει ήδη πραγματοποιηθεί η εκκένωση των αυτοκινήτων από όλους τους γύρω δρόμους μέχρι της Βασιλίσσης Σοφίας, συγκεντρωμένοι άναψαν κεριά και έμειναν εκεί μέχρι το επόμενο πρωί.

Το επόμενο πρωί, οι κλεισμένοι στο κτίριο της Νομικής, βρέθηκαν στην ταράτσα, φωνάζοντας συνθήματα προς το συγκεντρωμένο κόσμο.

Στη 1:30 το μεσημέρι της 22ας Φεβρουαρίου, εκπρόσωποι της Επιτροπής, συναντήθηκαν με τον πρύτανη. Κατά τη συνάντηση, συμφωνήθηκε δεκαήμερη ανακωχή και αποχώρηση των έγκλειστων από τη Νομική με αντάλλαγμα την ασφαλή έξοδο, για να του δοθεί η δυνατότητα διαπραγμάτευσης με τις Αρχές, για την ανάκληση του διατάγματος για τη στράτευση.

Τελικά οι φοιτητές αποχώρησαν από το χτίριο και στη συνέχεια μαζί με τις χιλιάδες κόσμου που είχαν συγκεντρωθεί, συγκροτήθηκε μία πρωτοφανής σε μαζικότητα διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας. Ακολούθησαν συγκρούσεις με την αστυνομία, κατά τις οποίες τραυματίστηκαν δεκάδες άτομα.

• Τα γεγονότα πριν τη διαδήλωση της 4ης Νοεμβρίου

Την Πέμπτη (01/11) ο τότε Υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε πως η κυβέρνηση θα εξασφάλιζε τις αναγκαίες προϋποθέσεις για να γίνουν αδιάβλητες φοιτητικές εκλογές. Ταυτόχρονα ξαναέδωσε το δικαίωμα αναβολής από το στρατό σ’ όλους τους φοιτητές που είχαν στρατευτεί γιατί συμμετείχαν στις φοιτητικές κινητοποιήσεις.

Οι φοιτητές, που δέχονται σαν νίκη τους αυτά τα μέτρα, επέμεναν ωστόσο στα παλιότερα αιτήματα τους για αύξηση των δαπανών για την παιδεία, καθιέρωση της δημοτικής, δωδεκάμηνη θητεία για όλους τους Έλληνες και κατάργηση του σπουδαστικού της Ασφάλειας.

Το Σάββατο (03/11) αναγγέλθηκε το μνημόσυνο του Γ. Παπανδρέου για την Κυριακή (04/11), οπότε και πραγματοποιήθηκε.

Μετά την τέλεση του μνημόσυνου, ακολούθησαν αιματηρά επεισόδια, με δεκάδες τραυματίες και συλλήψεις πολιτών.

Ισχυρές δυνάμεις των αστυνομικών προσπάθησαν να συγκρατήσουν τα περίπου 5.000 άτομα που είχαν πάει στο μνημόσυνο και στη συνέχεια θέλησαν να κατευθυνθούν στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη.

Ακολούθησαν σφοδροί λιθοβολισμοί και οδοφράγματα από τη μεριά των πολιτών και πυροβολισμοί στον αέρα από τους αστυνομικούς. Ομάδες διαδηλωτών καταδίωκαν ομάδες αστυνομικών με ξύλα και βροχή από πέτρες, ενώ τα επεισόδια τελείωσαν με τη διάλυση μικροομάδων στην Πατησίων, κοντά στο Πολυτεχνείο.

Το ίδιο βράδυ το ΒΒC μετέδιδε :

“Οι ελπίδες του ελληνικού καθεστώτος περί ειρηνικής μεταβάσεως προς την κοινοβουλευτικήν Δημοκρατία υπέστησαν σήμερα σοβαρό πλήγμα όταν ξέσπασαν άγριες μάχες μεταξύ της αστυνομίας και ορισμένων διαδηλωτών. Η πρώτη κρίσιμη δοκιμασία για την κυβέρνηση του κ. Μαρκεζίνη έδειξε στην πραγματικότητα ότι είναι μικρότερες από ποτέ άλλοτε οι πιθανότητες συμβιβασμού μεταξύ αυτού και των αντιπάλων του”.

Τις επόμενες ημέρες, η Γενική Γραμματεία Τύπου και Πληροφοριών, χαρακτήρισε τα γεγονότα ως “αναρχικές εκδηλώσεις”.

Το μνημόσυνο του Γ. Παπανδρέου όμως και τα επεισόδια που ακολούθηασαν μεταξύ αστυνομικών δυνάμεων και πολιτών, αποτέλεσε την αφορμή για να εκδηλώσει ο λαός έμπρακτα την μέχρι τότε καταπίεσή του, αποτέλεσε ένδειξη του τί θα ακολουθούσε και πράγματι ακολούθησε λίγες ημέρες μετά.

Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε σε όλη την Ελλάδα με συνολική συμμετοχή 99.150 παιδιών νηπιαγωγείων και Δημοτικών σχολείων και 3.604 Εθελοντών Εκπαιδευτικών 1.361 σχολείων

Στις 10 Νοεμβρίου 2017, συμπληρώθηκαν και γιορτάστηκαν 24 χρόνια ζωής του προγράμματος Παιδική HELMEPA. Την 10η Νοεμβρίου του 1993, το Διοικητικό Συμβούλιο της HELMEPA, υπό την προεδρία του Βασίλη Φρ. Παπαχρηστίδη και την άμεση, ένθερμη υποστήριξη του αείμνηστου Καπετάν Βασίλη Κ. Κωνσταντακόπουλου, τότε αντιπροέδρου, ομόφωνα ενέκρινε την πρόταση να δημιουργηθεί το ενημερωτικό περιβαλλοντικό πρόγραμμα Παιδική HELMEPA. Ήταν και εξακολουθεί να είναι η προσφορά των εθελοντών-Μελών της HELMEPA στα παιδιά ηλικίας 5 έως 13 ετών για την ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης των αυριανών πολιτών.

Από τότε το πρόγραμμα, με την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και σε στενή συνεργασία μαζί του καθώς και με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, υλοποιήθηκε σε όλη την Ελλάδα με συνολική συμμετοχή 99.150 παιδιών νηπιαγωγείων και Δημοτικών σχολείων και 3.604 Εθελοντών Εκπαιδευτικών, 1.361 σχολείων.

Μέχρι σήμερα, οι μικροί εθελοντές καθοδηγούμενοι από τους δασκάλους  τους, υλοποίησαν με περίσσιο ζήλο και ενθουσιασμό 30.000 δράσεις του Σχεδίου Δράσης που ανανεώνεται κάθε χρόνο και εγκρίνεται από την Πολιτεία. Έξω και μέσα στο σχολείο, έκαναν πράξη τις ανησυχίες τους για ένα καλύτερο περιβάλλον γύρω τους αλλά και για τον «Πλανήτη Γη, το ένα και μοναδικό μας σπίτι». Υιοθέτησαν ακτές που προηγουμένως καθάρισαν, έφτιαξαν και διένειμαν ενημερωτικό υλικό, κατασκεύασαν έργα με άχρηστα υλικά, ανακύκλωσαν, ανέβασαν θεατρικές παραστάσεις, εντόπισαν παράνομες χωματερές και μίλησαν σχετικά σε ΟΤΑ και ΜΜΕ. Έμαθαν για το θαλάσσιο περιβάλλον με απλά πειράματα και παιχνίδια, γνώρισαν τον κόσμο της ναυτιλίας και της ναυτικής ιστορίας μας με επισκέψεις σε Λιμεναρχεία και Ναυτικά Μουσεία και συζητώντας με παλαίμαχους ναυτικούς.

Στους ετήσιους Πανελλήνιους Διαγωνισμούς Ζωγραφικής τα παιδιά έστειλαν 5.200 χρωματιστά «μηνύματα» με ευφάνταστα συλλογικά έργα τους. Πολλά από αυτά παρουσιάστηκαν σε ειδικές εκθέσεις που οργάνωσαν το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, το Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος, το Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Παλ. Φαλήρου και το Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης στο Λιμένα Θεσσαλονίκης.

Το Πρόγραμμα βραβεύθηκε το 1998, από το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα UNEP του Ο.Η.Ε. με το Βραβείο Global 500 ενώ το 2000, με πρόσκληση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού-ΙΜΟ, δυο παιδιά-μέλη του προγράμματος μίλησαν στο Λονδίνο και μετέφεραν τις ανησυχίες τους για το θαλάσσιο περιβάλλον στους 600 συνέδρους της ολομέλειας του ΙΜΟ, τότε 166 χώρες και 63 μη-κυβερνητικούς οργανισμούς. Τους μίλησαν για την εθελοντική δραστηριότητα των Ελληνόπουλων που συμμετέχουν στην «Παιδική HELMEPA».

Το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, βράβευσε το 2002 τα μέλη του Προγράμματος και τους εκπαιδευτικούς για την εθελοντική περιβαλλοντική τους δράση, την οποία η HELMEPA μετέδωσε και σε άλλες χώρες. Το 2005, παιδιά-μέλη του προγράμματος από την Κάλυμνο και από τα αντίστοιχα προγράμματα της CYMEPA στην Κύπρο και της TURMEPA στην Τουρκία, εκπροσώπησαν τον ΙΜΟ ως πρεσβευτές του στο «Παγκόσμιο Παιδικό Συνέδριο του ΟΗΕ για την Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος». Το Συνέδριο, υπό την αιγίδα του Περιβαλλοντικού Προγράμματος UNEP, έγινε στην Ιαπωνία το 2005, στη Μαλαισία το 2006 και στη Νορβηγία το 2008. Το 2016, τα Lloyd’s List Greek Shipping Awards απένειµαν στην «Παιδική HELMEPA» το βραβείο “Achievement in Environmental Protection”.

Στην ετήσια συνεδρίαση του Συμβουλίου παιδιών-αντιπροσώπων του προγράμματος στην Αθήνα, εκπροσωπούνται με τους αρχηγούς τους οι πιο δραστήριες ομάδες από όλη την Ελλάδα. Ανταλλάσουν εμπειρίες και ιδέες και ψηφίζουν μηνύματα προς την κοινωνία των ενηλίκων. Την ίδια ώρα, οι εκπαιδευτικοί τους και οι συνοδοί γονείς τους ενημερώνονται, από τη HELMEPA που τους φιλοξενεί, για τη δράση των παιδιών και επίκαιρα περιβαλλοντικά θέματα.

Όλα αυτά τα χρόνια που λειτουργεί το πρόγραμμα, επιστημονικά στελέχη της HELMEPA έχουν επισκεφθεί δημόσια σχολεία 85 πόλεων και ενημέρωσαν μαθητές και δασκάλους. Η τριμηνιαία εφημερίδα «Τα Γλαρόπουλα», σε 89 τεύχη με 75.000 αντίτυπα, ενημέρωσε παιδιά και δασκάλους για τις δραστηριότητες των μελών του προγράματος στις διάφορες περιοχές και φιλοξένησε επιστολές μαθητών προς τα άλλα παιδιά και τους μεγαλύτερους.

Στην ιστοσελίδα (www.helmepajunior.gr), με περίπου 12.000 επισκέψεις το χρόνο που λειτουργεί από το 2001, έχουν πρόσβαση και εκπαιδευτικοί για πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα και για εξελίξεις σε σύγχρονα  περιβαλλοντικά θέματα αλλά και την προβολή των δράσεων των ομάδων τους.

Η HELMEPA, που γιόρτασε φέτος 35 χρόνια εθελοντικής δέσμευσης της Ελληνικής ναυτιλιακής οικογένειας από πλοιοκτήτη μέχρι τον τελευταίο ναύτη για Καθαρές Θάλασσες και Ασφαλή Πλοία, ευχαριστεί από καρδιάς όλα τα παιδιά-μέλη, τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς τους. Εύχεται ακόμη, τα χιλιάδες-μέλη του προγράμματος του παρελθόντος και του μέλλοντος να συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος παροτρύνοντας όλους μας να αλλάξουμε συμπεριφορά προς το περιβάλλον.

«Αν έχεις έναν κήπο και μια βιβλιοθήκη έχεις όλα όσα χρειάζεσαι»

Κικέρων.

Ο άνθρωπος από πολύ νωρίς  άρχισε να αντιλαμβάνεται την ανάγκη για επικοινωνία. Η πιο ουσιαστική  μορφή επικοινωνίας είναι ο λόγος που ορθώνεται είτε γραπτά είτε προφορικά. Η διαφορά είναι ότι ο μεν προφορικός λόγος διαρκεί λίγα λεπτά, ο δε γραπτός μένει για πάντα.

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΒΔΑΛΑ*

Κυπαρισσία

Η εισαγωγή της γραφής επέφερε επαναστατικές αλλαγές στην ανθρώπινη συμπεριφορά έχοντας επιπτώσεις στον πολιτισμό, την οικονομία, την πολιτική, την τέχνη και χωρίς αυτή δε θα μπορούσε να αφήσει παρακαταθήκη παρά μόνο την γνώση και την εμπειρία όσων αξιών αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι.

Το βιβλίο αποτελεί τη βασικότερη μορφή έντυπου λόγου. Μέσα στις σελίδες του βιβλίου ο συγγραφέας καταθέτει τις εμπειρίες του, τα συναισθήματά του, την αδιάλειπτη μελέτη με την οποία αποτυπώνει με

επιμέλεια τις ιδέες του, προσπαθώντας να ταξιδέψει τον αναγνώστη στο δικό του κόσμο. Τα οφέλη του βιβλίου είναι λίγο πολύ γνωστά:

• Εξάπτει την φαντασία. Το διάβασμα ενός βιβλίου απαιτεί να φανταζόμαστε πολλές λεπτομέρειες για τους χαρακτήρες και την πλοκή της ιστορίας.
• Θέτει τον εγκέφαλο σε λειτουργία. Η ανάγνωση κρατάει το μυαλό σε εγρήγορση, διότι για να κατανοήσουμε ένα κείμενο χρειαζόμαστε περισσότερη σκέψη και κριτική ικανότητα.
• Ενισχύει το πνεύμα μας. Διαβάζοντας βιβλία διευρύνουμε τους πνευματικούς μας ορίζοντες και καλλιεργούμε τις γνώσεις μας.
• Αυξάνει τη δημιουργικότητα μας. Το διάβασμα κάνει το μυαλό μας πιο ανοιχτό και δραστήριο σε νέες και δημιουργικές ιδέες.
• Εμπλουτίζει τις γνώσεις μας. Διαβάζοντας ένα βιβλίο βλέπουμε συχνά λέξεις τις οποίες συχνά δε τις χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας ζωή και οι οποίες αποτελούν εφαλτήριο για τη διατύπωση πιο σύνθετων σκέψεων.
• Βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου μας. Έχει αποδειχθεί¹ ότι εάν διαβάσουμε λίγο πριν κοιμηθούμε χαλαρώνουμε και κοιμόμαστε καλύτερα.
• Το βιβλίο είναι ενδιαφέρουσα παρέα. Ο καλύτερος φίλος που μας ταξιδεύει και μας μιλάει μόνο όταν το ανοίξουμε.

Ένα βιβλίο, υποστηρίζουν οι ειδικοί, μπορεί να είναι ένα πολύ σοβαρό βοήθημα για τη διατήρηση της καλής ψυχικής υγείας ενός ατόμου²  και συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη της σκέψης αλλά και τη χαλάρωση της πνευματικής ευεξίας.

«Η χαρά της επιλογής και η δυνατότητα να αποκτήσει ο καθένας μια προσωπική, ξεχωριστή και ιδιότυπη φιλία με το βιβλίο που θέλει, συναρπάζει τον καθένα και παρέχεται μόνο μέσα στο φυσικό χώρο ενός βιβλιοπωλείου.»

Το βιβλιοπωλείο ήταν και πρέπει πάλι να γίνει ο τόπος συνάντησης ανθρώπων για να ανταλλάξουν ιδέες, θέσεις γνωσιακής αξίας και σκέψεις.

Είναι ο τόπος που πρέπει να αποκτηθεί ξανά από τον καθένα, καθώς ανατέλλει ως η απόλυτη προσωπική σχέση με όλους  ξεκινώντας από εμάς και καταλήγοντας μέχρι τον τελευταίο μικρό αναγνώστη.

Είναι γεγονός ότι οι νέες τεχνολογίες μετέβαλλαν ριζικά τις ατομικές σχέσεις, τις ιδέες και τις αξίες, κυρίως των νεότερων ηλικιών. Το βιβλίο έχει πλέον περιοριστεί σε ένα ιδιαίτερο αλλά σημαντικό αριθμό πιστών βιβλιοφάγων που παρά την οικονομική κρίση η οποία και αυτή έχει επηρεάσει σημαντικά την έκδοση νέων βιβλίων αλλά και την επιβίωση των βιβλιοπωλείων, τόσο στις κεντρικές περιοχές όσο και στην επαρχία. Υπάρχει ωστόσο ελπίδα και αισιοδοξία, ότι η συγγραφική πένα θα συνεχίσει να αποτελεί το εφαλτήριο ανάπτυξης γνώσης και θα σφυρηλατεί τις γενιές σε ανθρώπων σε αδιάλειπτη καθοδήγηση και ανάπτυξη νέων οριζόντων.

Βλέποντας ολοένα και περισσότερους νέους συγγραφείς να εμφανίζονται και αξιόλογοι εκδοτικοί οίκοι να εκδίδουν βιβλία παρά την οικονομική κρίση και τη γενικότερη κατάσταση, ιδιαιτέρως επίσης ποιοτικά, μπορούμε να ατενίζουμε το μέλλον της πνευματικής και όχι μόνο ανθρωπότητας με περισσότερη σιγουριά.

«Συναντάμε επίσης ακόμη και κόσμο που όχι μόνο αγοράζει βιβλία αλλά του αρέσει να επισκέπτεται βιβλιοπωλεία και να πιάνει κουβέντα όχι μόνο με το βιβλιοπώλη αλλά και με κόσμο που δε γνωρίζει.»

«Πρέπει να δουλέψουμε πιο οργανωμένα και μεθοδικά ώστε να επαναδημιουργήσουμε τα βιβλιοπωλεία μας αλλά και τα καταστήματά μας ως σημείο συνάντησης πολιτισμού και να οικοδομήσουμε εκ νέου την εμπιστοσύνη των πελατών μας.»

«Υπάρχει ακόμα κόσμος που θέλει να μας εμπιστευτεί και εξαρτάται από εμάς να δώσουμε στους χώρους μας μια ταυτότητα και τη διαβεβαίωση ότι μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες τους.»

Πρέπει να αλλάξουμε επίσης τον τρόπο που διαφημίζουμε τα καταστήματά μας.

Πρέπει να μπορούμε να μπούμε με κάθε τρόπο στο κάθε σπίτι, είτε με τη χρήση τηλεφώνου είτε με τη χρήση του διαδικτύου, και ταυτόχρονα πρέπει να ανοιχτούμε στο κοινό μας. Για αυτό το λόγο αντί να περιμένουμε να εισέλθει κάποιος μέσα στο βιβλιοπωλείο ή τα καταστήματά μας, πρέπει να τον φέρουμε εμείς μέσα, με εκδηλώσεις, επισκέψεις, με ξεναγήσεις. Όλα απορρέουν από τη σωστή και καλή διάθεση που πρέπει προφανώς πάντα να υπάρχει.

Από την καθημερινή μου εμπειρία και τη συνεχή επικοινωνία με τον κόσμο στο κατάστημά μου, παραμένω αισιόδοξος ότι κάτι θα αλλάξει και θα μπορέσουμε να αναστρέψουμε το διάχυτο αρνητικό κλίμα της εποχής. Πρέπει να περνάμε θετικά μηνύματα από τα παιδιά που δείχνουν ότι αγαπάνε ιδιαίτερα τα βιβλία και τα παιχνίδια και προτιμούν να έρχονται κοντά μας. Βλέπω νέο κόσμο και όχι μόνο φοιτητές που ψάχνονται, να ξαναγυρίζουν στα καταστήματά μας, μικροί μαθητές που ψωνίζουν και νέους που διαβάζουν ακόμα και Παπαδιαμάντη. Το διαδίκτυο μας βοηθάει πάρα πολύ σε αρκετά πράγματα, αλλά κυρίως μας βοηθάει να γινόμαστε ανταγωνιστικοί, ευέλικτοι και προσαρμοσμένοι σε μία κοινωνία που συνεχώς αλλάζει.

Κλείνοντας, είμαι αισιόδοξος ότι τα μικρά βιβλιοπωλεία και καταστήματα μας θα συνεχίσουν να επιβιώνουν και εάν κάνουμε σωστές και προσεκτικές επιλογές βάσει των πιστεύω μας, θα μπορέσουμε να αντέξουμε. Θα ισορροπηθεί η κατάσταση για να ανταπεξέλθουμε στις προκλήσεις των καιρών».

*Ο Δημήτριος Κ. Αβδάλας είναι ιδιοκτήτης του Βιβλιοπωλείου «Αρχονταρίκι» και Πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Κυπαρισσίας

^[1]https://www.patrasevents.gr/article/144323-i-anagnosi-enos-vivliou-prin-ton-ipno-eine-o-kaliteros-tropos-xalarosis

² Π. Σκάλτση, Εργοθεραπεία και ψυχική υγεία, Εκδόσεις Βήτα (2014)

Η αλησμόνητη Νάντια Μπρεδήμα-Ασημοπούλου είχε πρωτοστατήσει την περίοδο των σεισμών του Σεπτεμβρίου 1986 στην ενίσχυση της Καλαμάτας και ηγήθηκε της προσπάθειας αυτής κατά την διάρκεια της επίσκεψης του τότε αρμόδιου υπουργού Θανάση Φιλιππόπουλου στο Μόντρεαλ.

Η Νάντια Μπρεδήμα-Ασημοπούλου, κόρη του Καλαματιανού λογοτέχνη Πίνδαρου Μπρεδήμα και πρώτη ανιψιά του αλησμόνητου Βουλευτή της Αθήνας Ηλία Μπρεδήμα, απεβίωσε στις 11 Οκτωβρίου 2017 στο Μόντρεαλ Κεμπέκ Καναδά και η κηδεία της έγινε στις 17 Οκτωβρίου στην ίδια πόλη.

Το Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ, το Κόμμα του Κεμπέκ και το Ανώτατο Συμβούλιο Γαλλικής Γλώσσας την τίμησαν με την παρουσία τους. Συλλυπητήρια τηλεγραφήματα εστάλησαν απ’ όλους τους χώρους στους οποίους δραστηριοποιήθηκε.

Όλοι εξήραν το πείσμα, την αποφασιστικότητα και την αποτελεσματικότητά της, την ευγένεια και την ακεραιότητά της, καθώς και τις ικανότητες, τις γνώσεις της και την εν γένει χαρισματική προσωπικότητά της.

Στο συλλυπητήριο μήνυμά του το Κόμμα του Κεμπέκ αναφέρει χαρακτηριστικά δια στόματος της προέδρου του: Εκφράζουμε τη λύπη μας για την απώλεια της Νάντιας Μπρεδήμα-Ασημοπούλου. Το κόμμα μας, το Πανεπιστήμιο και το Πολυτεχνείο του Μόντρεαλ καθώς και το Συμβούλιο Γαλλικής Γλώσσας ωφελήθηκαν από τη γενναιοδωρία της, την ακεραιότητά της, τις γνώσεις και τις ικανότητές της. Μία Μεγάλη Κυρία έφυγε. Η επιρροή της παραμένει ζωντανή. Τολμηρή και ισορροπημένη προσωπικότητα, δίδαξε σεβασμό στους συνεργάτες της, αφήνοντας στο πέρασμά της μια πλούσια κληρονομιά. Είμαι υπερήφανη που τη διαδέχθηκα στην Προεδρία του Κόμματος.’’

Ένας από τους στενούς συνεργάτες της στο Συμβούλιο Γαλλικής Γλώσσας υπογράμμισε μεταξύ άλλων:

«Η Νάντια Μπρεδήμα-Ασημοπούλου υπήρξε για μένα πηγή έμπνευσης. Με την ευγένεια, το ήθος και τις γνώσεις της συνέβαλε στη δημιουργία κλίματος αλληλοσεβασμού και εμπιστοσύνης στον εργασιακό μας χώρο».

Πρώην βουλευτής του Κόμματος αφού εξέφρασε τη λύπη του για την απώλειά της, υπογράμμισε:

«Το Κεμπέκ χάνει σήμερα μία εξαιρετική γυναίκα, αγαπητή και χαμογελαστή. Μία γυναίκα με γνώσεις, ικανή. Μία γυναίκα μαχητική.»

Μεταξύ των τηλεγραφημάτων ξεχωρίζει αυτό μιας φοιτήτριάς της στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ.

«Είχα την τύχη να είμαι φοιτήτρια κοινωνιολογίας τη διετία 1972-74 και καθηγήτριά μου να είναι η Νάντια Μπρεδήμα-Ασημοπούλου. Από το πρώτο μάθημα κιόλας, εντυπωσιάστηκα τόσο από το πνεύμα της και την αμεσότητα της διδασκαλίας της αλλά και την απλότητά της. Ο λόγος της ήταν πάντα ξεκάθαρος, δείχνοντάς μας το δρόμο προς την κριτική σκέψη και τον ανθρωπισμό. Υπήρξε για μένα πρότυπο στη μετέπειτα ζωή μου. Ευχαριστούμε Νάντια που μας ενέπνευσες και μας έμαθες να πιστέψουμε στον εαυτό μας και να διεκδικήσουμε το ρόλο μας ως γυναίκες».

Η ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ

Αποχαιρετώντας την με ομιλία της και στα γαλλικά η Κοινωνιολόγος Αλίκη Τοπούζη είπε και τα εξής:

«Μαχητική, φλογερή οπαδός των δημοκρατικών ιδεωδών μοίρασες τη θέλησή σου για ανεξαρτησία και αυτονομία με τους συνοδοιπόρους σου.

Πάλεψες με όλες σου τις δυνάμεις για τις θέσεις του κόμματος του Κεμπέκ και για το καλό της κοινωνίας.

Συμμετείχες σε μια ωραία περιπέτεια και αφοσιώθηκες με πίστη στα δημοκρατικά και ανθρώπινα ιδεώδη, ξετυλίγοντας τα ταλέντα σου στην εξάπλωση της γαλλικής γλώσσας αλλά και στο ζήτημα της ανεξαρτησίας του Κεμπέκ.

Μια αλλόφωνη επικεφαλής του κόμματος του Κεμπέκ αλλά και του Συμβουλίου της γαλλικής γλώσσας. Πολύ νωρίς έδωσες δείγμα των ικανοτήτων σου, των γνώσεων και της αποφασιστικότητάς σου. Οι συνοδοιπόροι σου και οι συνάδελφοί σου στους χώρους που σε συναναστράφηκαν αναγνώρισαν την αξία σου και σου εμπιστεύτηκαν πολύ υψηλές θέσεις.

Γυναίκα δυνατή, αγωνίστρια, χαλύβδινη. Πιστή φίλη, τρυφερή, με αξιοπρέπεια. Είχες τον σεβασμό όλων, απλή, ακέραια που τίμησες την πατρίδα σου την Ελλάδα, το Κεμπέκ που έγινε δεύτερη πατρίδα σου, τους γονείς και την οικογένειά σου. Και που κατάφερες, αφήνοντας την γενέτειρά σου στα 17 για να σπουδάσεις κοινωνιολογία στη Σορβόννη, να γίνεις μία Μεγάλη Κυρία του Κεμπέκ.

Με την ευγένεια, το χαμόγελό σου, τη σωστή κρίση σου, τη ζεστασιά, τη δύναμή σου , το πάθος σου για ζωή και τη φωτεινή ξεχωριστή προσωπικότητά σου θα μας μείνεις αξέχαστη Νάντια.»

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

“Γεννημένη στην Αθήνα το 1944, σπούδασε κοινωνική ψυχολογία, οικονομική και πολιτική ιστορία, πολιτική οικονομία και κοινωνιολογία. Ήταν κόρη του αλησμόνητου, φτασμένου Καλαματιανού Λογοτέχνη Πίνδαρου και της Μαρίας Μπρεδήμα.

Πτυχιούχος των Πανεπιστημίων της Σορβόννης [Παρίσι] και του Μόντρεαλ, Καναδά.

Κάτοχος Διδακτορικού Διπλώματος στη Κοινωνιολογία με πληθώρα δημοσιεύσεων κύρια στο μεταναστατευτικό ζήτημα.

Ανέπτυξε μεγάλη επιστημονική δραστηριότητα [καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ, στο Πολυτεχνείο στην έδρα πολιτικής οικονομίας και στην Ανωτάτη Εμπορική Σχολή του Μόντρεαλ].

Διετέλεσε Σύμβουλος στο Υπουργείο Μεταναστεύσεως και Σύμβουλος έρευνας και εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ. Διηύθυνε επίσης το Γραφείο Θεσμικής Ερευνας και υπεύθυνη για θέματα που αφορούν στη θέση της γυναίκας στην κοινωνία.

Αναμείχθηκε ενεργά στην πολιτική σκηνή του Μόντρεαλ Κεμπέκ και σύντομα αναδείχθηκε Πρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Κόμματος του Κεμπέκ και στη συνέχεια αντι-πρόεδρος και πρόεδρος του ίδιου κόμματος. Πρόεδρος της επιτροπής Διεθνών Σχέσεων του κόμματος. Στη δραστηριότητά της αυτή οφείλεται και η στενή σχέση που διατηρεί το κόμμα με τα μεγάλα σοσιαλιστικά Δημοκρατικά Κόμματα της Ευρώπης και της Βορείου και Νοτίου Αμερικής.

Εκπρόσωπος του κόμματος στη Σοσιαλιστική Διεθνή, μέλος της Διεθνούς Αμνηστίας, μέλος της Διεθνούς Επιτροπής Κοινωνιολόγων-γλωσσολόγων καθώς και πολλών άλλων οργανισμών.

Το 1996 εξελέγη Πρόεδρος του Ανωτάτου Συμβουλίου Γαλλικής Γλώσσας στο Μόντρεαλ όπου και παρέμεινε στη θέση αυτή έως και το 2005.

Η γαλλική κυβέρνηση αναγνωρίζοντας το έργο της και τιμώντας την προσωπικότητά της, της απένειμε τα παράσημα του Ιππότη του Τάγματος του Ακαδημαϊκού Φοίνικα και του Ιππότη του Τάγματος των Γραμμάτων και των Τεχνών.”

Μια ιδιαίτερα καλαίσθητη, αρκούντως χρηστική, εξαιρετικά ενημερωτική, πολλαπλώς ωφέλιμη, επιστημονικά επαρκής και άκρως ενδιαφέρουσα, περιοδική έκδοση κυκλοφόρησε από το Κέντρο Αποκατάστασης και Αποθεραπείας «Διάπλαση» με τον εύγλωττο τίτλο: «ΔΙΑΠΛΑΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ».

