Ο Μαριάνο Ραχόι απέδειξε δύο φορές ότι μπορεί να επιβιώνει εκλογικών αποτυχιών, προτού αναδειχθεί πρωθυπουργός της Ισπανίας, το 2011. Τις επόμενες ημέρες, ο αρχηγός του κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος (ΡΡ) ίσως χρειαστεί να αποδείξει ότι μπορεί να επιβιώσει και μιας εκλογικής… νίκης. Η εκτίμηση αυτή προέρχεται από τους Financial Times και, παρότι ακούγεται σαν παραδοξολογία, δεν στερείται ρεαλισμού.
Ολες οι δημοσκοπήσεις προέβλεπαν ότι το ΡΡ θα αναδειχθεί και πάλι πρώτο κόμμα από τις σημερινές βουλευτικές εκλογές, με ποσοστό γύρω στο 30%, περίπου το ίδιο με εκείνο που απέσπασε στην αναμέτρηση του περασμένου Δεκεμβρίου. Ωστόσο, ούτε και αυτή τη φορά θα υπάρξει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ακόμη κι αν το κόμμα του Ραχόι συμμαχήσει με το κεντρώο κόμμα των Ciudadanos, το οποίο προαλείφεται για την τέταρτη θέση. Αλλωστε, ο ηγέτης των Ciudadanos, Αλμπερτ Ριβέρα, έχει αποκλείσει ρητά το ενδεχόμενο στήριξης μιας κυβέρνησης με επικεφαλής τον Ραχόι, καλώντας το ΡΡ να θυσιάσει τον αρχηγό του, προκειμένου να διευκολύνει τη δημιουργία κυβερνητικού συνασπισμού.
Για αρκετούς αναλυτές, ο Μαριάνο Ραχόι είναι ένα πολιτικό πτώμα, μόνο που δεν το αναγνωρίζει ακόμη. Εχοντας «ζεματιστεί» από σειρά σκανδάλων που ενέπλεξαν στενούς συνεργάτες του, ο απερχόμενος πρωθυπουργός δέχθηκε ένα πρόσθετο πλήγμα στην τελική ευθεία της προεκλογικής εκστρατείας. Η διαδικτυακή εφημερίδα Publico έβγαλε στη φόρα συνομιλία του υπ. Εσωτερικών Χόρχε Φερνάντες Ντίας με τον διευθυντή του Γραφείου Καταπολέμησης της Διαφθοράς στην Καταλωνία, όπου ο στενός συνεργάτης του Ραχόι ζητούσε από τον υφιστάμενό του να βρει ενοχοποιητικά στοιχεία εναντίον αυτονομιστών ηγετών της Καταλωνίας. Μάλιστα, ο Ντίας εμφανίζεται να διαβεβαιώνει τον συνομιλητή του ότι «ο πρωθυπουργός είναι ενήμερος» για το διάβημά του. Η εξέλιξη αυτή ενίσχυσε τις κραυγές της αντιπολίτευσης και τους ψιθύρους κύκλων του ίδιου του ΡΡ για «απόσυρση» του Ραχόι.
Τι δείχνουν τα γκάλοπ
Αν οι δημοσκοπήσεις δεν πέφτουν τραγικά έξω, οι σημερινές εκλογές αναμένεται να αποτελέσουν ένα ακόμη επεισόδιο στην αποδόμηση του κατεστημένου πολιτικού συστήματος, πρώτη φάση της οποίας αποδείχθηκε η αναμέτρηση του περασμένου Δεκεμβρίου. Αυτή τη φορά, ο δεύτερος, πλάι στο ΡΡ, πυλώνας του παραδοσιακού δικομματισμού, το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSOE) του Πέδρο Σάντσες, φαίνεται πολύ πιθανό να περάσει στην τρίτη θέση, πίσω από τον νεοπαγή πολιτικό συνασπισμό Unidos Podemos (Μαζί Μπορούμε), με βασικούς εταίρους το Podemos του Πάμπλο Ιγκλέσιας και την Ενωμένη Αριστερά του Αλμπέρτο Γκαρθόν. Παρότι κατηγορήθηκε για ιδεολογική ανομοιογένεια και πολιτικό καιροσκοπισμό, η συμμαχία αυτή βρήκε απήχηση στα αριστερά του Κέντρου, με τις δημοσκοπήσεις να της δίνουν γύρω στο 25% με προβάδισμα ασφαλείας της τάξεως των πέντε μονάδων έναντι του PSOE. Μάλιστα, στους νέους ψηφοφόρους (18-34 ετών) το Unidos Podemos εμφανίζεται πρώτη δύναμη, με ποσοστό γύρω στο 44%, έναντι 17% του ΡΡ και μόλις 13% του PSOE.
Εάν οι δημοσκοπικές τάσεις επιβεβαιωθούν στις κάλπες, ο Πέδρο Σάντσες του PSOE θα βρεθεί ενώπιον σκληρού διλήμματος: είτε να συρθεί ως ελάσσων εταίρος σε μια κυβέρνηση με κορμό το Unidos Podemos είτε να στηρίξει μια κυβέρνηση «μεγάλου συνασπισμού» με το ΡΡ. Και στις δύο περιπτώσεις, το ιστορικό Σοσιαλιστικό Κόμμα κινδυνεύει όχι απλώς με διάσπαση, αλλά με διάλυση. Επί του παρόντος, ο Σάντσες αποκλείει κατηγορηματικά στήριξη κυβέρνησης του ΡΡ, με ή χωρίς τον Ραχόι, ως «προδοσία». Αρνητικός, αλλά όχι με εξίσου απόλυτο τρόπο, εμφανίζεται και στο ενδεχόμενο συνεργασίας με το Podemos. Ο Σάντσες επικαλείται αφενός τη θέση του Ιγκλέσιας για δημοψήφισμα γύρω από την αυτονομία της Καταλωνίας, αφετέρου το οικονομικό του πρόγραμμα, το οποίο, κατά την κρίση του, θα φέρει «χάος», όπως έφερε ο φίλος του Ιγκλέσιας Αλέξης Τσίπρας στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις στερεότυπες επιθέσεις τόσο του PSOE όσο και του ΡΡ εναντίον του Podemos. Σε λίγες ώρες θα ξέρουμε τι αντίκτυπο είχαν όλα αυτά στην κρίση των Ισπανών ψηφοφόρων.