Παρουσίαση: ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΣΑΜΟΥΛΗΣ

Άρθρα, συνεντεύξεις και θέματα που αφορούν σε όλους τους τομείς της υγείας, αλλά και εξωτερίκευση των δράσεων, πρωτοβουλιών κοινωνικού χαρακτήρα και επιστημονικής τεκμηρίωσης από τη δυνατή ομάδα της «Διάπλασης», συνθέτουν τα περιεχόμενα του 1^ου τεύχους.

Στην 4μηνη περιοδική έκθεση θα παρουσιάζονται  θέματα υγείας, επιστημονικές απόψεις, δράσεις και πρωτοβουλίες, ενώ θα προβάλλονται οι δομές και οι επαγγελματίες υγείας στη Μεσσηνία.

Το περιοδικό θα διανέμεται σε Ιατρεία, Μικροβιολογικά και Ακτινολογικά Εργαστήρια, Φαρμακεία, Νοσοκομεία και Δημόσιες Υπηρεσίες της Μεσσηνίας, της Πελοποννήσου αλλά και στην Αθήνα.

Πέρα από την ομάδα της «Διάπλασης» στην περιοδική έκδοση «ΔΙΑΠΛΑΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ» θα δημοσιεύονται άρθρα και επιστημονικές απόψεις από γιατρούς της Μεσσηνίας και άλλους επαγγελματίες του χώρου, ενώ θα υπάρχουν συνεργασίες με γιατρούς -καθηγητές Πανεπιστημίων και με άλλους ειδικούς του χώρου, ενώ θα προβάλλονται δράσεις και διοργανώσεις ενημερωτικού και επιστημονικού χαρακτήρα στον ευαίσθητο χώρο της υγείας, με επίκεντρο τον άνθρωπο και σεβασμό στους επαγγελματίες του χώρου.

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Στο editorial της έκδοσης  ο Βασίλης Τζωρτζάκης, MD χειρούργος ορθοπεδικός, πρόεδρος του Δ.Σ. της «Διάπλασης» αναφέρεται στην «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ» που για την Ελλάδα πριν λίγα χρόνια ήταν άγνωστη λέξη ή ταυτιζόταν με την απεξάρτηση από ναρκωτικές ουσίες ή ψυχιατρικά προβλήματα.

Εξηγεί τι σημαίνει «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ», σε τι αφορά και ποια είναι τα στάδια αποθεραπείας και ποια είναι τα δικαιώματα των ασθενών.  Όπως αναφέρει  χαρακτηριστικά: «με βάση την ισχύουσα πολιτική του ΕΟΠΥΥ, οι ασφαλισμένοι του δικαιούνται νοσηλεία ή θεραπείες Αποκατάστασης για ένα μεγάλο αριθμό παθήσεων ή τραυματισμών».

Για την προσπάθεια και τους στόχους της έκδοσης, με την ευχή να αγκαλιαστεί το περιοδικό με την ίδια αγάπη που το αγκαλιάζει η ομάδα του Κέντρου Αποκατάστασης αναφέρει:

«Η “Διάπλαση” ξεκινάει μια καινούργια προσπάθεια με την έκδοση αυτού του περιοδικού με ενδιαφέροντα ιατρικά θέματα, εκμεταλλευόμενη την εμπειρία που έχει αποκτήσει νοσηλεύοντας περισσότερους από 5.500 ασθένεια. Στο περιοδικό θα φιλοξενούνται θέματα και άρθρα που θα υπογράφουν σημαντικοί ιατροί και επαγγελματίες Υγείας από τη Μεσσηνία, ολόκληρη την Ελλάδα καθώς και το εξωτερικό».

7 ΧΡΟΝΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ «ΔΙΑΠΛΑΣΗΣ»

Σ’ ένα μίνι απολογισμό της επτάχρονης πορείας, αλλά και τους στόχους, τις δράσεις και πρωτοβουλίες της «Διάπλασης» αναφέρεται ο διευθύνων σύμβουλος του Κέντρου Αποκατάστασης και Αποθεραπείας Γιώργος Τασσιόπουλος. Επισημαίνει:

«Το Κέντρο Αποκατάστασης και Αποθεραπείας «Διάπλαση» συμπλήρωσε 7 χρόνια λειτουργίας. Επτά χρόνια προσφοράς, παροχής υψηλής ποιότητας ιατρικών υπηρεσιών σε χιλιάδες ασθενείς από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η πορεία που έχει διανύσει μέχρι σήμερα η «Διάπλαση» δεν ήταν εύκολη. Πέτυχε, παρά το δυσμενές περιβάλλον, να ανταποκριθεί με επιτυχία στη δύσκολη αποστολή της. Κατάφερε να βάλει τη Μεσσηνία στον Ευρωπαϊκό χάρτη της αποκατάστασης. Μπόρεσε με τη συμμετοχή της σε διεθνή ερευνητικά προγράμματα, συνέδρια και τη διοργάνωση επιστημονικών ημερίδων στην Καλαμάτα -και όχι μόνον-να κερδίσει την αναγνώριση της ιατρικής κοινότητας».

Αναφέρεται επίσης στην καθημερινή προσπάθεια της επιστημονικής ομάδας, του προσωπικού και των συνεργατών της «Διάπλασης» και την παρουσία της στο κοινωνικό περιβάλλον της Καλαμάτας στον ευαίσθητο χώρο της υγείας και καταλήγει: «Το έργο της «Διάπλασης» όμως δεν σταματά εδώ. Μέσα από την εκπαίδευση του προσωπικού της και την ενίσχυση του ιατρικού της εξοπλισμού στόχο έχει την συνεχή αναβάθμιση και εξέλιξη των υπηρεσιών της προς τους ασθενείς. Γιατί για τη «Διάπλαση» η αποκατάσταση, είναι Έργο Ζωής!!».

ΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Από τα περιεχόμενα της έκδοσης  αντιλαμβάνεται κανείς ότι δεν έχουμε να κάνουμε με άλλο ένα περιοδικό υγείας ή ένθετο διαφημιστικού προσανατολισμού, αλλά με ΕΝΑ ΑΛΛΟ περιοδικό χρήσιμο και προσιτό στον καθένα που επιζητεί υπεύθυνη ενημέρωση και αναζήτηση γνώσεων για τον ευαίσθητο χώρο της υγείας, της αποκατάστασης και της αποθεραπείας. Ιδού:

• Αποκατάσταση με Διεπιστημονική Ομάδα, από την Αλεξάνδρα Καραβασίλη, MD, MSc, FEBPRM, ιατρό Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης (φυσίατρος)- αθλητίατρο και επιστημονική διευθύντρια της «Διάπλασης».
• Πολλαπλή Σκλήρυνση: Η νόσος, οι Σύλλογοι Ασθενών και η Ομοσπονδία. Πρόκειται για μια άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη με την Βάσω Μαράκα, πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ατόμων με Σκλήρυνση Κατά Πλάκας.
• Ο ρόλος του νοσηλευτή στην αποκατάσταση, από την Διονυσία Τσέρτου, νοσηλεύτρια, διευθύνουσα Νοσηλευτικής Υπηρεσίας της «Διάπλασης».
• Η εργοθεραπεία ασπίδα για τις πτώσεις στην τρίτη ηλικία, από τον Δημητρη Δήμου, εργοθεραπευτή- φυσικοθεραπευτή της «Διάπλασης».
• Υδροθεραπεία: Θεραπευτικό όπλο της αποκατάστασης, από την Σταυρούλα Μακρή, MSC, απόφοιτη ΤΕΦΑΑ Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιο Θράκης, υδροθεραπεύτρια της «Διάπλασης».
• Η λογοθεραπεία στην αποκατάσταση, από την Έλενα Τραχανά, λογοθεραπεύτρια της «Διάπλασης».
• Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και υπηρεσίες αποκατάστασης, του Γεωργίου Νεοχωρίτη, MD ιατρού Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης (φυσίατρος), συνεργάτης της «Διάπλασης» (Αφορά στα δικαιώματα των ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ για κάλυψη ανοιχτής νοσηλείας και τις κατηγορίες κλειστής νοσηλείας που καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ). Θέμα ιδιαίτερα ενδιαφέρον που σε επόμενο φύλλο θα αναδείξει η «ΦΩΝΗ».
• Διατροφική υποστήριξη στην Αποκατάσταση. Του Κωνσταντίνου Μούντανου, διαιτολόγου- διατροφολόγο της «Διάπλασης».
• Ο ρόλος του ψυχολόγου στο Κέντρο Αποκατάστασης, της Βασιλικής Ρούμπου, ψυχολόγου της «Διάπλασης».
• Ρομποτική Τεχνολογία και Αποκατάσταση ασθενών με νευρολογικές παθήσεις, της Δέσποινας Αλεξοπούλου και του Παναγιώτη Σιαβέλη.
• Σπονδυλική στένωση, μια αντιμετωπιζόμενη πάθηση, του Οδυσσέα Παξινού, MSC, PHD, FACS, ορθοπεδικού χειρουργού- αθλητίατρου, αναπληρωτή διευθυντή Ορθοπεδικής Κλινικής – 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας και συνεργάτη της «Διάπλασης».
• Οστεοαρθρίτιδα γόνατος: Εξελίξεις στην αντιμετώπιση, του Παναγιώτη Γ. Νταγιόπουλου, MD, PHD, διδάκτορος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (Χειρουργική γόνατος και Αρθροσκοπική Αθλητική Τραυματιολογία), διευθυντή Ορθοπεδικού Mediterraneo Hospital, συνεργάτη ιατρός της «Διάπλασης».
• Human Tecar: Η θεραπεία των πρωταθλητών, της Δέσποινας Αλεξόπουλου, φυσικοθεραπεύτριας, προϊσταμένης τμήματος Φυσικοθεραπείας της «Διάπλασης» και της Βασιλικής Στριμπάκου, φυσικοθεραπεύτριας, υπεύθυνης Τμήματος Φυσικοθεραπείας Ανοιχτής Νοσηλείας της «Διάπλασης».
• P.R.P. sτη θεραπεία ορθοπεδικών προβλημάτων, του Νικόλαου Ζερβάκη, ΜD, MSc ορθοπεδικού χειρουργού, τραυματολόγου-αθλητίατρου, αναπληρωτή διευθυντή της Ορθοπεδικης Κλινικής 401, ΓΣΝΑ και συνεργάτη της «Διάπλασης».
• Ποιμαντική της εκκλησίας στο χώρο της υγείας, του π. Περικλή Τσίχλη, προϊσταμένου ενοριακού Ι.Ν. Αναστάσεως του Χριστού Καλαμάτας.
• Επιστημονική δραστηριότητα και συνεχιζόμενη Εκπαίδευση της Διεπιστημονικής Ομάδας της «Διάπλασης», καθώς και συμμετοχές, παρουσίες και ανακοινώσεις σε ημερίδες, συνέδρια, σεμινάρια και εκδηλώσεις.
• Αποκατάσταση και Διακοπές: Η «Διάπλαση» προσφέρει εξατομικευμένες υπηρεσίες Αποκατάστασης σε εσωτερικούς ή εξωτερικούς ασθενείς.

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Από τις παραπάνω ενδεικτικές αναφορές μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι το περιοδικό «ΔΙΑΠΛΑΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ» δεν είναι μια περιστασιακή διαφημιστική έκδοση, αλλά – όπως προανέφερα – ΕΝΑ ΑΛΛΟ περιοδικό στο χώρο της υγείας που ήρθε για να μείνει και να προσφέρει ενημέρωση και γνώσεις στον τομέα της υγείας και της επιστήμης της Αποκατάστασης και Αποθεραπείας.

Οι μικρές αναφορές, τόσο στο ρεπορτάζ, όσο και στο περιοδικό για τη δυναμική και την κοινωνική προσφορά του Κέντρου Αποκατάστασης και Αποθεραπείας «Διάπλαση» , τεκμηριώνουν όσα στην αρχή αναφέραμε, ότι δηλαδή το περιοδικό «ΔΙΑΠΛΑΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ»  δεν ήρθε μόνο για να προβάλει το έργο του Κέντρου Αποκατάστασης, αλλά να ενισχύσει την εξωστρέφειά του προσφέροντας παράλληλα δωρεάν ενημέρωση σε όλους και προβάλλοντας τις δομές υγείας, τους γιατρούς και τους επαγγελματίες του χώρου στη Μεσσηνία.

Το Κέντρο Αποκατάστασης και Αποθεραπείας «Διάπλαση», παρ’ ότι «γεννήθηκε» ταυτόχρονα σχεδόν με τη μεγάλη οικονομική κρίση που εξακολουθεί να μαστίζει την ελληνική οικονομία και κοινωνία, γράφει τη δική του ιστορία στην Καλαμάτα και ευρύτερα στη Μεσσηνία.  Είχε και αυτό τη δική του «μνημονιακή περίοδο» και τις περιπέτειες αλλά με πολλή δουλειά, συνετή διαχείριση και εύστοχες κινήσεις βγήκε από το… μνημόνιό του και ακολουθεί αξιοθαύμαστη ανοδική πορεία σε όλα τα επίπεδα!

Όμως το δικό του success story είναι προϊόν σκληρής δουλειάς και επίπονης προσπάθειας της διοίκησης και εργαζομένων με συνέπεια και συνέχεια και όχι λόγων κενών περιεχομένου για εντυπωσιασμό, όπως συμβαίνει στην πολιτική εν Ελλάδι!

Ήδη η προσαρμογή και η συμβατότητά του με την τοπική κοινωνία, την αυτοδιοίκηση και τους φορείς είναι μια ευδιάκριτη πραγματικότητα, με τάσεις περαιτέρω ενίσχυσης της εξωστρέφειάς του.  Η εταιρική ευθύνη και η κοινωνική προσφορά της «Διάπλασης» είναι σημαντική και με κάθε διακριτικότητα σε ευαίσθητους τομείς.  Άνθρωποι αδύναμοι, πληγωμένοι από την κρίση και ελλείψει κοινωνικής προστασίας από την Πολιτεία, βρήκαν ανοιχτή αγκαλιά στη «Διάπλαση» χωρίς τυμπανοκρουσίες, με σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Η ευαισθησία, η  στάση ευθύνης και η διάθεση προσφοράς, διατρέχουν την ανθρώπινη πυραμίδα της «Διάπλασης».  Από τον πρώτο μέχρι και τον τελευταίο.  Και η συμβολή του Κέντρου σημαντική και πολλαπλή στην τοπική κοινωνία και οικονομία.  Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι η «Διάπλαση»:

• Στις φονικές πλημμύρες του 2016 στην Καλαμάτα ήταν εδώ και μετά την πασαρέλα των πολιτικών και συνέβαλε στην προσωρινή στέγαση και ανακούφιση πληγέντων.
• Σε ειδικές περιπτώσεις συνανθρώπων μας που βρέθηκαν σε δυσκολία ήταν εδώ, όταν η απουσία της Πολιτείας ήταν ηχηρή και ακατανόητη.
• Στήριξε και στηρίζει σιωπηρά πρωτοβουλίες και συσσίτια αλληλεγγύης.
• Προώθησε και υποστηρίζει πρωτοβουλίες για ΑμεΑ.
• Διοργάνωσε και στήριξε ημερίδες και άλλες δράσεις για ζητήματα υγείας και κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης.

Όλα αυτά και άλλα πολλά συνιστούν εταιρική ευθύνη, κοινωνική ευαισθησία και αλληλεγγύη, ανθρωπιά και συμπαράσταση στα θύματα της κρίσης και της ανάλγητης απρόσωπης και απάνθρωπης γραφειοκρατίας που πληγώνει καθημερινά την αξιοπρέπεια των οικονομικά αδύναμων και κάθε ανθρώπινης ύπαρξης.

Δεν αναφερόμαστε στο επιστημονικό και θεραπευτικό έργο του Κέντρου Αποκατάστασης «Διάπλαση». Γι’ αυτό μιλούν οι αριθμοί και οι καινοτόμες δράσεις και μέθοδοι αποκατάστασης και αποθεραπείας των ασθενών.  Η φήμη του Κέντρου έχει ξεπεράσει τα τοπικά, περιφερειακά και ελληνικά σύνορα.  Ανθρωποι που χρήζουν αποκατάστασης και αποθεραπείας απ’ όλη την Ελλάδα, αλλά και πολλές χώρες του εξωτερικού έχουν αποκατασταθεί και αποθεραπευτεί στη «Διάπλαση». Ακόμη και θύματα πολεμικών συρράξεων από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, ενώ συνεργασία έχει αναπτυχθεί τόσο με την Κύπρο όσο και βαλκανικές χώρες, τόσο για την αποκατάσταση και αποθεραπεία ασθενών όσο και τη συνεργασία σε γνωστικό επίπεδο για την Αποκατάσταση και Αποθεραπεία των ασθενών επί Κυπριακού εδάφους.

Το περιοδικό «ΔΙΑΠΛΑΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ»  έρχεται να ενισχύσει το κοινωνικά ευαίσθητο πρόσωπο της «Διάπλασης» μέσα από δωρεάν υπεύθυνη ενημέρωση για θέματα υγείας, ενισχύοντας παράλληλα την εξωστρέφεια και προβάλλοντας τη δυναμική και την προοπτική της Καλαμάτας.  Υπό αυτή την έννοια το περιοδικό θα είναι και ένα χρήσιμο εργαλείο προβολής της Μεσσηνίας, ενισχύοντας το προφίλ και το brand name της περιοχής για  προσέλκυση ιατρικού και συνεδριακού τουρισμού υψηλού επιπέδου.

Ξεφυλλίστε το περιοδικό παρακάτω!

Download (PDF, Unknown)

Download (PDF, Unknown)

Download (PDF, Unknown)

Download (PDF, Unknown)

«Προς τον Πρόεδρον της Κυβερνήσεως κ. Αλ. Κορυζήν

Ο υιός μου Ευάγγελος Ιωάννου Ιωαννίδης απωλέσθη εις τας επιχειρήσεις της Κλεισούρας. Παρήγγειλα εις τους τέσσαρας ήδη υπηρετούντας Χρήστον, Κώσταν, Γεώργιον και Νίκον Ιωάννου Ιωαννίδην να εκδικηθώσιν τον θάνατον του αδελφού των.

Κρατώ εις εφεδρείαν άλλους τέσσαρας Πάνον, Αθανάσιον, Γρηγόριον και Μενέλαον Ιωάννου Ιωαννίδην, κλάσεων 1917 και νεωτέρων. Παρακαλώ κληθώσιν ονομαστικώς και ούτοι εις πάσαν περίπτωσιν ανάγκης της πατρίδας ή τυχόν απωλείας ετέρου τέκνου μου προς εκδίκησιν εχθρού.

Γνωρίσατε βασιλέα μας ότι ύστατον επιφώνημά μου θέλει είναι:

Ζήτω η Πατρίς!

Ελένη Ιωάννου Ιωαννίδου,

Κυπαρισσία 2 Φεβρουαρίου 1941»

Η Ελένη Ιωαννίδου έχει τιμηθεί ως γνωστόν από την Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Αττικής και τον τότε Δήμο Κυπαρισσίας, υπό την αιγίδα της Βουλής των Ελλήνων, όπου ανακηρύχθηκε «σύμβολο της Ελληνίδας μητέρας του Έπους του 1940» και το 2009 πραγματοποιήθηκαν στην ιστορική πόλη, τα αποκαλυπτήρια του αγάλματός της.

ΓΙΑΝ. ΜΠΟΖΙΚΑΣ

Του πολίτη Π.Λ. ΠΑΠΑΓΑΡΥΦΑΛΛΟΥ

Το γεγονός περιγράφει ο δημοσιογράφος Γιάννης Παπαγαρυφάλλου, που το δημοσίευσε ως αρχισυντάκτης της ΕΑΜικής εφημερίδας «ΑΛΗΘΕΙΑ» της Λάρισας στις 28 Οκτωβρίου του 1945. Το σχετικό ρεπορτάζ είχε τίτλο: «Η 28^ηΟκτωβρίου 1942 μας εμποδίζει να γιορτάσουμε μαζί τους τη σημερινή μέρα».
Αντιγράφω την αφήγηση του Γιάννη Παπαγαρυφάλλου, ο οποίος -κατά πως δήλωσε τότε ο ιδιοκτήτης του τμήματος ασφάλειας της Λάρισας- είχε πρωταγωνιστικό ρόλο λίγες ημέρες μετά την αποφυλάκισή του από τις ιταλικές φυλακές Τρικάλων για αντιστασιακή δράση. Γράφει ο αδελφός Γιάννης: «Παίρνεται η απόφαση να στεφανωθεί το «Ηρώο του Αλκαζάρ. Στις 9 το πρωί μια ομάδα από νέους που ήταν οργανωμένοι τότε στον Ιερό Θεσσαλικό Λόχο περνούν το μπλόκο της γέφυρας. Το στεφάνι το κρατούσε κρυμμένο κάτω από την καμπαρντίνα ο ιερολοχίτης Ματζανής, που σήμερα σαπίζει στις φυλακές» (σ.σ. το κείμενο δημοσιεύεται στις 28 Οκτωβρίου 1945. Προηγήθηκε η διαβόητη Συμφωνία της Βάρκιζας, στις 12 Φεβρουαρίου 1945 και άνοιξε το δρόμο για την καταδίωξη των αντιστασιακών).
Συνεχίζει ο Γιάννης: «Δύο ιερολοχίτες απασχολούν τους Ιταλούς. Οι άλλοι κάνουν το καθήκον τους. Έχουν παραταχθεί μπρος από το Ηρώο γονατιστοί ενώ ένας απ’ αυτούς στεφανώνει.. ένα λεπτό σιγή και η αποστολή τελείωσε». Το ΕΑΜ της πόλης μας δίνει το σύνθημα του προσκυνήματος του Ηρώου.. Χιλιάδες λαού με τα γιορτινά του περνάει από το «Αλκαζάρ» και ατενίζει για μια στιγμή το «Ηρώο» στο οποίο υπάρχει σωρός από λουλούδια. Στις 11 το πρωί ο καθηγητής Σιμόπουλος οδηγεί όλο το Γυμνάσιο μπροστά στο «Ηρώο» και αφού το παρατάσσει απέναντί του μ’ ένα νόημα 1.000 μαθητές κρατούν ένα λεπτό σιγή. Ο Σιμόπουλος τώρα από το μεταδεκεμβριανό κράτος ετέθη σε διαθεσιμότητα γι’ αυτή του την πράξη».
Συνεχίζοντας ο Γιάννης γράφει και τούτα για το πως αντιμετωπίστηκε τότε αυτή ηαντιστασιακή πράξη του ΟΧΙ: «Η «Ελληνική» ασφάλεια κινητοποιείται και «Έλληνας» χωροφύλακας, ύστερα από εντολή των ανωτέρων του, βεβηλώνει την ιερή μέρα ξεκρεμώντας το στεφάνι.. Ο χωροφύλακας Γ. Τσατήρης… μαζί με άλλους συλλαμβάνουν 4 πατριώτες.. Πιάνουν τον Γιάννη Παπαγαρυφάλλου -που μόλις 8 μέρες πριν είχε αφεθεί ελεύθερος από το στρατόπεδο Τρικάλων- του Ν. Παπαϊωάννου, τον Α. Βουζαλή και τον Γ. Καραβάκο.. Αρχίζουν τα βασανιστήρια με την απαίσια φάλαγγα και το απαισιότερο ανοργάνωτο μαζικό καραμπινιέρικο ξύλο. Οι πατριώτες δεν λυγούν και μεταφέρονται στο Ιταλικό στρατόπεδο της Λάρισας όπου κρατήθηκαν μέχρι τη συνθηκολόγηση».
Το ιστορικό οξύμωρο!
Ο χωροφύλακας Γ. Τσατήρης, που συνέλαβε τον Γιάννη το 1942 και τον παρέδωσε στους Ιταλούς, εξακολουθούσε να «βασιλεύει» στη Λάρισα στα 1945, γι’ αυτό και η «Αλήθεια» έγραφε: «Η 28^η Οκτωβρίου 1942 μας εμποδίζει να γιορτάσουμε μαζί τους τη σημερινή 28^η Οκτωβρίου 1945».
Ήταν ο ίδιος χωροφύλακας, ο οποίος κατέθεσε το Μάρτη του 1948, ως μάρτυρας κατηγορίας εναντίον του Γιάννη, στη δίκη του Έκτακτου Στρατοδικείου, το οποίο τον καταδίκασε σε θάνατο και εκτελέστηκε στις 20 Μαρτίου του 1948.
Ελλάδα του δωσιλογισμού και της αρλουμπολογίας, η οποία ετούτα τα χρόνια της πολυεπίπεδης σήψης πήρε εκρηκτικές διαστάσεις! (Περισσότερα ντοκουμέντα για την αντιστασιακή δράση του δημοσιογράφου Γιάννη Παπαγαρυφάλλου, μαρτυρίες για το στεφάνωμα του «Ηρώου» και την ουσιαστική του δολοφονία από το επίσημο κράτος, βλ. το έργο μου: «Γιάννης Παπαγαρυφάλλου: Θύμα Διπλής Δολοφονίας»), εκδ. «Ergo», Αθήνα 2000.

Υ.Γ. Τον Απρίλη του 2004, μετά από πρόταση του «Πανελλήνιου Συνδέσμου Δημοσιογράφων Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης 1941-1944» με πρόεδρο τον Ν. Καραντινό και του Δήμου Λαρισαίων, τοποθετήθηκε η προτομή του αντιστασιακού Γιάννη Παπαγαρυφάλλου στο «Φρούριο» της Λάρισας, μαζί με τον Κ. Καραγιώργη και τον Κ. Βιδάλλη.

Αντιδημοφιλείς σκέψεις από το «κατηγορώ» του πολίτη Π.Λ.Παπαγαρυφάλλου*

• «ΚΑΤΗΓΟΡΩ τον ελληνικό λαό για υποκρισία, γιατί ενώ έχει διαρκώς απλωμένο το χέρι ζητώντας δανεικά και ενισχύσεις από τις χώρες της ΕΟΚ και τις ΗΠΑ παριστάνει το πατριωτικό λιοντάρι».
  · «ΚΑΤΗΓΟΡΩ τον ελληνικό λαό γιατί όντας απρόθυμος να υποστεί θυσίες για την υπεράσπιση της εθνικής του ανεξαρτησίας, θέλει να μεταθέσει αυτό το χρέος στους ώμους κάθε είδους ξένων προστατών».
  · «Κατηγορώ τον ελληνικό λαό γιατί ούτε ονειρεύεται, ούτε σχεδιάζει ούτε και αγωνιούν οι ταγοί του για ένα εθνικό ιδανικό και να υποβληθεί σε στερήσεις για την πραγμάτωσή του».
  · «ΚΑΤΗΓΟΡΩ τον ελληνικό λαό γιατί φοβάται την αλήθεια και δεν ενδιαφέρεται ούτε να τη μάθει ούτε να την υπερασπιστεί».
  · «ΚΑΤΗΓΟΡΩ τον ελληνικό λαό γιατί δεν προσπαθεί να ξεχωρίσει τους πατριώτες από τους πατριδοκάπηλους».
  · «ΚΑΤΗΓΟΡΩ την ελληνική νεολαία γιατί υποτάχθηκε αδιαμαρτύρητα στο σημερινό πολιτικό σύστημα το οποίο την εξανδραποδίζει..».
  · «ΚΑΤΗΓΟΡΩ τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης (Τύπο και ΜΜΕ), γιατί παραλείπουν την αντικειμενική ενημέρωση, με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται η σημερινή κατάσταση της θολούρας».
  · ΕΚΕΙΝΟ το αγωνιώδες «κατηγορώ», του Οκτωβρίου του 1992, κατέληγε: «Τούτη την ώρα που η Ελλάδα πνέει τα λοίσθια, οι Έλληνες οφείλουμε να σπρώξουμε προς τα εμπρός το παρόν της προς το μέλλον».
  Πέρασαν από τότε 23 χρόνια στα οποία επιβεβαιώθηκαν απόλυτα τα όσα αγωνιώδη είχαν καταγράψει τότε.
  Αγωνιώδη, στα οποία ταγοί και λαός ούτε καν που υποπτεύθηκαν αρνούμενοι να μάθουν και να δουν την τραγική αλήθεια, ασθμαίνοντας για την κομματική καριέρα και την άνομη ’κονόμα.
  Η εκδικήτρια ιστορία παίρνει τώρα τη δική της ρεβάνς.
  Τούτος ο αιώνας θα περάσει μέσα σε κοπετούς και οιμωγές των Ελλήνων, οι οποίο τόσο ανεύθυνα, τόσο άκριτα και τόσο τυχοδιωκτικά συμπεριφέρθηκαν σαράντα χρόνια.

*«Πολιτικά Θέματα» της 2 και 9 Οκτωβρίου 1992

Ξάφνου μεγάλος σαματάς απο Δουβρέϊκα καταστήματα. Τι συμβαίνει, τι συμβαίνει; Κατέβαινε η ορχήστρα του Καγιανά με τούμπανα και Κλαρίνο. Πλημμύρισε μέσα τους ο πατριωτισμός, έγινε φλόγα και ξεκίνησαν απο το Λεζαγα (Στενοσιά), δέκα χιλιόμετρα ποδαρόδρομο, έφτασαν στην Πύλο, δούλευε κλαρίνο και τούμπανο: ντουμ, ντουμ, ντουμ, τουρουντούμ, έγινε ανάστα ο Κύριος, πήραν στροφή γύρω απο την πλατεία, άναψαν τα αίματα, από κοντά τα πιτσιρίκια χορεύοντας σαν σπουργίτια, ανέβηκε το γενικό ηθικό! Ανεπανάληπτες αξέχαστες στιγμές απο το Καγιανά και την ορχήστρα του!
Όσο περνούσε η ώρα, πύκνωσε η σύναξη στην πλατεία απο επίστρατους κατοίκους της Πύλου, αλλά και κατοίκους των γύρω χωριών.

Λεωφορεία – τότε – ελάχιστα μόνο φορτηγά, σακαράκιες τα περισσότερα, τα οποία παρατάχθηκαν στην Ανατολική πλευρά της Πλατείας. Εκεί αποχαιρετισμοί, αγκαλιές, κλάματα και ανέβηκαν στα φορτηγά. Πάνω και ο Μήτσακας με τα ροζιασμένα χέρια αφού τραβούσε τα σχοινιά της τράτας και με το ένα το αριστερό χέρι πάνω στην κουπαστή, το δεξιό να ανεμίζει ψηλά και με τη διαπεραστική- λίγο βραχνή – αγριοφωνάρα του, φώναζε δυνατά σε επανάληψη : «Στη Ρώμη, στη Ρώμη θα πάμε στη Ρώμη!» (Ο αείμνηστος Παναγιώτης Κανελόπουλος – νέος τότε – ήταν εξορία. Ζήτησε να πολεμήσει. Ελευθερώθηκε και έφτασε στο πολεμικό μέτωπο).

Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ’40

Είχαμε το Δημοκρατικό μας πολίτευμα – μέχρι το 1936- πορεία χαλαρή, ασυντόνιστη, την κυρία φροντίδα των πολιτών μας κομμάτων απορροφούσαν οι αντιθέσεις μεταξύ τους: κόντρες, πολλά, πολλά μπλαμπλά, λίγη δραστηριότητα περίσσευε για τα γενικότερα σοβαρά εθνικά μας προβλήματα. Εάν αυτή η τακτική παρέμενε και φτάναμε στο 1940 και δεν παρενέβαινε ο Μεταξάς που έκαμε τα οχυρά στα βουλγαρικά σύνορα, εξόπλισε το στρατό με νέα οπλικά συστήματα, γέμισε τις αποθήκες με στρατιωτικές στολές, άρβυλα κ.λ.π. εφόδια, επιστράτευσε την μεραρχία Ηπείρου, με έναν πολύ έξυπνο τρόπο ο οποίος δεν έγινε αντιληπτός ούτε στο εσωτερικό της χώρας, αλλά ούτε και στο εξωτερικό.

Παρακολουθούσε ο ίδιος ο Μεταξάς τις ομιλίες των κομμουνιστών μέσα σε κλειστές αίθουσες κινηματογράφων. Μία ημέρα καλεί τους αξιωματικούς της φρουράς του και του λέει:

-Πηγαίνετε να βρείτε τον κομμουνιστή Δημητράτο και να μου τον φέρετε. Πήγαν τον βρήκαν και του είπαν ότι σε θέλει ο Πρόεδρος.

-Ρε παιδιά, τώρα γύρισα από την εξορία, θα ξαναπάω; Ο Μεταξάς του είπε:

-Αυτά που έλεγες στις συγκεντρώσεις και σε άκουγα, μπορείς να μου τα κάμεις πράξη, να εφαρμοστούν στη ζωή;

-Εάν έχω αρμοδιότητα, κύριε Πρόεδρε, ασφαλώς μπορώ να τα κάμω. Ο Μεταξάς τον διόρισε υπουργό του και σε στενή συνεργασία οι δύο τους θεμελίωσαν το Ι.Κ.Α. και καθιέρωσαν το οκτάωρο της εργασίας!

Βέβαια το ΚΚΕ αντέδρασε και διέγραψε το Δημητράτο.

Μία ημέρα ο Μεταξάς κάλεσε το εννιαμελές υπουργικό του συμβούλιο. Του είπε:

-Δεν μπορεί να είναι ακριβό το ψωμί και φτηνός ο καφές. Οι τιμές πρέπει να αντιστραφούν απο τη Δευτέρα. Όμως ένας υπουργός του έτρεξε, ειδοποίησε το γνωστό του Καφεκόπτη ο οποίος έβαλε αμέσως τους εργάτες του, μάζεψαν όλους τους καφέδες της Αθηναϊκής αγοράς. Όταν ο Μεταξάς κάλεσε τους δημοσιογράφους για να τους ανακοινώσει την απόφαση του υπουργικού του συμβουλίου, ένας δημοσιογράφος του είπε ότι ο καφές είχε κάμει φτερά απο τα ράφια. Χωρίς να χάσει χρόνο καλεί το υπουργικό συμβούλιο, αφήνει το μπιστόλι στο τραπέζι και τους λέει:

-Αυτός που πρόδωσε να πάρει το μπιστόλι, να πάει στο διπλανό δωμάτιο και να κάμει το σωστό. Οι υπουργοί κοιταζόντουσαν μεταξύ τους. Ένας από όλους κοκκίνισε, πρασίνισε και ο Μεταξάς του ανακοίνωσε την απομάκρυνση του απο το υπουργικό συμβούλιο!

Η όλη τακτική του Μεταξά δείχνει ότι δεν εργάστηκε ως δικτάτορας, αλλά ως συνετός, λογικός, δίκαιος, προνοητικός, μετριοπαθής, σώφρων νοικοκύρης!

Ο Γιάννης Μιχαλόπουλος έχει γράψει ένα καλό βιβλίο σχετικό με τα πάθη, τους διχασμούς μας κ.λ.π. Εκεί γράφει, αναφέρεται 3-4 φορές στον Μεταξά ο οποίος τότε ήταν αξιωματικός του Ελληνικού στρατού. Μέσα σ’ αυτό το βιβλίο, συγγραφέας τονίζει τις στρατιωτικές ικανότητες του Μεταξά και ακόμα ότι υπήρξε και στρατιωτικός σύμβουλος Ελ. Βενιζέλου

Επίμετρο: α) Εάν δεν μεσολαβούσε η τετραετία Μεταξά ν’ αφήσει το γερό υπόβαθρο, θα είχαμε : το μεγαλείο, τη λάμψη, την αίγλη, ακόμα και την 100% λαϊκή ομοψυχία; Στο ερώτημα αυτό θα απαντήσει ο αυριανός μας ιστορικός!

β) Ο Μεταξάς εργάστηκε ως σωστός, συνεπής νοικοκύρης και όχι ως δικτάτορας.

γ) Το κήρυγμα του Μήτσακα – πάνω απο το φορτηγό αυτοκίνητο – όταν έφευγε απο την Πύλο για το πολεμικό μέτωπο: «Στη Ρώμη, στη Ρώμη θα πάμε στη Ρώμη», πραγματοποιήθηκε, έγινε γεγονός το έτος 1944 όταν η κυβέρνηση εθνικής ενότητας με πρωθυπουργό του Γεώρ. Παπανδρέου και η ένοπλη Ελληνική ταξιαρχία απο την Αίγυπτο αποβιβάστηκαν στην Ιταλία, όπου πολέμησαν, αλλά μπήκαν και στη Ρώμη!

δ) Κλίνουμε ευλαβικά, με βαθύ θαυμασμό το γόνυ, στο μνημείο των 12.000 ηρωικών νεκρών μας! Αιωνία τους η μνήμη!

Υ.Γ. Ο ηρωικός αξιωματικός Παν. Πατσάκος απο την Πύλο, έφτασε, πολέμησε στο αλβανικό μέτωπο, στην Κατοχή ανέβηκε στον Ταϋγετο, εντάχθηκε στον Ε.Σ. (Ελληνικό Στρατό) του συνταγματάρχη Αθ. Γιαννακόπουλου. Έγινε το σύμφωνο ενοποίηση Ε.Λ.Α.Σ. – .Ε.Σ. που συνέταξε ο ΟΡΙΩΝ, προέβλεπε ο Αθ. Γιγαννακόπουλος θα γινόταν ο Σαράφης Πελοποννήσου, το Κ.Κ.Ε. διαφώνησε, ο Ε.Σ. αφοπλίστηκε ανορθόδοξα, διαφώνησε ο Βρεττάκος – και ο Παν. Πατσάκος – με δύναμη 60-70 ανδρών, περικυκλώθηκαν στην Παλιόχωρα Μάνης, έγινε μάχη, διαλύθηκε το ένοπλο τμήμα, τραυματίας και αιχμάλωτος ο Βρεττάκος, τον ανέβασαν σε άλογο, επάνω και ο Παν. Πατσάκος – οδηγήθηκαν στο βάθος του Ταϋγέτου, πήγαν άψαλτοι και άκλαφτοι. Μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί ο τάφος τους!

Γράφει ο

ΑΝΤΩΝΗΣ Γ. ΚΑΛΥΒΑΣ

μέλος της Ένωσης

Μεσσηνίων Συγγραφέων

Με τι καρδιά και τι ψυχή τη μέρα να τιμήσω

και πώς από τους ήρωες συγνώμη να ζητήσω..

καθώς αισθάνομαι ντροπή μια μέρα σαν και τούτη

που αν κι ο αέρας γιορτινός μυρίζει από μπαρούτη

είν’ η ατμόσφαιρα βαριά, πλακώνει την καρδιά μας

βάρκα ο κακός μας εαυτός, στα βράχια τα παιδιά μας

με καπετάνιο το «εγώ» τη διαφθορά στην πλώρη

με το συμφέρον στα κουπιά να μην τραβάει ζόρι

κ’ είναι μπροστά ωκεανός απέραντο σκοτάδι

ούτε ’νας φάρος φωτεινός ελπίδας ’να σημάδι.

Γι’ αυτό, το γρηγορότερο, ας πάμε τώρα πίσω

στο δρόμο αυτό που χάσαμε, να πάρουμε τον ίσο

που οδηγεί στις ρίζες μας, για να λογικευτούμε,

τη μέρα τούτη σήμερα όλοι μας να σκεφτούμε,

που ’δωσε με το αίμα της, ζωή στην οικουμένη

και την Ευρώπη έσωσε την τρομοκρατημένη.

Σήμερα, στης μνήμης την οθόνη, προβάλλεται ένα πολεμικό ντοκιμαντέρ, επάνω στα βουνά της Πίνδου και στο χιόνι, (δεν πρόκειται για ταινία με κάποιους κασκαντέρ) το κατέγραψε ο φακός της Ιστορίας σε σκηνοθεσία του Άξονα της  Κατοχής και το έπαιξε η μοίρα στο κατώφλι μιας ένδοξης φυλής, με εθελοντή έναν περιούσιο λαό, με ήρωα έναν ανίκητο στρατό και πρωταγωνιστή ένα γενναίο Έθνος.

Με εφεδρείες από ένα  ένδοξο παρελθόν, εκπαιδευμένες στο καθήκον και στο χρέος, πιστές στο «ΤΑΝ Ή ΕΠΙ ΤΑΣ» και ορκισμένες στο «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ!», με όπλα απ’ το οπλοστάσιο της καρδιάς, την πίστη και τα ιδανικά, ύψωσε άφοβα το ανάστημά του και είπε ΟΧΙ! στους τρανούς της εποχής.

Αυτό το αλησμόνητο φθινοπωρινό πρωινό, το μωρό στην κούνια πεινούσε κ’ ήταν μήνας ακόμη σποράς, ο παππούς τα ξύλα στο τζάκι συμπούσε οι ελπίδες του στάχτες, οι μνήμες καπνός, η γιαγιά με τη ρόκα το αδράχτι γυρνούσε, η κλωστή της κουβάρι, γόρδιος οι σκέψεις δεσμός, η μάνα τα μαλλιά της τραβούσε κι ο  πατέρας, στο πλατύσκαλο μηνούσε σκυφτός:

Φέτος ο κάμπος χέρσος θα μείνει, μόνο τα βουνά θα οργώσει ο στρατός..

Κι αμέσως μετά το πρώτο σοκ, έγινε  στις καρδιές τους σεισμός.

Με το δισάκι μας γιομάτο περηφάνια, είμαστε όλοι σήμερα εκεί, στις αιματοβαμμένες κορφές της Πίνδου, στον τελευταίο της φυλής μας Γολγοθά. Από εδώ με αντήλιο το χέρι αγναντεύουμε τις στράτες που διαβήκαμε, θυμόμαστε τις μάχες που δώσαμε, φυλλομετράμε τις δάφνες που πήραμε, ονειρευόμαστε τα χωριά που ελευθερώσαμε, υποκλινόμαστε στους ανάπηρους, τιμάμε τους νεκρούς μας, νιώθουμε στις φλέβες μας το αίμα τους ζεστό και μετουσιωνόμαστε.

Μια εθνική  εορτή, θα έλεγε κανείς, ότι μοιάζει πολύ με τα μυστήρια της Εξομολόγησης και της Θείας Κοινωνίας. Γιατί, ένας ολόκληρος λαός καλείται μια τέτοια μέρα να μετανοήσει για τα λάθη και τις παραλείψεις του παρόντος, να κοινωνήσει από το θυσιαστήριο του παρελθόντος, και να φτάσει στην αθανασία του μέλλοντος.  Δεν ξέρω όμως σήμερα αν η γενιά μας είναι άξια αυτής της εθνικής μετάληψης και αν η Ιστορία, μας επιτρέπει να κοινωνήσουμε από το άχραντο αίμα των ηρώων του Σαράντα.

Γι’  αυτό σήμερα βρισκόμαστε  όλοι εκεί στις ένδοξες κορυφές της Πίνδου, στο εθνικό αυτό θυσιαστήριο, εκεί που η γαλανόλευκη διηγείται την ιστορία της και κάθε πέτρα λέει τα μυστικά της, για να τους πούμε το δικό μας μυστικό, να ζητήσουμε συχώρεση, να τους πούμε ότι μετανοούμε για τα λάθη που κάναμε, είμαστε έτοιμοι να δώσουμε τη μάχη να σωθούμε ότι θα πάψει μεσίστια να είναι η σημαία στην καρδιά μας και στο εξής θα κυματίζει και πάλι ψηλά απ’ τα παιδιά μας.

Από εμάς εξαρτάται, αν έχουμε συνέχεια, αν θα πετύχουμε να επιζήσουμε και να δημιουργήσουμε, ή αν θα μείνουμε χωρίς ταυτότητα.

Αυτό που κάνει κάθε φορά, κάθε γενιά, όταν το χρέος και το καθήκον την καλεί, αυτό πρέπει να κάνουμε σήμερα κι εμείς, που το χρέος ειρηνικά μας προκαλεί. Είναι αδιανόητο, αυτή η φυλή, σήμερα να μειώνεται, να χλευάζεται και να τρομοκρατείται.

Έχουμε αποδείξει, ότι είναι μοίρα μας και πεπρωμένο του τόπου μας, προνόμιο της φυλής μας, να είμαστε παρόντες και πρωταγωνιστές σε κάθε μεγάλο γεγονός.

Αυτές τις όμορφες στιγμές που ένας λαός καλείται από την Ιστορία να πάρει τη μεγάλη απόφαση και τις τύχες της ανθρωπότητας στα χέρια  του είναι ελάχιστες, και η Ιστορία τις δίνει πάντοτε στους εκλεκτούς.

Γι’ αυτό κατορθώνουμε αν και μικροί να ζούμε και μονοιασμένοι να μεγαλουργούμε.

Κι ενώ όλα αυτά μας παίρνουν εκτός τόπου και χρόνου, ξαφνικά βλέπουμε πλάι μας τους τελευταίους από τους ήρωες που αγωνίζονται σήμερα να ζήσουν, σκυφτοί από τη βιοπάλη και απομυθοποιημένοι, αυτοί που όργωσαν τα βουνά κι έσπειραν την ελευθερία, να σέρνουν σήμερα τα πόδια τους, ενώ τότε έτρεχαν σαν αγρίμια και πετούσαν σαν πουλιά.

Ναι! Αυτοί  είναι  τα « παιδιά της Ελλάδος παιδιά!» που τραγούδησε η μεγάλη τραγουδίστρια της Νίκης, η αλησμόνητη και ανεπανάληπτη Σοφία Βέμπο. Είναι  αυτοί, που έπαιξαν για τη ζωή με το θάνατο και έκαναν τον πόλεμο χαρά και το τραγούδι νίκη. Και τούτο γιατί προτίμησαν έναν ελεύθερο θάνατο, από μια υπόδουλη ζωή και θυσιάζοντας το παρόν στο βωμό του παρελθόντος, κέρδισαν το μέλλον και πέρασαν στην αιωνιότητα.

Είναι από τις γενιές εκείνες, που δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν  από τις προηγούμενες, μα πολλά να διδάξουν στις επόμενες!  Και είμαστε η γενιά, που έχει χρέος να τιμήσει αυτή τη γενιά και να αγωνιστεί για να μη χαθεί η δόξα της και η τιμή της!  Από τους αείμνηστους ηγέτες, μέχρι και τον τελευταίο στρατιώτη και πολίτη, άντρες και γυναίκες, έπραξαν στο ακέραιο το καθήκον τους και πέτυχαν σε μια στιγμή αυθορμητισμού, να ομολογήσει ο εχθρός, ότι ο Έλληνας στρατιώτης πολέμησε με άφθαστο ηρωισμό και περιφρόνηση προς το θάνατο,  και οι σύμμαχοι, σε  μια στιγμή ενθουσιασμού να πουν: Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες! Μέσα σ’ αυτό το ξέσπασμα της ψυχής, φαίνεται ξεκάθαρα ότι μπροστά στον κίνδυνο, παραβλέπουμε ό,τι τυχόν μας χωρίζει και βλέπουμε όλα αυτά που μας ενώνουν.  Ως για τη διχόνοια που ακολούθησε, ήταν έργο όλων αυτών που θέλησαν να δουν την πρωταθλήτρια της Νίκης να τους χτυπά την πόρτα και να ζητά ελεημοσύνη, κάτι που έχουν πετύχει και σήμερα..   Είναι κρίμα κι άδικο, να κερδίζουμε τους πάντες εν καιρώ πολέμου, και να τα χάνουμε όλα εν καιρώ ειρήνης. Στο χέρι μας είναι να παλέψουμε για την εθνική μας αξιοπρέπεια να επανακτήσουμε ό,τι μας πήραν, να διαφυλάξουμε ό,τι μας απέμεινε, και να αγωνιστούμε μην τα χάσουμε όλα.

Ιδανικά κι αξίες ξεπουλήσαμε

τα ιερά μας και τα όσια προδώσαμε

δέστε λοιπόν πώς καταντήσαμε

όλα για το συμφέρον τα σκοτώσαμε.

 

Θέλοντας ν’ απολαύσουμε το σήμερα

ξεχάσαμε το χτες και χάσαμε το αύριο

μοναδική μας έγνοια τα εφήμερα

και η ζωή μας ένα θέαμα μακάβριο.

 

Γλύφουμε αυτό που κάποτε το φτύναμε

γίναμε σύμμαχοι μ’ αυτό που πολεμούσαμε

με το παράνομο στο δρόμο «ένα» γίναμε

θεοποιήσαμε αυτό που βλαστημούσαμε.

Πάνω λοιπόν από τα τόξα που μας απειλούν, με τον ακήρυχτο πόλεμο της προπαγάνδας, να μας αποκόψουν από τις ρίζες μας, να μας ξεριζώσουνε

την πίστη, να μας αλλοιώσουνε τη γλώσσα, καιρός να τεντώσουμε το δικό μας  τόξο, το τόξο του Ελληνισμού και του Χριστιανισμού και να πούμε σ’ εχθρούς και φίλους, ότι θα κάνουμε αν χρειαστεί και πάλι, αυτό που επιτάσσει η Ιστορία και θέλει ο Θεός.

Στη μεγάλη αμφισβήτηση  και σύγχυση  του σήμερα, που από τον ψυχρό πόλεμο περάσαμε στην παγερή ειρήνη και η «Νέα Τάξη πραγμάτων» μοιράζει το δίκαιο με δύο μέτρα και δύο σταθμά, που κάνουν ήρωα αυτόν που θέλουν και νικητή αυτόν που επιθυμούν, που προδιαγράφουνε τη μοίρα των μικρών κι εξασφαλίζουνε το μέλλον το δικό τους, σήμερα πια δεν πρέπει να πιστεύουμε, όχι μόνο στ’ αυτιά μας, αλλά ούτε και στα μάτια μας.

Μπορεί οι ισχυροί της γης να έχουν πάντοτε τον πρώτο λόγο, όχι όμως απαραίτητα και τον τελευταίο.

Η περίεργη αυτή συμπεριφορά, εν καιρώ πολέμου να μας αγαπούν και να μας επαινούν κι εν καιρώ ειρήνης να μας κατηγορούν και να μας αδικούν, πρέπει να μας προβληματίσει.

Σήμερα ο εχθρός είναι δυστυχώς ανάμεσά μας και πολλές φορές μέσα μας, αφού έχουμε να παλέψουμε με τον ίδιο μας τον εαυτό.

Γι’ αυτό  πρέπει να δώσουμε όλοι μαζί τη μάχη. Μια μάχη ειρηνική και πνευματική, κόντρα στη λογική των αριθμών, το  μηδενισμό  των ιδανικών, τον αφανισμό των αξιών, και τον ξεπεσμό των θεσμών.

Η κρίση των αξιών και των θεσμών είναι πολύ πιο επικίνδυνη από αυτή των αριθμών. Είναι η νάρκη στα θεμέλια της κοινωνίας μας. Δημοκρατία χωρίς δικαιοσύνη, δεν  υπάρχει. Κι ο λαός όταν νιώθει αδικημένος και προδομένος και είναι απογοητευμένος κι εξαθλιωμένος, τότε ο πόλεμος  είναι χαμένος.

Καιρός λοιπόν να επιστρατευτούν όλες οι δυνάμεις του τόπου, να τρέξουμε όλοι εθελοντές, να μην αυτομολήσει κανένας και όσοι λιποτάχτησαν να παρουσιαστούν στην πρώτη γραμμή, έχοντες και κατέχοντες, με τους ανθρώπους του πνεύματος, να βροντοφωνάξουμε όλοι μαζί:

Δε θέλουμε τη λύπηση κανενός, μόνο το σεβασμό απ’ όλους.

Τα σύνορά μας είναι ανοιχτά στην καλή γειτονία και τη φιλία, στη φιλοξενία και την ειρήνη, στη συνεργασία και την αλληλεγγύη, μα όμως ερμητικά κλειστά στην  υποτέλεια και την αδικία, στην εξαθλίωση της κοινωνίας και την αλλοίωση  της Ιστορίας μας, τον αφελληνισμό της φυλής μας, στους εκβιασμούς και στις παραβιάσεις, στην εγκληματικότητα, που είναι και η σκληρή πραγματικότητα.

Η αγκαλιά μας είναι σε όλους ανοιχτή, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι μπορούν να  ανοίγουν τις πόρτες μας, να μας ληστεύουν και να μας σκοτώνουν μέσα στο σπίτι μας. Και είναι τρομερό και κρίμα, να περιθάλπουμε τους πρόσφυγες, και τα παιδιά μας να φεύγουν στην ξενιτιά για μια καλύτερη τύχη..  Κι αυτοί που τους δώσαμε τα φώτα, να μας κοιτούν ειρωνικά και να μας ρίχνουν στο σκοτάδι της κρίσης, να μας  λοιδορούν και να μας κουνάνε το δάχτυλο επιτακτικά τι να κάνουμε και πώς να τους φερόμαστε. Καιρός λοιπόν να τους κάνουμε ένα νεύμα και να τους πούμε ηχηρά: ΟΧΙ! Η λογική των αριθμών είναι ένα μεγάλο ψέμα.

Η  Ελλάδα μας, μετριέται μόνο με το Πνεύμα.

Δυστυχώς όμως, αυτή τη βόμβα των χιλιάδων μεγατόνων τη δωρίσαμε και μείναμε άοπλοι στους πέντε δρόμους, των πέντε των Ηπείρων..

Η λόγχη που άστραψε γυμνή με τις πρώτες αχτίνες του ηλίου πάνω  στις χιονισμένες κορυφές της Πίνδου, ας είναι το βέλος που θα δείχνει στις επόμενες γενιές το δρόμο του χρέους και του καθήκοντος. Με σεβασμό στους θεσμούς, ας παρελάσει η νεολαία μας με το κεφάλι ψηλά και με το βλέμμα της στο μέλλον.

Αξιόμαχοι ένστολοι των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, μείνετε στις επάλξεις, άγρυπνοι φρουροί των ιδανικών της φυλής μας, για την ελευθερία της πατρίδας, ως άξιοι αξίων και γενναίοι ηρώων.

Κι εσείς αξιότιμοι άρχοντες, εκλεγμένοι ως οι εκλεκτοί, σταθείτε στο ύψος των περιστάσεων, ως άλλοι άλλωστε τριακόσιοι, εκεί που σας έταξε ο λαός και σας έχει θεσπίσει η πολιτεία.  Αποδείξτε ότι είστε οι άριστοι, οι ικανοί και οι σοφοί.

Άρχοντες και αρχόμενοι! Αυτό που μας απομένει, είναι να αλλάξουμε νοοτροπία, και να κλίνουμε το «ΕΓΩ» σε όλες τις πτώσεις και να τονίσουμε το «ΕΜΕΙΣ» .

Με μια καρδιά και μια ψυχή, ας πούμε πάλι ΟΧΙ

στη νέα τούτη κατοχή, μιας κ’ η γενιά μας το ’χει

λίγο να ξεκουράζεται κ’ ύστερα να παλεύει

ο κόσμος ν’ αφουγκράζεται κ’ εμάς να μας ζηλεύει.

 

Να πάρουμε τα μέτρα μας, μη μας τα παίρνουν άλλοι

και τόξα στη φαρέτρα μας όπλα απ’ το κεφάλι

το πνεύμα, τα ιδανικά και πίστη για τη νίκη

να μη ζητάμε δανικά πλέον για δεκανίκι.

Να μας πιστέψουν όλοι τους που μας αμφισβητούνε

και για το πορτοφόλι τους δεν ξέρουν τι ζητούνε.

Απ’ το κρασί, που ήπιαμε, εκείνο Σαράντα

να πιούμε κι ό, τι είπαμε, να μας τους λέμε πάντα!

 Όπως το εορτολόγιο της Εκκλησίας μας είναι πλήρες  από εορτές αγίων και μαρτύρων, με προεξέχουσες τη Γέννηση και την Ανάσταση του Θεανθρώπου, το ίδιο και το Εθνικό μας ημερολόγιο είναι γεμάτο από αγώνες  και  κατορθώματα, θυσίες και ολοκαυτώματα, εορτές κι επετείους, με προεξέχοντες τους δυο μεγάλους του Γένους μας  ξεσηκωμούς!

Κάθε μέρα λοιπόν έχουμε  κάτι να γιορτάσουμε, ένα  μήνυμα να πάρουμε και κάποιο δίδαγμα να δώσουμε!

Σήμερα στης μνήμης την οθόνη προβάλλεται ένα πολεμικό ντοκιμαντέρ, που  κατέγραψε ο φακός της παγκόσμιας Ιστορίας σε σκηνοθεσία του Άξονα της  Κατοχής  κι έπαιξε η μοίρα της ζωής στο κατώφλι μιας ένδοξης φυλής, με εθελοντή έναν θαυμάσιο λαό, με ήρωα έναν ανίκητο στρατό και πρωταγωνιστή ένα γενναίο Έθνος, σε ένα ρόλο σπάνιο, μοναδικό που είχε  για θεατές και για κομπάρσους τους φίλους και συμμάχους και θαυμαστές  τους ίδιους τους εχθρούς!

 Αυτό το ρόλο τον έχει ξαναπαίξει κι αυτό το έργο έχει γυριστεί αμέτρητες φορές, σε κρίσιμες στιγμές και πάντοτε το ίδιο ενδιαφέρον προξενεί!

Με εφεδρείες από ένα  ένδοξο παρελθόν, εκπαιδευμένες στο καθήκον και στο χρέος, με όπλα απ’ το οπλοστάσιο της καρδιάς την πίστη και τα ιδανικά, ύψωσε άφοβα το ανάστημά του και είπε ΟΧΙ! στους τρανούς της εποχής!

Αυτό το αλησμόνητο φθινοπωρινό πρωινό το μωρό στην κούνια πεινούσε κ’ ήταν μήνας ακόμη σποράς, ο παππούς τη φωτιά στο τζάκι φυσούσε κι έβλεπε στη στάχτη το κακό της συμφοράς, η γιαγιά με τη ρόκα το αδράχτι γυρνούσε και το θεό παρακαλούσε η  μάνα  τα μαλλιά της τραβούσε η δύστυχη στην πόρτα του πανικού κι ο  πατέρας στο πλατύσκαλο των ευθυνών  μονολογούσε …                                             

Φέτος  ο κάμπος χέρσος θα μείνει, μόνο τα βουνά θα οργώσει ο στρατός!…                                                           

Κι αμέσως μετά το πρώτο σοκ, έγινε  στις καρδιές τους σεισμός!                                                                

ξεχείλισε  στις ψυχές τους ο ενθουσιασμός και βγήκε στους δρόμους  ο πατριωτισμός!

Κάθε πλατεία και πανηγύρι, κάθε σταθμός και  γιορτή, μη χάσει κανένας το τρένο και δεν φτάσει πρώτος, στην πρώτη γραμμή!        

Με την ανάσα μας κομμένη, με την καρδιά μας να χτυπάει δυνατά, με το δισάκι μας γιομάτο περηφάνια, είμαστε όλοι σήμερα φτασμένοι στον τελευταίο της φυλής μας Γολγοθά!

     Από εδώ με αντήλιο το χέρι αγναντεύουμε τις στράτες που διαβήκαμε, βλέπουμε τις κακουχίες που περάσαμε, θυμόμαστε τις μάχες που δώσαμε, φυλλομετράμε τις δάφνες που πήραμε, νιώθουμε τις συγκινήσεις που ζήσαμε,  ονειρευόμαστε τα χωριά που ελευθερώσαμε, υποκλινόμαστε στους ανάπηρους που πονέσανε

τιμάμε τους νεκρούς μας που χάσαμε νιώθουμε στις φλέβες μας το αίμα τους ζεστό και όπως τα θυμόμαστε, μετουσιωνόμαστε!..

Μια εθνική  εορτή, θα έλεγε κανείς, ότι μοιάζει πολύ με τα μυστήρια της Εξομολόγησης και της Θείας Κοινωνίας!

Γιατί, ένας ολόκληρος λαός καλείται μια  τέτοια μέρα να μετανοήσει για τα λάθη και τις παραλείψεις του παρόντος, να κοινωνήσει από το θυσιαστήριο του παρελθόντος και να φτάσει στην αθανασία του μέλλοντος!

Γι’  αυτό σήμερα βρισκόμαστε  όλοι εκεί στις ένδοξες κορυφές της Πίνδου , στο εθνικό αυτό θυσιαστήριο, εκεί που η γαλανόλευκη διηγείται την ιστορία της και κάθε πέτρα λέει τα μυστικά της!                                                                  

Σαν σήμερα, το Έθνος μας έδωσε εξετάσεις ενώπιον Θεού και ανθρώπων και πέτυχε!                                                                                                         

Πέτυχε το ακατόρθωτο κι έφτασε στο θαύμα!                                                                                                         

Αυτό που κάνει κάθε φορά, κάθε γενιά, όταν το χρέος και το καθήκον την καλεί !

Αυτή λοιπόν η άφοβη γενιά, σ’ αυτή την άγονη γωνιά, έδωσε πίστη κι ελπίδα σε λαούς αυτοπεποίθηση και θάρρος σε τρομοκρατημένους!                                                           

  Απέδειξε, ότι είναι μοίρα μας και πεπρωμένο του τόπου μας, προνόμιο της φυλής μας, να είμαστε παρόντες και πρωταγωνιστές σε κάθε μεγάλο γεγονός !

 Για μια ακόμη φορά, πέρασε με άριστα την Ιστορία και πήρε όλου του κόσμου τους επαίνους !

Στον πόλεμο αυτό, αυτοί που ανέβηκαν στο βάθρο των νικητών, ήσαν πρώτη η  Ελλάδα, δεύτερος ο Ελληνικός Στρατός, και τρίτος ο Ελληνικός Λαός!

Τα έπαθλα απένειμε η ανθρωπότητα και δεν ήσαν τίποτε άλλο , παρά ένα στεφάνι ματωμένο, φτιαγμένο από λίγα φύλλα δάφνης ελληνικά!                                        

Αυτές τις όμορφες στιγμές, που ένας Λαός καλείται από την Ιστορία να πάρει τη μεγάλη απόφαση και τις τύχες της ανθρωπότητας στα χέρια  του, είναι ελάχιστες και η Ιστορία τις δίνει πάντοτε στους εκλεκτούς!

Γι’ αυτό κατορθώνουμε αν και μικροί να ζούμε κι αδύναμοι να μεγαλουργούμε!                                                  

   Κι ενώ όλα αυτά μας παίρνουν εκτός τόπου και χρόνου, ξαφνικά βλέπουμε  γύρω μας κάποιους από αυτούς τους  ήρωες ,που επέζησαν και τώρα αγωνίζονται να ζήσουν..

 Σκυφτοί από τη βιοπάλη, απομυθοποιημένοι, αυτοί που όργωσαν τα βουνά κι έσπειραν την ελευθερία με αυλακωμένο το πρόσωπο από το χρόνο, μέσα στη γεροντική τους άνοια ευτυχισμένοι απλοϊκοί  και μετριόφρονες,  αδικημένοι και ίσως πικραμένοι, ποτέ όμως μετανιωμένοι  και ταπεινωμένοι!                                                                                                                                                                    

 Ναι !  Αυτοί είναι οι ήρωες της Πίνδου!

Αυτά τα ανήμπορα γεροντάκια είναι οι νικητές!                                                                   

Αυτοί που σέρνουν σήμερα τα πόδια έτρεχαν τότε  σαν αγρίμια και πετούσαν σαν πουλιά!

Ναι ! Αυτοί οι κυρτωμένοι είναι οι ήρωες του 40, που στάθηκαν όρθιοι στις σιδερόφραχτες στρατιές και δεν έσκυψαν το κεφάλι στον κατακτητή!

Ναι! Αυτοί  είναι  τα « παιδιά της Ελλάδος παιδιά !» που τραγούδησε η μεγάλη τραγουδίστρια της Νίκης!                                                               

Αυτοί που με δυσκολία σήμερα ανασαίνουν, είναι εκείνοι που φώναζαν «αέρα !» και αντηχούσαν τα βουνά!

Είναι  αυτοί, που έπαιξαν για τη ζωή με το θάνατο κι έκαναν τον πόλεμο χαρά και το τραγούδι νίκη, γιατί προτίμησαν έναν ελεύθερο θάνατο, από μια υπόδουλη ζωή και θυσιάζοντας το παρόν στο βωμό του παρελθόντος ,κέρδισαν το μέλλον και πέρασαν στην αιωνιότητα!

Και τούτο γιατί έκαναν  την ομοψυχία  πράξη στη ζωή,  σαν μια γροθιά  ο ένας για τον άλλο κι όλοι μαζί,  ποτέ δεν είπανε « εγώ », μα πάντοτε « εμείς ! »

 Είναι από τις γενιές εκείνες, που δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν  από τις προηγούμενες, μα πολλά να διδάξουν στις επόμενες!                                                             

Από τους αείμνηστους  ηγέτες, μέχρι και τον τελευταίο στρατιώτη και πολίτη, άντρες και γυναίκες, όλοι έπραξαν στο ακέραιο το καθήκον τους και πέτυχαν σε μια στιγμή αυθορμητισμού να ομολογήσει ο εχθρός ότι ο Έλληνας στρατιώτης πολέμησε με άφθαστο ηρωισμό και περιφρόνηση προς το θάνατο, και οι φίλοι, σε  μια στιγμή ενθουσιασμού να πουν οι ήρωες πολεμούν σαν ΄Ελληνες!..

Μέσα σ’ αυτό το ξέσπασμα της ψυχής, φαίνεται ξεκάθαρα ότι μπροστά στον κίνδυνο, παραβλέπουμε ό,τι τυχόν μας χωρίζει και βλέπουμε όλα αυτά που μας ενώνουν.                                                          

Την ομόνοια που δείξαμε κείνο τον αλησμόνητο  χειμώνα, την αγάπη  που  ένωσε πλούσιους και φτωχούς, την αδελφοσύνη που  έσμιξε λαό και στρατό, δεν τη χαρίζει σ’ ένα έθνος ο θεός, παρά μια φορά στα  χίλια  χρόνια!

        Ως για τη διχόνοια που ακολούθησε, ήταν έργο όλων αυτών που θέλησαν να δουν ην πρωταθλήτρια της Νίκης να τους χτυπά την πόρτα και να ζητά ελεημοσύνη.

Και το πέτυχαν, γιατί αυτή είναι, δυστυχώς, η αχίλλειος πτέρνα μας…

Έχουμε μια ενέργεια θετική που κάνουμε θαύματα, μα όταν όμως γίνεται αρνητική, είμαστε αγνώριστοι…                                                          

Αυτοί είμαστε!  Δεν μας λείπει τίποτα ! 

Όλα τα έχουμε! Και προτερήματα και  ελαττώματα!                                                                                                    Η λόγχη που άστραψε γυμνή με τις πρώτες αχτίνες του ηλίου πάνω  στις χιονισμένες κορυφές της Πίνδου, ας είναι το βέλος που θα δείχνει στις επόμενες γενιές το δρόμο του χρέους και του μεγάλου καθήκοντος!                                                     

Η ομοψυχία του Σαράντα, ας είναι το παράδειγμα, φάρος  κι  οδηγός , που θα μας φωτίζει και θα μας οδηγεί στο δρόμο  της αρετής  και της θυσίας.                                                      

Γιατί , ένας λαός που κερδίζει εν καιρώ πολέμου, είναι κρίμα κι άδικο να χάνει εν καιρώ ειρήνης και είναι τραγικό να θυσιάζουμε στο βωμό του συμφέροντος τους πάντες και τα πάντα

και στην προσπάθειά μας ν’ απολαύσουμε το σήμερα,  να ξεχνάμε το χτες και να  χάνουμε το αύριο!…

 Στο χέρι μας είναι  να διαφυλάξουμε ό,τι μας απέμεινε και να  επανακτήσουμε ό,τι μας πήραν!                                            

  Ίσως να λέμε ότι δεν διεκδικούμε τίποτε,           

αλλά αυτό δεν σημαίνει  ότι δεν  θέλουμε τα δικά μας και  δεν  αγωνιζόμαστε για τα δίκαιά μας.                                               

Πάνω λοιπόν από τα τόξα που  απειλούν με τον ακήρυχτο πόλεμο της προπαγάνδας να ξεριζώσουν από μέσα μας το τρίπτυχο, να μας κάνουν να ξεχάσουμε τις ρίζες μας και να αποκόψουν τους βλαστούς απ’ τον κορμό μας, καιρός να τεντώσουμε το δικό μας τόξο,                    

το τόξο του Ελληνισμού και του Χριστιανισμού και να πούμε σ’ εχθρούς και φίλους, ότι θα κάνουμε αν χρειαστεί και πάλι,  αυτό που επιτάσσει η Ιστορία και θέλει ο Θεός!                                                             

Στη μεγάλη  αμφισβήτηση  και σύγχυση  του σήμερα, που από τον ψυχρό πόλεμο περάσαμε  στην ψυχρή ειρήνη και η Νέα Τάξη πραγμάτων μοιράζει το δίκαιο με δύο μέτρα και δύο σταθμά,

που κάνουν ήρωα αυτόν που επιθυμούν και νικητή αυτόν που θέλουν,                                          

που η διάβρωση της κοινωνίας  προχωράει αργά αλλά σταθερά, σήμερα που δεν πρέπει να πιστεύουμε, όχι μόνο στ’ αυτιά μας, αλλά ούτε και στα μάτια μας, πρέπει να αντισταθούμε και να  σταθούμε όρθιοι, αταλάντευτοι στις ιδέες μας και πιστοί στα ιδανικά μας!                                                   

 Μπορεί οι ισχυροί της γης να έχουν πάντοτε τον πρώτο λόγο, όχι όμως απαραίτητα και τον τελευταίο.                                                  

Κι αυτή η περίεργη συμπεριφορά, εν καιρώ πολέμου να μας θυμούνται και να μας αγαπούν κι εν καιρώ ειρήνης να μας ξεχνούν και να μας μισούν, πρέπει να μας προβληματίσει και να μας κάνει να στηριζόμαστε στις δικές μας δυνάμεις, που συχνά τις αγνοούμε και κάποιες φορές τις υποτιμούμε!

Στο όνομα δε της Παγκοσμιοποίησης, ας  κρατήσουμε αυτούσια την εθνική μας ταυτότητα με την Ευρώπη ενωμένοι, με τους λαούς  του κόσμου  μονοιασμένοι, αλλά όχι μειωμένοι και αφομοιωμένοι!                                     

Η πατρίδα μας είναι χώρα ιστορική και διαχρονική  με ένδοξο παρελθόν, με σίγουρο παρόν και αισιόδοξο μέλλον!

Με σύνορα ανοιχτά  στην καλή γειτονία, στη φιλία και στη φιλοξενία, στην ειρήνη, στη συνεργασία και στην αλληλεγγύη,                                        

μα όμως ερμητικά κλειστά στην  υποτέλεια και την αδικία, στο σχεδιασμό  αλλοίωσης  της Ιστορίας μας και  της φυλής μας, στις παραβιάσεις και την εγκληματικότητα, που είναι και η σκληρή πραγματικότητα …                                                                                            

Η αγκαλιά μας είναι για όλους ανοιχτή, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούν να μας ανοίγουν και τα σπίτια μας!

 Σήμερα ο εχθρός είναι ανάμεσά μας και πολλές φορές μέσα μας, αφού έχουμε αντιμέτωπο και τον ίδιο μας τον εαυτό!…

Γι’ αυτό  πρέπει να δώσουμε όλοι μαζί τη μάχη! Μια μάχη ειρηνική και πνευματική κόντρα στη λογική των αριθμών, τον παραλογισμό των εξοπλισμών, το  μηδενισμό  των ιδανικών, τον αφανισμό των αξιών και τον πόλεμο των συμφερόντων!                                                

Είναι τρομερό και είναι κρίμα αυτοί που πήρανε τα φώτα, παραχρήμα, να μας  λοιδορούν και να μας μετράνε ειρωνικά όλοι τους με το χρήμα και το στρέμμα!                                               

Καιρός  λοιπόν να τους κάνουμε ένα νεύμα                              

και να τους πούμε  ηχηρά, ΟΧΙ !

Η  Ελλάδα μας μετριέται μόνο με το Πνεύμα!                                       

Όλοι λοιπόν στις επάλξεις! Άγρυπνοι φρουροί των ιδανικών μας, σήμερα που ακόμη περισσότερο το απαιτεί  η εποχή μας!

Και με όπλο αυτό που δεν έχει σύνορα και σύγκριση, να είστε βέβαιοι ότι  θα συγκλονίσουμε  τον κόσμο κι όλοι θα αναφωνήσουνε  μαζί μας!

ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΘΝΟΣ!

ΤΙ  ΕΙΜΑΣΤΕ!

Μεγάλα βουνά, μικρά ποτάμια

χείμαρροι, ξερές πλαγιές, γυμνές κορφές

κακοτράχαλη γη, ζεστά ακρογιάλια

και η ζωή φαίνεται στα μονοπάτια

εκεί που ο μόχθος παίρνει τον ανήφορο!

Με ροζιασμένα χέρια εργατικά

δουλέψαμε την πέτρα ’πο παλιά

και την κάναμε στ’ αλήθεια να μιλάει!

Βάρβαροι που πάτησαν τη γη μας

δεν υπάρχουν! Όλοι τους χαθήκαν!

Εμείς ζούμε με την αρμύρα της θάλασσας

με τον αέρα του βουνού

με τη διχόνοια μας και με τα θαύματά μας

πάνω στην πέτρα, με λίγο χώμα

με λίγο ψωμί, κρεμμύδι και ελιά!…

Ευτυχώς, που ο Θεός μας έδωσε τα βράχια

και τα κάναμε κάστρα απόρθητα!

Μας πολεμάνε , μας χτυπάνε

δεν μας αφήνουν σε χλωρό κλαρί

κι εμείς γράφουμε την Ιστορία

πάνω στην πέτρα, με αίμα και ιδρώτα.!

Τι είμαστε οι Έλληνες λοιπόν!

 

                             Β. Γ. Βλαχάκος

Επιμέλεια: Σωτήρης Θεοδωρόπουλος

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί αύριο στις 8 μ.μ. στο Καφέ-Σινέ (δυτική παραλία Καλαμάτας)

Κάθε σημαντική εθνική προσπάθεια επιτυγχάνει χάρις στον σωστό στρατηγικό σχεδιασμό και την διπλωματική δράση. Αλλά απαιτείται και η κατάλληλη και ευνοϊκή διεθνής συγκυρία, την οποία κάθε έθνος που επιδιώκει έναν μεγάλο σκοπό οφείλει να εντοπίζει, να αναλύει σωστά και να εκμεταλλεύεται.

    Τον στρατηγικό σχεδιασμό, στην Ελληνική Επανάσταση, εξασφάλισε με γνώση, εμπειρία και ψυχραιμία ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, όχι εξ αποστάσεως, αλλά πολεμώντας στην πρώτη γραμμή του πυρός. Την διπλωματική δράση χειρίστηκε ιδιοφυώς ο Ιωάννης Καποδίστριας, θυσιάζοντας την θέση του υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας. Υπήρξε όμως και η διεθνής ευνοϊκή συγκυρία, χωρίς την οποία η Επανάσταση δεν θα είχε οδηγήσει στην ίδρυση ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους. Η συγκυρία έγινε ευνοϊκή για τους επαναστατημένους Έλληνες αργά αλλά σωτήρια. Και εκδηλώθηκε στο Ναυαρίνο.

    Ο Φιλελληνισμός έπαιξε οπωσδήποτε σημαντικό ρόλο. Η δράση των φιλελληνικών κομιτάτων σε ολόκληρον τον κόσμο (από την Αμερική μέχρι την Ρωσία), το «Ελληνόπουλο» του Βίκτωρος Ουγκώ, οι συγκλονιστικοί πίνακες του Ντελακρουά, ο θάνατος του Λόρδου Βύρωνος στο πολιορκημένο Μεσολόγγι, οι τουρκικές θηριωδίες και η ελληνική αυτοθυσία, και κυρίως ο αδιάλλακτος, χωρίς επιστροφή, αγώνας των Ελλήνων για την Ελευθερία, είχαν συνταράξει τις συνειδήσεις σε ολόκληρον τον δυτικό κόσμο. Είχε γίνει σαφές ότι επρόκειτο για την μάχη ενός μικρού, πανάρχαιου έθνους για την απελευθέρωσή του από την οθωμανική βαρβαρότητα.

    Σε δεύτερο επίπεδο, έπαιξε όμως ρόλο ένα καθόλου ευκαταφρόνητο οικονομικό ζήτημα: οι τραπεζίτες του Λονδίνου, όπως ο Χάμπρο, που δάνεισαν τις επαναστατικές κυβερνήσεις με στερλίνες, είχαν εκδώσει ομόλογα με υψηλό επιτόκιο. Οι ομολογιούχοι θα ελάμβαναν πίσω το ποσόν με τον προβλεπόμενο τόκο μετά την επιτυχή έκβαση της Επανάστασης. Όμως η έλευση του Ιμπραήμ, το 1825, έθεσε σε κίνδυνο την προοπτική της ίδρυσης νεοελληνικού κράτους. Οι ομολογιούχοι ήσαν πλέον χιλιάδες, και σε περίπτωση αποτυχίας της Επανάστασης η βρετανική οικονομία αντιμετώπιζε το ενδεχόμενο «κραχ». Οπότε ασκήθηκε ισχυρή πίεση στον πρωθυπουργό Γεώργιο Κάννιγκ να επιλύσει το θέμα. Και το επέλυσε. Διότι, όπως κάποτε είπε ο Πάλμερστον, «η Μεγάλη Βρετανία δεν έχει μόνιμους φίλους αλλά μόνιμα συμφέροντα».

    Σε τρίτο, ακόμη σκοτεινότερο επίπεδο, υπάρχει το φάντασμα του Μωχάμετ Αλη. Ο ιδιοφυής και ικανότατος Αλβανός αξιωματικός του οθωμανικού στρατού, κατέλαβε με πραξικόπημα την εξουσία στην οθωμανική Αίγυπτο και αναγνωρίστηκε το 1806 από τον σουλτάνο ως κυβερνήτης της. Ο Αλη είχε μεγαλώσει στην Καβάλα, όπου ως παιδί είχε θαυμάσει το ελληνικό δαιμόνιο στην οικονομία και στις τέχνες. Μετακάλεσε λοιπόν στην Αίγυπτο Έλληνες, οι οποίοι οργάνωσαν την αιγυπτιακή οικονομία, τις βαμβακοφυτείες, την ναυσιπλοία του Νείλου, το τραπεζικό σύστημα, το εμπόριο κλπ.  Σε στρατιωτικό επίπεδο, ο Μωχάμετ Αλη προσέλαβε Γάλλους αξιωματικούς και οργάνωσε υπερσύγχρονο στρατό.

    Σύντομα ο δαιμόνιος πασάς της Αιγύπτου αισθάνθηκε αρκετά ισχυρός, ώστε να διανοηθεί να γίνει Χαλίφης στην θέση του Χαλίφη. Ακολούθησε, λοιπόν, πολιτική επέκτασης της εξουσίας του, με σκοπό να υποκαταστήσει την Οθωμανική αυτοκρατορία. Το 1822 άρχισε επεκτατικούς πολέμους, καταλαμβάνοντας διάφορες οθωμανικές επαρχίες (Νουβία, Αβησσυνία κ.ά.).

    Όταν ο Οθωμανός σουλτάνος Μαχμούτ ο Β΄ είχε περιέλθει σε πλήρες αδιέξοδο λόγω της Ελληνικής Επανάστασης, ο Μωχάμετ Αλη προθυμοποιήθηκε να τον βοηθήσει όχι από φιλανθρωπικά αισθήματα, αλλά διότι εκεί διείδε μία μεγάλη ευκαιρία: συντρίβοντας την Επανάσταση θα μπορούσε στην συνέχεια να διεκδικήσει, ως «νικητής των απίστων»,  το ίδιο το Χαλιφάτο. Έστειλε λοιπόν τον υιό του Ιμπραήμ, ο οποίος ασφαλώς δεν επρόκειτο να εξαλείψει την Επανάσταση για να επιστρέψει στην συνέχεια πίσω στην Αίγυπτο, αλλά για να διανύσει θριαμβευτικά μέσω ξηράς την απόσταση Αθήνα-Κωνσταντινούπολη.

    Εικασία; Ουδόλως. Λίγοι στην Ελλάδα γνωρίζουν ότι, το 1831, τέσσερα μόλις χρόνια μετά το Ναυαρίνο, ο Ιμπραήμ εξεστράτευσε και πάλι εναντίον του Σουλτάνου, καταλαμβάνοντας την Παλαιστίνη, την Συρία και την Μικρά Ασία. Σε απόσταση αναπνοής από την Κωνσταντινούπολη, στην Προύσα, δόθηκε σκληρή μάχη, όπου τον Ιμπραήμ σταμάτησαν τουρκικά στρατεύματα, μαζί με βρετανικά, γαλλικά και ρωσικά. Ένα δεύτερο Ναυαρίνο, αυτήν την φορά με την προσθήκη των Τούρκων.

    Αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν επρόκειτο να ανεχθούν την ανασυγκρότηση μίας ισχυρής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας υπό τον Μωχάμετ Αλη, που θα καταργούσε την αποικιακή εκμετάλλευση του αχανούς οθωμανικού κράτους από τους Ευρωπαίους και θα άλλαζε άρδην τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο.

Πηγή: “Οι πραγματικοί λόγοι για τους οποίους έγινε το Ναυαρίνο” του Μελέτη Μελετόπουλου (ιστοσελίδα ”Αντίβαρο”, 25 Μαρτίου 2014)

Την Κυριακή ήταν η Παγκόσμια Ημέρα Αγρότισσας! Ήξερες ότι σχεδόν το 50% των αγροτών που καλλιεργούν και παράγουν την τροφή μας παγκοσμίως είναι γυναίκες; Αυτές οι δυναμικές αγρότισσες καλλιεργούν και φροντίζουν για την τροφή μας και στηρίζουν τις οικογένειες και τις τοπικές κοινωνίες. Γυναίκα αγρότισσα: δυο λέξεις με πολλαπλούς ρόλους.

Η μεγάλη της προσφορά μοναδική, η αξία της διαχρονική, ο ρόλος της πολύπλευρος. Μητέρα, σύζυγος, νοικοκυρά, μαχητής της ζωής, πρωταγωνιστής της αγροτικής οικονομίας. Όλοι τιμούμε τη μάνα αγρότισσα. Όλες οι μάνες είναι ίδιες, αλλά η αγρότισσα μάνα έχει κάτι το διαφορετικό. Και όσοι έχουμε γεννηθεί από αγρότισσες μητέρες, σε δύσκολους καιρούς και σε καιρούς φτώχειας, το νιώθουμε καλύτερα. Η γυναίκα αγρότισσα ασκούσε ρόλο πολύπλευρο, σημαντικό και καίριο στην οικογενειακή και κοινωνική ζωή. Εργαζόταν στο χωράφι αλλά και στο σπίτι. Στο βουνό και τον κάμπο. Στην παγωνιά και στον καύσωνα.

Ανέτρεφε με πολλές δυσκολίες τα παιδιά της. Πάλευε για να προσφέρει σε όλους γύρω της. Σε καιρούς καλούς και σε καιρούς δύσκολους. Σε περιόδους ειρηνικές και σε περιόδους που η πατρίδα μας αγωνιζόταν για την ελευθερία μας… Τιμούμε κι εμείς με τη σειρά μας τη γυναίκα αγρότισσα που εργάζεται σκληρά εδώ και αιώνες, στην αγροτοποιμενική κοινωνία, η σκλάβα της υπαίθρου, η γυναίκα που όργωσε με τα νύχια, έσπειρε και πότισε τη γη με δάκρυα, και θέρισε καρπούς, τον ιδρώτα της, στη φλεγόμενη καρδιά της αγροτικής γης…

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ

Η Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ), Φωτεινή Κούβελα, αναγνωρίζοντας τη σπουδαία συνεισφορά της γυναίκας αγρότισσας στην αγροτική οικονομία διαχρονικά, προχώρησε -και αυτή τη χρονιά- σε μία σειρά παρεμβάσεις και ενέργειες, που προβάλλουν την πολυσήμαντη διάσταση της γυναίκας αγρότισσας στην κοινωνία μας.

Στόχος αυτών των παρεμβάσεων είναι να προσφερθούν περισσότερα εργαλεία στη γυναίκα αγρότισσα, τόσο για την προστασία, όσο και για την ενίσχυση της ενεργούς συμμετοχής των γυναικών της υπαίθρου στη λειτουργία και διαχείριση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων.

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ

Πιο συγκεκριμένα, οι σχετικές πρωτοβουλίες της ΓΓΙΦ είναι οι εξής:

1. Κατέθεσε παρατηρήσεις στο σχέδιο νόμου «Αγροτικός συνδικαλισμός και άλλες διατάξεις», ώστε να αυξηθεί το ποσοστό συμμετοχής γυναικών μελών, αλλά και ο αριθμός υποψηφίων γυναικών κάθε συνδυασμού του εκάστοτε οργάνου διοίκησης. Αντίστοιχες προτάσεις κατέθεσε και ενσωματώθηκαν στο Ν.4384/2016 για τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς.
2. Έστειλε επιστολή στα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας, με σκοπό την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας και ζήτησε τη συνεργασία τους, ώστε να δοθεί η δυνατότητα να πραγματοποιήσουν την πρακτική τους άσκηση οι φοιτήτριες/ές σε Γυναικείους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς και να λάβουν εξατομικευμένη συμβουλευτική από νέους και νέες επιστήμονες και επιστημόνισσες, ώστε να τους μεταφέρουν καινοτόμες ιδέες, ενώ οι φοιτήτριες/ες θα αποκτήσουν εμπειρία από την λειτουργία των εν λόγω επιχειρήσεων.
3. Στο πλαίσιο του συγχρηματοδοτούμενου έργου της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) «Εξειδικευμένη υποστήριξη του Μηχανισμού – Δομής Παρακολούθησης της Ισότητας των Φύλων», του Ε.Π. «Μεταρρύθμιση Δημοσίου Τομέα 2014-2020», έχει προβλεφθεί υποέργο, το οποίο αφορά στην εκπόνηση μελέτης με θέμα: «Η ελληνίδα αγρότισσα: αποτύπωση της συμμετοχής, προβλήματα, προκλήσεις και προτάσεις πολιτικής για την ενθάρρυνση της συμμετοχής των γυναικών στον αγροτικό τομέα και την ελληνική ύπαιθρο».

Στόχος του έργου είναι:

• η ανάδειξη της πολυμορφίας της ελληνικής υπαίθρου και των διαφοροποιήσεων των συνθηκών διαβίωσης και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες γεωργοί
• η καταγραφή της στάσης των νέων γυναικών ως προς τις γεωργικές δραστηριότητες, δεδομένης της υψηλής ανεργίας και υποαπασχόλησης που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης
• η εξέταση των δυνατοτήτων προσέλκυσης νέων γυναικών και ανέργων στην ύπαιθρο
• ο εντοπισμός των κυρίαρχων προσλήψεων γύρω από τις γυναίκες γεωργούς, προκειμένου να εκτιμηθούν οι πιθανότητες αυξημένης συμμετοχής ιδιαίτερα των νεότερων γυναικών στην αγροτική οικονομία.

Η συγκεκριμένη μελέτη, αναμένεται να αναδείξει  τρόπους ενθάρρυνσης των γυναικών αγροτισσών και ανάπτυξης της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην ελληνική ύπαιθρο, που χαρακτηρίζονται από παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας και αυξημένης ανταγωνιστικότητας (βιολογικές καλλιέργειες, αγροτουρισμός, δυναμικές καλλιέργειες όπως η παραγωγή αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών κ.ά.). Επίσης, να διατυπώσει προτάσεις αγροτικής πολιτικής, οι οποίες θα αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των γυναικών γεωργών με ενσωματωμένη τη διάσταση του φύλου σε αυτές.

Τέλος, εκφράζουμε την πεποίθησή μας ότι χρειάζεται να υλοποιηθούν αρκετές ακόμη δράσεις, προκειμένου να κινητοποιήσουν νέες αγρότισσες, για να εμπλακούν με τον πρωτογενή τομέα μας, αλλά και να διευκολυνθούν οι ήδη εργαζόμενες σε αυτόν.

Ωστόσο, δε μπορούμε να μην αναγνωρίσουμε ως καλή πρακτική την πρωτοβουλία της Πολιτείας να καταβάλει επίδομα στις αγρότισσες πολύτεκνες μητέρες.

Προς αυτή την κατεύθυνση των διευκολύνσεων για τις γυναίκες αγρότισσες, η ΓΓΙΦ θα συνεχίσει την επισταμένη προσπάθειά της, ώστε η γυναίκα αγρότισσα να βγει επιτέλους από την «αφάνεια» και να μπορεί να χαίρει της αναγνώρισης που της αξίζει, κατέχοντας μια αξιοπρεπή θέση στην κοινωνία, όπως αυτή ορίζεται από τις αρχές και της αξίες της ισότητας.

 ή  Η «έκθεσις των διανοητικών της Ελλάδος ανθέων,

αvθύλλιά τινά της καλλιέργειας της πόλεώς μας».

ΗΤΑΝ το έτος 1880. O Πειραιάς μεταβάλλεται στο πρώτο λιμάνι και σε κέντρο της εκβιομηχάνισης της χώρας. Η κυβέρνηση του Χ. Τρικούπη παραχωρεί την εκμετάλλευση της Κωπαΐδος στους Άγγλους. Εκδίδεται στη Σύρο η «Εφημερίδα τoυ Λαού». O Κωνσταντίνος Μπoμπoτής, φοιτητής νομικής, μεταφράζει το βιβλίο του de Sechelles «Αι καταχρήσεις της ποινικής δικαιοσύνης» με εισαγωγή κυριαρχούμενη από αναρχικές αντιλήψεις. Καταγγέλλεται έντονα το ισχύον φορολογικό σύστημα και πληγή μαζί με τη τοκογλυφία, που συνετέλεσε στη καταστροφή της γεωργίας και στην εξαθλίωση των αγροτών:

«Ετέρα πληγή δευτερεύουσα μεν της τοκογλυφίας, αλλά ήτις δεv συvέτειvεv oλιγώτερov εις τας καταστρoφάς και τα δυστυχήματα της γεωργίας, υπήρξε και τo επικρατoύv δυστυχώς παρ’ ημίv φoρoλoγικόv σύστημα της Δεκάτης, το oπoίov εχθρόv πάσης γεωργικής πρoόδoυ παραδίδει τov γεωργόv κατ’ ετoς εις τηv απληστίαv τωv εvoικιαστώv τoυ Δημoσίoυ, oίτιvες … φoρoλoγoύσι και τov τελευταίov ιδρώτα τoυ ..».

Κυκλοφορεί τι βιβλίο του Δ. Βικέλα « Λoυκής Λάρας». Ο εκ Μελιγαλά της Μεσσηνίας τελειόφοιτος της Νομικής Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος υποστάς την απαιτουμένην δοκιμασίαν ενώπιον των καθηγητών της οικείας Σχολής έτυχε διδακτορικού πτυχίου επαξίως των μελετών αυτού»

ΚΑΛΑΜΑΙ

Αρχίζει να σχηματίζεται η βιβλιοθήκη του γυμνασίου Καλαμάτας, με δωρεές των Δ. Τζάvε, Δ. Αλβαvάκη και Αλεξ. Κυριακoύ. Ο Δήμος Καλαμάτας, για το πλουτισμό της βιβλιοθήκης προσφέρει 200 δραχμές. Ιδρύεται το εργοστάσιο των Στασινοπούλων όπου απασχολούνται 250 εργάτριες. Έντονες διαμαρτυρίες για την αθλιότητα των συνθηκών των φυλακών της πόλης :

Η εφημερίδα ΔΗΜΟΣ καταγγέλλει τη ελεεινή κατάσταση που επικρατεί στις φυλακές της πόλης, τις «δυσώδεις αυτές τρώγλες» όπως τις αποκαλεί που καταστρέφουν την υγεία των φυλακισμένων και απειλούν την υγεία και των κατοίκων της πόλης.

 « Το ζήτημα περί των φυλακών ουδέποτε θελομεν παύση να πραγματευόμεθα, εν όσω βλέπομεν την ελεεινήν κατάστασιν αυτών χειροτερεύουσαν οσημέραι, αντί να βελτιούται δια της μερίμνης εκείνων ους η πολιτεία έταξεν εφόρους και φρορούς επι παντός, όπερ δύναται να συντελέση εις την αγαθοτέραν ύπαρξιν της κοινωνίας ημών… αφού εκ της αμελείας αυτών συγκινδινεύουσι πολλάκις και αυτοί ούτοι μετά των αμελουμένων εις την υγείαν των εις το ανθρωπίνως κάπως ζειν. Οι νόμοι της πατρίδος δεν εκτελούνται ούτε σεβαστοί καθίστανται , οπότε έχωμεν το δεδομένον ότι αι δυσώδοις αύται τρώγλαι καλούμεναι φυλακαί, εισπεπληρωμέναι στιβαδόν εξ’ υποδίκων και καταδίκων ανάγκη, και ανάγκη επείγουσα εστί καθεκάστην ημέραν ει δυνατόν εν ώρα μάλιστα θέρους να επισκέπτωνται τα εν ταις φυλακάς ευρισκόμενα όντα…ίνα προβλέπηται και προλαμβάνηται παν ότι δύναται να διακινδυνεύση και αυτήν την δημοσίαν υγείαν εκ της επικινδύνου εκείνων καταστάσεως . Άλλοτε η πόλις ημών εκινδύνευσεν εκ του ενσκήψαντος τύφου εν ταις ενταύθα φυλακαίς… και ήδη κινδυνεύομεν να ευρεθώμεν εις τας αυτάς περιστάσεις… γράφοντες και αύθις περί των φυλακών ελπίζομεν να κινήσωμεν τον οίκτον των ενταύθα αρμοδίων αρχών…».

Πρόταση για την αντιμετώπιση των πλημμύρων του Νέδοντα, με τη δημιουργία τεχνητής λίμνης «επί του ανατολικομεσημβρινού άκρου του σχηματιζομένου εκ των εκατέρωθεν ορέων, δι’ ων εκρέων το ύδωρ σχηματίζει τον Νέδοντα, κτισθή κατάλληλος τοίχος, τότε …θέλη σχηματισθή λίμνη, εν η τα ύδατα του χειμάρρου υψούμενα έχρι του σημείου εκείνου, όπου θέλουν εύρη τη διεξοδόν των, θα εναποθέτωσιν εις την λεκάνην ταύτην όλας τας ύλας… και εκείθεν θα ρέωσι καθαρά μόνο ύδατα…»

Κυκλοφορεί η εφημερίδα «ΝΕΔΩΝ» (Εφημερίς πολιτική εκδιδομένη κατά Κυριακήv )

Εκδίδεται το φυλλάδιο «Νουθεσία δια τούς μη εισερχομένους Ελληvόπαιδας εις τας τάξεις τoυ στρατού. Εv Καλάμαις τη 24 Σπτ. 1880. Ο στιχoυργήσας τo παρόv Γεωργ. Χ. Καπετανάκης».

Εκδίδεται το «ΜΕΣΣΗΝIΑΚΟΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓIΟΝ ΕΤΟΥΣ 1880», »  ( έτος Α` Εκδίδεται Δαπάνη Γ. Α. Μιχαλακέα και αδελφού. Εν Καλάμαις τύπoις Γεωργίου Αθ. Μιχαλακέα και αδελφού. Πλησίov Ταξιαρχών 1880 ) που περιέχει ξεχωριστό φυλλάδιο με τίτλο «ΠΟιΗΣΕΙΣ» και ποιήματα καλαματιανών ποιητών.

Πρόκειται για τη πρώτη ομαδική παρουσίαση πνευματικών ανθρώπων της πόλης, με αξιόλογες μελέτες και μοναδικές πληροφορίες και στοιχεία για τη πνευματική και οικονομική κίνηση της Καλαμάτας.

Σύμφωνα με τον πρόλογο του εκδότη, το « Μεσσηνιακόν Ημερολόγιον» επιδιώκει:

« την έκθεσιv των διανοητικών της Ελλάδος ανθέων, αvθύλλιά τινά της καλλιέργειας της πόλεώς μας».

Μεταξύ των περιεχομένων του Ημερολογίου, είναι σε ξεχωριστό Κεφάλαιο με τίτλο «ΠΟΙΗΣΕΙΣ», μια ποιητική ανθολογία, καλαματιανών ποιητών, με κυρίαρχη τη τάση των Δημοτικιστών, ισχυρό ρεύμα των οποίων υπήρχε στη Καλαμάτα, της εποχής εκείνης. Είναι η πρώτη ίσως και τελευταία Ποιητική Ανθολογία Καλαματιανών Ποιητών, που κυκλοφόρησε στη πόλη.

Θεωρώ πολύ σημαντική τη ποιητική καταγραφή της εποχής και αναδημοσιεύω ολόκληρη, αυτή την πρώτη ποιητική ανθολογία των Καλαματιανών ποιητών του 1880.

Μετά την Επανάσταση, εκδόθηκαν το 1835 στην Αθήνα και στο Ναύπλιο δύο μικρές «Ανθολογίαι», αλλά άξια του ονόματος είναι εκείνη που εκδόθηκε το 1837 από τον Κωνσταντίνο Αλ Χαντερή «φιλοτεχνηθείσα εν Αθήναις με το τίτλο « Ελληνικός Νέος Παρνασσός ή απάνθισμα των εκλεκτοτέρων ποιήσεων της αναγεννηθείσης Ελλάδος», όπου αντιπροσωπεύονται όλοι οι μέχρι της εποχής εκείνης νεώτεροι έλληνες ποιητές», και καθιερώθηκε έκτοτε οι ποιητικές συλλογές να τιτλοφορούνται «Παρνασσός». Πρωτεύουσα θέση κατέχει ο «Παρνασσός» του Κ. Τεφαρίκη (1868), ο «Νέος Παρνασσός» του Ιω. Παπαδιαμαντοπούλου – Μορέας (1873) που εκδόθηκαν στην Αθήνα[1].

Τo 1880 «εκδίδεται τη φροντίδι Ιω Π Παρασκευόπουλου» και με δαπάνη Γεωργίου Αθ. Μιχαλακέα και αδελφού και κυκλοφορεί στη πόλη των Καλαμών το «Μεσσηνιακόν Ημερολόγιον 1880». Πρόκειται για τεύχος 142 σελίδων που συγκεντρώνει τη πνευματική παραγωγή της πόλης, με ξεχωριστό τμήμα από τη σελίδα 122 μέχρι 140 με τίτλο «ΠΟΙΗΣΕΙΣ» όπου περιλαμβάνοντα ποιήματα καλαματιανών ποιητών. τα περισσότερα των οποίων σε δημοτική γλώσσα και ημερομηνία γραφής 1879.

Ο Ιω. Π. Παρασκευόπουλος ήτα συμβολαιογράφος και διευθυντής στις καλαματιανές εφημερίδες «Φιλόπολις» (1888, «εφημερίς των Καλαμών 1892», «Σάλπιγξ» 1893, «Λαϊκή» 1893, και «Καλαματιανή (1895).

Στο Πρόλογο της εκδόσεως, ο Παρασκευόπουλος γράφει:

« Όπως εν εκθέσει ανθέων πας φιλάνθης σπεύδει ν’ αποστείλη τα υπ’ αυτού η υπ’ άλλων εν τω τόπω του καλλιεργούμενα άνθη, ούτβ καγώ έσπευσα συλλέξας ν’ αποστείλω, και θα αποστέλλω κατ’ έτος , αν επιτρέψητε τούτο, εις την δια των περιοδικών και των ημερολογίων τελουμένην έκθεσιν των διανοητικών της Ελλάδος ανθέων, ανθύλλιά τινα της καλλιεργείας της πόλεώς μας, όπως ποιήσω μέσο αυτών γνωστήν εις τους εκτός Καλαμών και την ενταύθα διανοητικήν και επιστημονικήν κίνησιν. Ιδού ο σκοπός του Μεσσηνιακού Ημερολογίου».

(Συνεχίζεται)

Του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Ν. ΖΕΡΒΑ

Δικηγόρου-συγγραφέα

[1] Ήλιος υπό το «Ανθολογία», σελ. 636

ΓΙΑ ΤΑ 60 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 60 χρόνια από τον θάνατο του Νίκου Καζαντζάκη που πραγματοποιήθηκαν το διήμερο 7-8 Οκτωβρίου 2017 στην Καλαμάτα και στη Στούπα από την Διεθνή Εταιρεία Φίλων Ν. Καζαντζάκη, με τη συνδιοργάνωση των: Ιερά Μητρόπολις Μεσσηνίας – Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μεσσηνίας – Μεσσηνιακή Αμφικτυονία – Ενωση Μεσσήνιων Συγγραφέων, η γράφουσα μίλησε ως εκπρόσωπος της ΕΜΣ με τον παρακάτω τίτλο: «Ζορμπάς – Καζαντζάκης: Διονυσιακός αμοραλισμός και απολλώνειο φως».

Της ΑΝΤΩΝΙΑΣ Δ. ΠΑΥΛΑΚΟΥ*

Στο μυθιστόρημα «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», με αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, ο συγγραφέας έζησε την αφηγούμενη ιστορία, αλλά την αφηγείται κατόπιν. Η ταύτιση του συγγραφικού με το μυθιστορηματικό «εγώ» θέτει όρια κυρίως στην ψυχολογική ανίχνευση κάθε προσώπου. Μ’ άλλα λόγια ο Καζαντζάκης έπρεπε να είναι συνεπής προς την ζωντανή, ως τότε, εικόνα του. Και το πρόσωπο όμως του Ζορμπά είναι αληθινό, ίσως και της μαντάμ Ορτάνς, δεν έχουν όμως παρόμοια όρια, εκτός από εκείνα που αφορούν στο πρόσωπο του συγγραφέα και στο βαθμό που σχετίζονται μ’ αυτό. Και έπρεπε να τεθούν τα όρια, ώστε η βιωματική αυτή λογοτεχνία η ύλη να επιδέχεται κατάλληλο εμβολιασμό ή μετάπλαση με άλλα περιστατικά, βιωμένα όχι τόσο από τον συγγραφέα όσο από τους άλλους πρωτοπρόσωπους αφηγητές. Το «εγωκεντρικό» ως προς το περιεχόμενο, αυτό μυθιστόρημα τιτλοφορείται κατά το πρότυπο των πλατωνικών διαλόγων (με το όνομα του δεύτερου μετά τον συγγραφέα πρωταγωνιστικού προσώπου) και αυτό προδεικνύει τη δυναμική της υφιστάμενης σχέσης του στη ζωή και στο συγγραφικό «εγώ» τού Καζαντζάκη.

Ο Ζορμπάς μετά τη συνεργασία τους στο λιγνιτωρυχείο της Μάνης, είχε δεθεί για πάντα με τον Καζαντζάκη. Αλλά κι ο Καζαντζάκης, όταν μετά βρέθηκε στο εξωτερικό, ζούσε με τον ίσκιο του Ζορμπά. Ένιωθε πως η ζωή του ήταν πια γερά αρμοσμένη με τον διονυσιακό αυτό τύπο που είχε μπορέσει με το αισθητήριο της καρδιάς – όχι του νου – να του μεταδώσει τα μεγάλα μυστικά της ζωής. Εντούτοις, τρία περίπου χρόνια μετά τον χωρισμό του από τον Ζορμπά (1923), δεν έχει ακόμα αποφασίσει ποιος είναι ο προορισμός του. Βγαίνει πάλι στο κυνήγι του πεπρωμένου στις στράτες της ξενητιάς. Έχει όμως για τα καλά συνειδητοποιήσει την παντοτινή του διαθεσιμότητα, την τραγική του ταλάντευση, κάτι που ήδη έχει αντιληφθεί κατά και μετά την περιήγηση στο Άγιον Όρος (1914). Έτσι στα 1923 γράφει: «Η ιδέα η αφηρημένη, η άσκηση η φιλοσοφική δεν μπορεί πια να χορτάσει την ψυχή τη σαρκοβόρα». Είναι, λοιπόν ο Καζαντζάκης, ένας στοχαστής οριστικά ή ψάχνει στο εξής μόνο το φως και τα δώρα του Απόλλωνα, παρακάμπτοντας και την προσωρινή βεβαιότητα που του είχε προσφέρει το νιτσεϊκό ιδεώδες· την αποστολή δηλαδή να διατυπώσει μια κοσμοθεωρία με το προσωπικό του όραμα για την καταγωγή και τον προορισμό του ανθρώπου.

Στα 1926 πλέον, τη φυσιογνωμία του Καζαντζάκη προσδιορίζει η τελική του αφιέρωση στην ποιητική και λογοτεχνική δημιουργία. Κάτω όμως από τον λογοτέχνη, πάντα θα ξεπηδά ο Μυσταγωγός, ως θύτης κάθε ανθρώπινης ευτυχίας, ως αρνητής της ζωής, ως καταλυτής της κάθε επιθυμίας. Εν τέλει, μέσα σ’ ό,τι κι αν έγραψε ο Καζαντζάκης διακρινόταν πάντα ο φιλοσοφικός στοχαστής· ο διψασμένος για ελευθερία και συνεχή αγώνα για πνευματική και ηθική τελείωση, στοιχεία που αποτελούν και το βασικό μήνυμα του έργου του.

Μετά το καλοκαίρι του 1917 και το οικονομικό ναυάγιο από την Πραστοβά, οι δύο άνδρες θα χωρίσουν προσωρινά και δύο χρόνια αργότερα οριστικά. Δεν θα ξαναειδωθούν ποτέ πια. Ο Ζορμπάς ως τον θάνατό του, το 1942, θα κουβαλάει μέσα του την αγάπη για το αφεντικό του και συχνά θα τον ενημερώνει με γράμματα για τη μετέπειτα ζωή του. Από την άλλη όμως ο Καζαντζάκης θα κυριαρχείται από τον Ζορμπά. Ο Ζορμπάς για χρόνια θα δρα κάτω από τη σκιά του και θα αποτελεί το όνειρο ενός άλλου εαυτού που τέτοιος δεν θα γίνει ποτέ.

Χρειάστηκε λοιπόν να πεθάνει ο Ζορμπάς και με απόσταση από τον καιρό της γνωριμίας τους, το 1943, θα γράψει ο Καζαντζάκης το σχεδόν ομώνυμο βιβλίο, στην Αίγινα. Είναι  πια 60 χρόνων και αποτυπώνει με την αφήγησή του αυτό που θα ήθελε να ήταν ή να είχε κάνει στη ζωή του. Ως νεαρός αφηγητής στο βιβλίο μαγεύεται από το διονυσιακό μοντέλο του Ζορμπά. «Καμάρωνα στον Ζορμπά πώς σώμα και ψυχή ήταν ένα, κι όλα, γυναίκες, ψωμί, μυαλό, ύπνος αρμόδεναν με τη σάρκα του άνετα, χαρούμενα και γίνουνταν Ζορμπάς. Ποτέ δεν είχα δει μια τόσο φιλική ανταπόκριση ανθρώπου και σύμπαντου». Εδώ συντελείται, κατά την άποψή μας, και η σύζευξη του διονυσιασμού με τα απολλώνεια δώρα, αφού ο αφηγητής – συγγραφέας, ως προς τα άλλα θέματα που αγγίζει ο Ζορμπάς, ή ελάχιστα αποκαλύπτεται ή αφήνει τον Ζορμπά να διαπιστώνει ότι θα παραμείνει ένας αγιάτρευτος καλαμαράς. Λέει ο Ζορμπάς στον Καζαντζάκη: «Πότε ο κόσμος, πότε η γυναίκα, πότε το κρασί, πότε το σαντούρι, και δεν έχω καιρό να πιάσω την πένα· κι έτσι ο κόσμος έπεσε στους καλαμαράδες· όσοι ζουν τα μυστήρια, δεν έχουν καιρό· κι όσοι έχουν καιρό δε ζουν τα μυστήρια. Κατάλαβες;» Και στη ζωή βέβαια ο Καζαντζάκης είχε διαλέξει άλλο δρόμο, είχε απορρίψει οριστικά τη σάρκα και μάλλον στα 35 του που συνάντησε τον Γ. Ζορμπά ήταν αργά για να αλλάξει τη δραματική πορεία του ή αντικειμενικά ήταν αδύνατον να το κάνει. Το φορτίο αυτής της απόρριψης θα το μεταγγίσει στη σύλληψη συγγραφής του βιβλίου. Η ιδέα που κυοφορείται επί 25 χρόνια, γεννά στο καταστάλαγμα της ζωής του τον μυθιστορηματικό χαρακτήρα του Αλ. Ζορμπά, που του χάρισε – τι ειρωνεία – και την μεγαλύτερη δημοσιότητα. Ο Καζαντζάκης μοιάζει εδώ να αναθεωρεί.

Και δεν είναι μικρό πράγμα να είσαι 60 χρόνων και να βρίσκεσαι μπροστά στο δίλημμα των αναθεωρήσεων. Το ατομικό του δράμα ήταν μάλλον σε καινούργια φάση. Γι’ αυτό, κι ως αφηγητής στο βιβλίο, παίζει με τον συμψηφισμό που θα του ’φερνε την εσωτερική αρμονία, τον συγκερασμό της απολλώνιας ιδιοσυγκρασίας του με το δυνατό κρασί που τον πότιζε ο Ζορμπάς. Δεν είναι μόνο η τέλεια Ομορφιά, δεν είναι μόνο η Ποίηση και το Όραμα που δίνουν νόημα στη ζωή· είναι κάτι άλλο πιο απλό πιο ανθρώπινο: η ζεστή γεύση της ζωής που του δίδαξε ο Ζορμπάς κι εκείνος είχε συνειδητά εγκαταλείψει. Περιγράφει λοιπόν στο βιβλίο το όνειρο του άλλου του εαυτού, που τέτοιος δεν θα γίνει ποτέ.

Εύκολα μπορεί κανείς ν’ ανακαλύψει στο έργο του Καζαντζάκη τ’ αχνάρια του Νίτσε, του Όμηρου, του Μπερξόν. Τ’ αχνάρια του Ζορμπά όμως μάς τα αποκαλύπτει στο βιβλίο του για τον Ζορμπά ο ίδιος (ύστερα από χρόνια) και τα βρίσκει το ίδιο πολύτιμα με εκείνα των άλλων σπουδαίων. Για τους λόγους που προαναφέραμε δεν του ταίριαζαν κι έμειναν μόνο στη μνήμη του και την καρδιά του. Ο Ζορμπάς ήταν ένα άλλο πνεύμα ζωής που κρυφόκαιγε μέσα του, εκτός από τον Αγ. Φραγκίσκο ή τον Καπετάν Μιχάλη.

Ήταν το πιο υψηλό, το πιο υποδειγματικό, το πιο αναγκαίο πρότυπο, ήταν ο «άλλος», ο ένας από τους πολλούς που πάλευαν σε νου, ψυχή και σώμα, αυτός που πραγματικά μπορούσε – αν κέρδιζε τελικά τη μάχη – να τον λύτρωνε όχι μόνον από αβάσταγες πνευματικές, αλλά κι από κατώτερες, σκοτεινές συμπλεγματικές καταστάσεις. Με τις μυθοπλαστικές του ικανότητες αποφασίζει να τον αναπλάσει, αναζητώντας ταυτόχρονα, μέσω της συγγραφής, και τη λύτρωση από το θαυμαστό πρότυπο, δημιουργώντας και τον δικό του εσωτερικό διάλογο ή και μονόλογο.

Ο Αλέξης Ζορμπάς, ως τύπος ανθρώπου που αντιπροσωπεύει ένα πνεύμα ζωής, είναι από τους πιο ζωντανούς, τους πιο πειστικούς, τους πιο απαράγραπτους απ’ το χρόνο. Η αντιπαραβολή του – ως ένα πνεύμα ζωής  – με το πνεύμα ζωής του συγγραφέα του, είναι κάτι που τον ανεβάζει περισσότερο. Αυτή η αντιπαραβολή είναι εκείνη που κάνει πιο τραγικό τον μονόλογο του Καζαντζάκη. Σ’ αυτήν άλλωστε βρίσκεται και η αξία του βιβλίου. Ο Καζαντζάκης εξομολογείται απέναντι στη ζωή, όπως την αντιπροσωπεύει ο Ζορμπάς, κάνοντας μιαν απελπισμένη προσπάθεια προσγείωσης. Αλλά κι η στιγμή που ο Ζορμπάς περνάει απ’ το σπίτι της χήρας κι η στιγμή που χορεύει, είναι δυο σκηνές, που, αν τις κοιτάξουμε μέσα στο καθολικό πλαίσιο του Καζαντζάκη, πρέπει να εξαντλήσουμε όλη μας τη συμπόνοια και όλο μας το σεβασμό μπροστά στον τραγικό αυτό «εραστή και χορευτή», που κάνει με τη σειρά του τη δική του υπέρβαση.

Με μια ηθελημένη μετατόπιση χρόνου, χώρου (η Μάνη γίνεται Κρήτη στο βιβλίο) αλλά και χαρακτηρολογική επέκταση προσώπων, ο Γιώργης Ζορμπάς, που περιγράψαμε, γίνεται Αλέξης Ζορμπάς, χαμένος στο διονυσιακό μεθύσι που του προσφέρει το σαντούρι του, ο δαιμονικός χορός του, το χάρισμα της τρελής αποκοτιάς του, η περιφρόνηση στις δυσκολίες της ζωής, η λύτρωση από το συναίσθημα του φόβου, η τόλμη του, η νίκη ακόμα κι η μικρή, το μεθύσι από το κυνήγι της γυναίκας. Τ’ ανθρώπινα πάθη – όλα τα πάθη – του φλόγιζαν την καρδιά. Αποτολμούσε τα πάντα κι ο θεός του, ο Διόνυσος τον αντάμειβε. Δεν ζητούσε την ευτυχία πέρα από τον άνθρωπο, την είχε μέσα του και τη χαιρόταν. Δεν έψαχνε, όπως ο Καζαντζάκης, μέσα στη μοναξιά και τον φόβο να βρει το Θεό του, δεν γύρευε να μάθει, δηλαδή, το μυστικό της λύτρωσης της ψυχής πέρα από τον Άνθρωπο. Αντίθετα ο Καζαντζάκης έμεινε πιστός στο φως του Απόλλωνα, στη θεία και ουράνια εκείνη φεγγοβολή που μεθούσε να την πλησιάζει και να καίγεται. Την ερμηνεύουμε ως συνεχή λογοτεχνική δημιουργία και μετουσίωση της ύλης σε πνεύμα, ή υποταγή της σάρκας στο πνεύμα.

Δεν θα σταθούμε σε όλα τα γνωρίσματα και τις ρηξικέλευθες ιδέες του Αλέξη Ζορμπά, ούτε θα τις αντιπαραβάλλουμε με εκείνες των μονολόγων του αφηγητή Καζαντζάκη. Σίγουρα πρόκειται για δύο διαφορετικούς κόσμους, δύο διαφορετικούς τύπους ανθρώπων· τον απόλυτα εξωστρεφή, που η ψυχή πάει μπροστά από το μυαλό και τον κόσμο και τον αθεράπευτα εσωστρεφή συγγραφέα, με διαμετρικά αντίθετη την αντιμετώπισή τους και στο θέμα της γυναίκας. Και δεν θα σταθούμε στον διονυσιασμό του Ζορμπά, ως απλή συνεύρεση με τη γυναίκα – χαρακτηριστικό του Γ. Ζορμπά, – όσο στον τρόπο που την αντιμετωπίζει στους αφορισμούς που αναφέρονται στο βιβλίο σχετικά με τη φύση της. Και η επέκταση αυτή μάλλον πρέπει να αποδοθεί στον Καζαντζάκη. Θα εστιάσουμε, δηλαδή, σ’ ένα διονυσιασμό που μόνο στην περίπτωση της γυναίκας γίνεται απόλυτα αμοραλιστικός και ακραίος, αντιδραστικός θα λέγαμε, σε αντίφαση με άλλες προοδευτικές ιδέες που ο Αλ. Ζορμπάς παραθέτει.

Το ερώτημα είναι γιατί ο συγγραφέας επιλέγει την ακρότητα να προβάλλει τη γυναίκα ως όργανο εκμαυλισμού – αφού και τον Θεό κατάφερε να τον τυλίξει –, ως απλό δοχείο ηδονής, ως ένα απόλυτα αδύνατο πλάσμα, ως ένα εμπόδιο στο δρόμο του άντρα που θέλει να λυτρωθεί από τα κοινωνικά δεσμά και να προχωρήσει τη ζωή του ελεύθερος. Απλούστατα, γιατί έτσι την περιφρονεί και την οικτίρει, ώστε να γίνεται πιο εύκολο να μην την πλησιάσει, είτε για να καλύψει ενδεχόμενη φυσική αδυναμία του, εγγενή ή επίκτητη, ή στην καλύτερη  περίπτωση, επειδή απλώς είναι πιο εύκολο, με αυτήν την αποχή, να μπει στο σκοτεινό μονοπάτι της μόνωσης που θα τον βγάλει στο ζητούμενο απολλώνειο φως. Πρόκειται για έναν σφαγιασμό, κατά την κύρια και μεταφορική σημασία της έννοιας «γυναίκα», στα όρια της ανήθικης διαστροφής, προκειμένου να φανεί ότι αυτή σβήνει τη φλόγα κάθε ευγενικού πάθους. Κάθε νίκη λοιπόν ενάντια σ’ αυτόν τον πειρασμό είναι ένα σκαλοπάτι στον ανήφορο της ελευθερίας. Στο βιβλίο, όμως, ο πειρασμός αυτός, αποδομούμενος αριστοτεχνικά, χάνει μέρος της αξίας του, ώστε να φαίνεται ευκολοπολέμητος. Και φυσικά ο Καζαντζάκης δεν μιλάει ποτέ για το πάθος του δυνατού έρωτα. Ούτε Βεατρίκες, ούτε Ιουλιέττες, ούτε Αρετούσες, ούτε Οφηλίες του χρειάζονται. Τα πράγματα στις περιπτώσεις αυτές περιπλέκονται, γιατί σ’ αυτές εισχωρεί η γυναικεία αρετή. Στον Αλ. Ζορμπά δεν υπάρχει ρομαντισμός, μόνο πείνα σαρκική και λατρεία στη γυναικεία σάρκα, επειδή, όπως αναφέραμε, το συναίσθημα δυσκολεύει την καταπολέμηση του πειρασμού.

Κατασκευάζει, λοιπόν, ο Καζαντζάκης την εμβληματική μαντάμ Ορτάνς, μ’ ένα χαρακτήρα μπουφονικό και γκροτέσκο, μια καρικατούρα παλιάς πόρνης, με πολυδιάστατη ψυχή και την παραχωρεί στον Ζορμπά να την απολαύσει. Ο συγγραφέας ελαφρώνει με τους ξένους αισθησιασμούς, τους σαρκάζει και εύκολα τους αντιπαρέρχεται. «Ακόμα κι αυτή η γυναίκα, όμως, λαχτάριζε να γίνει σοβαρή, νοικοκυρεμένη καλλιακούδα. Τίμια γυναίκα», μας λέει. Η ελευθερία λοιπόν είναι απρόσιτη ακόμη και στην πόρνη, γιατί δεν ταιριάζει στη γυναικεία φύση της, γι’ αυτό την πετάει για χάρη μιας κοινωνικής, αν και όψιμης, αποκατάστασης. Πάνω σ’ αυτή τη γυναικεία επιθυμία, ο συγγραφέας – αφηγητής Καζαντζάκης θα στήσει και μια κακόγουστη φάρσα για να περιγελάσει τη δήθεν ανελεύθερη επιλογή της γριάς. Αλλά κι ο Ζορμπάς που θα τον μαλώσει, πάλι με σεξισμό θα την υπερασπίσει. «Η γυναίκα είναι αδύνατο πλάσμα, ντελικάτο, ένα φουρφουρένιο βάζο. Θέλει μεγάλη προσοχή, αφεντικό».

Στον αντίποδα της γριάς σαντέζας στέκεται η χήρα Σουρμελίνα που διεγείρει στους άνδρες τον πιο βασανιστικό πόθο και τον πιο λυσσαλέο φθόνο. Είναι επικίνδυνη και, μετά τον θάνατο του Παυλή, «μοιραία», ώστε να υπογράψει τη δική της καταδίκη. Ούτε ελευθερία ούτε μοναξιά, λοιπόν, ταιριάζουν στη γυναικεία φύση. Η γυναίκα είναι σκλαβωμένη στο γονιό, στο γάμο, στην απόκτηση παιδιών και στις συναφείς δεσμεύσεις τους, τόσο που ο Καζαντζάκης αναρωτιέται αν η γυναίκα είναι ή δεν είναι άνθρωπος!

Ας ακούσουμε τη νιτσεϊκή, στη βάση της, θέση του άντρα απέναντι στη γυναίκα και την επίδειξη της ανδρικής ανωτερότητας και ισχύος, μέσα από το βιβλίο.

«Όχι, δεν έχει άλλο πράμα στο νου της, αφεντικό. Άκου με έμενα που είδα κι έπαθα κι έκαμα πολλά κι έβαλα, ας πούμε, γνώση. Η γυναίκα δεν έχει άλλο πράμα στο νου της, είναι άρρωστο πράμα, σου λέω, παραπονιάρικο. Αν δεν της πεις πως την αγαπάς και πως τη θες, αρχίζει τα κλάματα. Μπορεί να μη σε θέλει καθόλου, να σε σιχαίνεται μάλιστα, μπορεί να σου πει όχι· άλλο πράμα αυτό. Μπορεί. Μα θέλει πάντα, όποιος τη δει να την πεθυμήσει. Αυτό θέλει η κακομοίρα, κάμε της λοιπόν το χατίρι!». Και αλλού: «Η γυναίκα είναι μια πηγή δροσερή, σκύβεις, θωράς το πρόσωπό σου, και πίνεις, πίνεις και τα κόκαλά σου τρίζουν. Κι ύστερα έρχεται ένας άλλος πάλι που διψάει, σκύβει κι αυτός, θωράει το πρόσωπό του και πίνει. Κι ύστερα ένας άλλος… Αυτό θα πει πηγή· αυτό θα πει γυναίκα». Οπωσδήποτε στην εκπλήρωση αυτού του ρόλου της, της προσφοράς τής ηδονής, αποχτά κάτι, η γυναίκα, το ακατάλυτο, το άφθορο και το αδιάφθορο, που την εξιδανικεύει και την καθαρίζει, ακόμα και στη μεγαλύτερη ερωτική της προσφορά και παραφορά. Μιλάει πάλι ο Ζορμπάς για την ερωτικά τρυγημένη μαντάμ Ορτάνς: «Μα θα μου πεις, είναι μισοπατημένη, έχει κάμει στη ζωή της σημεία και τέρατα, πέρασε από ναυάρχους, ναυτάκια, φανταράκια, χωριάτες, πραματευτήδες, παπάδες, ψαράδες, χωροφύλακες, δασκάλους, ιεροκήρυκες, ειρηνοδίκες – μα τι πάει να πει; Ξεχνάει γρήγορα η πατσαβούρα, δε θυμάται κανένα αγαπητικό, γίνεται, αλήθεια σου λέω, αθώα περιστερά, πρωτόβγαλτη, πιτσουνάκι, και κοκκινίζει, άκου με που σου λέω, κοκκινίζει και τρέμει σα να ’ταν η πρώτη φορά. Μυστήριο είναι η γυναίκα, αφεντικό. Χίλιες φορές να πέσει, χίλιες φορές σηκώνεται, παρθένα. Και γιατί, θα μου πεις; Να, γιατί δε θυμάται».

Παρακάτω παραθέτουμα και το επιχείρημά του για την ανισοτιμία της γυναίκας. «Είναι ένα πράμα ακατανόητο η γυναίκα κι όλοι οι νόμοι της πολιτείας και της θρησκείας βρίσκουνται σε λάθος. Δεν πρέπει να φέρνουνται έτσι στη γυναίκα, όχι! Της φέρνουνται πολύ σκληρά, αφεντικό, πολύ άδικα… Εγώ, αν περνούσε από το χέρι μου να βάλω νόμους, θα ’βαζα άλλους για τον άντρα, άλλους για τη γυναίκα. Δέκα, εκατό, χίλιες εντολές για τον άντρα· άντρας είναι, μαθές, σηκώνει. Όμως καμιά για τη γυναίκα. Γιατί, πόσες φορές να σου το πω, αφεντικό; Η γυναίκα είναι αδύναμο πλάσμα». «Με πειράζει κάθε τόσο η αφεντιά σου πως αγαπώ τις γυναίκες· πώς, μωρέ, να μην τις αγαπώ; Που ’ναι αδύναμα πλάσματα, που δεν ξέρουν τί τούς γίνεται, που αν τις πιάσεις από το βυζί μεμιάς ανοίγουν όλα τα πορτέλα και παραδίνουνται;». Και η δύναμη, που έχουν μέσα τους να μαγνητίζουν τούς άντρες, δεν είναι δική τους. Και ο Καζαντζάκης θα πει: «Θεριό είναι ετούτο, συλλογίστηκα, θεριό και το ξέρει. Όπως μερικά έντομα – το αλογάκι της Παναγίας, – η ακρίδα, η αράχνη – ταϊσμένη και τούτη κι αχόρταγη κατά τα ξημερώματα θα τρώει τους άντρες».

Ο συγγραφέας, ο «χαρτοπόντικας», όπως πάντα, υπερβάλλει· η εξέλιξη άλλωστε των γεγονότων θα δείξει ότι η τάχα ανδροφάγα χήρα ήταν το τραγικό θύμα. Θύμα μιας κοινωνίας που εν πολλοίς πίστευε όσα προαναφέρθηκαν, που ονόμαζε την κοιλιά της μάνας, δια στόματος Καζαντζάκη, υπόνομο και αποκαλούσε τη γέννα σκοτεινό και βρωμερό μυστήριο. Η εκτέλεση της ανδροφάγας χήρας γίνεται το Πάσχα, με παρούσα τη συμβολική προέκτασή της ως αμνού, βορά στα άγρια ένστικτα, στη νιτσεϊκή υπεροχή που έφθασε ως το έγκλημα.

Δεν θα ήταν άσκοπο να αναφέρουμε τον οίκτο ειδικά για τις κακοφτιαγμένες γυναίκες και συνεπώς καταδικασμένες να μη βρίσκουν άντρα καθώς και τους βαρείς χαρακτηρισμούς παμπόνηρες, σκύλες, λαγωνιάρες, βρωμοθήλυκα, αφορεσμένες, παλιοβρώμες ή κέρατο του διαβόλου, με σκοπό το πλάνεμα του άνδρα. Ακόμη και η πίστη της γυναίκας είναι αμφίβολη, οπότε και η συμβουλή του Ζορμπά κατανοητή. «Παντρέψου την πίπα, αφεντικό· τούτη είναι η γυναίκα η πιστή· σα θα γυρίσεις στο σπίτι, τούτη θα σε περιμένει ασάλευτη».

Κι αυτό σε ακραία αντίφαση με το παρακάτω επίσης ζορμπαδικό αμοραλιστικό παραλήρημα. «Τα τίμια ζευγαρώματα είναι ανούσια· φαΐ χωρίς πιπέρι. Τι να πω; Φιλί ’ναι αυτό, να σε καμαρώνουν οι άγιοι από το εικονοστάσι και να σου δίνουν την ευκή τους; Εμείς λέμε στο χωριό μας: “Μονάχα το κλεψίμιο κρέας έχει νοστιμιά” η γυναίκα σου δεν είναι κλεψίμιο κρέας».

Ωστόσο το σχολειό του Ζορμπά θα διαλυθεί, η προσωρινή συμφιλίωση της ψυχής με το σώμα, του πνεύματος με τη σάρκα θα καταγραφεί από τον συγγραφέα μ’ ένα είδος απελπισίας όπως παρακάτω: «τα μάγια είχαν διαλυθεί, κλείστηκε πάλι η ψυχή στην κρεατένια φυλακή της».

Μοναξιά, ποίηση, δημιουργία· αυτός ήταν ο δρόμος που η φύση του Καζαντζάκη τού ’δειχνε μπροστά του. Η «εκπύρωσις» κι η «ανακαίνισις» δεν έγιναν, όπως λέει στον πρόλογο του βιβλίου. Τα αμοραλιστικά στοιχεία του διονυσιασμού φαίνεται να εμπόδισαν το νιτσεϊκό ιδεώδες. Μα κι αν γίνονταν, θα λυτρωνόταν; Μπορεί, αλλά ίσως θα ’χε χάσει τον εαυτό του, θα είχε ίσως προδώσει την εσωστρεφή φύση του. Αλλά και στην προσπάθεια αναθεώρησης της ζωής του, στο βιβλίο, δηλαδή, ο Καζαντζάκης πάλι απεμπολεί τη γυναίκα. «Πάμε, μιαν άλλη φορά», θα πει μπροστά στο σπίτι της χήρας· ή ακόμη πιο συνειδητά σε άλλο σημείο θα αναφέρει «αν ήταν να διαλέξω, να ερωτευθώ μια γυναίκα ή να διαβάσω ένα καλό βιβλίο για τον έρωτα, θα διάλεγα το βιβλίο».

Έτσι ο Γ. Ζορμπάς μετασχηματίστηκε από τον Καζαντζάκη σε Αλ. Ζορμπά κι αντί να γίνει επιτακτικό πρότυπο ζωής, ξέπεσε κι έγινε φιλολογικό θέμα. Ο δρόμος του διονυσιακού αμοραλισμού, στοχευμένος πάνω στη γυναικεία φύση, με ασφάλεια οδήγησε τον Ν. Καζαντζάκη στο πάντοτε αιτούμενο απ’ αυτόν απολλώνειο φως.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Ν. Καζαντζάκη: «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά».
• Γ. Αναπλιώτη: «Ο αληθινός Ζορμπάς και ο Νίκος Καζαντζάκης».
• Γ. Σταματίου: «Η γυναίκα στη ζωή και στο έργο του Ν. Καζαντζάκη».
• Τεύχη του περ. Ν. Εστία σχετικά με τον Ν. Καζαντζάκη.
• Π. Πρεβελάκη: Νίκος Καζαντζάκης.
• Νικ. Βρεττάκου: Η αγωνία του και το έργο του.

*Η Αντωνία Δ. Παυλάκου είναι φιλόλογος, συγγραφέας και γενική γραμματέας της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων

Η μετονομασία απο Σέλιτσα σε Βέργα έγινε το 1956, σε ανάμνηση της ιστορικής μάχης και της νίκης επί των τουρκο-αιγυπτίων. Η “βέργα” ήταν ένα ταμπούρι από ξερολιθιά περί τα 1.000 μ. μήκος – 2 μ. ύψος, με 1.000 πολεμότρυπες περίπου. Χτίστηκε το 1826 στη νότια όχθη βαθειάς ρεματιάς από Μανιάτες και Μεσσήνιους, από την παραλία “Αλμυρού” έως την κορυφή του βράχου “Καστράκι”, για την αντιμετώπιση του Ιμπραήμ.

Ο οικισμός της Άνω Σέλιτσας, μετά το 1830 συμπληρώθηκε με την Κάτω Σέλιτσα (180 – 350 μ. Υψόμετρο, πρώην Σελιτσάνικα Καλύβια και σήμερα Κάτω Βέργα), που αναπτύχθηκε στα χρόνια του Όθωνα 1832 – 1862 σε πλήρη οικισμό (χωριό – Village στον άτλαντα του Bory de Saint Vincent) και πολύ αργότερα με την Παραλία Βέργας.

Στήν Κάτω Βέργα και στην περιοχή της “Κάτω Βρύσης” δεσπόζει ο βράχος “Καστράκι”, που μαζί με τον άλλο μεγάλο βράχο στην περιοχή της “Πάνω Βρύσης”, ήταν για τους Σελιτσάνους φυσικά οχυρά – σκοπιές (“βάρδιες” στην τοπική παράδοση, απο το ιταλικό guardia).

Έ! λοιπόν το Καστράκι έχει μεγάλη ιστορία, που πάει πολύ πίσω, στα μυκηναϊκά χρόνια !

Πράγματι, στο άρθρο του Richard Hope Simpson  “The seven cities offered by Agamemnon to Achilles” (The Annual of the British School at Athens, Vol. 61, 1966, σελ. 114 και 116), αναφέρεται ότι σε επιτόπιες έρευνές του την δεκαετία 1950 “στο Καστράκι, στην δυτική πλαγιά και σε  έκταση διαμέτρου 100 μέτρων (σχεδόν 8 στρέμματα) εντοπίστηκαν άφθονα θραύσματα μυκηναϊκών αγγείων (long stemmed Kylikes, Deep Bowles, pithoi and handles of Jars, ….. in reddish and orange fabric), σε “μικρό μεν οικισμό αλλά σε σημαντική θέση επί της διαδρομής Κάμπος – Καλαμάτα” (μεταξύ Ιρής και Φερών, όπως εκτιμά).

Τα ανωτέρω επιβεβαιώνονται σε πρόσφατο σημείωμα του αρχαιολόγου καθηγητή κ. Πέτρου Θέμελη (Αρχαία Μεσσήνη), ο οποίος ήταν Επιμελητής αρχαιοτήτων κατά τις έρευνες του R. Hope Simpson : “Κατάλοιπα ενός μυκηναϊκού οικισμού εντοπίστηκαν σε άνδηρο βόρεια από τη Βέργα (σ.σ. πιθανόν στο “Παλαιό Χωριό”). Μυκηναϊκά ευρήματα εντοπίστηκαν και στη δυτική πλαγιά του βράχου “Καστράκι”, στη σημερινή Κάτω Βέργα”.

Ιστορική αναφορά στο “Καστράκι”, τον “Almiro” και την “Sellytza” υπάρχει και στην αφήγηση του Sir William Gell “Narrative of a journey in the Morea” (έκδοση 1823), σε σκίτσο του απο το 1805 (σελ. 256) όπου έχουν σχεδιαστεί 4 οχυρωματικοί πύργοι βορειοανατολικά απο το Καστράκι, ενώ στο κείμενό του αναφέρει σχετικά : “το μοναδικό μονοπάτι από το οποίο μπορεί κανείς να φθάσει στο χωριό Σέλιτσα απ’ αυτή τη μεριά, βρίσκεται κάτω από αυτούς τους πύργους, που φαίνονται ανάμεσα στους αμπελώνες κάτω από το μεγάλο γκρεμό”.

Σε νεότερο (1932) χάρτη της Γ.Υ.Σ. (“Χάρτης Φρουράς – ΚΑΛΑΜΑΙ”), σημειώνεται επί του βράχου “Καστράκι” η θέση “Αη Γιώργης”, όπου βρισκόταν το ομώνυμο ξωκλήσι το οποίο έκαψε μαζί με τα “Σελιτσάνικα Καλύβια” και άλλες κατασκευές ο Ιμπραήμ το 1825.

Σημείωση : οι σημερινοί ιδιοκτήτες της δυτικής πλαγιάς στο “Καστράκι” (Θόδ. Μπρεδήμας και συγγενείς), σε πρόσφατη συνεργασία μας, όπου συμμετείχαν ο Πρόεδρος και ο αναπλ. Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Βέργας, γνωστοποίησαν ότι προτίθενται να ανακατασκευάσουν την ξερολιθιά και τον Αη Γιώργη στην αρχική τους θέση.

Κωνσταντίνος Α. Μαρκάκης

Ηλεκτρολόγος / Μηχανολόγος Μηχανικός

Η αιώνια νύμφη του Ιονίου που αναφέρεται στα Ομηρικά έπη, στα ταξίδια των μεγάλων περιηγητών, αλλά με ιστορία που χάνεται στο βάθος του Ελλαδικού πολιτισμού αποτελεί το σημείο αναφοράς στο Ιόνιο. Το ταξίδι στα όρη της Κυπαρισσίας αποτελεί από μόνο του ένα ταξίδι που χάνεται μέσα στον χρόνο. Στα κοινωνικά δίκτυα οι ομορφιές της πόλης αποτελούν θέλγητρο για τους χρήστες.

Η πόλη χτισμένη σε προνομιακή θέση, με αμφιθεατρικό πανόραμα, από τους πρόποδες του όρους Αιγάλεω ή Ψυχρό μέχρι τα νερά του Ιονίου, είναι η τρίτη σε πληθυσμό πόλη της Μεσσηνίας. Είναι χωρισμένη στην Άνω Πόλη, που είναι παραδοσιακός διατηρητέος οικισμός, και στη Νέα Πόλη που φτάνει μέχρι την ακτή. Η πανέμορφη θέα προς το Ιόνιο είναι απολαυστική όλο το χρόνο ενώ το καλοκαίρι κανείς δεν χάνει την ευκαιρία για μια βουτιά στον κυπαρισσιακό κόλπο, με τις καθαρές θάλασσές του και τις εκπληκτικές παραλίες του- όπως, μεταξύ άλλων, η μοναδική Ελαία.

Η ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑ ΗΤΑΝ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ

Οι περιηγητές ανά τους αιώνες την έχουν υμνήσει μέχρι σήμερα. Νέοι μάλιστα άνθρωποι ανακαλύπτουν τις ομορφιές της ψηλότερα από το Κάστρο των Γιγάντων. Μέσα από μια παρουσία διαχρονική, το γαλάζιο με λευκό φως της Αρκαδιάς γοητεύει τους επισκέπτες. Συνέδρια για τον πολιτισμό της περιοχής έγιναν σε πολλές πόλεις της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια ενώ αναμένεται να διοργανωθούν νέα εντός του νέου έτους. Η Ελληνική σημαία μάλιστα κυματίζει στην κορυφή της οροσειράς. Το σημείο αναφοράς ανάμεσα σε Βορρά και Νότο, το σημείο συμβολής πλούσιων ιστορικών χρόνων. ..

ΓΙΑΝ. ΜΠΟΖΙΚΑΣ

Τιμητική εκδήλωση για τον παλαίμαχο επιχειρηματία Γιάννη Ανδρόπουλο, κατά την διάρκεια της οποίας έγινε η παρουσίαση του βιβλίου του με τίτλο «Ένας αιώνας δράση», οργάνωσε στο TENNISCLUB Χαλανδρίου στην Αθήνα, ο Σύλλογος Οικονομικών Συμβούλων και Διευθυντικών Στελεχών, στις 26 Σεπτεμβρίου 2017.

Ο Γιάννης Ανδρόπουλος γεννήθηκε το 1926 στο Λειβάρτζι  Καλαβρύτων Αχαΐας. Πρωτότοκος γιος πολύτεκνης οικογένειας, πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο χωριό του, όπου έλαβε και τη στοιχειώδη εκπαίδευση. Τελείωσε το τότε εξατάξιο γυμνάσιο κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής. Σπούδασε  μηχανικός στο ΕΜΠ και έλαβε το πτυχίο του το 1948.

Έως το 1951 υπηρέτησε στο Δημόσιο. Μετά την παραίτησή του προσελήφθη στην τεχνική εταιρία ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ, όπου εργάσθηκε ως διευθυντής εργοταξίων σε διάφορα έργα στην επαρχία αλλά και στον Πειραιά.

Το 1960 εγκαταστάθηκε στην Λιβύη, όπου η ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ ανέλαβε μαζί με την ΟΔΩΝ και ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΩΝ το πρώτο έργο στο εξωτερικό. Εκεί αναδείχθηκε η τεχνική και διοικητική του ικανότητα στην κατασκευαστική βιομηχανία, γεγονός που αναγνωρίστηκε από τους ιδιοκτήτες των εταιριών Θεόδωρο Κωνσταντόπουλο και Κωνσταντίνο Καρπίδα , οι οποίοι τον έκαναν συνεταίρο τους.

Μαζί δημιούργησαν την εταιρία ΑΡΧΙΡΟΔΟΝ, η οποία προοδευτικά ανέλαβε μεγάλα κατασκευαστικά έργα στην Αφρική, στην Μέση και Άπω Ανατολή, στην Ελλάδα και στην Αμερική, και συγκαταλεγόταν για αρκετά χρόνια ανάμεσα στις μεγαλύτερες εταιρίες του Κλάδου στον κόσμο.

Το 1990 αποχώρησε οριστικά από την εταιρία και ξεκίνησε νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, στο χώρο της ναυτιλίας, των κατασκευών, της ιχθυοκαλλιέργειας, της δενδροκαλλιέργειας  κ.ά.

Στο μακρόχρονο βίο του ασχολήθηκε  με πολλά αθλήματα, κυρίως δε με το γκολφ. Διετέλεσε, ανά μία τριετία, πρόεδρος του Ομίλου Γκολφ Γλυφάδας και του Αττικού Ομίλου Γκολφ.

Ο Γιάννης Ανδρόπουλος  είναι της άποψης πως ένα μέρος του περισσεύματός μας πρέπει να επιστρέφει στην κοινωνία με τη μορφή  δωρεών και ενισχύσεων πολιτιστικών ή εκκλησιαστικών οργανώσεων ή άλλων ιδρυμάτων κοινωνικής αλληλεγγύης, την οποία τήρησε με πιστότητα. Για την προσφορά του στην Εκκλησία και την ενίσχυση του έργου της, τιμήθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, (τον  κατέταξε στους Άρχοντες του Οικουμενικού Θρόνου και του απένειμε το οφφίκιο του Άρχοντος Καστριντσίου),  το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και την Εκκλησία της Ελλάδος.

Όλη η ιστορική πλέον επιχειρηματική διαδρομή του Γιάννη Ανδρόπουλου καταγράφεται περιληπτικά σε ένα καλαίσθητο τόμο των εκδόσεων ΚΕΔΡΟΣ με τον τίτλο « Ένας αιώνας δράση», ΤΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ.

Με το πόνημά του αυτό, ο συγγραφέας συμβάλει στη γνωστοποίηση και τη συνειδητοποίηση της ανεκτίμητης προσφοράς των πρωτοπόρων εκπροσώπων του Κατασκευαστικού Κλάδου και των πολλών αξιόλογων συνεργατών τους στην ανάπτυξη της Ελλάδας και στον Κατασκευαστικό Τομέα παγκοσμίως.Καταγράφεται με τον πιο αξιόπιστο τρόπο και με παραστατικότητα, η άνδρωση του Κατασκευαστικού Κλάδου στη Χώρα μας, καθώς και η υποχρεωτική απόδρασή του στο εξωτερικό κατά τις δεκαετίες του ’60 και 70’ και η Οδύσσεια των πρωταγωνιστών της.

Οι σοφές  παραινέσεις του συγγραφέα για την επαγγελματική ανέλιξη και τις απαιτήσεις της  και οι φιλοσοφικές απόψεις του για τη στάση ζωής του καθένα μας, αποτελούν μία πολύτιμη παρακαταθήκη για όλους, ιδιαιτέρως δε για τη νέα γενιά.

Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. κ. Παντελής Δημόπουλος, επιδίδει την τιμητική πλακέτα στον κ. Γιάννη Ανδρόπουλο

ΟΙ ΟΜΙΛΗΤΕΣ

Η  εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό του προέδρου του Δ.Σ. του Συλλόγου Παντελή Δημόπουλου, Οικονομικού Διευθυντού της  APIVITA Α.Ε. και  μίλησαν για τον συγγραφέα και το βιβλίο του:

• Ο Στέφανος Παντζόπουλος πρώην Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ελεγκτικής εταιρίας ARTHUR ANDERSEN – S. PANTZOPOULOS & CO, ο οποίος εξήρε την προσωπικότητα, την επιχειρηματικότητα και το κύρος του Γιάννη Ανδρόπουλου, αναφέρθηκε στην  επιτυχημένη μακρόχρονη συνεργασία των επιχειρήσεών τους, και ως καταγόμενος από την Κωνσταντινούπολη τον ευχαρίστησε διότι με  την μεγάλη  δωρεά του προς το Πατριαρχείο, αναστηλώθηκαν πολλοί ιστορικοί Ιεροί Ναοί της Πόλης, που παρέμεναν επί εκατονταετίες ερείπια.
• Ο Βασίλειος Καλαντζής, πρώην Οικονομικός Διευθυντής του Ομίλου επιχειρήσεων της ΑΡΧΙΡΟΔΟΝ, την εποχή που ο Γ. Ανδρόπουλος ήταν Γενικός Διευθυντής, αναφέρθηκε στην καθημερινότητα των επιχειρηματικών δράσεων εκείνης της εποχής αλλά και στις ανθρώπινες, ζεστές κοινωνικές σχέσεις που είχαν αναπτυχθεί ανάμεσα στον Γ. Ανδρόπουλο και τους συνεργάτες του.
• Ο Αμβρόσιος Καρατζάς, συνεργάτης του Γ. Ανδρόπουλου επί 35ετία και επιμελητής της έκδοσης του βιβλίου, αναφέρθηκε στην μακρόχρονη επαγγελματική και κοινωνική σχέση με τον συγγραφέα, στο χρονικό της έκδοσης του βιβλίου και την εξιστόρηση και αποτύπωση της περιπετειώδους ζωής του στο χαρτί, και κατέληξε: «Χειμαρρώδης στο λόγο του, μιλούσε με λεπτομέρειες για γεγονότα που συνέβησαν πάνω από μισό αιώνα πίσω. Θυμόταν τους συνεργάτες του, όχι μόνο με τα ονόματά τους, αλλά και με τις μικρές ιδιαιτερότητες του καθενός. Ήταν πολύ ενδιαφέρον να τον ακούς να μιλάει για τις συναντήσεις του με υπουργούς, πρωθυπουργούς, σεΐχηδες και βασιλιάδες. Μιλώντας μαζί του καθόμουν  κι εγώ   με τους επισήμους στους οποίους αναφερόταν και δεχόμουν το κέρασμα τους ή άκουγα το “σαλάμ αλέκουμ”, σε κάποιο μακρινό αρχοντικό. Το βιβλίο αυτό έχει γραφεί με αλήθεια, ψυχή και συναίσθημα, τρία στοιχεία που μπορούν να φέρουν τους ανθρώπους τον ένα κοντά στον άλλο. Αυτός ήταν και ο στόχος του συγγραφέα μία ζωή.» 

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Τις ομιλίες έκλεισε ο τιμώμενος συγγραφέας ο οποίος  μεταξύ των άλλων,είπε και τα εξής:

«Η γενιά η δική μου, όπως και πολλές άλλες γενιές του Ελληνικού Έθνους, είναι μια ταλαιπωρημένη γενιά. Γεννήθηκα την εποχή του Μεσοπολέμου, μεγάλωσα και σπούδασα (κουτσά στραβά) μέσα στην κατοχή και τον Εμφύλιο πόλεμο. Υπηρέτησα την στρατιωτική μου θητεία και δούλεψα στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων – δουλειά που γρήγορα παράτησα, γιατί δεν ταίριαζε στο χαρακτήρα μου.        

Αποφάσισα να δοκιμάσω την τύχη μου στον ιδιωτικό τομέα και να γίνω εργολάβος. Η δουλειά του εργολάβου, δηλαδή του κατασκευαστή Δημοσίων και ιδιωτικών έργων, είναι πολύ δύσκολη και εμπεριέχει σοβαρούς κινδύνους. Ο εργολάβος, όπως έλεγαν παλιά, έχει το ένα πόδι στον τάφο και το άλλο στην φυλακή.

Θυμάμαι στις αρχές της δεκαετίας του 1950 όταν άρχισα την εργολαβική μου καριέρα, είχε δημιουργηθεί μια πλειάδα εργολαβικών εταιριών που στόχευε στην ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης χώρας μας, με όσα χρήματα μπόρεσε να απορρόφησε, η πάντοτε διχασμένη και ανοργάνωτη Ελλάδα από το Σχέδιο Μάρσαλ.

Στο τέλος της δεκαετίας του πενήντα οι εταιρείες που έμειναν ζωντανές μετριόντουσαν στα δάχτυλα του ενός χεριού. Οι πιο πολλές χρεωκόπησαν.

Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζει και σήμερα ο εργολαβικός κόσμος.

Όσοι δεν γνωρίζουν τα πράγματα νομίζουν ότι οι εργολάβοι είναι εκείνοι που βγάζουν εύκολα χρήματα κλέβοντας του εργοδότες τους. Όμως δεν είναι έτσι. Στο χωριό μου λένε ότι όποιος είναι έξω από το χορό πολλά τραγούδια ξέρει.

Πολλοί κακίζουν τους εργολάβους αλλά για την ασυνέπεια των εργοδοτών κανείς δεν μιλάει.          

Θυμάμαι τον εξαίρετο κατασκευαστή τον Τολιά που έκτισε το Χίλτον, όπου έλεγε ότι ο εργοδότης του με διάφορα τερτίπια δεν τον πλήρωνε. Είχε φθάσει σε απόγνωση. Αυτοκτόνησε. Έχω πολλά παραδείγματα τέτοια, δεν θέλω να σας φάω τον χρόνο σας. 

Η Ελλάδα ουδέποτε στήριξε την προσπάθεια των Ελληνικών εταιριών να δουλέψουν στο εξωτερικό. Μόνο κουβέντες άκουγα!

Ποιος θα προστατεύσει τους εργολάβους από απρόβλεπτες καταστάσεις;  Ποια Ελλάδα προστάτευσε την εταιρία ΣΚΑΠΑΝΕΑΣ από τον πόλεμο στην Περσία;  Η εταιρία διαλύθηκε. .

Ποιος βοήθησε την ΑΡΧΙΡΟΔΟΝ να αποζημιωθεί από την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, από την επανάσταση στο Λίβανο, από τον Καντάφη στην Λιβύη, από τον πόλεμο στο Ιράκ;  Κανείς!

Οι εργολάβοι όσον αφορά το Ελληνικό Κράτος είναι αφημένοι στην τύχη τους!

Θυμάμαι ότι όταν οι Τούρκοι επρόκειτο να κατασκευάσουν την πρώτη γέφυρα στον Βόσπορο η Θάτσερ πήρε το τσαντάκι της κι επήγε στην Τουρκία και δεν το κουνούσε από κει έως ότου την διαβεβαίωσαν οι Τούρκοι ότι τα καλώδια της γέφυρας θα τα έπαιρναν από την Αγγλία.

Εμείς σε κάποια φάση παλιά παρακαλέσαμε κάποιο υψηλόβαθμο στέλεχος της Κυβέρνησης που επισκεπτόταν επίσημα μια χώρα να πει δυο κουβέντες για την εταιρία μας, που συμμετείχε στον διαγωνισμό για την ανάληψη ενός μεγάλου έργου. Η απάντηση ήταν ότι εγώ δεν είμαι πλασιέ ή κάτι τέτοιο!! Να η διαφορά!!!

Η κατασκευαστική βιομηχανία πιστεύω ότι είναι η δυσκολότερη βιομηχανία. Τους ανθρώπους που κινούν αυτή την βιομηχανία, πρέπει τόσον ο κόσμος όσον και το κράτος, να τους βλέπουν με ιδιαίτερη συμπάθεια, γιατί η κατασκευή θα μπορούσε να είναι η λοκομοτίβα της Εθνικής Οικονομίας.

Η Ελλάδα έπρεπε να είναι όλη ένα εργοτάξιο που να δουλεύουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι κατασκευάζοντας τουριστικά και συναφή έργα. Η Ελλάδα έχει μείνει πολλά χρόνια πίσω με τους λαϊκισμούς και την ατολμία των κυβερνώντων να άρουν τα αντικίνητρα που εμποδίζουν τις επενδύσεις στον τόπο μας. Η ασταθής φορολογική νομοθεσία, η εργατική νομοθεσία, το δασαρχείο, η Αρχαιολογία, το Συμβούλιο Επικρατείας και το μεγάλο καρκίνωμα της γραφειοκρατίας, είναι μερικά από τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει κάθε υποψήφιος επενδυτής.

Κυρίες και κύριοι, με αυτή την ευκαιρία θέλω ολόψυχα να ευχαριστήσω όλους τους άξιους συνεργάτες μου και φίλους που μαζί μου μοιράστηκαν τον μόχθο και τις αγωνίες που σε ξένους τόπους περάσαμε, ως που να καταφέρουμε, με τα λίγα χρήματα και τα πενιχρά μέσα που διαθέταμε, να κάνουμε την ΑΡΧΙΡΟΔΟΝ  να σταθεί όρθια στο Διεθνές κατασκευαστικό στερέωμα Απασχολούσαμε πάνω από 20.000 εργαζόμενους, πλέον των υπεργολάβων.

Δεν σταμάτησα ποτέ να δουλεύω. Παίζω γκόλφ και παίζω καλά, αρκεί να μην με ματιάσουν. Πολύ μου άρεσε το εξαιρετικό γήπεδο που ανακαίνισε ο καταξιωμένος επιχειρηματίας και φίλος ο Θεόδωρος Βασιλάκης στην Κρήτη, και το ολοκαίνουργιο γήπεδο που έφτιαξε μετά από αγώνα 25 ετών με την γραφειοκρατία ο αείμνηστος φίλος μου καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος στην Πύλο. Μακάρι να είχαμε πολλούς σαν τον Κωνσταντακόπουλο και τον Βασιλάκη.

Συμβουλεύω όλες τις φίλες και τους φίλους να είναι συνεχώς απασχολημένοι. Να καταργήσουν την λέξη “κουράστηκα”. Η δική μου εμπειρία λέει ότι η ταλαιπωρία είναι υγεία και μακροζωία!!»

ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΠΛΑΚΕΤΑ

Στο τέλος των ομιλιών ο πρόεδρος του Δ.Σ. Παντελής Δημόπουλος, επέδωσε στον συγγραφέα τιμητική πλακέτα, και ανέγνωσε το ακόλουθο ψήφισμα:

«Το Δ.Σ. του Συλλόγου Οικονομικών Συμβούλων και Διευθυντικών Στελεχών, Αναγνωρίζει στον κ. Γιάννη  Ανδρόπουλο ότι, ως γενικός διευθυντής της ΑΡΧΙΡΟΔΟΝ και ένας από τους τρείς ιδρυτές της, υπήρξε πρωτοπόρος στον κατασκευαστικό κλάδο της Ελλάδας, που άνοιξε καινούργιες αγορές  στην Μέση Ανατολή, την Αραβική χερσόνησο, την Αφρική και αλλού, προβάλλοντας τον Ελληνικό Κατασκευαστικό Κλάδο και την αξιοσύνη των Ελλήνων μηχανικών στις ξένες αγορές, και του απονέμει  ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ  αυτή την αναμνηστική πλακέτα, “Για την προσφορά του στο Επιχειρείν και ιδίως στον Κατασκευαστικό Κλάδο”.»

Αμβρόσιος Καρατζάς

H δημοσιογράφος Κατερίνα Ροββά παρουσιάζει, μέσα από ένα εκτενές και εμπεριστατωμένο ρεπορτάζ, την ιστορία του εμβληματικού σχολείου και τις τρέχουσες εξελίξεις σχετικά με την εκστρατεία διάσωσής του. Σήμερα ή αύριο όλοι αγοράζουμε την εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ” Σαββατοκύριακο, για να διαβάσουμε και να κρατήσουμε ένα μοναδικό δισέλιδο αφιέρωμα, που θα προκαλέσει εξελίξεις θα συζητηθεί πανελλαδικά!

Το δισέλιδο αφιέρωμα στα «Νέα Σαββατοκύριακο» της 30 Σεπτεμβρίου

Αντεξε στους βομβαρδισμούς των Γερμανών, αλλά ηττήθηκε από τη φθορά του χρόνου. Τώρα κάποιοι παλιοί μαθητές δίνουν αγώνα για να ξαναχτυπήσει το κουδούνι της μνήμης στους Κάτω Αμπελοκήπους Μεσσηνίας

Τον Σεπτέμβριο του 1935 σε ένα ημιορεινό και δυσπρόσιτο χωριό της Νοτιοδυτικής Μεσσηνίας, τα Κάτω Μηνάγια, ακούστηκε για πρώτη φορά το σχολικό κουδούνι. Τα εγκαίνια του Δημοτικού Σχολείου έγιναν σε κλίμα συγκίνησης και ενθουσιασμού. Οι κάτοικοι ήλπιζαν σε καλύτερες μέρες. Δεν φαντάζονταν τότε ότι το μονοτάξιο διδακτήριο του χωριού τους θα φιλοξενούσε τα επόμενα χρόνια μερικές από τις πιο ηρωικές στιγμές της σύγχρονης Ιστορίας. Την περίοδο 1941-1944, το Δημοτικό Σχολείο Κάτω Μηνάγια – πλέον Κάτω Αμπελοκήπων – θα μετατρεπόταν στο ιστορικό αρχηγείο της Εθνικής Αντίστασης Νότιας Μεσσηνίας ενώ ο δάσκαλός του, Κωνσταντίνος Γέμελος, θα αναδεικνυόταν σε μία από τις θρυλικές μορφές του ΕΑΜ και θα ενέπνεε καλλιτέχνες όπως τον Ρίτσο και τον Φαρσακίδη.
Αυτό το εμβληματικό παρελθόν του σχολείου έχει απομείνει πλέον να το θυμίζει ένας ερειπωμένος σκελετός. Με στόχο να μη χαθεί η γνώση για την ιστορία του από τη συλλογική μνήμη, μια εντατική προσπάθεια για τη διάσωσή του βρίσκεται σε εξέλιξη τον τελευταίο καιρό. Σε λίγες ημέρες αναμένεται η γνωμοδότηση της υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Εργων Πελοποννήσου για τον χαρακτηρισμό του κτιρίου ως «Διατηρητέου Νεωτέρου Μνημείου», ενδιαφέρον για το θέμα έχει δείξει η Περιφέρεια Πελοποννήσου, ενώ ιδιώτες συλλέγουν με μεράκι στοιχεία για το παρελθόν του σχολείου που τεκμηριώνουν την αξία του. Η κινητοποίηση υπερβαίνει τα ελληνικά σύνορα: μια καταξιωμένη ζωγράφος, η Joanna Kordos που ζει και εργάζεται στην Αυστραλία, θα εκθέτει μέχρι σήμερα, 30 Σεπτεμβρίου σε ηλεκτρονικό οίκο δημοπρασιών ένα από τα έργα της (https://www.32auctions.com/artauction424) ώστε να προσφέρει τα έσοδα που θα συγκεντρωθούν για την αποκατάστασή του. Σύμφωνα με την Joanna Kordos, η οποία είναι γόνος μεταναστών από τους Κάτω Αμπελοκήπους, ο πίνακας αποτελεί φόρο τιμής στα παιδιά που φοίτησαν στο σχολείο αλλά δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν τον κύκλο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης λόγω των κοινωνικών και πολιτικών συνθηκών της εποχής.

Κοιτίδα πολιτισμού

Ιδρυθέν με βασιλικό διάταγμα που υπεγράφη το 1921 στο Κορδελιό της Σμύρνης, το Δημοτικό Σχολείο Κάτω Αμπελοκήπων χτίστηκε στα πρότυπα του αγροτικού μονοτάξιου διδακτηρίου της δεκαετίας του ’20. Της κατασκευής του είχε προηγηθεί ένας μακροχρόνιος έρανος στην ευρύτερη περιοχή της Πυλίας για τη συγκέντρωση των απαιτούμενων πόρων και η προσφορά εθελοντικής εργασίας από τους κατοίκους οι οποίοι συνέδραμαν τους πετράδες Τσαφαραίους, γνωστούς τεχνίτες της περιοχής που ανέλαβαν το έργο.

Τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του το σχολείο έγινε κοιτίδα καινοτόμων εκπαιδευτικών δράσεων, βασικός φορέας των οποίων υπήρξε ένας μικρασιάτης δάσκαλος που διορίστηκε εκεί το 1937, ο Κωνσταντίνος Γέμελος. Σε αυτό το απομακρυσμένο χωριό την εποχή εκείνη οργανώνονται με άξονα το σχολείο θεατρικές παραστάσεις, μουσικές εκδηλώσεις με γραμμόφωνο που φέρνει ο δάσκαλος στον οικισμό, μαθήματα φωτογραφίας, διδασκαλίες εκτός τάξης μέσω των «εωθινών περιπάτων», εκπαιδευτικές εκδρομές. Και οι καλύτερες μαθητικές εκθέσεις εκδίδονται σε βιβλιαράκια με τον τίτλο «Μικρά Διαμάντια» ώστε να μοιραστούν στα δημοτικά σχολεία της ευρύτερης περιοχής.

Το εμβληματικό παρελθόν

Το εκπαιδευτικό έργο του σχολείου θα διακοπεί βίαια τον Οκτώβριο του 1940 με την κήρυξη του πολέμου, την επιστράτευση του δασκάλου και το κλείσιμο της σχολικής μονάδας. Ενα χρόνο αργότερα και λίγες ημέρες μετά την ίδρυση του ΕΑΜ, οι Κάτω Αμπελόκηποι θα επιλεγούν ως έδρα του αρχηγείου της Εθνικής Αντίστασης στην περιοχή λόγω της στρατηγικής γεωγραφικής τους θέσης. Είναι ένας οικισμός απομακρυσμένος, με δύσκολη προσβασιμότητα και βρίσκεται στο κέντρο του νομού.

«Το σχολείο λειτουργεί ως εστία των καταδιωκόμενων αγωνιστών από τους κατακτητές και ως χώρος ανεφοδιασμού των αντιστασιακών οργανώσεων της ευρύτερης περιοχής, ενώ από τον Οκτώβριο του 1943 στεγάζεται στον χώρο του το πρώτο ένοπλο τμήμα του ΕΛΑΣ που κατεβαίνει στη Μεσσηνία», λέει ο Δημοσθένης Κορδός, υποψήφιος διδάκτορας Πολιτισμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, ο οποίος έχει πρωτοστατήσει στην ανάδειξη του σχολείου ως μνημείου και έχει πραγματοποιήσει ενδελεχή έρευνα για την ιστορία του. «Αποκορύφωμα των σημαντικών γεγονότων που συνέβησαν στο σχολείο αποτέλεσε η Παμπύλια Συνδιάσκεψη της επαρχιακής επιτροπής του ΕΑΜ, με θέμα την οργάνωση και διεξαγωγή εκλογών σε όλη την επικράτεια, που έγινε τον Φεβρουάριο του 1943. Σε αυτήν συμμετείχαν ηγετικά στελέχη, όπως ο βετεράνος τριών πολέμων ταγματάρχης Ηλίας Κλάπας από το Χαρακοπειό, ενώ στην επιτροπή του ΕΑΜ Πυλίας συμμετείχε και ο δάσκαλος Γέμελος ο οποίος αργότερα, την περίοδο 1947-1949, θα εξοριστεί στη Μακρόνησο και θα υποστεί φρικτά βασανιστήρια που θα απαθανατιστούν σε χαρακτικό του Φαρσακίδη. Αναφορά στα βασανιστήρια του Γέμελου θα κάνει και ο Γιάννης Ρίτσος σε ποίημά του», συμπληρώνει ο Δημοσθένης Κορδός.

«Για να γίνει κατανοητή η σημασία του αρχηγείου του ΕΑΜ στην περιοχή αξίζει να αναφερθεί το εξής», συνεχίζει. «Εκμεταλλευόμενα την ύπαρξη του μηναγιώτικου ρέματος και του μεγάλου όγκου διερχόμενων υδάτων, στελέχη της οργάνωσης δημιούργησαν σε έναν εγκαταλειμμένο νερόμυλο του 19ου αιώνα μια θαυμαστής επινόησης υδροηλεκτρική εγκατάσταση για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της εκμετάλλευσης της δυναμικής ενέργειας του νερού. Με αυτήν φόρτιζαν μια μπαταρία αυτοκινήτου. Η μπαταρία μεταφερόταν τη νύχτα σε κοντινό νερόμυλο και με αυτήν λειτουργούσε μυστικά ένα ραδιόφωνο. Ετσι μάθαιναν κάθε βράδυ τα νέα μέσω BBC, ενώ με τη χρήση γραφομηχανής συνέτασσαν Δελτίο Τύπου με τις βασικότερες ειδήσεις και το κυκλοφορούσαν με απόλυτη μυστικότητα σε όλους τους οικισμούς της ευρύτερης περιοχής, μέσω του αρχηγείου».

Ο επιτελικός ρόλος του σχολείου είχε ως αποτέλεσμα να βρεθεί αρκετές φορές στο στόχαστρο εχθρικών πυρών. Μία από αυτές, στις 4 Απριλίου 1944 όταν πυροβόλα των Γερμανών βάλλουν κατά του χωριού με ομοβροντία οβίδων. Το κτίριο του σχολείου γλιτώνει εκ θαύματος.

Στα όρια της καταστροφής

Με τη λήξη του πολέμου θα συνεχίσει να υπηρετεί τον εκπαιδευτικό σκοπό του και εκατοντάδες μαθητές θα περάσουν από τα θρανία του. Μέχρι τον Ιούνιο του 1970, όταν το σχολικό κουδούνι θα χτυπήσει για τελευταία φορά. «Την εποχή εκείνη ένα κάθετο ρήγμα που εντοπίστηκε στην ανατολική πλευρά του κτιρίου δημιούργησε προβλήματα στατικότητας και κρίθηκε ότι το κτίριο δεν παρέχει ασφάλεια», λέει ο Δημοσθένης Κορδός. «Ετσι το σχολείο αφέθηκε στην τύχη του, η στέγη έπεσε, το πάτωμα σάπισε και ουσιαστικά βρίσκεται στα όρια της καταστροφής. Από το 1970 μέχρι το 1975 οι μαθητές φοίτησαν στο σχολείο του γειτονικού χωριού Καλλιθέα, ενώ από το 1976 ώς το 1981 λειτούργησε και πάλι σχολείο στους Κάτω Αμπελόκηπους, σε ένα βοηθητικό κτίριο του ιερού ναού του χωριού. Το 1981 λόγω έλλειψης του απαιτούμενου αριθμού μαθητών έπαψε οριστικά η λειτουργία Δημοτικού Σχολείου στο χωριό», προσθέτει.

Το στοίχημα πλέον είναι να μην περάσει στην αφάνεια ένα κτίριο που αποτυπώνει σημαντικές σελίδες της ιστορίας και του πολιτισμού. Κάποιες σκέψεις περιλαμβάνουν την αξιοποίησή του ως μουσείου με θέμα την τοπική ιστορία. Αλλοι θεωρούν ότι η κατασκευή του μηναγιώτικου φράγματος που σχεδιάζεται στην περιοχή θα μπορούσε να γίνει η αφορμή ώστε το Δημοτικό Σχολείο να λειτουργήσει ως Παρατηρητήριο Περιβαλλοντικών και Πολιτιστικών Πόρων. «Υπάρχουν κτίρια στον ρου της ανθρώπινης ιστορίας που έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους στην ιστορική και πολιτισμική εξέλιξη του τόπου και της ανθρωπογεωγραφίας του. Ενα τέτοιο είναι το Δημοτικό Σχολείο Κάτω Αμπελοκήπων Μεσσηνίας», λέει ο Δημοσθένης Κορδός. «Ευελπιστούμε ότι οι αρμόδιοι φορείς έστω και την ύστατη στιγμή, που το κτίριο εκπέμπει το τελευταίο SOS, θα διασώσουν τη συλλογική μνήμη…».

www.tanea.gr

Επειδή όλα στον χρόνο μεταβάλλονται, αλλάζουν μορφή τόσο η φύση όσο και ο άνθρωπος, φυσικό επακόλουθο αποτελεί και η αλλαγή της ιστορικής τούτης πόλης, που συνεχώς εξελίσσεται, ανανεώνεται και καλλωπίζεται.

Η Μεσσήνη έχει προσφέρει και συνεχίζει να προσφέρει τα μέγιστα από τον πρωτογενή της τομέα στην ανάπτυξη της χώρας μας. Ακόμα και στην επανάσταση του 1821 ο λαός της «μάτωσε» διαθέτοντας το υστέρημά του για να συντηρηθούν οι πολεμιστές που είχαν στρατοπεδεύσει στο γραφικό από την αρχαιότητα Νησί!

Η πόλη ήταν και παραμένει μια αγροτική κυρίως κωμόπολη, που ποτέ δεν τα κατάφερε να δημιουργήσει την ντόπια Νησιώτικη αστική της τάξη, για να διεκδικήσει στον χρόνο με αξιώσεις ό,τι δικαιούταν.

Έτσι μοιραία συρρικνώθηκε και απομονώθηκε, σε σχέση με τη γειτονική μας Καλαμάτα που γιγαντώθηκε.

Ενδεικτικά να αναφέρω τον πληθυσμό των δύο πόλεων στην απογραφή του 1844: στην Καλαμάτα κατοικούσαν 4.960 και στη Μεσσήνη 3.986!!!

Τα τελευταία χρόνια η πόλη ξεκίνησε την ανανεωτική της πορεία σε κοινωνικό κυρίως επίπεδο από την νεολαία. Οι νέοι πιο καλλιεργημένοι βελτίωσαν και βελτιώνουν καθημερινά την κουλτούρα της πόλης, παρασύροντας στο διάβα τους ό,τι οπισθοδρομικό και αντιαναπτυξιακό υπήρχε.

Η πλειοψηφία των δημοτών ακολουθεί τη λογική των πολλών, τους νέους κοινωνικούς κανόνες που διαμορφώθηκαν και συνεχώς ανανεώνονται, αλλάζοντας θεαματικά η πόλη κατεύθυνση ακόμα και επικοινωνιακά

Σταδιακά απέβαλε τα στερητικά και υστερικά κοινωνικά κατάλοιπα, καθώς και τα οπισθοδρομικά σύνδρομα, εκείνα που απέτρεψαν για δεκαετίες την ανάπτυξή της. Η συνεχής επιμόρφωση και νέες κοινωνικές δραστηριότητες ανέβασαν το μορφωτικό επίπεδο βελτιώνοντας συνάμα και το κριτήριο των κατοίκων.

Οι «προβληματικοί» απομονωθήκαν αφού δεν μπόρεσαν να ενταχθούν, να ακολουθήσουν το γενικό σύνολο, η κοινωνία τους «ξέρασε». Μοιραία ακολούθησαν έθεσαν εαυτούς εκτός πόλης, περνώντας στο περιθώριο.

ΜΠΕΣΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΤΙΜΟ

Στη διαρκή εσωτερική διαμάχη των αξιών του τότε και του σήμερα, ο Νησιώτης ποτέ δεν έπαψε να έχει τη μπέσα και το φιλότιμο, κάτι που το διακρίνεις σε πολύ μεγάλο βαθμό ακόμα και σήμερα σε όλες τις ηλικίες, ανεξάρτητα από γραμματικό και μορφωτικό επίπεδο.

Έτσι λοιπόν η άλλη Μεσσήνη του σήμερα δεν είναι η πόλη του χθες, των πολλών κακόβουλων λέγειν και χαρακτηρισμών(!), αλλά του φαίνεσθαι(!), του τώρα!!!

 Αυτά αν δεν τα ζήσουν και δεν τα περπατήσουν οι ζώντες εκτός των τειχών, δεν θέλουν να τα αποδεχτούν, πολύ περισσότερο δε όσοι το βλέπουν συμφεροντολογικά.

Βλέπετε ο ανταγωνισμός έχει εξελιχθεί σε μάστιγα, κυριαρχούν οι σκοπιμότητες και οι πρόστυχοι χαρακτηρισμοί για οικονομικούς κυρίως λόγους, όμως στον χρόνο εξασθενούν, αφού στερούνται επιχειρημάτων.

Έτσι οι λαλίστατοι γίνονται γραφικοί και τα μεγάλα λόγια αίολα.

ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ

Το Νησί του σήμερα λοιπόν αξίζει τον σεβασμό κοινωνιών που έχουν γυρίσει επιδεικτικά για χρόνια την πλάτη, αγωνίστηκε και έχει πλέον δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μια «ποιοτική κατοικία»!

Η πόλη καλύπτει σχεδόν όλες της ανάγκες ακόμα και του πιο απαιτητικού για να επενδύσει, για να κατοικήσει και για να την επισκεφτεί.

Το Νησί δεν είναι πλέον η πόλη της μιας βόλτας, το πανηγύρι και το καρναβάλι(!), είναι η πόλη της βόλτας για έναν πρωινό ή απογευματινό καφέ κάτω από τα δροσερά της πλατάνια, για τον περίπατο στις δύο πλατείες, στο ησυχαστήριο πάρκο της, καθώς και στα ελκυστικότατα πλέον καταστήματά της με εκλεκτά εδέσματα και εμπορεύματα σε προσιτές τιμές!

Η εύκολη πρόσβαση στην πόλη λόγω απόστασης, θέσης και ευχάριστης διαδρομής, την κάνει ακόμα πιο προσιτή στον επισκέπτη και τον τουρίστα!

Εκτός των όσων αναφέρω παραπάνω, θα πρέπει να επισημάνω, σε όσους ενδιαφέρονται για μόνιμη κατοικία και τούτα:

Καταρχάς η Μεσσήνη προσφέρεται λόγω της γεωγραφικής της θέσης!!!

Επίσης διαθέτει:

• διαμερίσματα και μονοκατοικίες για όλα τα γούστα σε πολύ προσιτές τιμές,
• μπορείς να αποκτήσεις οικόπεδο για κατασκευή μόνιμης ή παραθεριστικής κατοικίας,
• ακόμα αγρόκτημα τεσσάρων στρεμμάτων εκτός σχεδίου για κατασκευή κατοικίας μέσα στη φύση σε τιμές ευκαιρίας, και
• στα όρια σχεδίου υπάρχει δίκτυο ύδρευσης, ΔΕΗ, ΟΤΕ και σε πολλά σημεία δίκτυο αποχέτευσης!!!

Το καλοκαίρι εκτός των άλλων, μπορείς να επισκεφτείς την εκπληκτική Μπούκα. Η οργανωμένη παραλία που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τα πιο φημισμένα νησιά του Αιγαίου, μπορεί να σας φιλοξενήσει και να καλύψει όλες τις ανάγκες. Ακόμα και η στάθμευση είναι εντυπωσιακή (κάτι πολύ σπάνιο). Εύκολη πρόσβαση και θέση στάθμευσης υπό σκιά κάτω από τα τεράστια δένδρα!!!

Άμα θες κάτι διαφορετικό, χωρίς καταστήματα και σπορ, υπάρχει ο εξωτικός Άγιος Νικόλαος(!), μια οικογενειακή μαγευτική παρθένα παραλία, που η χρυσή της άμμος και τα γαλανόλευκα νερά της σε συναρπάζουν.

Εκεί, στην τεράστια απλωμένη αμμουδιά της, στο μέσον του Μεσσηνιακού κόλπου, τα μόνα που μπορείς να διακρίνεις είναι τα αποδυτήρια και τα ντους.

Εύκολη η πρόσβαση επίσης, σε μικρότερη απόσταση από τη Μεσσήνη, με δρόμο φαρδύ και ευχάριστο, χωρίς προβλήματα στάθμευσης στην παραλία.

ΤΙ ΔΙΑΘΕΤΕΙ Η ΜΕΣΣΗΝΗ

Να λοιπόν γιατί μπορείς να επενδύσεις, να κατοικήσεις και να την επισκεφτείς. Η πόλη διαθέτει:

• ΠΡΩΤΟΝ: Δημαρχείο υπερσύχρονο με όλες της υπηρεσίες και 180 υπαλλήλους, ΔΕΥΑΜ, με 18 υπαλλήλους και άριστο δίκτυο Ύδρευσης Αποχέτευσης, Αστυνομικό Τμήμα, με 38 άτομα δυναμικό, Δημοτική Αστυνομία, ΚΕΠ, ΚΑΠΗ, ΕΛΤΑ – Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Δασαρχείο, Τρείς Εκκλησιαστικές Ενορίες, Εμποροπανήγυρη και Αποκριάτικο Καρναβάλι, Δωρεάν στάθμευση στο κέντρο και σε όλη την πόλη!

• ΔΕΥΤΕΡΟΝ: 4 τράπεζες, 21 Λογιστικά και Φοροτεχνικά γραφεία.

• ΤΡΙΤΟΝ: Σύγχρονο Κέντρο Υγείας με 27 ιατρούς και 21 υπαλλήλους, Υπερσύγχρονο Ψηφιακό Διαγνωστικό Κέντρο, Νεφρολογικό κέντρο – Κέντρο Αιμοκάθαρσης, 15 ιδιώτες Ιατρούς, διαφόρων ειδικοτήτων, 3 Μικροβιολογικά Ιατρεία, 6 Οδοντιατρεία, 11 Φαρμακεία, 4 Κτηνιατρεία, 3 Φυσιοθεραπευτές, 3 Λογοθεραπευτές, Κέντρο Εργοθεραπείας.

• ΤΕΤΑΡΤΟΝ: Ένα Γυμνάσιο, ένα Γενικό Λύκειο και ένα Επαγγελματικό, 3 εξατάξια Δημοτικά Σχολεία, ενοποιήθηκαν 2^ο και το 4^ο, 5 Νηπιαγωγεία, 2 Παιδικούς Σταθμούς, 4 Φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης, 4 Φροντιστήρια Ξένων Γλωσσών, Κέντρο εκμάθησης Πληροφορικής.

• ΠΕΜΠΤΟΝ: 4 Κατασκευαστικές Εταιρίες και 28 Εργολάβους οικοδομών, Δημοσίων Έργων κ.λπ., 14 Τεχνικά γραφεία Πολιτικών Μηχανικών, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, Μηχανολόγων Μηχανικών, 8 Δικηγορικά γραφεία, 5 Συμβολαιογραφεία, Υποθηκοφυλακείο και Κτηματολόγιο, 7 καταστήματα Γεωπόνων, με φυτοφάρμακα και φυτώρια, 2 Χημικά εργαστήρια.

• ΕΚΤΟΝ: 3 Εταιρίες Κινητής Τηλεφωνίας, 2 Ιδιωτικά Ταχυδρομεία- Ταχυμεταφορές, Υπεραστικό ΚΤΕΛ, 26 ΤΑΧΙ.

• ΕΒΔΟΜΟΝ: Πνευματικό κέντρο, Ανοιχτό θέατρο, Πέντε κλειστές αίθουσες, πολλαπλών χρήσεων, Μουσείο Χαρακτικής, Σεμινάρια Χαρακτικής και Χαλκογραφίας, Εργαστήρι Ζωγραφικής.

• ΟΓΔΟΟΝ: Φιλαρμονική με όλα τα μουσικά όργανα, Ωδείο με όλα τα μουσικά όργανα, 2 Πολιτιστικοί Σύλλογοι και ένα Πολιτιστικό δημοτικό σχήμα, 2 Θεατρικά σχήματα, 2 Χορωδίες.

• ΕΝΑΤΟΝ: 6 Σούπερ Μάρκετ, 5 Ξενοδοχεία.

• ΔΕΚΑΤΟΝ: 72 Καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος, 2 CATERING και 5 Αίθουσες Κοινωνικών Εκδηλώσεων, 95 Εμπορικά Καταστήματα, διαφόρων εμπορευμάτων, 5 Καταστήματα Οικοδομικών Υλικών (Μάνδρες), 27 Βιοτεχνίες τροφίμων, ποτών, Άρτου, Ελαιολάδου κ.λπ., 25 Βιοτεχνίες κατασκευής και επισκευής Μηχανημάτων και εργαλείων, Σιδηροκατασκευών, Αλουμινοκατασκευών, Ξυλοκατασκευών και διαφόρων άλλων εργασιών, 14 Συνεργεία, ηλεκτρολογεία, Φανοποιεία κ.λπ., 36 Καταστήματα και Γραφεία Παροχής Υπηρεσιών.

• ΕΝΔΕΚΑΤΟΝ: 3 γήπεδα ποδοσφαίρου με φυσικό χλοοτάπητα, Κλειστό Γυμναστήριο, 14 ανοιχτά γήπεδα Μπάσκετ, Βόλεϊ, Τένις και πέντε με πέντε.

• ΔΩΔΕΚΑΤΟΝ: 3 Σωματεία Ποδοσφαίρου, 2 Σωματεία Μπάσκετ και Βόλεϊ, Σωματείο Τένις, Σωματείο Τραμπολίνο, Σωματείο Πάλης, Σωματείο Καράτε, Ιππικό Όμιλο, Σκακιστικό, Αθλητικό, Πολιτιστικό, Σύλλογο, 3 ιδιωτικά Γυμναστήρια.

• ΔΕΚΑΤΟΝ ΤΡΙΤΟΝ: Σωματείο Εθελοντών, Σύλλογο Γυναικών, Σύλλογο Πολυτέκνων, Σύλλογο Κυνηγών, Χριστιανική Ένωση.

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Κλείνοντας, να αναφέρω ότι η σύνδεση της αρχαίας Μεσσήνης με τη νέα Μεσσήνη, έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα κυρίως στην πολιτιστική ζωή και δευτερευόντως στα οικονομικά της μεγέθη. Ενδεικτικά αναφέρω την αναμενόμενη ανάπλαση της ιστορικής πόλης με δάνειο 2 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, με συμμετοχή και έγκριση της Ε.Κ.Τ.

Επίσης οριστικοποιείται η μελέτη ανάπλασης της περιοχής Παμίσου μέχρι και το αποστραγγιστικό Κουλντούκι, με Πεζόδρομους, Ποδηλατοδρόμους, Κωπηλατήριο, Θαλάσσια και άλλα σπορ!!!

Τέλος, στα πλεονεκτήματα της πόλης η μικρή απόσταση από το αεροδρόμιο μόλις 2 χιλιόμετρα και 5 από το Νοσοκομείο, και σε ακτίνα 5 χιλιομέτρων Αμφιθεατρικά από την Μεσσήνη, απλώνονται 15 Χωριά με 5.000 κατοίκους!!!

 Αποστόλης Κοσμάς

Στην πρόσφατη 6ήμερη (7-12.9.2017) προσκυνηματική εκδρομή που διοργάνωσε το γραφείο ταξιδίων Τριγκιλίδας με προορισμό την 4ήμερη παραμονή στο Άγιο Όρος και στην οποία συμμετείχα ως ένα από τα τριάντα έξι μέλη των Μεσσήνιων προσκυνητών, αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω διά του Τύπου το εν λόγω γραφείο για την αξιέπαινη πρωτοβουλία να προγραμματίσει αυτή την υποθετικά ακατόρθωτη αλλά ωστόσο αποτελεσματικά άκρως επιτυχημένη στο σύνολό της εκδρομική απόδραση.

Του Αριστοτέλη Φράγκου

Στόχος βέβαια της παρούσας αφήγησης δεν είναι η προβολή της ήδη ευρύτερα γνωστής και πέραν των ελλαδικών συνόρων ”Τριγκιλίδας” επωνυμίας, αλλά είναι η ”εξομολογητική” καταγραφή της συγκίνησης για την ψυχική αγαλλίαση που βίωσα καθώς μου δόθηκε η ευκαιρία να περιδιαβώ στο ”Περιβόλι της Παναγίας” τα 15 από τα 20 επικρατέστερα μοναστήρια, καθώς επίσης και τις τρεις σκήτες και να γνωρίσω από κοντά τον τρόπο διακονίας αλλά και την ασκητική ζωή των ορκισμένων ”ακριτών” της Ορθοδοξίας,

Με αφετηρία λοιπόν την Καλαμάτα ξεκινήσαμε ώρα 5.45 π.μ. την 7η Σεπτέμβρη 2017, για να φτάσουμε ύστερα από αρκετές στάσεις ξεκούρασης και μια σχεδόν δεκάωρη διαδρομή στην Ουρανούπολη όπου και διανυκτερεύσαμε.

Η επόμενη 2η μέρα μάς βρίσκει στο λιμάνι της Ιερισσού. Με ταχύπλοα και μετά από μια 50λεπτη σχεδόν θαλάσσια διαδρομή αποβιβαζόμαστε στο πρώτο λιμανάκι (αρσανά) του Αγίου Όρους, όπου αρχικά θα επισκεπτόμαστε για ξενάγηση την Ιερά Μονή Χιλιανδαρίου και στη συνέχεια θα φιλοξενούμαστε για δείπνο, διανυκτέρευση και παρακολούθηση της θείας λειτουργίας, στην Ιερά Μονή Εσφιγμένου.

Η αγωνία για το άγνωστο καθεστώς που αναμενόταν να συναντήσουμε στις δυο επισκέψιμες μονές τόσο στη Μονή Χιλιανδαρίου, όπου θα παραμέναμε για κάποια ώρα ξενάγησης, όσο και στη Μονή Εσφιγμένου που θα φιλοξενούσαν την πρώτη μας διανυκτέρευση ήταν εμφανής στα πρόσωπα των περισσοτέρων προσκυνητών -μη εξαιρουμένου κι εμένα- που επισκεπτόμαστε το ιερό αυτό βουνό για πρώτη φορά.

Ήδη από τις πρώτες επισκέψεις έγινε αισθητή η ένθερμη εγκαρδιότητα μα και η άπλετη καλοσύνη που μας επιφύλασσαν οι οικοδεσπότες μοναχοί των δυο επισκέψιμων Μονών. Συναισθήματα που εκδηλωνόντουσαν με αυθόρμητη διάθεση και σε κάθε μια από τις υπόλοιπες Μονές που επισκεφτήκαμε.

Παρότι σε κάθε νέα επίσκεψη, τυραννούσε τις καρδιές και το μυαλό μας μια παλίρροια από σκέψεις δέους, για το μέγεθος της εσωτερικής δύναμης και θέλησης με την οποία είχαν ”χειραγωγηθεί” οι μοναχοί και είχαν απαρνηθεί τις εγκόσμιες χαρές και απολαύσεις, τόσο φούντωνε ο θαυμασμός μας αλλά και ο σεβασμός μας για την ακλόνητη πίστη τους.

Συνοψίζοντας το οδοιπορικό της περιήγησής μας και με βάση πάντα το προγραμματισμένο προσκύνημα, επισκεφτήκαμε την τρίτη ημέρα, άλλοτε οδικώς και άλλοτε με ταχύπλοο, την Ι. Μ. Βατοπεδίου (ένα ιδιαίτερο κτιριακό ”κόσμημα” στο σύνολο των Μονών του Όρους), την Σκήτη του προφήτη Ηλία, την Ι. Μ. Παντοκράτορα, την Ι.Μ. Σταυρονικήτα, την Ι.Μ. Ιβήρων και την Ι.Μ. της Μεγίστης Λαύρας (1η μονή στην ιεραρχία του Άθως), για να καταλήξουμε για δείπνο, διανυκτέρευση και παρακολούθηση της θείας λειτουργίας στο Αγίασμα του Αγ. Αθανασίου του Αθωνίτη.

Την τέταρτη και προτελευταία ημέρα της παραμονής μας στο Άγιο Όρος, μετά το πέρας της πρωινής θείας λειτουργίας στην Ι.Μ. του Αγίου Αθανασίου και καθώς συνγευματίσαμε με τους μοναχούς της μονής, επισκεφτήκαμε στη συνέχεια τη γειτονική σκήτη του Τιμίου Προδρόμου και στη Βίγλα (Άγιο Μηνά), τον σημαιοφόρο καλόγερο που χαιρετίζει καθημερινά με την ελληνική σημαία τα διερχόμενα ελληνικά αεροπλάνα.

Συνεχίζοντας το προσκύνημά μας επισκεφτήκαμε την πρωτεύουσα (το Πρωτάτο) του Αγίου Όρους στις Καρυές, όπου εκεί ευρίσκεται ο αρχαιότερος από όλους τους ναούς του όρους, αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και εκεί φυλάσσεται και η θαυματουργή εικόνα Άξιον Εστί.

Από τις Καρυές και μετά από μια σύντομη επίσκεψη στην Ι.Μ. του Κουτλουμουσίου, αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος (δέκα λεπτά πεζοπορικής απόστασης), σειρά έχουν, η Σκήτη του Αγίου Ανδρέα, το κεντρικό λιμάνι του Όρους Δάφνη, όπου με μικρά πούλμαν θα επισκεφτούμε την Ι.Μ. του Σίμωνος Πέτρα ή Σιμωνόπετρα, ένα φαντασμαγορικό οικοδόμημα που υψώνεται 300 μέτρα πάνω από τη θάλασσα και είναι κτισμένο επάνω σ’ έναν κατακόρυφο τεράστιο βράχο από γρανίτη, το βάθος του οποίου αγγίζει τα 10 χιλιόμετρα στη γη.

Ολοκληρώνοντας την επίσκεψη στην Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρα, θα επιστρέψουμε στη Δάφνη όπου με ταχύπλοο θα επισκεφτούμε διαδοχικά τις τέσσερις Μονές, Ι.Μ.Οσ. Γρηγορίου, Ι.Μ.Οσ. Διονυσίου, Ι.Μ.Αγ. Παύλου και τη Σκήτη της Αγίας Άννης και θα διαμοιραστούμε σε ομάδες για να διανυκτερεύσουμε αφού προηγουμένως απολαύσουμε τις τελευταίες θείες λειτουργίες των μοναχών και στη συνέχεια γευτήκαμε την πρόσχαρη φιλοξενία τους.

5η και τελευταία ημέρα της διαμονής μας στο Άγιο Όρος.

Μετά τη διανυκτέρευση στις μονές που φιλοξενηθήκαμε αποβραδίς, ενόσω απολαύσαμε την πρωινή θεία λειτουργία καθώς και το προσφερθέν γεύμα, επισκεφτήκαμε την Ι.Μ. του Οσίου Ξενοφώντος. Τη μοναδική Μονή του Αγίου Όρους με τα δυο καθολικά που είναι αφιερωμένα στον Άγιο Γεώργιο. Και τέλος την Ι.Μ. του Αγίου Παντελεήμονος (Ρώσικο). Ένα κτιριακό συγκρότημα που θύμιζε περισσότερο τσαρικά ανάκτορα παρά μοναστήρι.

Καθώς ολοκληρώσαμε και την τελευταία αυτή επίσκεψη επί του Όρους, επιστρέψαμε με ταχύπλοα στο λιμάνι της Ουρανούπολης κι από εκεί στη Θεσσαλονίκη για διανυκτέρευση.

Η επιστροφή μας ωστόσο, προέβλεπε μια ακόμα σημαντική επίσκεψη κι αυτή θα γινόταν στην πόλη Σουρωτή προκειμένου να προσκυνήσουμε τον τάφο του πατέρα Παίσιου που είναι ενταφιασμένος στην γυναικεία μονή του Αγίου Ιωάννου & Αγίου Αρσενίου Καππαδόκη.

Με συναισθήματα και εντυπώσεις που είχαν όλο αυτό το διάστημα ”πολιορκήσει” την ψυχή και το νου, καθώς εκμεταλλευτήκαμε την ευκαιρία και επισκεφτήκαμε τον Προμαχώνα της Ορθοδοξίας αλλά και που βιώσαμε την ασκητική ζωή των στρατευμένων ”φαντάρων” του Θεού, επιστρέψαμε στις 12.9.2017 το βράδυ, στην όμορφη πόλη μας την Καλαμάτα.

Στη κεντρική φώτο ο Ηρακλής σε πρόσφατη εκδήλωση στην Πύλο προς τιμήν του θείου του (αδελφού του πατέρα του), του Ολυμπιονίκη Κωστή Τσικλητήρα, στην οποία τιμήθηκε και ο ίδιος με πλακέτα από τον Δήμο Πύλου.

Πρόκειται για τον Ηρακλή Τσικλητήρα, μοναχοπαίδι του σπουδαίου βουλευτή του Αγροτικού Κόμματος Σταύρου («Λουλη») και της Καλλιόπης Καντακουζηνού του Σίμωνος. Ο Ηρακλής Τσικλητήρας γεννήθηκε το 1923 στο Ναύπλιο. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο στην Πύλο και το γυμνάσιο στην Ευαγγελική Σχολή Αθηνών, στη Νέα Σμύρνη, όπου η οικογένεια έζησε μετά το θάνατο του πατέρα του. Στη συνέχεια, έδωσε εξετάσεις και μπήκε στη Νομική Σχολή Αθηνών από όπου και αποφοίτησε. Άσκησε τη δικηγορία για τρία χρόνια και έπειτα έδωσε εξετάσεις και διορίστηκε στο Συμβούλιο Επικρατείας, όπου και παρέμεινε ως και τη συνταξιοδότησή του το 1995, με το βαθμό του αντιπροέδρου.

Από τον ΗΛΙΑ ΚΑΡΑΜΠΑΤΣΟ

Οδοντίατρο και συγγραφέα

Όταν αποφάσισε να αποκτήσει τη δική του οικογένεια, παντρεύτηκε, το 1953, την Σταυρούλα Γεωργίου Φρέντζου*. Έκανε μαζί της δύο παιδιά, τον Σταύρο και την Καλλιόπη. Ο αγαπημένος γιός του Ηρακλή, ο Σταύρος, έφυγε πρόωρα από τη ζωή πριν μερικά χρόνια. Ήταν γεννημένος το 1954 και αποφοίτησε από το Κολέγιο Αθηνών το 1973. Σπούδασε και εκείνος στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης. Είχε μια πετυχημένη -αν και μικρής σχετικά διάρκειας- καριέρα ως Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Le Mans. Κατά συνέπειαν ο πατέρας αυτού, ο Ηρακλής, ήταν και ο τελευταίος Τσικλητήρας και έφυγε πλήρης ημερών (95 ετών)! Η κηδεία του έγινε το Σάββατο 9 Σεπτεμβρίου στο Κοιμητήριο της Νέας Σμύρνης. Καλό παράδεισο στον σεμνό, ευγενέστατο και καλοπροαίρετο  λάτρη της Πύλου και της ιστορίας της, στον αείμνηστο Ηρακλή Τσικλητήρα! Θερμά συλλυπητήρια στην αγαπημένη κόρη του, επίσης δικηγόρο, Καλλιόπη καθώς και στην κόρη αυτής, Λίνα!

(*Η Σταυρούλα ήταν κόρη του πάπα Γιώργη Φρέντζου που την εποχή των «Σταφιδικών Γεγονότων» του 1935 ήταν 10χρονη μαθήτρια στο σχολείο της Πύλου).

Πατέρας του Ηρακλή, ο σπουδαίος Σταύρος («Λούλης») Τσικλητήρας, βουλευτής του ΑΚΕ και ο συνδυασμός αυτού το 1932.

ΛΙΓΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΣΠΟΥΔΑΙΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ «ΤΣΙΚΛΗΤΗΡΑ» ΤΗΣ ΠΥΛΟΥ

Η ευγενούς καταγωγής οικογένεια «Τσικλητηρα», ξεκινάει στην Πύλο από τον αγωνιστή του 1821 Νικόλαο Τσικλητήρα. Νέος μετανάστευσε στην Βοστόνη των Η.Π.Α. απ’ όπου με την έκρηξη της Επανάστασης ήρθε στην Πελοπόννησο και ορίστηκε λιμενάρχης της τότε Επαρχίας Μοθώνης στο Νιόκαστρο. Με την ανακατάληψη του Νιόκαστρου από τους Τούρκους το 1825 έφυγε για την Ύδρα, όπου ανέλαβε αρχιγραμματέας της β’ Μοίρας του Στόλου, κοντά στον Αντιναύαρχο Γ. Σαχτούρη. Μετά την απελευθέρωση διορίστηκε ειρηνοδίκης Νεοκάστρου.

Ο γιός του γεννήθηκε στη Βοστόνη το 1815 και λεγόταν επίσης Νικόλαος. Ασχολήθηκε με την πολιτική και το 1850 διορίστηκε Δήμαρχος Πύλου δια βασιλικού διατάγματος. Ήταν τίμιος και ικανός. Διετέλεσε και βουλευτής σε πέντε περιόδους από το 1861 έως το 1875.

Ο πολιτικός Νικόλαος είχε δύο γιούς: Τον Ιατρό Ηρακλή και τον Φαρμακοποιό Διονύσιο (1849-1936). Ο Ιατρός Ηρακλής Ν. Τσικλητήρας διετέλεσε επί 20 συνεχή έτη Δήμαρχος Πυλίων και Πρόξενος της Γαλλίας. Είχε 3 παιδιά: Τον Κωστή, την Ελένη και τον Σταύρο (ή «Λούλη» ή «Λούτσι»). Πέραν του «φαινομένου» Κωστή ( Χρυσού Ολυμπιονίκη στη Στοκχόλμη το 1912 στο άλμα εις μήκος άνευ φοράς και Χάλκινου στο ύψος άνευ φοράς καθώς και Αργυρού Ολυμπιονίκη στο Λονδίνο το 1908 στο απλούν και στο ύψος άνευ φοράς), σπουδαία προσωπικότητα για την Πυλία, αλλά και για ολόκληρο τον καταταλαιπωρημένο αγροτικό κόσμο της Πελοποννήσου την εποχή του Μεσοπολέμου, υπήρξε και ο αδελφός του μεγάλου Ολυμπιονίκη, ο Σταύρος.

Ο Σταύρος Τσικλητηρας του Ηρακλή («Λούλης» ή «Λούτσι») γεννήθηκε στην Πύλο το 1893. Τελείωσε ο Σχολαρχείο στην Πύλο και στη συνέχεια ήρθε στην Αθήνα όπου σπούδασε στη Νομική Σχολή. Στη συνέχεια διορίστηκε στο Δικαστικό Σώμα και υπηρέτησε ως Πρωτοδίκης στη Χίο και το Ναύπλιο. Στη Χίο γνώρισε την Καλλιόπη Καντακουζηνού που καταγόταν από τη Σμύρνη και την παντρεύτηκε.

Το 1923 γεννήθηκε ο μοναχογιός τους Ηρακλής στο Ναύπλιο και λίγο αργότερα παραιτήθηκε από το Δικαστικό σώμα και γύρισαν οικογενειακώς στην Πύλο. Έγινε γνωστός στον αγροτικό χώρο ήδη από τον Ιούνη του 1923 με τη συμμετοχή του στο συνέδριο του Πύργου και τον Οκτώβρη του 1923 είναι και αυτός μαζί με τους Δ. Νικολαΐδη και Ιω. Παπαχριστοπουλο στην Επιτροπή των σταφιδικών Ενωσεων Πελοποννήσου, Ιονίων νήσων και Λακωνίας, που συγκαλεί το Β’ Πανσταφιδικό Συνέδριο Πατρών.

Στην Πυλία ο Λούλης Τσικλητήρας μαζί με τον Τάσο Κουλαμπά και τον Ζαχαρία Κουρέτα δημιούργησαν μια πρωτοφανή όσον αφορά την οργάνωση και την αποτελεσματικότητα, Αγροτική Κίνηση Συνεργασίας. Επρόκειτο για ένα ιδιότυπο, προοδευτικό Αγροτικό «Κόμμα» που κατέβηκε στις εκλογές της 16ης Δεκεμβρίου του 1923 με διμελής  σχεδιασμό (Στ. Τσικλητήρας- Νομικός και Δημ. Μαργιέλης- Ιατρός) και το οποίο στη συνέχεια κατάφερε να προωθήσει τις δίκαιες αγροτικές κινητοποιήσεις καθ’ όλην σχεδόν τη διάρκεια του Μεσοπολέμου (μέχρι το 1936). Ο Λούλης «ταρακούνησε» με τον λόγο του τον πολύπαθο κόσμο της υπαίθρου που τον αποκαλούσε «Το αηδόνι της Αγροτιάς». Πρωτοστάτησε σε κρίσιμα συνέδρια και συλλαλητήρια από το 1927 μέχρι και το 1931. Ήταν εκ της αριστερής του πτέρυγας, ιδρυτικό στέλεχος, του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδας και το 1932 εξελέγη πανηγυρικά Βουλευτής Μεσσηνίας. Διέθετε ευρύτατη πολιτικοοικονομική μόρφωση και τον Μάρτη του 1929 συμμετέχει στην συντακτική ομάδα του σοσιαλιστικού περιοδικού «Ελεύθερη Σκέψη» που θα εκδιδόταν στην Καλαμάτα. Το περιοδικό αποτέλεσε όργανο συσπείρωσης και εστία κοινωνικής και ιδεολογικής ζύμωσης και πολιτικής διαμάχης. Νεαροί της Καλαμάτας ένιωθαν την ανάγκη να παλέψουν ενάντια στην απομόνωση και το σκοταδισμό, ενάντια στην «δέσμευση και υποδούλωση της σκέψης»! Για παράδειγμα ήδη από το 1ο τεύχος του περιοδικού σε κείμενο με τίτλο «Οι σκέψεις μας», ο αγνός ιδεολόγος Τσικλητήρας φέρεται κατά του νομοσχεδίου περί «Ασφαλείας του Κοινωνικού Καθεστώτος» (το περιβόητο «Ιδιώνυμο») που προωθούσε η Κυβέρνηση Βενιζέλου, θεωρώντας πως μαζί με το προετοιμαζόμενο «Περί Τύπου», έχει σκοπό να υποδουλώσει την σκέψη. Δηλώνει επίσης πως δεν τον εκφράζει η αρχή «Η Τέχνη για την Τέχνη» αλλά η αρχή «Η Τέχνη για έναν κοινωνικό σκοπό»! Και ποιός μεγαλειωδέστερος σκοπός για τον Λούλη, από το «να εξυψωθεί ολόκληρη η τάξη των μικρών, ταπεινών και καταφρονεμένων αδιακρίτως φυλής και θρησκεύματος, στη θέση που της ανήκει από τον κύριο οικονομικό ρόλο που παίζει στην κοινωνία;» Για τις ριζοσπαστικές του αντιλήψεις και την άκαμπτη αγωνιστικότητά του δέχθηκε σκληρές πιέσεις και απαγορεύσεις ομιλιών και συγκεντρώσεων του από τις δυνάμεις της Αντίδρασης.

Όμως το 1935, ενώ οι επιστήθιοι φίλοι και συναγωνιστές του (**όπως οι Χρήστος και Παναγιώτης Κουβελιωτης, ο Ζαχαρίας Κουρέτας κ.α.), που πορεύτηκαν μέσα από εκείνο το ιδιότυπο, προοδευτικό, καθ’ όλα «νόμιμο» και πατριωτικό ΑΚΕ της Πυλίας, αποφεύγοντας τις οδυνηρές για το Κίνημα διώξεις και εκτοπίσεις που υπέστησαν κυρίως σημαντικότατα αγροτικά στελέχη του ΚΚΕ, και οι οποίοι συναγωνιστές του αυτοί,την περίοδο εκείνη της κλιμάκωσης του Κινήματος, τάσσονται νομοτελειακά και επίσημα με το «Παλλαϊκό Μέτωπο», τότε ο Λούλης Τσικλητήρας προβαίνει παραδόξως σε τοπική σύμπραξη με το συνδυασμό των βασιλοφρόνων της Μεσσηνίας. Κάτω όμως από το βάρος των τύψεων το βράδυ των εκλογών της 9ης Ιούνη, ο ειλικρινής και ανυστερόβουλος Λούλης Τσικλητήρας, αυτοκτονεί με περίστροφο στο σπίτι του φίλου του Μήτσου Ανεστόπουλου, στο Χανδρινού όπου και φιλοξενούταν! Πριν καν μάθει τα επίσημα αποτελέσματα των εκλογών. Και είναι ο μόνος πολιτικός στην Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας που αυτοκτόνησε για λόγους πολιτικής ευθιξίας, για τη λάθος πολιτική του εκτίμηση και τοποθέτηση. Ο μόνος πολιτικός που αυτοκτόνησε από πολιτική εντιμότητα! Ο ηγέτης Τσικλητήρας έμελλε να είναι απών από τα γεγονότα της μεγάλης Σταφιδικης Εξέγερσης του Αυγούστου του 1935 που ακολούθησε…

Σήμερα δυστυχώς δεν υπάρχει στην Πύλο ούτε έστω μια μικρή οδός που να θυμίζει το όνομα του εντίμου εκείνου ανδρός που ενέπνευσε όσο κανείς άλλος την πολύπαθη αγροτιά και του οποίου η μνήμη μένει χρόνια στην σκιά του αδελφού του, του μεγάλου Ολυμπιονίκη! Κάποια στιγμή, όπως έχει χιλιοειπωθεί από πλήθος απλού κόσμου της Πυλιακής υπαίθρου, η Δημοτική Αρχή οφείλει να τιμήσει δεόντως τον Σταύρο («Λούλη») Τσικλητηρα! Και ξεχωριστά αλλά και μέσα στα πλαίσια της επετείου της -όχι τυχαία εκεί στην Πύλο-, μεγάλης Σταφιδικής Εξέγερσης της 26ης Αυγούστου του 1935 στην οποία συμμετείχε σύσσωμος ο αγροτικός κόσμος της ευρύτερης περιοχής ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης. Ο Λούλης Τσικλητήρας μπορεί να μην μπόρεσε να λάβει μέρος στην κλιμάκωση του μεγάλου Σταφιδικού Κινήματος του Μεσοπολέμου, αλλά για 12 ολόκληρα χρόνια πρωταγωνίστησε σε αυτό και σε μεγάλο βαθμό καθόρισε και την πορεία της εξέλιξής του!

(**Δεν είναι τυχαίο ότι ο μόλις εκλιπών γιός του «Λούλη», o Ηρακλής, όταν κατέφθανε στην Πύλο έσπευδε να πρωτοσυναντήσει τον μπάρμπα Πέτρο Ματσούκα (αγαπημένο ανεψιό των Κουβελιώτη και Κουρέτα) στου οποίου την οικία και διέμεινε πολλές φορές).

*Από τα βιβλία: «Χίλια χωριά στη δίνη του Χρόνου»-2013, σελ. 116-117 και «Η Σταφιδική Εξέγερση του 1935 – Ο ατέρμονος Μεσοπόλεμος της αγροτιάς», γ΄ εκδ. σελ.97-98.

ΣΗΜ.: Ο τελευταίος Τσικλητήρας που κηδεύτηκε το προηγούμενο Σάββατο, ήταν ανιψιός του Ολυμπιονίκη Κωστή και γιός του βουλευτή Σταύρου! Καμιά ανακοίνωση δεν έβγαλε ο Δήμος Πύλου!!!

Από τον ΔΙΟΝΥΣΙΟ ΓΕΩΡΓΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟ

Τέτοιος υπήρξε και ο Κώστας Κατσαρός, ο οποίος γεννήθηκε το 1912 στην Κυπαρισσία και πέθανε το 1982.Από μικρός είχε έφεση στα γράμματα και έγραφε σε τοπική εφημερίδα ποιήματα. Κατόπιν, σπούδασε για λίγο καιρό Νομική στην Αθήνα. Η πολιομυελίτιδα  όμως τον ανάγκασε να εγκαταλείψει τις σπουδές του και έκτοτε εγκαταστάθηκε στην Κυπαρισσία.

Διάβαζε όμως πολύ και μάλιστα γνώριζε καλά αρκετές ξένες γλώσσες και εργάστηκε ως αρθρογράφος και μεταφραστής ξένων μεγάλων Καλλιτεχνών, όπως Δάντη, Λεοπάρντη, Πιραντέλλο και άλλων. Εργάστηκε επίσης και συνταξιοδοτήθηκε από την Ηλεκτρική Εταιρεία της Κυπαρισσίας. Το ποιητικό του έργο αγγίζει τα 100 ποιήματα και πολλά έργα που δημοσιεύτηκαν. Θα κάνω λόγο στο ποίημα που ήταν ο ύμνος στην Κυπαρισσία που τόσο πολύ αγάπησε και λάτρεψε. Και δεν είναι άλλο από το Ξάφνιασμα που για χρόνια βρισκόταν ως επιγραφή σε μαρμάρινη πλάκα στο πάρκο Κατσαρός στο λιμάνι της Κυπαρισσίας κοντά και το οποίο κάποιοι έσπασαν και απομάκρυναν και για το οποίο αδιαφόρησε η Πολιτεία για την αναδημιουργία και επανεγκατάσταση σου. Κρίμα. Αφήνουμε τον Πολιτισμό μας να χάνεται, τη στιγμή που έρχονται άλλοι και τον θαυμάζουν από άλλους τόπους. Παραθέτω τους στίχους του ποιήματος.

ΞΑΦΝΙΑΣΜΑ 

Μανιάζει στην κοιλάδα τα’ αγιοκέρι

Μα η σκέψη μου στο τόπο μου γυρνά

 Όπως του Νώε το πρώτο περιστέρι

Στη Κιβωτό που γύρισε ξανά

 Σαν κείνο, ν’ απαγκιάσει πουθενά

δεν βρήκε και μια στράτα να τη φέρει

σε μιας καινούργιας πίστης τ’ Άγια μέρη

δεν είδε ούτε στης Γνώσης τα βουνά

 Και πάει για να λουστεί τούτην αυγή

στων παιδικών ονείρων την πηγή,

σε χώρα, που τα λιόδενδρα καρπίζουν.

Εκεί γελούν τα πέλαγα γλαυκά

κι είναι τόσο τα χινόπωρα γλυκά

που ξεγελούν τις λεμονιές κι’ ανθίζουν.

35 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ…

Αδελφός του υπήρξε ο διεθνούς φήμης Μιχάλης Κατσαρός που θα κάνουμε λόγο σε άλλη ευκαιρία.

Ο Κώστας Κατσαρός ασθένησε από καρκίνο. Από μικρός όμως είχε προβλήματα υγείας. Αρχικά, η φυματίωση, στη συνέχεια η πολιομυελίτιδα με την αναπηρία που του άφησε στο ένα πόδι, κατόπιν το ψυχικό τραύμα και τέλος ο καρκίνος που του στέρησε αν και δεν ήταν τόσο μεγάλος τη ζωή. Πέθανε στις 28 Αυγούστου 1982 στο Κρατικό Νοσοκομείο της Κυπαρισσίας και όταν σφάλισε τα μάτια του βύθισε σε πένθος τους φίλους του και όσους τον αγαπούσαν πολύ. Αν και δεν γνώρισε την αναγνώριση του αδερφού του Μιχάλη, τα έργα του οποίου έγιναν γνωστά στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό, ωστόσο εκείνο που τον έκανε γνωστό ήταν τα ποιήματα, η προσωπικότητα, το ήθος, η σεμνότης και η αξιοπρέπεια που τον συνόδευαν στην ζωή του.

Φέτος συμπληρώθηκαν 35 χρόνια από το θάνατο του και όμως δεν έχει ακόμη αναγνωρισθεί η προσφορά και το έργο του. Υπάρχει το πατρικό του σπίτι, διατηρητέο, θα πέσει σε λίγο καιρό γιατί η Πολιτεία δεν μεριμνά για την αναπαλαίωση του αν και απέχει από το Δημαρχείο λιγότερα από 100 μέτρα. Κρίμα. Στεναχωριέμαι και λυπάμαι εκείνους που έσπασαν τη μαρμάρινη πλάκα αλλά και τους κυβερνώντες της μικρής μας πόλεως. Τι θα ήταν καλό να γίνει είναι προφανές. Να αναπαλαιωθεί το πατρικό του Κατσαρού, να δοθεί σε δημοτική οδό το όνομά του, να αποκατασταθεί η μαρμάρινη πλάκα, καθώς επίσης και να φτιάξουν άγαλμα του ποιητή Κώστα Κατσαρού. Τόσο πολύ αγάπησε και ύμνησε την Κυπαρισσία ο σεμνός ποιητής.

Έτσι έγινε και τούτη τη φορά, αρχές Αυγούστου που ήμουν στην Κυπαρισσία με αφορμή την εκδήλωση της «ΦΩΝΗΣ» για το Στάθη Παρασκευόπουλο.  Εβραζε ο τόπος από τη ζέστη αλλά νωρίς το απόγευμα ανηφόρισα προς τις ρούγες και παραπλανητικά στα σοκάκια της Παλιάς Πόλης, ώσπου βγήκα στο καλντερίμι που γινόταν το Παζάρι Αντικών που φέτος στην 13^η χρονιά που γινόταν, ήταν μάλλον υποτονικό σε σχέση με το πόσο φιλόδοξα έχει ξεκινήσει.  Και από κει στο πλάτωμα βρέθηκα και στο Κάστρο ανηφόρισα, ν’ ακούσω τους ψιθύρους των ξεχασμένων Γιγάντων του.

Κι ύστερα προς τα εκεί που έμεινε ο Παλαμάς βρέθηκα, τότε που ήρθε στην Κυπαρισσία λόγω του έπαρχου αδελφού του. Κι ύστερα πάλι και καθώς η ώρα πέρασε, ξαπόστασα σε ένα καφενεδάκι και μετά αναζήτησα να δω, και είδα, το μαγικό ηλιοβασίλεμα της αρχόντισσας του Ιονίου,  αυτό που είχε κάνει τον «τίγρη» Κλεμανσό να δηλώσει το 1904 που είχε έρθει στην Κυπαρισσία για τα εγκαίνια του Σιδηροδρομικού Σταθμού, πως αυτό είναι το ωραιότερο ηλιοβασίλεμα που είχε δει στη ζωή του.

Δεν είχε άδικο ο κατά τ’ άλλα δύστροπος Γάλλος πολιτικός που δεν πήρε άδικα το προσωνύμιο «τίγρης».  Μαγικό το ηλιοβασίλεμα της Κυπαρισσίας με τον ήλιο να χάνεται στα χρυσαφένιο νερά του Ιονίου.

Συνεχίζοντας την περιπλάνησή μου στην παλιά πόλη δεν μπορώ να μην πω ότι ο λεγόμενος διατηρητέος οικισμός έχει αρχίσει πια να εναγκαλίζεται ασφυκτικά με τη νέα πόλη και να υφίσταται όλες τις αναπόφευκτες αντιαισθητικές επιπτώσεις που δυστυχώς προκύπτουν σε αυτές τις περιπτώσεις.

Ο παλιός οικισμός κινδυνεύει να χάσει την ταυτότητά του όσο προχωράει η αλόγιστη  παρεμβατικότητα στην όψη του.  Τα ψήγματα του παρελθόντος χρειάζονται ανάδειξη και βέβαια συντονισμένες δράσεις.  Το Πρόγραμμα για την Ανάδειξη και Προστασία της Παλιάς Πόλης έχει ήδη κάνει σημαντικές κινήσεις, χρειάζεται όμως να γίνουν ακόμα περισσότερα και από άλλους.  Και βέβαια χρειάζονται συντονισμένες κινήσεις και με το Σύλλογο Ανω Πόλης και όποιων άλλων δείχνουν ενδιαφέρον.

Αφήνω πίσω μου την Παλιά Πόλη και κατηφορίζοντας σκέφτομαι πόσες δυνατότητες μπορεί να έχει αυτή η πόλη και πως δεν κατάφερε ως τώρα να τις αξιοποιήσει όπως έπρεπε.

Φτάνοντας στο Σιδηροδρομικό Σταθμό βλέπω κλειστό το «Τρενοτεχνείον» του φίλου Νίκου Καλογερόπουλου.  Ένας χώρος πολιτισμού που δυστυχώς δεν αξιοποιήθηκε και ο Νίκος τράβηξε γι’ άλλη μια φορά μακριά από την Τριφυλία που τόσο αγάπησε.  Δεν στεριώνει εύκολα κανείς στον τόπο του κι αυτό ισχύει σίγουρα και στην περίπτωση του Καλογερόπουλου.

Γυρίζω προς τα πίσω και παίρνω το δρόμο για τον Παλιό Νερόμυλο.  Εκεί ο Νίκος και ο Τζίμα Ιμιρζιάδη έχουν κάνει πολύ καλή δουλειά και μπράβο τους. Η αξιοποίηση του παλιού Νερόμουλου έδωσε νέα πνοή στην περιοχή.  Ύστερα τραβάω προς την παραλία. Για άλλη μια φορά βλέπω το ερειπωμένο κτίριο της Εθνικής Τράπεζας που μάταια περιμένει την αξιοποίησή του.

Είναι πολλά βέβαια αυτά που δεν είδα, αλλά έτσι πάντα δε συμβαίνει;  Ποτέ κανένα οδοιπορικό δεν είναι πλήρες αλλά αφετηρία για ένα επόμενο.  Τελειώνοντας αυτό το οδοιπορικό να πω ότι στην Κυπαρισσία δεν είδα προτομές του Μιχάλη Κατσαρού, ούτε του Διονύση Πιτταρά, ούτε και άλλων επιφανών που πρόσφεραν στον τόπο γιατί απλούστατα δεν υπάρχουν.  Κρίμα και πάλι κρίμα βέβαια, αλλά δυστυχώς έτσι συμβαίνει συνήθως. Είθισται να μην τιμώνται όπως πρέπει εκείνοι που αναλώθηκαν στην προσφορά για το καλό του τόπου τους. Τυχεροί αν η μνήμη σώσει από μόνη της τα προσχήματα.

Θανάσης Παντές